Ísland - 13.04.1899, Blaðsíða 4

28
ISLAN'D.
um. Kóngur gaf houum þá líf, en Ástríður gaf
honum fingurgull. Kvæðið um konung heitir höf-
uðlausn, og er mikið af því til, en mansöngurinn
er glataður. Óttar var og með Knúti ríka og
orti um hann.
Sighvatur Þórðarson er fæddur 997 og fóstrað-
ur upp á Apavatni í Ghrímsnesi, en faðir hans
dvaldi erlendis með norskum höfðingjum. Sighvat-
ur fer utan 18 ára gamall 1015 og til hirðar
Ólafs helga. Þar var þá faðír hans. Vegur hans
hefst, eins og títt var með því að hann flytur
konungi kvæði; komst hann þegar í mikia kær-
leika hjá Ólafi konungi og skjótt til hinna æðstu
metorða. Hann varð trúnaðarmaður konungs og
ráðanautur. Sighvatur var enginn vígamaður, en
spakur að viti, forsjáll og kurteis. Ólafur gjörði
hana að stallara sínum, en það var æðsta staða
við hirðina. 1018 fór hann sem trúnaðarmaður
Ólafs konungs á fund Rögnvalds jarls í Vestur-
Glautlandi, og varð hann miðill þess, að Ólafur
konungur fjekk Ástríðar, dóttur Svíakonungs.
Um þá för orti Sighvatur austurfararvísur; er það
langur flokkur.
Sighvatur giptist og setti bú í Þrándheimi, en
var þó löngum með konungi. Hann valdi nafn
syni konungs og kallaði Magnús eptir Karla-Magn-
úsi eða Karli mikla, er hann kvað verið hafa
mestan mann í kristnum síð. Aðra för fór Sig-
hvatur til Englands og Frakklands. Hitti hann
þá Knút ríka og neitaði að gjörast hans maður
og flutti honum eigi kvæði, því hann vissi að Ó-
lafi konungi mundi mislíka það. Uœ þá ferð
kvað hann vesturfararvísur. Árið 1029 fór hann
pílagrímsför til Rómaborgar og kom ekki þaðan
fyr en eptir fall Ólafs. Þá er Magnús sonur Ó-
lafs kom til ríkis, var Sighvatur ráðsmaður hans
og honum jafntryggur.;sem áður föður hans. Magn-
ús þótti fara ver með ráði sínu í fyrstu en menn
höfðu vænt eptir og lá við uppreist í landinu.
Var þá Sighvatur fenginn til að vanda um við
hann og orti þá Bersöglisvísur; segir hann þar
konungi til syndanna með hógværð en fullri alvöru.
Magnús Ijet skipast og var upp frá því allt
annar maður.
Aðsent að sunnan.
Þær eru upp og niður viðtökurnar, sem vínsölu-
bannið fær hjer syðra. Mörgum þykir ískyggilegt
aðpanta má vín eins eptir sem áður og halda að
menn muni þá slá sjer saman, t. d. 10—20 um
eina eða tvær tunnur og kaupa í fjelagi. En svo
má aptur gefa svo mikið sem vera vill og taka
við gjöfum aptur í staðinn, þótt það ekki í orði
kveðnu heiti sala. Sumir vilja ekki hækkaðan
toll á tóbaki.
Jeg vil annars stinga upp á því, að banna allt
nema snjó, vatn og vind. Það er líklega ekki
gott að hamla fólki frá að ná í það. Jeg vil
banna að skamta nema 1—2 merkur af rúggraut
í mál og 1 pd. af margarinsmjöri til mánaðarins,
365 kaffibaunir handa manninum um árið og 365
lóð af sykri og 200 lóð af kaffirót. Þetta vil jeg
að sje lögákveðið handa manninum um árið. Jeg
vil banna að kveykja Ijós nema 1—2 kl.tíma á
sólarhring allt árið um kring. Jeg vil banna
mönnum að ganga upprjettir og áfram, heldur
fari menn að ganga á fjórum fótum og aptur á
bak að minnsta kosti vissa tima ársins til ný
breytni.
Það er annars makalaust lagamas sem verða á
hjer á landi. Allt á að vinna með lagaboðum.
Þetta er haft á frelsi manna. Jeg er templar, en
jeg er alveg á móti þessu vínsölubanni þeirra þarna
í Reykjavik.
Botnvörpuskipaútveg ætlar Jón kaupm. Vídalín
að setja hjer á fót í sumar í fjelagi við norskan
mann, Mundal að nafni. Hr. Mundal hefur verið
hjer uppi í vor til að litast um, hvar heppilegast
mundi fyrir fjelagið að hafa aðalbækistöð sína.
Leizt honum bezt á sig á Kleppi; þar á
Reykjavík land og hefur bæjarstjórnin Ieyft
það. Er svo í ráði, að þar verði byggðar
bryggjur og relst hús með öllum útbúnaði
til fiskverkunar í stórum stýl. Þrem gufu-
skipum á að halda út í sumar og eitt á vera í
förum til Englands og flytja aflann. í sumar, eða
meðan verið er að koma upp húsunum á Kleppi
verður útgerðin rekin af Akranesi og hefur Mr.
Mundal leigt þar hús þau, sem Thor Jensen áður
verzlaði í.
— Enskur maður, Mr. Ward, ætlar einnig að
reka hjeðan fiskiútgjörð í stórum stíl í sumar, úr
Hafnarfirði. Hann hefur þegar leigt þar stórt svæði,
sem hann ætlar til að þurka á fisk og er nú inn-
an skamms von á gufuskipi, sem á að reka veið-
ina. Pyrir því á að verða íslenzkur skipstjóri,
Guðm. Kristjánsson frá Reykjavík.
— Þilskipaafli hefur verið fremur lítill í vor,
mest vegna stormviðra. Á opnum skipum hefur
lengstum verið góður afli á Eyrarbakka og sunn-
an við Reykjanesið, en minni hjer inni í flóanum.
— „Thyra“ fór hjeðan 4. þ. m. norður um land.
Með henni fór fyrv. sýslumaður Ben. Sveinsson til
útlanda.
— 28. f. m. íórst í lendingu skip frá Gferðum í
Garði með 9 mönnum og drukknuðu 5: Nikulás
Eiríksson form. frá Gerðum, Benedikt Magnússon
og Guðmundur, bændur úr Glarðinum, Gísli Glsla-
son frá Kiðafelli í Kjós og Þorkell Sigurðsson,
ættaður ofan af Mýrum.
— Hval rak nýlega á Melrakkanesi í Álptafirði
eystra.
— Próf við háskólann hafa þessir íslendingar
tekið nýlega: Sigurður Pjetursson frá Ánanaust-
um í Reykjavík í mannvirkjafræði með 1. eink. —
Jón Þorkelsson frá Reynivöllum og Magnús Arn-
bjarnarson frá Selfossi fyrri hluta lagaprófs, báðir
með 1. eink. Aage Schierbeck próf í læknisfræði
með 2. eink. og Jón Proppó úr Hafnarfirði heim-
spekispróf með 1. eink.
— Læknisembættið í Yestur-Skaptatellssýslu er
veitt Friðjóni Jenssyni aukalækni á Mýrum.
— Lausn frá embætti er veitt Tómasi lækni
Helgasyni á Patreksfirði frá 30. þ. m.
— Það reyndist röng fregn, sem áður hefur
staðið hjer í blaðinu, að sjera Geir Sæmundsson
væri kosinn prestur á Hofi í Vopnafirði. Sjera Sig-
urður Sivertssen á Útskálum hreppti kosninguna
með 2. atkv. mun'; hafði 62 atkv., en sjera Geir
60. Hafði Kosningarbarattan verið harðsótt á báð-
ar hliðar.
— Sýslumaður Gullbringu- og Kjósarsýslu, Franz
Siemsen, hefur sótt um lausn frá embætti.
— Trúlofuð eru Einar Benediktsson málaflutn-
ingsmaður og fröken Valgerður Zoega, dóttir Ein-
ars Zoega hotelverts í Reykjavík.
— Það var sagt hjer í síðasta blaði, að dreng-
ur sá, sem um er getið, að orðið hafi fyrir meiðsl-
um undir bjálkastafla við uppskipun úr „Lauru“,
hafi dáið, Fregnin var sögð svo rjett eptir að
slisið vildi til, en drengurinn náði sjer aptur eptir
nokkra daga og. er nú albata.
— Snemma í fyrra mánuði brann hús sjera Árna
Björnssonar á Sauðárkróki. Eldurinn kom upp á
næturþeli. í öðrum enda hússins var verzlun Jó-
hannesar kaupm. Stefánssonar og brann þar tölu-
vert af vörum. Húsið var vátryggt fyrir 500 kr.
— Varðskipið „Heimdallur“ kom hingað 27. f.
m. og hefur haft mikið að starfa síðan, náð alls
5 botnverpingum. Tvo hafði hann með sjer um
leið og hann kom hingað fyrst og hafði tekið þá
í Miðnessjó. Annað skipið var hlaðið af fiski og
albúið til heimferðar. Skipin fengu hvort um sig
1000 kr. sekt, en afli og veiðarfæri gjört upptækt,
alls 4 vörpur, en sagt að aflinn úr öðru skipinu
hafi verið 500 pd. virði, og var hann seldur hjer
á uppboði. Botnvörpurnar eru nú ekki skornar
sundur og eyðilagðar, eins og áður hefur verið
venja, heldur geymdar og mun vera ætlunin að
selja þær síðan innlendum botnvörpuveiðurum í
í sumar, enda virðist það ólíku skynsamlegra en
hitt.
Á fimmtudaginn kom „Heimdallur“ enn með 2
ensk fiskiskip, lóðarskip, sem hann tók skammt
undan Reykjanesi. Voru þau sektuð um 18 pd.,
eða 324 kr., hvert. Enn kom „Heimdallur" með
brotlegan botnverping á sunnudagskvöldið. Var
hann sektaður um rúmar 1000 kr., en afli og
veiðarfæri upptækt.
— 14. f. m. andaðist að Akranesi Jón Mýrdal
skáldsagnahöfundur, hálfáttræður.
— Þóroddstaðarprestakall í Köldukinn er veitt
samkvæmt kosningu safnaðarins sjera Sigtryggi
Guðlaugssyni, sem nú er settur prestur á Sval-
barði í Þistilfirði.
Til að sýna, hversu geðþekkar skammargreinir
„ísafoldar" muni kaupendunum, mörgum hverjum,
sitjum vjer hjer kafla úr einu brjefi, sem nýlega
er skifað hingað utan af landinu:
„Ekki furðar mig á því þótt B. M. Ó. hafi þótt
grein „ísafoldar" um stúdentafundinn ósvífin. Hún
er viðbjóðsleg, og B. M. Ó. svarar henni stillilega;
en „ísaf.“ bætir ekki úr með svari sínu aftur..“.
— Nú eru strandferðabátarnir komnir; kom „Skál-
holt“ í fyrri nótt og hafði farið frá Khöfn 5. þ.
m. og beina leið hingað. „Hólar“ fóru frá Khöfn
2. þ. m. og komu við í Englandi; þeir komu hing-
að um miðjan dag í gær. Með „Skálholti“ voru
nokkrir farþegar, þar á meðal Möller kaupm. á
Blönduósi, Thorsteinsson kaupm. á Bíldudal, Jón
Proppé stúdent úr Hafnarfirði. Með „Hólum“ var
Jón kaupm. Þórðarson.
— Franska spítalaskipið „St. Paul“, sem fyrir
tveim árum rak upp hjer við Rvík, er nú sagt
strandað fyrir Meðallandi. Menn allir björguðust.
— í sýslunum austanfjalls eru enn sögð snjó-
þyngsli og harðindi; sumstaðar orðið tæpt með hey.
— Það er haldið að bankaþjófurinn borgfirzki,
Stefán Valdason, muni strokinn. Hann átti að
sendast suður hingað með gufuskipinu „Mors“ frá
Borgarnesi nú fyrir helgina sem leið, en kom ekki.
Það er sagt að sama daginn, sem maðurinn átti
að sendast suður, hitti Akurnesingur mann íslenzk-
an úti um borð í botnverpingi og var maðurinn
þar einn á bát. Hann vildi fá að dvelja þar um
borð, en botnverpingar vildu ekki taka við hon-
um. Maðurinn vildi ekki segja Akuriíesingnum
til nafns síns. Er haldið að þetta hafi verið Ste-
fán Valdason og hafi hann þá leitað fyrir sjer um
viðtöku hjá fleiri botnverpingum, sem hjer voru
þann dag inni í flóanum og annaðhvort verið veitt
víðtaka af einhverjum þeirra, eða hann farist í
því ferðalagi.
Síðan hefur frjetzt, að hann hafi lent kænu sinni
hjer skammt fyrir innan Rvik, hjá Fúlutjörn.
Kom þar maður á næturþeli, vakti bónda upp og
bað hann að hjálpa sjer til að bjarga skipi sínu
frá sjó og gerði bóndi það, en maðurinn var einn
á skipi og bæði votur og hrakinn. Ekkert vildi
hann segja, hvernig á ferðum sínum stæði, en beið
þó eptir kaffi um nóttina á Fúlutjörn. Hann bað
að gæta skipsins til hádegis næsta dag og ljest
þá mundi vitja þess, en liefur ekki sjest þar síðan.
Á bátinn er skorið nafnið „Ásgeir“, og segja menn
hann muni vera eign Ásgeirs Eyþórssonar í Kóra-
nesi, húsbónda Stefáns. Frjest hefur að Stefán
hafi sem snöggvast komið í hús eitt í Hafnarfirði
daginn eptir að hann kom að Fúlutjörn, og eru
það síðustu spurnir, sem menn hafa af ferðum hans.
— „Um valtýskuna" heitir bæklingur, sem ný-
kominn er út eptir fyrv. sýslumann Ben. Sveins-
son, og er svar til Valtýs Guðmundssonar upp á
grein hans um stjórnarskrármálið í Eimreiðinni
síðustu.
— Dannebrogsmenn eru orðnir: Hallgrímur Jóns-
son í Guðrúnarkoti á Akranesi, Brynjólfur Jóns-
son á Minna-Núpi og Sighvatur Árnason alþm. í
Eyvindarholti.
HerTDergí handa einhleypum ósk-
ast til leigu frá næstu mánaðamótum.
lítið slitinn fæst
fyrir gott verð. Ritstj. vísar á.
G-iftingals.ort
mikið úrval
Þingholtsstræti 4.