Lögfræðingur - 01.01.1900, Blaðsíða 43
Hundraðatal á jörðum.
43
er að ræða um Möðruvelli í Hörgárdal eða Möðruvelli í
Eyjafirði, eu báðar þessar jarðir eru taldar 100 hundruð
að fornu mati. *) Nú eru Möðruvellir í Hörgárdal 74.3 hndr.
að nýju mati og Möðruvellir í Eyjafirði með afbýlum sín-
um 66.7 hundruð að nýju mati. Eptir því sem jarðirnar
eru nú, þá er sennilegt, að þær hafi verið metnar 1171
100 hundruð álna, en fjarstætt að ætla, að leiga eptir
Möðruvelli hafi verið 10 hundruð þriggja álna aura eða
um 3000 kr. eptir núgildandi peningum. Ef svo hefði
verið, þá hefðu Möðruvellir átt að vera 300 hundruð álna,
sem einnig er fjarstætt. Hið eðlilega er, að afgjaldið hafi
verið 10 hundruð álna og jörðin þá 100 hundruð álna,
svo sem nú er talið fornt mat jarðarinnar.
í máldögum kirknanna kemur líkt fram.
1 máldaga kirkjunnar í Mýnesi frá hjer um bil 1179
er svo sagt, að kirkjan eigi 10 hundruð í landi. Kirkjan
var lögð niður á 17. öld, ogvarhún bændakirkja.1 2) Ept-
ir sættargjörð Eiríks konungs í Ögvaldsnesi 1297 hef-
ur kirkjan því ekki átt meira, en helming í landinu, og
kemur það vel heim við hið forna hundraðatal, 20 hundr-
uð (Jarðatal Johnsens. bls. 269), ef hundruðin í máldag-
anum eru talin í álnum, en alls eigi, ef þau eru talin í
sex álna eða þriggja álna aurum. Eptir nýju mati er
jörðin 24.4 hundruð.
Eptir máldaga kirkjunnar í Keldudalsholti (um 1179)
átti kirkjan 10 hundruð í landinu, og hefur það heldur
1) Með Möðruvöllum í Hörgárdal á að telja hjáleiguna Spóns-
gerði, en með Móðruvöllum í Eyjafirði afbýlin Helgastaði og
Kálfagerði, Fjósakot og Skriðu (Sbr. Jarðatal Jolmsens, bls.
303—304, 30—32. ath.).
2) ísl. fornbrs. I. 249.