Lögfræðingur - 01.01.1900, Blaðsíða 70
70
Páll Briem.
eru fyrir Norður- og Austuramtið 1818 og 1819, þar segir
svo: Dagsverk með fæði 5 álnir, fyrir utan fæði 3 alin.1)
Fæðið hefur verið metið 1 'j2 alin og er það samkvæmt
venju, sem lengi hefur haldist við í sveitum, eins og sjá
má í ástæðum fyrir hjúalögunum 26. febr. 1859.2)
Dagsverkið er í verðlagsskránum metið 5 álnir með
fæði (verkmaður fæðir sig sjálfur). Samkvæmt lögum og
venju hefur presturinn heimting á borguu fyrir dagsverkið
samkvæmt verðlagsskrá, ef það er ekki unnið. Sjest því
að venjan er nokkuð ósamkvæm, þar sem presturinn á að
leggja til fæðið, þegar það er unnið, en þegar borgunin er
greidd fyrir það, þá á gjaldandi að borga fyrir fæðið. En
þótt venjan sje ósamkvæm, þá hefur það engin áhrif á
gildi hennar.
J>essi litla ritgjörð um dagsverk var samin fyrir lið-
ugum tveimur árum, en síðan hafa verið samþykkt á al-
þingi lög um þetta efni og dómur fallið um dagsverks-
skyldu manns í Reykjavík. Ritgjörð þessi hefur því lík-
lega litla verklega þýðingu, en hún hefur rjettarsögulega
þýðingu, og því liefur mjer virst rjett að láta prenta hana
í riti þessu.
Með dómi landsyfirrjettarins 18. des. 1899 var tómt-
húsmaður í Reykjavík dæmdur skyldur til að greiða dags-
verk, þótt hann teldi eigi fje fram til tíundar.3) Tómt-
húsmaðurinn virðist hafa verið efnaður maður, og því var
hann dagsverksskyldur eptir því, sem lijer hefur verið
haldið fram.
1) Lovsaml. £. Isl. VII. bls. 732 og 734.
2) Alþ. tíð. 1861. Viðbætir, bls. 88.
3) Landsyfirrjettardómar. Rvík. VI. bls. 104—106.