Lögfræðingur - 01.01.1900, Blaðsíða 88

88
Páll Briem.
Mjer finnst það vera rjettmæli, að kalla þess konar
nám ónýtilegt fyrir nemendurna og jafnvel gagnslítið, en
fyrir þjóðina er það beint skaðlegt, því að þegar hún sjer
ýmsa koma frá skólunum með svo ónýt andleg verkfæri,
að þeir eru lítið betur farnir en þeir, sem aldrei hafa
fengið slík verkfæri í hendur, þá fær hún óbeit á mennt-
un og jafnvel hálfgjörða fyrirlitning. En þá er heldur eigi
von, að menn vilji gefa mikið fyrir menntun þjóðarinnar.
Jeg hef áður nefnt, hversu fjárframlögur til mennt-
unar barna og unglinga eru frámunalega litlar hjer á landi.
Jeg sje eigi betur, en að það sje sama lagið í mennta-
málum alþýðu sem í búskap sumra manna, sem láta
fjenað sinn skríða fram magran og máttlausan. þ>eir
hugsa eigi um, að hafa fjenaðinn þróttmikinn og feitan,
svo að hann gjöri mikið og gott gagn. En það er heldur
ekki hugsað um það, að gjöra skóla og kennslu hjer á
landi svo úr garði, sem vera ber. Búnaðarskólar, kvenna-
skólar og barnaskólar, að jeg ekki tali um sveitakennarana,
eru, mjer liggur við að segja, kvaldir áfram með sultar-
fóðri. Jeg sagði, að það væri hreint og beint ósæmilegt
fyrir þjóðina, hversu mörg börn hennar yxu upp í mennt-
unarleysi, en það er engu síður ósæmilegt, hversu farið er
með skólana og þá, sem eiga að veita börnum þjóðarinn-
ar menntun.
f>egar vjer leggjum til 1 krónu, þá leggja samþegnar
vorir fram tífallt meira en vjer. [>að þarf ekki nema að
líta á fjárframiögurnar til þess að sjá, að þeir, sem eiga
að mennta þjóðina, fá að sínu leyti sultarfóður hjá henni,
eins og fjenaðurinn hjá sumum bændum. Stundum verð-
ur þetta eins og sorgarleikur, þegar menn, sem varið hafa
öllu sínu lífi og öllum sínum kröptum til að mennta sína