Lögfræðingur - 01.01.1900, Blaðsíða 105

Menntun barna og unglinga.
105
arinnar, þess meir líkjast menn villimönnimum, sem eng-
in gjöld liafa, og þeim mun meira sem vjer leggjum fram
í þessu efni, þess meira líkjumst vjer samþegnum vorum
Dönum og öðrum siðuðum þjóðum.
Jeg þykist vita, að einhver muni segja, að íslend-
ingar geti ekki þolað álögurnar, af því þeir sjeu svo fá-
tækir. En fyrst og fremst stafar fátæktin af því, að svo
lítið er lagt til þess að efla landsins gagn og nauðsynjar,
og í annan stað er það tómur hugarburður, að ætla að
fátækir menn í öðrum löndum beri eigi fullkomlega sinn
tiltölulega hluta af byrðum landsmanna. pað hefði ver-
ið gaman, að menn, sem hafa þessa ímyndun, liefðu verið
með mjer á verkmannafundi í Berlín í vetur, þar sem
meðal annars var talað um þetta efni, eða heyrt, hvað fá-
tækir menn í Lundúnum sögðu við mig í vetur um álög-
urnar þar. fað er ekki rúm til þess að sýna, að ýmsir
efnalitlir menn bera að tiltölu litlar byrðar hjer á landi,
sem auðvitað stafar af því, að tollar eru hjer á landi til-
tölulega miklu minni, en í öðrum löndum.
Alögur hjer á landi eru mjög litlar á móti því, sem
þær eru í siðuðum löndum, og þetta er eðlilegt. Islend-
ingar leggja ekkerttil sameiginlegra mála, ekki einu sinni,
þar sem hinar sameiginlegu þarfir eru sjerstaklega þeirra
þarfir, svo sem til verndunar fiskiveiðanna, kennslu við há-
skólann o. sv. frv., hvað þá heldur til annara sameiginlegra
mála, svo sem til hers og flota. J>eir fá tillag frá Dönum
og hafa engar skuldir, sem hvíla á landssjóði. Islending-
ar borga embættismönnum sínum og starfsmönnum yfir-
leitt talsvert lægri laun, en útlendingar. íslendingar leggja
lítið sem ekkert í almennum gjöldum til menntunar börn-
um og unglingum, mjög lítið til eflingar landbúnaði, fiski-