Lögfræðingur - 01.01.1900, Blaðsíða 114
114
Páll Ericm.
f>etta þarf að breytast, svo að slíkt geti ekki orðið
framar sagt. það þarf meira en utanaðlærdóm á »kver-
inu». J>að, sem er aðalatriðið, er, að innræta barninu
lifandi trú og siðgæðisanda. [>etta er vandasamasta starf
fræðarans, og það getur enginn nema sá, sem hefur trú
og siðgæði sjálfur, því að enginn getur miðlað af því, sem
liann hefur ekki sjálfur.
Jeg skal svo snúa mjer að fræðslu í öðru, og skal
jeg þá fyrst nefna lesturinn, sem sannlega má kalla lykil
að nægtabúri bókmenntanna, og skriptina, sem er helsta
verkfærið til þess, að halda uppi andlegu sambandi við
fjarverandi og eptirkomandi menn. í sambandi við lest-
urinn byrjar hin fyrsta fræðsla, og sú fræðsla getur verið
næsta yfirgripsmikil, ef kennarinn liefur þekkingu og á-
huga fyrir starfa sínum. En þess vegna verður og að
vanda lestrarbækur barnanna og unglinganna, sem mest
má verða til þess, að þær fullnægi öllum kröfum upp-
fræðslunnar.
í nánu sambandi við lestur og skript stendur fræðsla
í móðurmálinu. En þá kemur að hinni fyrstu fallgryfju
kennaranna. I>að er ekkert einfaldara fyrir andlausan og
andlega latan kennara, en að þvæla nemendur í beyging-
um og hneigingum málsins, en það er heldur ekkert leið-
inlegra og meira andasljófgandi. I>egar á að Jýsa fríðum
fáki, þá byrjar enginn maður á að þylja upp, lxvað hest-
urinn hafi marga jaxla, hvað hvert bein í honum heiti o.
s. frv. pet.ta getur liver andleysingi. En hitt er mest um
vert, að liafa auga fyrir fegurðinni, styrkleikanum, fjörinu
og sköpulaginu. juitta getur varla annar en sá, sem hef-
ur vit á hestum og elskar þá, og eins er með móðurmál-