Lögfræðingur - 01.01.1900, Blaðsíða 149
Dómstólar og rjettarfar.
149
þegar gestarjettarmál er höfðað gegn honum af því að
sækjandi er gestur. jní annars vegar hefur sækjandi mjög
Ijettan aðgang til að höfða slíkt mál, þar sem það er nóg,
að hann að eins búi utan þinghár en eigi lögsagnarum-
dæmis, sem þó væri samkvæmast þeirri venju, sem vjer
höfum fengið frá Danmörku, og geta því málsaðilar verið
nágrannar og tún þeirra legið saman, en hins vegar má reka
öll mál á þessa leið, ef skilyrðin eru fyrir hendi, jafnvel
þau mál, sem geta haft hina mestu þýðingu fyrir stefnda
enda velferð hans í för með sjer, eins og einföldustu
skuldamál. Ef því stefnda væri fyrirmunað að fá nægi-
legan frest til þess að koma fram vörnum í málinu, þá
yrði gestarjettar meðferðin beinlínis til þess að svipta hann
rjetti sínum, þar sem það þó á að vera grundvallarregla
í hverju lögskipuðu þjóðfjelagi, að haga máls tilbúnaði
þannig, að báðum pörtum veitist jafnrjettur til sóknar og
varnar, þ>að virðist því full ástæða til að semja lagaregl-
ur fyrir meðferð slíkra mála í stað þess að »dependera«
af danskri rjettarvenju, sem eigi á hjer við. Fullnustu
fresturinn eru 3 sólarhringar, og dómarinn á að láta part-
ana vita, hvenær dómur verður uppkveðinn; rjettargjöldin
eru hin venjulegu.
4. Víxilmál eru að ýmsu leyti frábrugðin almennri
meðferð, sem stafar af því, að sökum þess að víxlar eru
mjög þægilegt peninga meðal, þá er allt gjört til að tryggja
það; þar af leiðir að víxiltrvgging verður svo sterk skuld-
binding, að löggjöfin gjörir allt til að tryggja hana sem
allra best.
Málin fara eigi fyrir sáttanefnd, og enga sátt þarf að
reyna í málinu; ef sækjandi skyldi kalla hinn stefnda fyr-
ir sáttanefnd, sem hann reyndar varla hefnr nokkru sinni