Nýja öldin - 01.03.1899, Blaðsíða 46
46
Nýja Öldin.
væri undir því komið. hvað rithöfundar og skáld segðu,
heldur væri öll listin í því fólgin, hvernig þeir kæmu orð-
um að hugsunum sínum." fað fer bráðum að verða
tízka, að bera Guðmundi þetta á hrýn, ef fleiri henda
það liver eftir öðrum. Einar Hjörleifsson bar þetta fyrst-
ur á liann, af misskihhngi við fljótfærnislegan lestur, og
Guðmundur benti á, að það væri ranghermt á sig, og
vér liöfðum einnig bent á, að það væri rangfærsla á orð-
um Guðmundar. Hr. E. H. var svo vandaður raaður
að láta þessa ieiðrótting óhaggaða standa, og taka hana
þannig gilda. En nú eftir að þetta er tviieiðrétt, kemur
séra Fr. B. og ber Guðmundi þetta á brýn, þótt Guð-
mundur hafi aldrei þetta eða því líkt talað né ritað.
Engurn manni, sem ekki er vitfirringslegt djöfulmenni,
gæti komið til hugar að segja, að ekkert væri undir því
komið, það stæði á engu, hvort maður segir ilt eða gott,
guðdómlegan sannleik eða djöfuhega lygi. Að bera heið-
virðum og vönduðum manni slíkt á brýn, er miklu stærri
glæpur en nokkur stór-þjófnaður, svo sannarlega sem
fjánnunir þeir, sem mölur og ryð fær grandað, eru minna
virði en ærlegt mannorð. •— í'að er auðvitað, að séra
Fr. B. liefir hér í fljótfærni bygt á annars orðum, í stað
þess að rannsaka sjálfur. Það er málsbót hans. En
full afsökun er það ekki, því að svo aivarlegar ásakanir
á maður ekki að bera frarn, án þess að hafa gengið úr
skugga um, að þær séu ekki rógur. Síðari lið setning-
arinnar getur víst enginn, sem skilur, hvað list er, neit-
að1: listin er í því fólgin, hvernig hugsunin er búin. Það
má eins sýna list í því sem er ósatt, ilt eða rangt, eins
og í því sem er satt, gott og rótt. Listin er engu siða-
lögmáli háð að þvi leyti2. Ef vér lesum viðbjóðslega
1) }’að ev sama kenniugin um formið, sem ég iuái flutt í
formála Kristjáns-kvæða. J. 0.
2) Vér vouum engiun legg'i þanu skilning í þessi orð vor,
að vér segjum það standi á engu, til hvers' listinni er beitt.