Freyja - 01.06.1898, Blaðsíða 5
FREYJA, JÚNÍ 1-SJ8.
skín ekki fitegðar Ijómi sigurvegar-
fmna og sjaldan eða aldrei er þeirra
getið.
Cuba ætti að verða frjáls, því neit-
ar engin sönn kona sem Lerst fyrir
börnum sfnum undir stjörnumerki
Bandar íkjanna meðaná frelsisstríði
hennar stendur. En skvldi það þá
verða frelsi fyrir karlmennina aðeins
til að semja lög fyrir konur Cuba?
Það er mjög mikið spursmál hvort
þessum föðurlandsvinum Cuba hef-
ur komið það til hugar, að frelsi
það sem Bandaríkja menn og konur
leggja svo mikið í sölurnar fyrir ætti
að tillieyra jafnt konum sem körlum
Það er all einkennilegt að karlar
'þcir sem svo vel skilja þýðingu frels-
isins fyrir sjálfa sig, skuli vera svo
seinir að skilja þýðingu þess fyrir
konurnar, sem í öllum stór mann-
raunum hafa barist samhliða þeim,
og lagt líf, frelsi og fé i sölurnar al-
veg eins og þeir.
Það verður því með þetta eins og
önnur stórmál, að áhrif vor geta ei
orðið virkileg fyr en tillögur vorar
vcrða viðurkendar virkilegar, verða
viðurkendar að vera raddir þjóð-
anna sem þjóð og stjórn sé skyldug
að taka til greina á sama liátt og til
lögur — raddir karlanna. Þessn
takmarki hafa 4 riki míð í Bandar.
og að því stefnir allur hugsandi hluti
kvenna sem karla.
Stríð er í sjáifu sér voðalegt. Þess
fyr sem það með afleiðingum sínum
líður undir lok, þess betra, og til
þess ættu konur sem karlar að verja
kröftum sínum og viti.
ÞJOBSAGNIR UM TUNGLIÐ
eftir
MYRON H. GOODWIN.
-c:—:o—
Fyrir mörgum öldum síðan dýrk-
uðu forfeður vorir náttúruna og öfl.
hennar. Sól, tungl og stjörnur áttu
að hafa sérstök áhrif á mennina, ým-
ist ill cða góð. Sólina tignuðu þeir
mest, af því hún gjörði mest sýnilegt
gagn; hún gladdi hjarta búandans
og blessaði atvinnu hans með varma
sínum. Tunglið sendi engan hita frá
sér, geislar þess voru kaldir; þess-
vegna var það álitið óvinur manr
anna, svo til að komast hji reiði þess
var það blótað. Undarlegar sögur
voru sagðar urn manninn i tunglinu
og enn þá einrir eftir af þessunr fornu
undrasögum hjá ýnrsum þjóðum.
Undarlegar leifar af þessari fornu
þjóðtrú linnst en í kvni orðsins.
Enskan kvennkennir tunglið, að
rninsta kosti í öllum lýriskum skáld-
skap. Aftur er það karlkyns á máli
Hind úa, og sömuleiðis hjá Slavnesku
þjóðunum. A þýsku er það og kk.
Latneska orðið 'luna' og Gríska orð-
ið ’selena* eru kvk. Enskan hefur
að líkindunt sótt það til Rómverja
að kv. kenna tunglið, því á Anglo
Saxnesku er það kk.
Allir hafa séð ‘manninn í tunglinu1
og því verður ekki neitað, að mans-
mynd sýnist á fleti þess. Járn-hönd
norðmanna. tókst að breyta siðum og
tungu Saxa en ekki að útrýma hin-
unr forna þjóðsagna átrúnaði þeirra.
Á norðanverðu Þýskal. trúa menn
því að það meiði tilflnningar lungl-
nrannsins að horfa upp í tnnglið þegar
talað er um kálhöfuð, því einhvern
tlma í fyrndinni hafi hann átt að stela
kálhöfðum.
Á miðöldunum trúðu menn því að
turrglið lrefði ótaknrörkuð áhrif á
gjörðir þeirra; þannig var það að
ekkert merkikgt fyrirtæki mátti
liefja þá er tungl færi minkandi.
Sílning, uppskéru, eldiviðarhöggi og
meðala inntöku skyldi haga eftir á-
sigkomulagi tunglsins.
Nýlega prentað almanak segir. ‘Ef
þú vilt hafa snemmvaxnar baunir,
þá sáðu þeirn með vaxandi tungli.’
‘Bændur eíga að byrja sláturtíð sína
með vaxandi tungli.1 ‘Svínakjöt
rírnar ef svíninu er slátrað síðara
part tungls.1
Að sjá tunglið yfir vinstri öxlina,
skoðuðu sumir óhappa fyrir boða;
þessi hugmynd er upprunalega fri
Rómverjum. Grikkir aftur á nróti
kalla það góðsvita; og þá nátturlega
þvert á móti að sjá það yflr Iiægri
öxlina,
Ó -iftar stúlkur hafa á öllum tínrunr
haldið að tunglið hefði sérstök áhrif
á ástalíf þeirra. Sjái ógift stúlka
það gegn unr skóg eða ský, boði það
bölþrungna framtíð. Ef í heiði og
hindrunarlaust.,bjarta framtíð; ogoft
hafa þær sungið eitthvað á þessa
leið.
Máni nýi, máni sanni segðu mör,
unnusti nrinn hver að er;
5
háralitinn líka hans,
og lit á mínunr brúðakrans,
og hvenær sveinninn kemur hér.
Svarið átti að koma næstu nótt
á eftir í drauini,
Enslca orðið lunacy komið frá
Latneska orðinu luna sýnir glögt
hver var skoðuð orsök brjálsem-
innar á miðöldununr; og enn þann
dag í dag er mörgum illa við að láta
geisla tunglsins falla í andlit sér sof-
andi.
Nú er þá tími til að byrja á því að
samansafna þjóðsögnum forfeðra
vorra ef þær eiga ekki alveg að líða
undir lok, því vísindi þessara tíma
leika óvægilega nreð þessar forntíð-
ar nrenjar vorar. Sagan sýnir of oft
auðlegð og dramb himra konunglegu
stórnrenna og gæðinga þeirraaðeins.
I þessunr einföldu þjóðsögnum kom-
unrst vér nær alþýðufólkinu. tilflnn-
ingunr þess og lifnaðarháttum.
FÓLK MEÐ IIORNUM.
Bronzo Prelobskv, heimsfrægur
vísinda nraður hefur nýlega geflð
heiminunr árangur af margra ára
erflði sínu í prentuðunr skírslum
sannanir fyrir því að móðir Náttura
hafl geflð sumum mönnum horn,
virkileg horn; en mennirnir hafa í
sumum tilfellum verið nógu bláir og
vanþalcklátir að kalla þessa yflrnátt-
úrlegu gjöf, innsigli Satans.
Eitt hið markverðasta í skírslum
þessum er saga af írskri konu mrs.
O'Hara, merkilegust fyrir hvað stutt
er síðan hún var uppi. Kona þessi
lifði í útjaðri bœjarins Cork; hún
liafði hörð, stór og greinótt horn,
sem mjög líktust lireindýrs hornunr,
O’H. var stolt af yflrburðum sínum,
og hélt það sörstakt velþóknunar-
merki frá guði. Á dánardægri sínu
arfleiddi hún lækna háskólann í
fæðingarborg sinni að þessari fárán-
legu eign sinni, og þar eru þau enn
til sýnis.
Annað slíkt náttúru viðbrygði var
Valentine Heilmin, drengur í Aust-
urríki. Þegar á unga aldri vottaði
fyrir einu horni í miðju enni barns-
ins; móðirin varð óttaslegin, og hélt
það innsigli djöfulsins, tók barnið til
læknis og bað hann hindra vöxt
(Framhald á 8. bls.)