Freyja - 01.07.1898, Blaðsíða 2

FREYJA, JÚLÍ 1898.
Fennmgarfcörniii.
„Sonnetto*1 til kyrkjunnar,
Mjög' fagran lofsöng um þig vil ég
yrkja,
sem ert þehn helga guða bústað lík
á bjargi föst, af.öllu réttu rík,
þú foldarbarna skjól, 6, kristna
kyrkja;
ei tínist neinn sem signuð eign þín er
sá auðgast, hreinsast, læknast,
þroskast, dafnar;
þú blindum, höltum, föllnum sam-
an safnar,
og veikir öðlast frið í faðmi þér.
Þú þjóðum kæra réttvísinnarríki
því rétt þú gjörir allt svo drottni líki
og gott og rétt er allt,sem þóknast þér
og þinni tign af hjarta lútum vér.
I
Ég lít í anda kyrkjir kór,
þar klerkur er
með sjö hji sér,
en þar er einn svo undur sljór,
að engri spurning svarað getur,
en hefur þó um heilan vetur
þeim helgu fræðum lesið í.
í kveri sínu kann hann lítið;
en klerki finnst það valla ski'ítið
og sízt af öllu sinnir því;
af börnum þeim hann bezt er klædd-
er bónda sonur ríkur þó,- (ur
og það er mikið meir en nóg
þó sé ei öðium gýfum gæddur;
og klerkur dreng þann dýrast metur
þ. í drottins þjóni aurar geimast—
og hann í ,innsta sæti‘ setur
því sjá, lians lieiður má ei gleymast;
en dramb í brjósti drengsins er,
ei dirfast börn á hann að yrða,
en lítið samt að vísu virða,
þau Ijúf og auðmjúk una sér;
og við þau heldur vill hann eigi
þar vera að skrafa á hverjum degi,
hann talar aðeins oft við klerkinn,
en aldrei samt um drottins verkin.
II
A börnum hinum sex má sjá
að senn er ferming vœntanleg,
þau búast undir athöfn þá
og aldrei reynast löt né treg;
um helgu fræðin hugsa mest,
því hver sem klerki svarar bezt
skal heiður þann með ferming fá
að fá á bekknum innst að sitja,
og hans mun fólksins virðing vitja,
en öll þau virðast þetta þrá.
Mun fremst á bekknum sama sjást
hver sá, er minnst af öllu kann
þá roða í kinnum hefur hann
þvl andans gáfa alveg brást,
og fyrirlitning lólksins hlýtur
og friðar ei á meðan nýtur;
það er því mikið um að keppa,
en einhver mun hið versta hreppa.
III,
Eg veit hver sit.ja innstur á,
ef eftir gáfum fara má;
það sveinn er ungur, mikið merkur
sem meira veit en sjálfur klerkur,
og sérhverri spurning svarar hann
-ég sé að þetta er efni í mann.
En hví er hann í tötrum tæ' tum?
hann trauðla er af ríkum ættum.
Nei, sonur fátæks, fátæks manns,
sem fær oft styrk af sjóði lands.
Með brjóstið fult af fögrum vonum,
hinn fríði drengur unir sér;
en sá iná gjöra háð að honum
sem hátt af presti virtur er;
þann ósið klerkur aldreibannar,
því ei hinn ríka styggja má,
en Mammon ráða öllu á,
því betur reyndist enginn annar.
IV,
Hvað mundi verða svcinninn sá
er situr þarna tötrum I,
ef góða menntun mætti fá;
-hinn mesti kannske í landi því;
og foreldrarnir, vel ég veit,
það vita að hann er gáfna ríkur
og ætti burt frá sult og sveit,
að sendast á skóla Reykjavíkur.
Ef klerki finnst hann fær um það
og fremst á bekk ei ætlar stað,
er fermast þessi blessuð börn;
ef réttvísin þá ræður mest
hinn ríki fremst I bekkinn sezt,
og hefur enga heiðurs vörn.
V,
A Ioftið hærra svífur sunna,
ég sé að tíminn liðinn er
er klerkur lætur svara sér,
og börnin flest sín fræði kunna.
Um miðjan daginn messa á,
og mun hann atla að ferma þá,
því börnin hlaupa heim til sín,
og hraða sér í fötin beztu,
þó, það að vísu varði ei mestu
að hafa djásn og dýrindis lín;
þau stríðan ótta í brjósti bera,
því býsna er mikið um að gera;
þau líkjast manni sem er sekur,
en samt á von að teljast frjáls,
en liugsun gjörvöll hræðslu vekur,
og hjartað tekur oft til máls.
Við aðra hlið er frelsi og friður
en fjötur og þjáning hinummeginn;
og fara vill hann f'relsisveginn
en fjöturinn máske knýr hann niður.
Mörg tilfinning í brjósti brennur
og blóðið hratt um æðar rennur;
nú börnin eins af þessu þjást
því þrátt að sönnu vonin brást;
um ílt og gott hér er að ræða
því einn skal njóta þess sem bezter
og annar hljóta eitt sem vest er,
nú ganga saman gleði og mæða,
mun gleðin lijá þeim innsta sitja,
en hin um fremstan vesling vitja,
sem licfur ei birtu helgra frœða,
VI.
I kyrkju turni klukkan glymur,
og kallar drottins sauði á
þeir búurn sínum fara frá,
því friðar blíður rómur ymur,
sem komin vœri dagur dóms
með dýrð og fegurð lúðurhljóms;
nú streymir fólk úr áttum öllum
og gengur inn í guðlegt hús;
það gjörir séhver maður fús.
Sjá hóp af börnum, konum, köllum,
sem heyra girnast heilagt orð,
und hesta fótúm singur storð
og bergmáls ómur berst frá fjöilum,
sem endurtaka manna mál,
mörg mædd og döpur fagnar sál
því nú er heilög Hvítasunna
þeirri hátíð kristnir lýðir unna.
VII.
Núblessuð messan byrjuð er;
svo fagur söngur inni ómar,
svo unaðsblíðir manna rómar
nú berast upp að eyra mér,
af öllum drottins þjönninn ber;
á honum birtist hempa fín,
hökull, kragi og rikkilín.
,Ó, gangið í fótspor frelsarans;1
var fyrsta kærleiks orðið hans,
og ,margt hefur drottins boðorð bann
æ bezt er að fara inn þrönga stig (að
og láta hvorki auð né annað
af réttum vegi villa sig;‘
mcð liárri röddu ræðir hann
um rétta breytni við náungann.
VIII.
Hvort sé ég heldur rangt eða rétt?