Alþýðublaðið - 26.01.1927, Blaðsíða 3
aLUÝÐUBLAÐIÐ
3
ar Napoleon Bonaparte var hafður
í gæzlu á St. Helenu, var hiópur
brezkra hermanna settur á eyj-
una Tristan da Cunha, og áttu
þeir að sjá ura, að hinn voldugi
herkóngur slyppi ekki úr gæzl-
unni. Þegar Napoleon dó, fluttu
hermenn þessir burtu af eyjunni,
en nokkrir hermenn fengu þó leyfi
til pess að búa þar áfram með
eiginkonum sínum. Seinna fjölg-
aði íbúunum um nokkra skip-
brotsmenn, er á eynni lentu.
Á seinni tímurn hefir eyjar-
skeggjum oftar en einu sinni verið
boðið að flytja sig til Afríku, og
hafa þeir fengið loforð um land
þar til ræktunar og dvalar. En
enginn þeirra hefir viljað taka því
boði. Átthagabönidin eru styrk, og
eyjarskeggjar unna eyðieyjunni
sinni og vilja ekki þaðan fara.
Þeir eru allir á eyjunni fæddir,
og geta ekki hugsað sér að sjá
aldrei framar hrikalega og forna
eldgíginn með drifhvítu jökulhett-
unni. Hvað eftir annað hafa marg-
ir eyjarskeggja dáið úr hungri og
harðræði, en þeir, sem eftir hafa
lifað, hafa rólegir haldið áfram
hinni erfiðu lífsbaráttu.
Eftir þvi, sem sannar og ná-
kvæmar fregnir frá eyjunni Tris-
tan da Cunha herma, eru eyjar-
skeggjar viðfeldnir og álitlegir
menn, sem vinna sér traust þeirra,
er koniist hafa í kynni við þá..
Að vísu munu forfeður þeirra ekki
hafa verið nein fyrirmynd að sið-
nm og háttum, þó nú verandi
afkomendur þeirra standi þar
flestum öðrum framar. Eyjar-
skeggjar muna ekki eftir því, að á
eyjunni hafi komið fyrir morð,
þjófnaður eða aðrir glæpir. Á éyj-
unni er engin lögregla og ekkert
yfirvald, og þó er alt í beztu
röð og reglu, fbúarnir eru allir
guðhræddir og trúaðir og lifa
saman i sátt og samlyndi og
skifta bróðurlega á milli sín öll-
um nauðsynjum, sem oft eru af
skornum skamti. Hér er því að
ræða um algert sámeignarskipu-
lag, lítið sameignarríki, langt úti
í reginhafi, fjarri öllum löndum.
Ógnir heimsstyrjaldarinnar náðu
ekki þangað né vélamenningin,
samkeppnin, sérdrægnin og gróða-
fíknin. Eyjan er eins konar heim-
ur út af fyrir sig, laus við alla
atvinnurekendur og aflaklær. Og
íbúarnir una glaðir við sitt, enda
sveltur þar enginn, ef annar hefir
nóg. Gæti slíkt fyrirkomulag verið
til fyrirmyndar sumum stærri eyj-
unum, er þö þykjast standa nær
menningunni.
Leifehússkiml I Winnipeg.
Samkvæmt „Skánska Sociálde-
mokraten" varð mikill leikhús-
bruni í Winnipeg skömmu fyrir
nýjár. Fórust þrír slökkviliðs-
menn í brunanum; einn særðist
til ólífis, og níu særðust að
marki. Alt brann í leikhúsinu,
sem brunnið gat, og múrarnir
hirundu í grunn.
Frá sjómönnunnme
(Einkaloftskeyti til Alþbl.)
„Austra“, 25. jan.
Vellíðan. Kær kveðja til vina
og vandamanna.
Skipshöfnin á „Austru“.
Um daggiim og vegian.
Næturlæknir
jeij í nótt Guðmundur Thorodd-
sen, Fjólugötu 13, sími 231.
Sextugur
er í dag Þorstefnn 'Gíslason,
ritstjóri „Lögréttu“.
Sjómannaf élagar!
Munið eftir félagsfundi ykkar í
kvöld kl. 8 í Báruhúsinu uppi.
Hann verður framhalds-aðalfund-
ur, og verða á dagskrá þau mál,
sem ólokið var á síðasta fundi.
Jafnaðarmannafélagið „Sparta“
heldur fund kl. 9 í kvöld í
Ungmennafélagshúsinu.
Kvöldvökurnar.
I fyrra kvöld las séra Tryggvi
Þórhallsson upp sögu eftir danska
skáldið Erik Bögh, „íslendingur-
inn í Kaupmannahöfn.“ Þýðing-
in var i „Fjallkonunni" nokkru
fyrir aldamótin. Kristján Alberts-
son las þrjá kafla úr „Viktoriu'*
eftir Knut Hamsun, í þýðingu
Jóns frá Kallaðarnesi. Þórbergur
Þórðarson sagði þrjár sögur af
sýnum skygns manns, sem enn er
á lífi, og á nú heima hér í borg-
inni, en hefir tapað skygnishæfi-
leikanum nú á síðustu árum.
„Dagsbrúnar“-fundur
verður annað kvöld kl. 8 í G.-
T.-húsinu. Verður það framhalds-
aðalfundur. Kaupgjaldsmálid
Verður á dagskrá og þau aðal-
fundarmál, sem efti,r voru á sið-
asta fundi. Er félögunum því mik-
il nauðsyn á að fjölsækja fundinn,
íog er þess vænst, að þeir sæki
hann vel og stundvíslega.
Svo hvast
var í gær við Vestmannaeyj-
ar, að Villemoes gat ekki fengið
afgreiðslu þar. í morgun var þar
stinningskaldi, þegar veðurskeyti
voru send þaðan (loftleiðina).
Loftnet
útvarpsstöðvarinnar komst í lág
í gær.
Símalínan
til Vestmannaeyja er búist við
að komist í lag í kvöld.
Njáluerindi
flytur Þorkell Jóhannesson stú-
rdent á morgun kl. 6 e. m. í heim-
spekideildarsal háskólans. Efni:
Hvernig er Njála saman sett ?
Þetta er fyrra erindi hans af
tveimur um það efni.
I ofviðrinu
í fyrra dag rauf 1/4 hluta af
járnklæðningu af þaki annars
þvottalaugahússins. „Mgbl.“ segir
raunar að þakið hafi fokið alt,
en það eru venjulegar „Mgbl.k-
ýkjur.
Séra Jakob Kristinsson
flytur síðari hluta erindis síns
um komu mannkynsfræðara í
Hafnarfirði annað kvöld.
Erindi um fræðslumál
flutti Ásgeir Ásgeirsson, settur
fræðslumálastjóri, á fundi jafnað-
armannafélags Islands í gær-
kveldi og svaraði fyrirspurnum
fundarmanna um þau efni. Tal-
aði hann einkum um þá hlið máls-
ins, er veit að alþingi og kjós-
endum.
Happdrætti
frá í fyrra vetur var dregið
rum í gær í Jafnaðarmannafélagi
Islands. Kom upp nr. 203. .Hand-
hafi þess miða var Valgerður
Jónsdóttir, Hvg. 59, og hlaut hún
vinninginn, silfurveski með gull-
skildi.
ísfisksala.
„Imperialist“, einn af ensku tog-
urunum, sem gerðir eru út frá
Hafnarfirði, seldi nýlega afla sinn
fyrir 1626 stpd.
„Inflúenzan“ í Sviþjóð
hefir ráðist allgeyst á herliðið.
Hefir við sumar herdeildir orðið
að stofna sérstaka spítala. Talið
er, að 40 0/0 af hermönnunum hafi
veikst, og er því í ráði að fresta
innköllun nýrra hermanna fyrst í
stað. Er þó veikin í heild sinni
talin væg í Svíþjóð. („Skánska
Social-Demokraten.“)
Veðrið.
Hiti mestur 4 stig, minstur 4
stiga frost. Átt suðlæg og aust-
læg. Stinningskaldi í Vestmanna-
eyjum og Grindavík. Annars stað-
ar ,lygnara. Víðast þurt veður.
Loftvægislægð fyrir vestan land
og önnur djúp við Suður-Irland,
og er hún á norðurleið. Cítlit:
Stilt og milt veður hér um slóðir
og víðast hvar á landinu. Suð-
læg átt við Suðvesturströndina.
Ctengi eriendra mynta í dag:
Sterlingspund.........kr. 2215
100 kr. danskar .... — 121,64
100 kr. sænskar .... — 121,94
100 kr. norskar .... — 116,77
Dollar................— 4,56?/á
100 frankar franskir. . . — 18 25
100 gyllini hollenzk . . — 182.88
100 gullmörk þýzk. . . — 108,32
„íþöku“-fundur
verður í kvöld og byrjar kl. 8.
Þeir, sem verða með innsækjend-
ur, eru beðnir að koma sem allra
fyrst.
Hviksaga
hefir gengið um það, að skip-
verjar á togaranum „Baldri“ séu
veikir af „inflúenzu“ („spænskri
veiki“). Sögusögn þessi er röng.
Alþýðublaðið hefir spurst fyrir
u-m hana. Ekkert skeyti hefir kom-
ið þar um til skrifstofu útgerðar-
félagsins, og Iandlæknir fullyrðir,
að kvittur þessi sé tilhæfulaus.
Skilnaður ríkis og kirkju.
Ummæli Masaryks Tekkoslov-
akiuforseta. ý,
I viðtali við „Deutsche Presse“
sagðist Masaryk forseti vera fylgj-
andi skilnaði ríkis og kirkju,
ekki af andúð gegn trúarbrögð-
unum, heldur af áhuga fyrir trú-
arbrögðunum sjálfum. „Upplausn
Austurríkis kennir oss, að sam-
band ríkis og kirkju og undirgefni
hennar undir stjórnmálaþarfirnar
hafi aldrei verið kirkju eða Crú-
arbrögðum til gagns. Saga allra
ríkja sýnir, að eftir skilnað ríkis
og kirkju með nútiðarhætti hefir
báðum aukist styrkur. Það er ekki
hægt að víkja sér undan tímans
straumi.“
Samtal
fnínna Þóru og SigHíar.
„Góðan dag, frú Þóra! Hafið
þér heyrt nýjasta nýtt? „Já, það
er nú eins og hver sjái innan
í sjálfan sig,“ sagði karlinn. Og
ég veit svo sem, hvað þér munið
segja, því að nú er ekki um ann-
að talað í öiium bænum en
„Fiskipylsur Kösters“. Það ætti
hver húsmóðir að reyna þessar
nýju pylsur, sem eru sannarleg
nýjung og bragðgóðar. Sá, sem
bragðar þær einu sinni, mun
reyna þær oft. Og fólki, sem vill
spara á þessum vandræðaíímum,
eru þessar pylsur mjög handhæg-
ur miðdegisverður eða kveldverð-
ur ,og dæmalaust auðvelt að mat-
reiða þær, því að þær þuría ekki
nema tveggja mínútna suðu. Það
er að segja: Þeim er stungið nið-
tur í sjóðandi vatn í tvær mínút-
ur, svo rná taka pottinn af eld-
inum og láta hann standa í 10
mínútur áður en fært er upp úr.
Fiskipyísur má ve borðaívsv r
til þrisvar í viku, því að þær má
bera á borð með ýmsum öðrum
réttum, t. d. kartöflumauki, kart-
öflujafningi, hvítkálsjaíningi o.
s. frv. Til kveídverðar eru fiski-
pylsur fyrirtaks góðar með kart-
öflusalati.“
„Já, já, frú Signý! Þakka yður
nú kærlega fyrir heilræð n, en nú
verð ég að flýta mér heim, klukk-
an e,r orðin hálf-tólf; en þeg;r
fiskapylsur eru hafðar í miðdags-
matinn, þá má þð alt af tala
ofurlítið lengur saman en el.a.“
Þér vitið víst, að helst þarc að
panta fiskipylsurnar dagimi áður,
annaðhvort í sérverksmið u Köst-.
ers, sem býr til kjöt- og fisk-fars,
Hverfisgötu 57, sími 1933. cða h á
einhverjum þeirra kaupman a,
sem taldir eru í íatuglýsingu á ðr-
um’ stað í blaðinu í dag
Augl.