Freyja - 01.07.1903, Qupperneq 11

Freyja - 01.07.1903, Qupperneq 11
PTŒY]Á Tsæst er íjTlrlesíurinQ „A5 Helgafellieftir séra Jón Bjamason. Hann byrjar meó frásögn mn landnám t’órólfs Mostrarskeggs, gu'Csdýrkan hans, helgi þeirri er hann lýsti yfir þingvelli sínum og héraösmanna sinna og feliinu helga—Helga- tjlli, og hversu Kjalleklingar, nokkru sáinna vóktu þar upp óspektir sem enduðu me'ó því aö helgi þingvallarins var afnumin. SÍÖan eru þessir fornu viöburöir heimfœröir upp á nuvefandi á* sigkomujag þj iöar vorrar. Nútföar bókmenntir og blaÖarnenftska er þingvöilurinn helgi. Finnst höf. þingvöllut sá mjög ataöut oröinn, og er slíkt tæplega ásíæðnlaus hótfyndrii. ■ En svp kem* ur hann meö þessa alktmnu setning. ,,Ekki gstur hjá því fariö aðhneykslanir komi“. Og enn segir hann: ..heimurinn liggur í hinn illa". Sé svo, er' þá nokkur íuröa þó bókmenntaþingvpllurinft veröi ataöur ? Svo er hætt viö aö menn graini á ina þiö a;> riði, hvaö ati hann mest. Sumir œ!la þaö menntunarskort, mái- lýt;, amböga:, ásamt fl.þ.h. Aörir æ:la þaö hiöilla, sem kfemurfrá hinum innrá, vonda manni, í ýmsiim myndum, án tfllits til þess hvort þaö sé htilið undir blæju siðfágunar og menntimar eöa ekki. Syo deilir menn einnig á um þaö, hvað sé ljótt, og jafnvel sönut mennirnir eru í því efni sjúlfum sér sundurþykkit á stundanl. Til dœmis,mœtti benda á þaö sem höf. þessa fyrirlesturs segif um brjést- gæöi íslendinga, fvrst eru þau , .eitthVert hiö dýrmætasta þjóöern- iseinkenni ísl, “ en svo eru þau þó í sömu andránni „Einhver háskalegasta þjóölífiseinkunnin íslenzka. “ Islendingum ei‘ brugö- ið um að hafa ekki siðferöislega brennt ísl. rekadrurnbana sem leit- að hafa á náðir vestur-ísl. lagt höfuöin í kjöltu þeirra ög sagt: , .meigurn við lifa?“ Eigi minnist ég aö hafa Séð svœsnari ádeilu frá nokkurs manns penna, til vissra man'na og blaða, en í þessum fyrirlestri. Og eigi ritháttur sá að vera bókmenntaleg, siðferðisleg og kristileg fyrirmynd fj-rir ísl. þjóöina, þá er henni sannarlegá ekki vandlifað í því efni. A öörurn stað í fyrirl. þessum segir höf. ,,Sem betur fer, er hér í álfu trúarbragöafrelsi; Og það er skylda vor ,aö viðurkenna það“. En svo tekur hann ísl. blað í hnakkann fyrir að flytjagrein senrekkert er út á að setja, annað en þaö, að hún er vanírúarlegs eðlis. Þá þarf ekki að þakka guði fyrir trúarbragðafrelsið eða taká það til greina. Það þarf ekki, má ekki eiga sér stað á andlega þingvellinum íslenzka.

x

Freyja

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Freyja
https://timarit.is/publication/33

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.