Alþýðublaðið - 01.02.1927, Blaðsíða 2

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
2
[alþýbublaðibI
| kemur út á hverjum virkum degi. t
j Afgreiðsla í Alpýðuhúsinu við l
| Hverfisgötu 8 opin irá kl. 9 árd. ►
| til kl. 7 síðd. I
* Skrifstofa á sama stað opin kl. t
I9Va—10V2 árd. og kl. 8-9 siðd. {
Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 >
(skrifstoian). í
Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á ►
4 mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15 ►
J hver mm. eindálka. * f
! Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan í
< (í sama húsi, sömu símar). ?
Alþýðuprenísmiðjan
ársgðmul.
í dag er liðið rétt ár, síðan Al-
pýðuprentsmiöjan tók til starfa.
Á þessu fyrsta ári hennar hefir
Alþýðublaðið stækkað um h. u. b.
helming frá því, sem áður var,
og jafnframt hefir prentsmiðjan
prentað fjórar allstórar bækur,
þar á meðal hina ágætu bók „Rök
jafnaðarstefnunnar", auk ýmislegs
smálegra. Um leið og þessa er
minst, skal enn með þakklæti
minst þess stuðnings, er fjöldi
,góðra manna hér og annars stiöar
á landinu veittu til þess að koma
prentsmiðjunni upp. Vonandi
auðnast þeim líka sú þökk, er
þeim mun bezt þykja, að sjá þetta
alþýðufyrirtæki vaxa og vel
dafna.
Ósamræmi eða iilgirni?
Svar til „Morgunblaðsins'í
Síðast liðinn laugardag birtir
„Mgbl.“ greinarkorn, sem á víst
að vera nokkurs konar svar til
mín út af grein, er ég ritaði í AI-
þýðubl. s. 1. föstudag. Athuga-
semd „Mgbl.“ er í raun og veru
ekki svara verð, því að sýnilegt
fer, að hún er að eins gerð til
þess, að ekki sé hægt að segja,
að blaðið hafi þagað við greininni
í Alþbl.
„Mgbl.“ kvartar yfir því, að ég
beri sér á brýn, að það vilji að
eins kauplækkun hjá verkamönn-
lum. í því sambandi segir „Mgbl.“,
að það sé „með öllu tilhæfulaust"
og: „Vildi t. d. Alþbl. lesa grein
í Mbl. 16. þ. m., sem heitir „Húsa-
leigan“, og skýra síðan frá niður-
stöðu sinni.“ Enn fremur segir
„Mgbl.“, að það geti bent á
„margar greinar“ í blaðinu, þar
sem það sé skýrt fram tekið, að
það vilji lækkun á öllum launum
og kaupi, sem í krónutali sé
greitt.
Fyrst og fremst er þetta ekki
rétt hjá blaðinu, því að greinin,
sem birtist 16. þ. m, í „Mgbl.“ er
fyrsta og síðasta grein, sem frá
blaðsins hálfu hefir birzt í þá
átt, að alt kaup verði að lækka.
Hvers vegna minnist blaðið
ekki á þessa iækkun fyrr en rétt-
um mánuði eftir, að starfsmenn
ríkisins áttu með sér fundinn urn
launauppbótarlækkunira? Hvers
vegna þagði „Mgbl.“ þar til ein-
mitt 16. jan.?
Svarið við þessum spurningum
er auðfundið. Grein sú, sem
„Mgbl.“ vitnar í, kemur fyrir sjón-
ir almennings sama dag sem
„HerÖubreið“ auglýsti eftir tilboð-
Um í „akkorðs“-vinnuna. „Morg-
unblaðið“ hefir gengið út frá því
sem vísu, að við þessa vinnu
myndi kaupið lækka. Einnig hefir
það séð það fyrir, að leiðtogar
alþýðu myndu ekki gera sér það
að góðu, þar sem engir sanmingar
voru komnir á fyrir árið 1927.
„Mgbl.“ hefir því viljað hafa vað-
ið fyrir neðan sig með því að
fara að þvæla um kauplækkanirn-
ar til þess að hafa betri högg-
stað á verkalýðnum. Þegar
„Mgbl.“ vitnar í þessa grein, þá
he'ir það ekki athugað, að það var
til þess að rýra, en ekki styrkja
málstað sinn. Það hefir ekki at-
hugað, að grein þéssi kom of
seint fram í dagsljósið, til þess
hún gæti á nokkurn hátt réttlætt
framkomu „Mgbl.“
Hefir „Morgunblaðið“ kornið til
formanns , Dagsbrúnar" núna, eft-
ir að kauptilboð útgerðarmanna
kornu til, og spurt eins og i við-
talinu við fulltrúa starfsmanna
rikisins: „Hvað er nú til úrræða
fyrir ykkur?“ eða samsint því,
„að minna grand megi nú finna
í mat sínum“ en kauplækkun
verkafólksins, er útgerðarmenn
krefjast. „Mgbl.“ veit þó vel, að
kröíur útgerðarmanna eru ekki í
samræmi við þá lækkun, sem hef-
ir orðið á kaupi á öðrum sviðurn.
„Mgbl.“ veit vel, að nú er farið
íram á meiri kauplækkun hjá
verkamSnnum en nokkurri ann-
ari vinnustétt landsins.
Vilji „Morgunblaðið“ vera
sjálfu sér samkvæmt í kaup-
gjaldsmálunum, þá ætti það að
krefjast þess fyrir hönd verka-
manna, að kauptaxti sá, sem
, Dag brún“ hefir auglýst, yrði
samþyktur af útgerðarmönnum,
því að sú lækkun, sem þar er
gerð, er í fullu samræmi við
kauplækkun á öðrum sviðum.
„Morgunblaðið“ bað mig að
skýra frá niðurstöðu minni eftir
að hafa lesið grein þá, sem það
viínaði til. Ég hefi nú skýrt frá
þeirri niðurstöðu hér. Hún helzt
er.n óbreytt, sú skoðun mín, að
„Mgbl.“ sé í sama ósamræminu
við sjálft sig, eins og það hefir 1
verið. Öðru máli er að gegna, ef
„Mgbl.“ tekur rögg á sig og krefst
þe :s, að kaup verkamanna lækki
eki.i meira en h’utfallslega á við
k; up annara starfsmarma. Þá er
,.Mgbl.“ komið í samræmi við
það, sem það hefir nú haldið
fram. J.
Fánamál í Suöar-Afrlkií.
Gvo sem kunnugt er, er fáni
Bret'ands rauður dúkur með
merkjum Englands, Skotlands og
írlands saman fléttuðum í
horninu (Union Jack). Öll hafa
sambandsríki Bretlands, Kanada,
Ástralía og önnur sérfána. Er
hann oftast ríkisfáninn með merki
sambandsríkisins í eða öðru því
líku eða að minsta kosti með
sambandsmerki í horninu, sé hann
öðruvísi gerður. Nú leggur for-
sætisráðherra Suður-Afríku, Hert-
zog, fyrir þingið þar frumvarp um
nýjan fána. Á hann ekkert skylt
við alríkisfánann, heldur er í hon-
um skjaldarmerki konungs. Segir
hann alríkisfánann vera þjóðern-
isfána Breta, en hann sé óhafandi
í Suður-Afríku, því að þar séu
Búar (Hollendingar) í miklum
meiri hluta. Eru um þetta miklar
fdeilur í Suður-Afríku sem stend-
ur, og óvíst er, hverjum betur
vegnar.
Þjófgefin sendisveit.
Ungverska sendisveitin í Paris
eigði pjófa til að stela leyndar-
skjöium flóttamanna.
Tveir nafntogaðir ungverskir
stjórnmálamenn, Karolyi greifi og
jafnaðarmannaforinginn Garami,
hafa borið þungar sakir á ung-
versku sendisveitina í París. 1
dezembermánuði var brotist inn
í skrifstofur „Ungverska rnann-
rétíindafélagÁns" í París, og var
þá stolið þar áríðandi skjölum.
Því var í fyrstu lítill gaumur gef-
inn, en nú bera þeir Karolyi og
Garami það á Koranyi barón,
sendiherra Ungverja í París, að
hann hafi leigt menn til verknað-
arins.
Ungverskur flóttamaður, Vertes
áð nafni, játar, að hann hafi í
peningavandræðum látið aðstoð-
armann hjá ungversku sendisveit-
inni í París tæla sig til þess með
mútum að stela bréfum þeim,
sem ungverskir jafnaðarmenn er-
lendis höfðu skifzt á við jafnaðar-
menn í Budapest. Þjófnaðinn
framdi hann á jóladaginn, og tók
sendisveitin við plöggunum og
sendi þau heim.
Þetta þykir auðvitað stór-
hneyksli alls staðar.
Sinn er slðor I landi hverjn.
Berlínarborg tekur 150 mi ljóna
gulhnarka lán til atvinnubóta.
Hvað er hér gert?
Á fundi borgarstjómarinnar í
Berlín 7. dez. var samþykt í
einu hljóði tillaga frá íhalds-
mönnum um ad taka 150 milljónir
gullmarka ad lúni til atuinnubóta.
Fgrir féd skyldi byggja 15 500
nýjar íbátdir til ad bæta úr hús-
nœdis3klumti. Nemur atvinnubóta-
fé þetta 50 gullmörkum á hvern
Berlínarbúa, því að í torígmni eru
3 milljónir manna. Ölíkt víðsýnni
virðast þýzkir íhaldsmenn, þó í-
haldsmenn séu, eftir þessum bók-
um vera helduren samherjar þeirra
hér á landi, því að hvað hefir
íhaldsflokkurinn í bæjarstjórn
Reykjavíkur gert til að bæta úr
atvinnuleysi ? Sama sem ekkert!
Og hvað hafa þeir gert til að
bæta úr húsnæðiseklu og hús-
næðisokri? Alls ekkert! Sinn er
siður í landi hverju!
Erleiafll -sin&ske y tf »
Khöfn, FB., 31. jan.
Frönsk blöð óánægð með Marx.
Frá París er símað: Blöðin á
Frakklandi eru mjög óánægð yfir
myndun Marx-stjórnarinnar. Ött-
ast frakknesku blöðin, að stjörn-
arþátttaka hinna svæsnu þjóðern-
issinna og keisarasinna muni
spilla fyrir fransk-þýzkum sátta-
málum.
Bretar að linast upp.
Frá Lundúnum er símað: Cham-
berlain hefir sagt það í ræðu, að
England sé reiðubúið til að slaka
til við Kínverja og viðurkenna, að
núgildandi samningar séu orðnir
úreltir. Krefst hann að verzlun
Breta þar eystra sé látin óáreitt, en
segir að liðssendingin breskaaust-
ur hafi verið nauðsynleg til þess
að gyrða fyrir sams konar athæfi
í Shanghai og framið hefði verið
í Hankow.
' IÞmfpiaálafsiíadiir
á Akureyri.
var haldinn í gærkveldi, og var
Svo| í pottinn búið af íhaldinu, að
hann hlaut að verða ómerkilegur,
litlausar tillögur og svo sniðnar
að öllum hæfðu. Var þetta auð-
sæilega gert til þess, að svo
skyldi sýnast sem stjórnin hefði
einróma fylgi þar. Þó voru það
50 atkv. mest, sem íhaldsmenn
gátu skafið upp með tillögum sín-
um, enda hafði því verið lýst
yfir af hendi Alþýðuflokksins, að
hann myndi ekki skifta sér af
fimdinum, nema á flokkinn væri
ráðist. Utan dagskrár urðu nokkr-
ar umræður um síldveiðalöggjöf-
ina. Var samþykt tillaga um að
slaka ekki til við erlenda menn
um landhelgisréttinn.
(Eftir símtali.)
Um dagfinaa og vegimuic.
Næturlæknir
, er í nótt Árni Pétursson, Upp-
sölum, sími 1900.
Togararnir.
„Tryggvi gam’i“ fór á veiðar
í gærkveldi. „Draupnir" fór einn-
!ig í gær, fyrst á veiðar til við-
bótar, en fer síðnn til Englands.
„Arinbjörn hersir“ kom af veið-
umi í morgun með 1300 kassa og
fer til Englands í dag.
„ Vetrar æf intýr i “
verður leikið annað kvöld, —
alpýdusýning.