Alþýðublaðið - 02.02.1927, Blaðsíða 2

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
2
Mírfaffin
Jém ^éFHars®ni,
remiismlður,
dáinn 25. dezember 1920.
Lífs þíns eru liönar allar jorautir;
leifar geymast djúpt í skauti klaka.
Þú ert Lorfinn huldar út á brautir,
hvar frá enginn snúa vann til baka.
Stendur auö og yfirgefin smiðja;
ei þar starfar snillingshöndin lengur.
Drúpir höföi sorgmædd söngvagyðja;
sundur brostinn þegir hörpustrengur.
Er nú jarðlífs enduð þraut og.pína;
öðlast þú nú bjarta sæluheima,
en ljóðasnild og listaverk þín skína.
Lýðir þau í fersku minni geyma.
Hvíl þú rótt und hvítri blæju snjáa.
Höldum vér að síðstu líkar slóðir.
Köggli steins að kumli þínu lága
kastað hef ég. Sofðu’ í friði, bróðir!
Öl. V.
ALIsÝfl£ÍBLJl®IB
j kemur út á hverjum virkum degi.
< Afgreiðsla i Alþýðuhúsinu við
| Hveríisgötu 8 opin frá kl, 9 árd.
3 til kl. 7 síðd.
Skrifstofa á sama stað opin kl.
J 9Va—lOþg árd. og kl. 8—9 síðd.
j Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294
j (skrifstofan).
< Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á
i mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15
J hver mm. eindálka.
Prentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan
(í sama húsi, sömu símar).
Markaður fyrir íslenzka síld
á Finnlandi.
(Or skýrslu frá sendiherranum
í Helsingfors, tekið eftir „Uden-
rigsministeriets Tidsskrift“.)
Finnland notar samanborið við
Svíþjóð og Noreg tiltölulega mik-
ið af síld, eins og sjá má af
eftirfarandi tölum um innflutn-
inginn til Finnlands 1924, 1925
og fyrra helming ársins 1926, og
skai þess getið, að sjálft fram-
lejðir landið ekki þessa vöru:
1924 1925 Fyrri helm- inprur
(1000 (1000
lí«.) k , árs 1926 lOOOkg.
Frá Englandi 5471 4498 651
— Svíþjóð 428 648 341
— Noregi 815 307 121
— Þýzkalandi 458 248 83
— Hollandi 337 217 95
— íslandi 39 296 1
— Danmörku 64 23 26
— Eistlandi 5 62 7
— Lettlandi 29 7
— Póllandi 22
— Bandaríkjunum 8 2
— Danzig 6 -
—■ Rússlandi 1 1
7682 6306 1301
Það er aðallega skozk síld, sem
hefir tökin á finskum markaði,
þrátt fyrir sænskar, norskar og
íslenzkar tilraunir, sem gerðar
hafa verið til að koma afuröum
þeirra landa á framfæri. Liggja
þær orsakir til þess, að skozka
síldin hefir getað náð svona föst-
um tökurn, að sumpart hafa verzl-
unarsamböndin átt sér iangan ald-
ur, og svo hitt, að skozka síld- •
in á að stærðinni til öðrum frem-
ur vel við finskan rnarkað, því
að bændur og sögunarmylnueig-
endur um alt land láta verka-
menn sína hafa eina síld á dag
eftir gömlum vana. Að þessu
leyti þykir á Finnlandi t. d. ís-
lenzk síld miður hentug, af því
að hún er stærri en. skozka síld-
in. Engu að síður hefir innflutn-
•jngur íslenzkrar síldar — þrátt
fyrir alla erfiðleika — aukist á
síðustu árum (þess skal getið til
samanburðar við hagtölurnar, að
sá ínnflutningur, sem taíínn er
vera frá Svíþjóð, er aðallega ís-
lenzk síld, og eins flytur Nor-
egur út íslenzka síld til Finn-
lands), af því að það hefir tek-
ist að færa sönnur á hin fram-
úrskarandi gæði hennar með
nokkrum sendingum, sem vel
hafa tekist. Sem stendur er bú-
ist við, að flutt verði inn af henni l
3 500 tunnur, hver með 100 kg.,
á ári. Varla er hægt vegna þe*ss,
hvað hún, eins og tekið hefir
fram, er stór, að gera ráð fyrir
því, að hún nái yfirráðum á
sænskum markaði, en það væri
mögulegt, að hún gæti náð tök-
um á sölunni í bæjunum, og þess
er sérstaklega getandi, að hún er
mjög eftirspurð af niðursuðuiðn-
aðinum finska, sem færist mjög
í vöxt.
Til þess að þessi markaður geti
fengið þýðingu fyrir ísland og
Danmörku, er bráðnauðsynlegt að
róa að því öllum árum að koma
innflutningi Finnlands á íslenzkri
síld á nýjar brautir, sérstaklega
að þvi, er snertir meðferð, um-
búning og greiðsluskilyrði.
Síld sú, er selst á Finnlandi í
bæjunum og á landsbyggðinni, er
venjuleg, söltuð síld, svo og syk-
ursaltaða síldin, sem fer í nið-
ursuðuverksmiðjurnar. Kryddsíld-
in verður of dýr, því að innflutn-
ingstoliurinn nemur 3 Finnlands-
mörkum á kg„ en tollurinn á hin-
um tegundunum ekki nema 1
Fihnlandsmárki á kg. Um síld-
ina er búið í tunnum, er taka
100 kg„ en hin stóru samvinnu-
félög vilja þó oft kaupa hálf-
cunnur á 50 kg.
Hér við má bæta því, að alveg
áreiðanlegt er, að takast mætti,
ef ríkið hefði einkasölu á íslenzkri
útflutningssíld, að vinna bug á
þeim annmörkum, sem eru í vegi
fyrir arðsamri hagnýtingu finska
markaðarins. Þeir eru bersýni-
lega ekki aðrir eftir þessari frá-
eögn en þessir venjulegu gallar,
sem fylgja svo kallaðri „frjálsri
verzlun“.
Víimusamnmgur.
Á laugardaginn var undirritað-
ur samningur milli verkamanna-
félag ins „HIífar“ í Hafnarfirði og
atvi nurekenda þar. Hljóðar hann
svo;
Vér undirritaðir Kjarian Ólafs-
son, „uðjón Gunnarsson og Björn
Jóh ane son f. h. Verkamannafé-
lag ins „H!íf“ og vér undinitaðir
vi nu vei.e idur í Hafnarfirði, ger-
um með okkur svofeldan
SAMNING:
1. gr. Almennur vinnudagur
reiknast frá kl. 7 árdegis til kl.
7 síðdegis, og skal einn klukku-
tími dreginn frá til rúatar, og auk
þess skal tvisvar fjórðungur
stundar gefinn frí til kaffidrykkju,
sem þó ekki dregst frá vinnu-
tímanum.
Helgidagar reiknast helgidagar
þjóðkirkjunnar, svo og sumardag-
urinn fyrsti, en engin vinna skal
framkvæmd frá kl. 12 aðfaranótt
og til kl. 7 árdegis annars dags
stórhátiðanna: Jó'adags, Nýjárs-
dags, Páskadags og Hvítasunnu-
dags. Föstudagurinn langi skal
einnig friðhelgur frá kl. 12 að-
faranótt og til kl. 4 árd. á laug-
ardags-morgun fyrir Páska.
2. gr. Tím ikaup full-verkfærra
karlmanna skal vera sem hér
greinir: Fyrir dagvinnu kr. 1,08
— ein króna og átta aurar — fyrir
klukkustund. Fyrir he’gidags- og
næturvinnu kr. 2,00 — tvær krón-
ur — fyrir klukkustund.
3. gr. Vinnuveitendur skuld-
binda sig til að láta þá menn,
sem búsetu höfðu hér í bænum
siðast liðið haust sitja fyrir allri
vinnu, meðan þeirra er kostur.
Undanj águ frá þessu getur kaup-
gja'd nefnd veitt, þegar sérstak-
ar á .tæður eru fyrir hendi. Sama
gildir einnig um vinnu þá, er
vinnuveitendur láta frá sér í
'samningsvinnu.
Vinnuveitendur skuldbinda sig
enn fremur til að gera ekki á-
kvæði vinnusamninga í stærri stíl,
nema verktakinn hafi áður undir-
ritað samning þennan.
Verði einhver aðili sekur um að
sinna ek: i aðv 'run kaupgjalds-
neindar um, að hann hafi tekið
uíanbæjarmenn í vinnu, sætir
hann sektum samkvæmt samningi
þessum.
4. gr. Samningur þessi gildir
írá 29. jan. 1927 til 1. jan. 1928
og skal uppsegjanlegur fyrir 1.
nóv. ár hvert, en sé houum ekki
sagt upp af öðrum hvorum aðila,
gildir h nn alt komandi ár.
Sá samnings; ði.i, sem segir upp
sanming um, he ir skyldu til að
boða t’l lund :r um kaupgjald fyr-
ir næsta ár eigi síðar en 1. dez-
emberrr án ð ir.
5. gr. Brot á samningi þessum
varðar seklum frá 50 til 500 kr.,
og skal af sektaríé, ef nokkurt
verður, stoínaður slysatryggingar-
sjóður fyrir verkamenn og verka-
ijtonur í Hafnarfirði.
6. gr. Samningur þessi er gerð-
'ur í tveim samhljóða frumritum,
og heldur hvor aðili sínu.
Hafnarfirði, 29. jan. 1927.
Kjartan Ölafsson,
Björn Jóhannesson,
Guöjón Gunnarsson.
Fiskveiðafélagið „Höfrungur",
Guöm. Helgason,
Guöm. Jónasson.
pr. Hellyer Bros Ltd.,
Geir Zoega.
S.f. Akurgerði,
Þór. Egilsson,
Verzl. Böðvarssona,
Ólcifur BöÖvarsson.
F.h. Fiskverkunarstöð G. Zoega„
Loftur Bjarnason.
Þórður & Ingólfur Flygenring,
Ingólfur Flijgenring.
9Spseiask8B weikln6.
Létt verk að verjast feenni.,
Með síðustu erlendum blöðum.
'hefir maður fengið glöggar upp-
lýsingar af „inflúenzu“-faraldrin-
um í Evrópu. Kom hann fyrst.
upp á Spáni, og er því rétt að
nefna hann enn „spænska veiki“.
Þessi veiki geisaði hér árið 1918
og gerði þá hér þann usla og
manndráp, er lengi verður minst
í sögu landsins og er okkur enn
'í svo fersku minni, að ætla mætti,
að við gerðum alt, sem í okkar
valdi stendur, til þess að bægja
þeim vágesti frá okkur, er hann
nálgast öðru sinni.
Sem betur fer, hefir heilbrigðis-
stjórn landsins verið betur á verði
nú en síðast. Hér hafa verið gerð-
ar ýmsar varúðarráðstafanir, eins
og skýrt hefir verið frá hér i
blöðunum, t. d, skipurn bannað að
hafa samneyti við land fyrr en
fullir 6 sólarhringar eru liðnir frá
því, er þau létu úr síðustu út-
lendri höfn.
En þrátt fyrir þetta er auðséð
á öllu, að menn búast við því, að
veikin komi hingað, sbr. þær ráð-
stafanir, sem bæjarstjórn hefir
gert til þess að taka á móíi henni,
Þó má telja nokkurn veginn víst,
að veikin sé enn eigi komin hing-
að þrátt fyrir það, að sóttvörn-
um hefir verið mjög ábótavant.
Það er t. d. hreint og beint
hneyksli, að sóttvarnirnar skuli
ekki ná til Færeyja jafnt og ann-
ara landa. Er það engin afsökun
í því máli, að Færeyingar hafa
gert sóttvarnir hjá sér, því að
veikin getur hæglega borist þang-