Fram - 20.08.1921, Blaðsíða 1
„tefe;
ff Oiíufatnaður
Kápur, Bux.ir, Ermar, Svuntur
Sjóhattar
fást hjá
Helga Hafliðasyni
BPPPPPPPfi
Rúsínur, Kúrennui', Purk. Epli,
Apricóts, Ferskjur. — Allskon-
ar niðursuðuvörur. — Kex ó:
sætt. — Tvíbökur. — Hveiti.
Páll S. Dalmar.
V. ár. r Siglufirði 20. ágúst. 1921. 32. blað.
Der er „Sild“ i Siglufjord.
—*$*—
Der er »Si/ch i Sigiufjord! —
Ude nær ved Fjordens Alunding,
lige der ved Pyntens Runding
staar den tæt i store Stimer;
den er set í flere Timer
stadig strömme ind fra Nord.
Der er *Si/d i Sigíufjord —
Der er >Si/d í Sig/ufjordJ —
Sö/vglimt overa/t i Vandet,
udenfor og tæt ved Landet;
Fjorden svömmer he/t af Penge
Nu! — men fngen ved hvorlænge,
Skynd jer! Skynd jer ned ombord;
Der er »Si/d i Sig/ufjord! —
Otto Lagoni
Beskytteren
---V.y.- *$*-
Síldin.
Veiði og verkun útlendinga
fyrir utan landbelgi hepn-
ast vel.
Rví var haldið fram af mörgum síð-
astl. vor þegar fréttist að Norðmenn
og Svíar mundu gjöra út fjölda skipa
til síldveiða hér við land og verka
utan landhelgi, að alt mundi það
verða fálm eitt út í loftið og alt fara
í hundana, neitað var staðreyndum
undanfarinna ára, og þeir menn
álitnir ekki með öllum mjalla, er
hinu héldu fram, að framleiðsla
þessi mundi lukkast og verða skeinu-
hætt markaði íslenskrar síldar, engu
síður en þótt engin tilraun hefði
verið til þess gjörð, að stökkva út-
lendingum úr landi.
Á þessu sumri sýna þeir áþreif-
anlega að þeir verka síld um borð
í skipum sínum með hægu móti, og
hefir þó vertíðin að þessu verið
mjög illviðrasöm, og lítið um blíður
til hafsins. Er ekki annað fyrirsjáan-
legt, en að meira verði verkað af
islensku síldinni utan landhelg-
'nnar en hvað verkað verður á
'andi hér í ár.
^yrir utan »línuna « er nú þessa daga
rekin miklu meiri síldarverkun og síld-
arverslunen ílandi.úti á hafinu liggja
útlendir síldarkaupmenn á stórum
skipum sem lesta fleiri þúsundir
^unna og kaupa fyrir litla peninga
Bí*d af minni skipunum, sem búin
tru að fiska fullfermi, og hafa svo
ekki aðra fyrirhöfn en að læsa nót-
inni um síldartorfurnar og kalla
með skipslúðrinum á næsta kaup-
far, sem síðan sjálft háfar upp
síldina, og spara stórfé móts við
hin, sem eftir að hafa innbyrt síld-
ina sjálf mega eyða kolum eða olíu
og dýrmætúm tíma til þess að sigla
með aflann í höfn.
Hver á svo sök á því hvernig
komið er, að síldar-verkun og
vezlun er í svo stórkostlegum stíl
flutt út fyrir landhelgi íslands?
Auðvitað stjórnarvöld voroglög-
gjafar.
Hversu framleiðsla þessi hefur
aukist í ár, má nær eingöngu
kenna hinu fyrirhyggjulitlasíldarfrum-
varpi sem lagt var fyrir síðasta
þíng ásamt einkasöiuheimildinni
sælu. Hefði frumvarp þet a aldrei
komið fram og þíngið ekxi gefið
söluheimildiria. má fullyrða að n;est
a/lur flotinn hefði haftaðset-
ur í iandi, og fært bæði landi
og lýð margvíslegar tekjur.
Verður nánar að máli þessu vikið
í næstu blöðum.
Símfregnir.
Rvík 19. ágúst. Tilboð þau, sem
brezka stjórnin hafði gert írum, hafa
verið birt opinberlega og de-Valera
svarað þeim svo, að írar geti ekki
gengið að þeim tilboðum, en krefj-
íst fullrar viðurkenningar á \jálf-
stæði landsins og neiti því, að ír-
land muni verða notað til árásar á
England. Ressu svarar Lloyd Oeorge
svo, að enska stjórnin hafi boðið
þau vildarboð, að lengra geti hún
ekki gengið og hafi tilboðið komið
fram af vinarhug Englendinga; nú
gefist írum hið bezta tækifæri til
samkomulags, en vilji þeir ekki skeyta
því, þá verði þeir að taka afleið-
ingunum. — Pétur Serbakonungur
er látinn. — Norðmenn leggja fyrir
Stórþingið frumvarp til laga um að
færa út landhelgislínuna upp í 6
(sjó) mílur og færa þá ástæðu fyrir
frv. að með því tnóti verði hægra
að koma í veg fyrir smyglun áfeng-
is inn í landið.. — Grikkir halda
sókn sinni áfram. — Dagmarleik
húsið í Kpm.höfn hefir afráðið að
leika nýtt leikrit eftir Ouðm. Kamban.
Er það gamanleikur og heitir »Ara-
bisku tjö)din«. Landsbankinn hefir
lækkað vexti ofan í 7%.
Fjárausturinn
úr ríkissjóði og’ hagur al-
mennings.
»Nú em ek reiðr« kvaðPórrerhann
var staddur í höll Útgarða-Loka og
fór halloka í viðskiftum við þann fjöl-
kunnuga höfðingja. — Sama segi eg
nú og heilir hópar manna, er standa
með tvær hendur tómar í atvinnu-
litlu landi og sjá höfðingjana éta
upp ríkissjóð eðaáusa fé á báða bóga
með lítilli fyrirhyggju. Er enginn
maður svo grunnhygginn, að ekki
sjái að fjárhag þjóðar vorrar er
komið mjög i óefni, en þó hafa
þingmenn sjaldan eða aldrei farið
eins galauslega með fé ríkisins og á
síðasta þingi og mörgnm fjárveit-
ingum síðasta þings hefði mátt
sleppa — fjöldi styrkveitinga til
embættismanna hefði mátt vera
lægri og milliþinganefndirnar
hafa altofmikið fyrirsnúð sinn. Að
bæta 4— óþús.krórtum við mann með
hægu og vellaunuðu embætti fyiir dá-
litlaaukavinnu, það eróþolandieyðsla
á fé ríkisins. Og sum embættin ættu
að ieggjast niður, t. d. sendiherra-
embætíið í K.höfn, enda virðist sá
sendiherra ekki hafa nein ósköp að
gera, þar sem hann, að sögn, kernur
hingað í sumar til þess að veiða
lax eðasilung aða hver veit hvað - -
kannske flugur! En þetta embætti
kostar 32 þús. krónur, Pað væri
mikið nær að gera þann mann,
sem nú gegnirþessari stöðu, aðeni-
bættismanni hérheima, því aðhann er
mikilhæfur maður.
Pað hefði fyrir löngu átt að vera
komin lög um það, að engum
væri á ári hverju veitt meira en 12
15 þús. króna laun úr ríkissjóði eða
af því opinbera. En nú fá sumir
25—30 þúsund árlega, sem 10
verkamannafjölskyldur komast vel af
ineð yfir árið og yrðu fegnar að
hafa seni föst laun. Mikill er nú
munurinn, Peim er að fækka sein
vinna kauplaust eins og Jón Sigurðs-
son og fleiri ódauðlegir snillingar,
sem saga lands vors geymir sem
lýsandi dæmi um ósérplægna ást
ti! lands og þjóðar, samfara göfug-
mensku og snild. Við höldum hátíð-
leg afmæli slíkra manna og lofum
þá a ð maklegleikum og hörfnum
það, hve illa er farið með suma
þeirra. En þó ganga menn enn þá
út og setja fætur hverjir fyrir
aðra í lífsbaráttunni og margir vilja
ekki snúa sér við til gagns landi
og lýð nema fyrir ríflega borgun.
Fyriilitleg hræsni!
Við látum enn þá marga efnilega
menn og konur verða aðeins hálfa
menn sökum þess, að þeim er ekki
hjálpað til að koma fótum undir
sig. Á eg hér einkum við listamenn,
námsmenn og vinnuveitendur. En
svo er mannamunurinn, sem vér
gerum. Suma lofum vér og veg-
sömum og ausumfé í þá fyrirlítið,
en öðrum, sem oft eru jafnsnjallir
dýrðlingunum, sendum vér aðeins
skammatóninn Gagnrýningin á verk-
um þeirra er oft alt of* »partísk«.
Vér þurfum að venja oss á meiri
sanngirni og jöfnuð gagnvart styrk-
veitingum úr ríkissjóði, sem eg
vildi að væri svo stór, aðallirgætu
fengið nægju sína úr. En því miður
er þjóðarbúskapurinn ekki svo góður
að vér megum fara gálauslega með
fé ríkissjóðs.
í æðri stöður þjóðféalagsins
ríður mikið á að velja góða og
hygna, víðsýna og framgjarna menn,
er sjái fótum þjóðarinnar forráð.
Pessir menn er einskonar aðalheili
þjóðarinnar, sem sumir telja óskeik-
ula og væri betur að svo væri. Eg
áleit lengi vel að þingmenn og
yfirvöld . gengju að störfum sínum
með fullri alvöru og innilegri löngun
til að gera þjóðinni sem mest gagn,
en eftir sögn mun kæruleysi eiga
sér stað hjá sumum þeirra. Nægir
í því efni að minna á greiuar sr„
Olafs fríkirkjuprests um þetta oer