Eir - 01.01.1900, Blaðsíða 3

kýlasóttirnar gengn. Nú eru allar samgöngur milli landanna
orðnar svo afartiðar, rnörg lífsskilyrði þjóðanna eru nú orðin
svo háð þessum samgöngum, að það varð að leita að nýjum
meðulum, nýjum varúðarreglum, er gætu stöðvað þessa
ógnargesti.
Eins og ég tók fram áður þutu hiuir stóru iðnaðarbæir
fyrst upp í kolalöndunum með Englandi fremstu í flokki. Það
er því eðlilegt. að hér fyndu menn fyrst til ókostanna við hið
mikla þéttbýli. Þettu sýndi sig fyist veiulega þegar kóleru-
sóttiinar geysuðu. Nú stóð lika svo á, að margar af þessum
borgum stóðu á bökkum hinna stærri skipgengu fljótanna, því
þannig urðu samgöngurnar við hin Iöndin greiðust. Neyzlu-
vatn þessara horga var þá vanalega tekið úr ánum og jafn-
framt. veittu menn skolpinu i þær. I’egar hér við
bætist, að skolpið, áður en það komst út í árnar, náði að
germenga allan jarðveg hinnar bygðu lóðar, þa er ongin furða
þót-t kólera og aðrar næmar diepsóttir tækju sér svo að segja
fastan bústað á þessum stöðvum. Skolpið var leitt frá hús-
unum eftir opnum ólímdum rennusteii'um; þó ræsin væru á
nokkrum stöðum lokuð, þá voru þau þó aðallega ólimd og með
einhverju því ólagi (t. d. ferstrend), að þau mátti fremur kalla
safngryfjur fyrir saur og óhreinindi hverskonar. Þegar hitar
gengu lagði megna fýlu og ódaun upp lir jörðinni, sömuleiðis
upp úr ám þeim, er skólpinu var veitt í. Sem dæmi má
nefna, að árið 1844 varð parlamentið i Lonúon, þjóðþing Eng-
lendinga, að hætta fundum sökum fýlu þeirrar, er lagði upp
úr Themsá.
Nú fundu menn, að eitthvað varð til bragðs að taka. Það
var skipuð nefnd til þess að íhuga alt það, er að þessum mál-
efnum laut. Um sama leyti kom upp kólerusótt og voru þá
fleiri nefndir settar til íhugunar þessu. Það lag komst h'ka á,
að safnað var reglulegum og áreiðanlegum skýrslum um öll
mannalát og af hvaða sjúkdómi hver einstakur hefði dáið.
Nefndirnar fengu þessar skýrslur til rannsókna og gátu fyrst og
fremst lesið út úr þeim, hvar óþrifabælin voru að finna; síðan
vorn gerðar ráðstaíanir til þess að ráða bót á aðalraeininu.