Plógur - 16.06.1900, Side 3

35
vera svo stór um sig sem vill.
Enda gengur þá minna frá eftir
því sem yfirborð heysins er minna
á móts við heymegnið, því æfin-
lega verður dálítil skán á hliðum
heysins ónýt, þar sem loftið kemst
að heyinu að utan. En þessar
skemdir eru litlar á við það, sem
hey skemmast við þurkinn, jafn-
vel þegar bezt lætur.
Þegar búið er að hlaða heyið upp,
er settur kragi úr 2. álna löng-
um borðstubbum í kringum það
að ofan og er hér um bil hálft
borðið látið ná upp fyrir heyið
en hitt liggur niður með því.
—-Svo eru spentar 2 vírgjarðir ut-
an um heyið sem heldur borðun-
um föstum; borðstumpunum er
troðið ofan á milli heysins og
vírsins. I staðin fyrir vír tná og
nota sterkt snæri.
Heykollurinn er hafður ofurlít-
ið bungumyndaður og þakinn síð-
an með þurru torfi, svo er færður
stigi að galtahliðinni og borinn
upp á galtann þur mold, svo að
sé alin á þykt yfir allan heykoll-
inn, eins djúpt útá röndum heys-
ins og í miðjunni, og hjálpar borð-
kraginn til þess að halda mold-
inni. Ef ekki er til mold þá má
hafa grjót, en þá verður að hafa
plægðan borðhlemm á öllu heyinu
svo það ekki drepi og vikta grjót-
ið sem á hverja ferh. al. er látið; það
þurfa um 388^0 hverja ferh. alin.
Þetta er seinlegt og miklu verra,
nema í hlöðum sé, þá þarf ekki
annað en að leggja lauslega fjala-
spækjur undir grjótið.
Nú kemur það oft fyrir, aðþetta
moldarlag reynist of þungt eða of
létt, sem stafar af mismun á heyteg-
undumo.fi. og verður þá ýmistað
létta á galtanum eðaþyngjaáhonum
eftir þörfum. Þegar galtinn hefir
staðið 1—2 daga þarf að gera
holu í hlið hans og reka þar inn
hitamælir til þess að inæla hitann
Ef hitinn er 75—77 C° þá er alt
með feldi. Sé hitinn nokkuð þar
yfir verður að þyngja á galtan-
um. En ef hitinn er minni, þá
verður að létta á honum lítið eitt.
Daglega, í nokkrar vikur, þarf að
athuga hitann í galtanum og und-
ir því er eiginlega öll heyverkun-
in komin, að sá sem það gerir, sé
náhvæmur, passasamur og áreið-
anlegur við þetta verk.
Þegar heyið er hlaðið upp, þarf
þess vel að gæta, að troða það
alt jafnt, greiða hverja fúlgu vel
í §undur, svo heyið geti síið sem
jafnast. Einkum ríður á að troða
fast út til hliðanna. Heyið má
taka hvort heldur er vott af lján-
um eða grasþurt, eftir því sem
ástendur og er það mikill kostur
við þessa heyverkun. Ekki má
standa lengur á því en tvo daga,
frá því byrjað er á að hlaða galt-
ann eða heyið, þangað til það er
búið að ganga frá því eins og
það á að vera.
Eftir 7—8 vikur er hitinn á
heyinu kominn niður í 30 C° og
má þá fara, að gefa af því ef vill.
Bezt væri að gera sæthey inní
hlöðum, því hægra er að taka af