Plógur - 13.02.1901, Blaðsíða 3
II
vel, þau mega ekki mylsna, því
rykið eykur óværu í fénu, ekki
mega þau fremur vera blaut, því
skiljanlegt er, að fénu verði kalt,
þegar því er beitt út í frost, ef
það er vott á bringu og fótum.
Viðvíkjandi gjöfurn mámargtsegjn.
Heyin eru dýr og ríður því á að
spara þau sem framast má, en
aptur á móti er engu minna áríð-
andi að hafa féð i góðu lagi; þá
vill nú verða vandratað meðalhóf-
ið. Því er nauðsynlegt að vikta
féð, á, skulum við segja, mánaðar-
fresti; eftir því má svo haga gjöf-
um, hvernig féð helzt við. Ef marg-
ir birtu svo skýrslur sínar um
heyeyðslu, borna saman við þunga
fjárins, þá yrði það mikill fróð-
leikur og gæti orðið undirstaða
undir ýmsar m kilvægar rannsókn-
ir í búfræði vorri.
II.
„Kýrnar okkar eru kenjaskepn-
ur“ sagði ein kona við mig; hún
hirti sjálf kýrnar sínar og þekkti
á þeim lagið.
Þaðervíst um það, að kýrnar eru
tilíinninganæmar, enda gefa þær
mikinn auð í aðra hönd, ef vel
er með þær farið og stöðugt hirt-
ar með nákvæmni, en eru að öðr-
um kosti oft og tíðum, ef ekki
ómagar, þá að minnsta kosti arð-
laus eign. Eg hef hirt kýr í mörg
ár og hef reynt að taka eptir, hvað
þeim hentar bezt, og eg skal játa
það, að mér hefur fundizt vanda-
verk að gera þeim til hæfis. Bezt
hefur mér reynzt að vikta olan f
þær daglega, svo gjöfin sé alla
tíma jöfn. Sé taðan ekki söltuð
að sumrinu mun líka áríðandi að
„pækla" gjöfina, þær drekka meira
og mjólka meira. Jafnhliða því,
að viktað er ofan í þær, er bæði
gagn og gaman að mæla úr þeim
á hverju máli svo nákvæm skýrsla
fáist yfir kostnað og afurðir.
Vatn er bezt að kýrnar fái ný-
sótt. en ekki fjós- eður innistaðið.
Sumir álíta raunar, að kýr, sem
hafa mikið tannakul drekki tæp-
ast eptir þörfum af nýsóttu vatni,
en slíkt er fjarstæða, það kemst
upp í vana, og sé vel heitt í fjós-
inu, sem er afar áríðandi, helzt
nokkurn veginn jafn stöðugur 15
gráða hiti, ber ekkert á að þeim
verði kalt. En í innistöðnu vatni
geta ætið komið fyrir óhreinindi
og óhollar bakteríur; vatn „sýgur
í sig" alla „dampa“ eins og kunn-
ugt er. Þá ríður og ekki minna
á að hafa básana þurra og hreina,
og bursta kýrnar daglega. Því
meira hreinlæti því meira smjör
og mjólk.
III.
Það er kunnara en frá þurfi að
segja, að hrossin okkar fá stöðugt
að „berja gaddinn" og er það þó
hið mesta tjón opt og einatt.
Sum „falla", önnur verða ónýt
til brúkunar. Það er gamalt mál,
að húsið sé á við hálfa gjöf, enda
ætti ekki að þurfa mikla dómgreind
til að skilja það, að notalegra er