Plógur - 18.08.1901, Blaðsíða 2
5°
út úr landinu. Það verður að taka
það með í reikninginn, að nú á
seinni árum er að miklu leyti lok-
aður markaður erlendis fyrir fé og
mest af afurðum landbúnaðarins,
er neytt í landinu sjálfu, en mest
af afurðum sjávarins selt út úr
landinu. Ennfremur að mikið af
því sem Jón telur með fiskiveiða-
afurðum, er frá hvalveiðastöðvun-
um, mikið á aðra miljón króna,
sem ekki er landsmanna eign; —
nálega allir þeir peningar ganga út
úr landinu.
En nú skal eg færa skýr rök
fyrir því, að fiskiveiðarnar eru
miklu minni atvinnuvegur en land-
búnaðurinn,
Árið 1898 (yngri skýrslur eru
ekki til) voru 16,555 tnjólkandi
kýr á landinu og 217,928 mjólk-
andi ær. Samkvæmt áliti mínu
og ýmsra annara manna á seinni
árum, geri eg meðal kýrnyt 2000
pt. á ári, og nieðal ærnyt 42 pt.
yfir sumarið. 011 kúamjólkin á
landinu, ætti þá að vera 33,110,000
pt. á ári og úr ánum 9,153,776
pt. Hvern pott af kúamjólk, reikna
eg á 12 aura og af sauðamjólk að
eins á 12 aura. Venjulega er sauða-
mjólk þriðjungi verðmeiri en kúa-
mjólk. 011 mjólkin verður þá
5,071,653 kr.
Sama ár fengust 12,752 tunnur
af kartöflum á landinu og 11,578
tn. af rófum. Hver tn. af kartöfl-
um á 10 kr. og af rófum á 4 kr.
50 aura. Matjurta uppskeran verð-
ur þá 179,621 kr.
Afurðir, sem seldir eru út úr
landinu voru 1,741,000 kr. Þar
af var 1,454,200 15 af ull á 741,392
kr. En hve mikið er brúkað af ull
í landinu til fata, sokka, vetlinga,
rúmvoðir, reipi, o. s. frv., það er
ekki gott að segja. En óhætt er
að telja það víst, að 60 þús. manns
gangi í ullarfötum daglega. Og
með hliðsjón af því, sem meðal
heimili brúka af ull, verður það
minnsta kosti io^af ull á mann,
(6oþús.)eða hérumbil */3 miljón kr.
Nú er eptir ótalið kjöt, sem lands-
menn brúka. Eg hefi borið það undir
2 merka bændur á þingi, hvert
ekki væri sennilegt að gera til
jafnaðar að 80 15 af kjöti á mann
og áleit annar þeirra það oflítið,
en hinn hér um bil rétt. Allir
betri bændur og kaupstaðaborgar-
ar leggja miklu meira á mann til
heimilis en þetta, en aptur eru
þeir margir, sem verða að sætta
sig við minna; 3 kindur á mann
hefur verið talið viðunanlegt víða
til sveita, einkum á Norðurlandi.
Og eg er vissum að meira kemur
á hvert mannsbarn í landinu en
80 15, þegar talið er með allar
skepnur, sem á árinu fara úr ýms-
um vanhöldum og lömb og kálf-
ar. En eg vil heldur hafa tölurn-
ar minni en meiri. Nú eru lands.
menn 78 þúsundir. Yfirárið þurfa
þeir þá 6,240,000 15 af kjöti á 16
aura 15 = 998,400 kr.
Svo er alt slátur. Á móti 100
15 af kjöti er slátur, eins og það
kemur úr kindinni með blóði 15