Alþýðublaðið - 14.03.1927, Blaðsíða 2
2
ALÞ.ÝÐUBLAÐIÐ
] &L8»ÝÐIJBLABIðI
3 kemur út á hverjum virkum degi. ►
< Afgreiðsla í Alpýðuhúsinu við ►
) Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd. ►
Í til kl. 7 síðd. |
j Skrifstofa á sama stað opin kl. \
i öVa—IQVa árd. og kl. 8—9 siðd. [
; Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 ►
. (skrifstofan). t
J Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á [
< mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15 ►
; hver mm. eindálka. )
4 Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan \
5 (í sama húsi, sömu simar). t
NTeðpl delM.
' Þar var á laugardaginn frv. um
varnir gegn vörtupest afgreitt til
e. d„ en áður var nafni þess
breytt, og heitir það nú frv. um
varnir gegn sýkingu nytjajurta.
Eftir það stóð frh. 1. umr. um
frv. um einkasölu á tilbúnum á-
burði yfir í næstum þrjár stundir
og var þá enn frestað. Þó var
lítið rætt um frv. sjálft, heldur
deilt um búnaðarmálastjóramálið.
Tr. Þ. kvað stjórn Búnaðarfélags-
ins myndu gefa landbúnaðar-
nefndum alþingis skýrslu um
málið, ef þær óski þess. Jörundur,
sem er í landbún.-nefnd n. d.,
sagði, að ef engin ný málsskjöl
liggi fyrir, sem nefndunum hafi
ekki verið kunn á síðasta þingi,
þá kæri hann sig ekkert um að
fá skýrslu. Væri hún þá óþörf og
að eins til að tefja nefndirnar. Um
það, hvert starf Sigurður Sigurðs-
sonar búnaðarmálastjóra væri nú,
sagði Jörundur: Ég býzt við, að
S. S. sé ékki settur inn í stöð-
una og hafi ekki það verkefni,
sem hann hafði; en ef ekki hafi
verið um meiri sakir að ræða
hjá honum en landbúnaðarnefndir
alþingis í fyrra vissu um, þá
kvaðst Jör. búast við, aÖ menn
ættu að getq. sætt sig við, að S. S.
staríi áfram fyrir Búnaðarfélagið.
EfrS deild.
Frv. um iðju og iðnað var tek-
ið út af dagskrá vegna veikinda
frmsm. allsharjarnefndar (Jóh.
Jós.), en frv. um heimild lands-
stjórnarinnar til að ábyrgjast lán
handa landsbankanum fór um-
yrðalaust til 2. umr. og fjár-
hagsneíndar. Deildin ætlar að
geyma orrustuna um það til 2.
umr.
Ný fpnnsvöpp offl tillögur.
Ný bankavaxtabréf.
Fjárhagsn. n. d. flytur frv. um
heimild íyrir veðdeild Landsbanka
íslands til að gefa út nýjan (n)
floklt bankavaxtabréfa, er nemi alt
að 4 millj. lir., og sé ríkisstjórn-
inni heimilt að taka lán erlendis
í því skyni, er nemi alt að 43/4
millj. kr. Er frv. flutt samkvæmt
tilmælum fjármálaráðherrans, en
stjórn Landsbankans hefir óskað
slíkrar heimildar.
Stúdentspróf við Akureyrar-
skóla o. fl.
Jónas Kr., Bernh., Jakob og Ein-
ar Árn. fíytja þingsál.-till. í sam-
einuðu alþingi um að skora á
stjórnina að láta fara fram stú-
dentspróf í vor við Akureyrar-
skóla, þar eð nokkrir nemendur
hans ætli að taka slíkt próf í
vor, og spara þeim þar með suð-
urferð til próftöku.
Þá flytur Jón áf<Reynistað frv.
um sölu þjóðjarðarinnar Sauðár í
Skagafirði, og sé Sauðárkróks-
hreppur kaupandinn.
DreHpurim!, sem misíipmt var.
Frásögn móðurinnar.
Móðir drengsins, sem varð fyrir
illu meðferðinni í Skagafirði,
hefir sent Alþýðublaðinu bréf, þar
sem nánara er skýrt frá ýmsu,
er lýtur að málinu. Fer bréfið hér
á eftir:
iy|' í rp !1I
Sauðárkróki, 20. febr. 1927.
Hr. ritstjóri!
I 3. tbl. af „Vikuútgáfu Alþýðu-
blaðsins“ er grein með yfirskrift-
inni: „Viðbjóðsleg misþyrming á
barni.“ — Af þvi að þar eru
nokkrar missagnir, vil ég undir-
rituð móðir drengsins senda yð-
ur nokkrar skýringar á málinu.
Þá er þetta gsrðist, var ég 6
barna möðir, og var hið yngsta
á 1. ári, en hið elzta 11 ára.
Drengur sá, er urn ræðir, var þá
á 8. ári. — Haíöi hann undanfarin
ár verið á fóstri hjá Friðvin Ás-
grímssyni á Reykjum á Reykja-
strönd. En veturinn áður andað-
íst Frjðvin, og ekkja hans flutt-
ist hingað til Saúðárkróks og sá
sér þá eigi fært að hafa drenginn
lengur. Tók ég þá Jón litla heim
til mín og hafði hann hjá mér.
Um 12 vikur af sumri spurðu
læknishjónin hér, hvort ég vildi
lána Jón litla á gott heimili „úti
í Fljótum“. Sögðu þau mér, að
Guðmundur Davíðsson á Hraun-
um, bróðir Ólafs sál. Davíðssonar
þjóðsagnasafnanda, heíði símað
og beðið þáý að útvega dreng á
þessum aldri. Væri heimilið gott,
og starf drengsins ætti að vera
það að reka kýr og hirða þær á
kvöldin, er þær kæmu heim. Tók
ég trúanlegt það, er Guðm. Da-
víðsson sagð! um heimili þetta.
Varð það því úr, að ég gaf kost
á því að lána drenginn.
Nú leið fram í 17. vjku sumars;
kom enginn að vitja drengsins
og var ég orðin aíhuga för hans.
Þá er það einn dag, að Hermann
Jónsson sýslunefndarmaður kem-
ur til þess að taka drenginn og
var hann með hest handa honum.
Sagði ég Hermanni, að ég vissi
varla, hvort ég léti drenginn fara
nokkuð, fyrst svo væri orðið á-
liðið sumars. En Hermann sagði,
að hjónin, scm hann yrði hjá,
myndu lofa honum að vera yfir
haustið og jafnvel eitthvað af
vetrinum, og lét vel af heimilinu.
Sagði ég honum, að ég yrði þó
að fá tíma til að búa drenginn til
farar. — En hann kvaðst ekkert
mega bíða, og sagði ég honum þá,
að hann yrði að fara án hans.
2 eða 3 dögum síðar fór póstirr
héðan til Siglufjarðar. Hafði Her-
xnann skilið eftir hestinn, sem
drengurinn átti að hafa, og fór
Jón litli með póstinum. Þegar
kom yfir að Ártúnum á Höfða-
strönd, var drengurinn orðinn svo
lúinn að ríða, að pósturinn skildi
hann þar eftir hjá hálfsystur
drengsins, búandi konu þar. —
Var drengurinn þar upp undir
viku, en þá kom Guðbjörn tilvon-
andi húsbóndi hans og sótti hann.
En ekki var reiðver það, er hann
lét drenginn hafa, annað en gæru-
skinn, og sagði drengurinn síðar
svo frá, að hann hefði verið orð-
inn fleiðraöur, þá er hann kom
að Reykjarhóli.
Segir svo ekki aí drengnum fyrr
en eftir hér um bil mánaðartíma,
að fólk frá Saurbæ, sem er næsti
bær við Reykjarhól, fann dreng-
Gnn úti í haga. Tók það hann og
flutti heim að Saurbæ, og var
hann þá meðvitundarlítill eða
jafnvel meðvitundarlaus um 3
klst. Var honum þar hjúkrað hið
bezta af hjónunum þar, Þuríði
og Guðbrandi. Var hann þar um
vikutíma.
Faðir barnanna minna andaðist
1923, og er ég alein síðan að
vinna fyrir börnunum. Ekkert af
þeim hefir verið einn dag á sveit-
inni, en fæðingarhreppur minn var
um tíma í ábyrgð fyrir því, sem
Jón minn varð að vera á sjúkra-
húsi, 13 vikur, en ég tók hann
heim til mín með 40 stiga hita og
hefi haft hann síðan og læt hon-
um líða svo vel, sem ég get. Jón
litli biður hjartanlega að heilsa.
Hann var 10 ára 25. október 1926,
Læt ég svo þessum línum lok-
ið, en mikið hefir þessi mánaðar-
vist á Reykjarhóli kostað bæði
drenginn og ýmsa aðra.
Með virðingu.
Hólmfrídur Sveinsdóttir.
íBréf tll prinzessu.
IV.
„Æ, æ!“ sagði maður í gær á
Lækjartorgi. Þessi maður, sem
veinaði svona upphátt, var ég.
En það, sem kom mér til þess,
var ung stúlka, sem gekk með
unnusta sínum álengdar.
Mér þykir alt af gaman að sjá
þau, þessi tvö, sem ég sá þarna,
því að þau eru bæði ung og frið;
einkum ber stúlkan af ungum
meyjum. En nú gerði hun þann
fjahda að hrækja; — ef þið yiss-
uð, stúlkur! hvað það er Ijótt
að sjá það, þá gerðuð þið það
aldrei.
Það var trú gamla fólksins, að
verjast mætti draugúm og afíur-
göngum með því að hrækja. Ég
skal ekkert segja um, hvað áhrifa-
mikið það hefir verið, en heldur
er ég vantrúaður á áhrifin. Að
minsta kosti býst ég við, að *æði-
mikið þyrfti að hrækja til þess
að losna við Hjaltastaðafjandann.
En hver svo sem áhrifin kunna að
vera á drauga, þá er víst um,
hver þau eru á ungu piltana, já,
á alla, meira að segja gamla staf-
karla. Þess vegna gef ég ungum
stúlkum þetta ráð: Ef einhver
piltur hefir felt geð til ykkar eða
er skotinn í ykkur, sem það nú
vanalega er kallað, en þið viljið
losna við hann, þá hrækið oft
og rækilega í návist hans. Það
fer þá ekki hjá því, að hugur
hans til ykkar kulnar.
En spyrjið mig ekkí, hvað þið
eigið að gera, ef þið megið ekki
hrækja. Þið eigið ekkert að gera;
þið eigið bara að hætta því.
Hér á dögunum þurfti ég að
tala nokkur orð við stúlku, sem
var að stakka saltfiski — ufsan-
um stóra —, eins og hann kom
upp úr togaranum. Stúlkan var
með skýlu og olíusvuntu; samt
var hún hin geðslegasta (á reyk-
víksku ,,sæt“). 1 annað skifti sá
ég þessa stúlku. Hún var að
skúra gólf. (Skúruð gólf ættu að
afnemast og hverfa eins og sulla-
veikin). Hún var með strigasvuntu
og hélt á gólfklútnum í blautum
höndunum og strauk lokkinn frá
hægra auganu með handarbakinu.
Hún bauð saint af sér hinn bezta
þokka, enda er hún lagleg (á
reykvíksku ,,pen“). f þriðja sinn
sá ég hana. Það var í afmælis-
veizlu. Ég kom of seint; fólkið sat
alt við súkkulaðidrykkju, þegar
ég kom, og hún líka. En hvað
haldið þið að ég hafi þá sagt?
Ég sagði: Og helv.! auðvitað bara
við sjálfan mig. Stúlkan var prúð-
búin, en með svartar neglur.
Þið þvoið ykkur allar um hend-
urnar, stúlkur! en hvernig stendur
á því, að þið skiljið neglurnar
eftir?
Það má nú kann ske segja, að
þið gætuð orðið góðar eiginkon-
ur og góðar mæður, þó þið væruð
með svartar neglur. En það gætuð
þið líka orðið, þó þið kynnuð
hvorki lestur né skrift.
Stcifkarl.
E.S. Ég þakka fyrir bréfið, er
mér var sent til ritstj. Alþýðu-
blaðsins. Ég ætla að athuga
málið. Stafkarl.
iMnlend fsðlndi..
Vík í Mýrdal, 12. marz.
Góðnr afli.
Bezta tíð síðan á góu. Ágætis
fiski síðustu daga og von um á-
framhald, ef á sjó verður komist.
„Kikhóstinn“ er ekli kominn hing-
að enn og heilsufar að öðru leyti
gott.
Dánardagur
Karls Marxs er í dag. Hanra.
andaðist árið 1883.