Alþýðublaðið - 18.03.1927, Blaðsíða 4
4
ALÞ.ÝÐUBLAÐIÐ
SaEnsSmggviBF
hai.'Iakófs K. F. U. M.
Karlakór K. F. U. M. hefir und-
an farið haldið opinbera sam-
söngva. Aðsókn hefir verið mikil,
enda söngurinn hinn ágætasti. En
sannast að segja finst mér hálf-
gerð skömm að því, hve nauða-
lítið blöðin hafa sagt um söng-
inn, sérstaklega þegar litið er á
það taumlausa skjalí, sem erlendir
miðlungsmenn jafnán hljóta hér.
En munurinn er að eins sá, að
þessi karlakór ætti skilið alt það
lof, sem hinir fá óverðskuldað.
Tvímælalaust hefiraldrei heyrst
hér betri karlakórssöngur en nú
hjá flokknum. Kórinn hefir ágæta
söngkrafta, prýðilega samræmda
og samæfða, og öll meðferð lag-
anna er af glöggum skilningi. Er
þetta einkum söngstjóranum að
þakka, sem virðist vera afar-
smekkvís og ötull.
Sennilega hefir söngskrá flpkks-
ins aldrei verið jafn-vel valin, því
lögin voru hvert öðru betra að
undan skildum vorvísunum (Á.
Th.), sem bæði er tilkomulítíð og
hégómlegt lag. Hins vegar var
síðasta lagið á söngskránni
(Varde) afburða-fagurt og stór-
fenglegt. Var það og erfiðasta
viðfangsefnið, en einmitt þar nutu
sín bezt kraftar fiokksins. Óskar
Norðmann söng tika einsönginn
af hreinustu snild, og þykir mér
hann hafa fegurstu karlmanns-
rödd, sem ég hefi heyrt. Það má
með einu orði segja, að öll væri
frammistaða flokksins hin snildar-
legasta, ekki einungis sjálfum
honum til sóma, heldur ogíslenzkri
sönglist til hins rnesta vegsauka.
Raflýsing sveitanna.
Eftir Halldór Kiljcin Laxness.
—- . (Frh.)
Nú munu ýmsir kann ske veigra
sér við að lesa lengra af ótta
fyrir því, að ég fari að draga heil-
an hóp af villandi ályktunum út
frá einstöku dæmi, sem heýri til
undantekningum. En ég hefi sem
sagt íarið um byggðir landsins og
óbyggðir og dvalið í pllum lands-
fjórðungunr að sumar lagi og
vetrar, þekki bæði kot og höfuð-
ból og veit nákvæmlega, hvað ég
er að fara. Ég veit sem sagt vel,
að í hVerri sveit eru til nokkrir
stórbæir, þar sem þingmenn gista
.á yfirreiðum og útlendir skemti-
ferðamenn byggja á dóma sína
um islenzkt sveitaiíf. Það er satt,
að á höfuðbölunum er ýmislegt
eins og á aó vera. En smábæirnir
eru tuttugu sinnum fleiri en stór-
bæirnir, og þar er ekkert eins og
á að vera. Ég er sérfrceðing'ur í
kotunum. Það er i kotunum, sem
þjóðin býr, alþýðan. Þar er hin
kjarngóða bændamenning, sem
stofulygararnir í kaupstöðunum
leika með loddarabrögðin í dag-
blöðunurn. Einyrkinn tekur gest-
inum af mikilli risnu; dúkur er
Myndi kórinn gera íslandi sóma
hvar sem væri erlendis, og er ósk-
andi ,að hann, áður en langt um
líður, komist aftur út fyrir pollinn
til að bera vitni íslenzkri söng-
ment. í þessu sambandi vildi ég
skjóta inn þeirri tillögu, að hann
skifti um nafn áður.
Þess saknaði ég mjög á sam-
söngvunum, að ekkert lag var þar
sungið eftir Svbj. Sveinbjömsson.
Hefði mér þótt það sjálfsagt og
afar-vel viðeigandi nú, í virðing-
arskyni við hið nýlátna tónskáld,
auk þess, að Svbj. Svbj. hefir
samið skínandi falleg karlakórs-
lög (m. a. Móðurmálið, sem flokk-
urinn hefir sungið áður), en þau
hafa heyrst hér alt of lítið. Fyrir
það ætti að bæta síðar, því að
kórinn á vonandi eftir að halda
aragrúa af samsöngvum, að
minsta kosti verðskuldar hann
endalausa aðsókn.
Ég hefi veriö að undrast, hvers
vegna kórinn hefir aldrei sungið
í víðvarpið. Þá ánægju ætti hann
að gera þeim landsbúum, sem
móttökutæki eiga, og það sem
oftast.
Erlenclur Þ. H. B.
Snjór í Jerasalém.
Það er afar-fátítt, að snjór falii
á Austurlöndum, en um miðjan
mánuðinn, sem leið, skail á mikill
bylur í Jerúsalem, borginni helgu.
Hefir þetta ekki komið fyrir .síðan
1821', og hefir, sem vonlegt er,
orðið af því nokkur usli. T. d.
hefir bfotnað niður mæniás og
rjáfiir á allmörgum húsum, því
að þau eru ekki þar í landi gerð
méð það fyrir augum að þurfa að
bera slíkan þunga.
Piima
Rakvéiablöð
komin aftur; kosta
stk
er
„Mja!!aru-dropiim.
Frá bæjarstjórnarfundi
í gærkvöidi
Hann stóð yfir að eins eina
klukkustund. Samþyktur var tii 2.
umræðu 1000 kr. styrkurinn til
leiksýninga Guðmundar Kambans
með 12 atkv. gegn 1 og lögð
fullnaðarsamþykt á 1500 kr. styrk-
veitingu til Féiags íslenzkra hjúkr-
unarkvenna næsta sumar. Að ósk
borgarstjóra var tekið á dagskrá,
hvort bæjarstjórnin skyldi gera
sérstakar ráðstafanir við jarðar-
för Sveinbjarnar prófessors Svein-
björnssons tónskálds, er bæjar-
stjörnin hafði veitt heiðursborg-
araréttindi, óg því máli vísað til
„viðhafnarnefndar“ (borgarstjóra,
forseta og skriíara).
EyfaMaðlð,
málgagn alþýðu í Vestmanneyjum
fæst við Grundarstíg 17. Útsölu-
maður Meyvant Ó. Hallgrímsson.
Sími 1384.
Reyptögl og silar seljast ódýrt.
Ólafur Þorsteinsson. Engey. Hittist
oft hjá Zimsen.
Sokkar — Sokkaa* — Sokkae
frá prjónastofunni Malin eru ís-
lenzkir, endingarbeztir, hlýjastir.
Veggmyndir, fallegar og ódýr-
ar, Freyjugötu 11. Innrömmún á
sama stað.
Frá Alþýðubrauðgerðinni. Ot-
sala á brauðum og kökum er
opnuð á Framnesvegi 23.
Harðfiskur, riklingur, smjör,
tólg, ostur, saltkjöt; alt bezt og
ódýrast í Kaupfélaginu.
Verzlið vid Vikar! Það verður
notadrtjgst.
ftitstjórl og ábyrgðarBjaðnr
H&ílbjöfK HaUdórssois.
Áiþýðuprentsmiðjan.
■ §
lagður á borð, og gesturinn er
settur við mjólk, súr gvið, rúg-
brauð og aðrar kræsingar. En á
meðan situr bóndinn á kofforti
úti í horni og hámar í sig súran
blómur, lepur þunna súpu og spyr
mann spjörunum úr um Jónas frá
Hriflu og Kristján Albertsson í
stað f)ess að leita fræðslu um guð
og sálina. Fátæktin setur mark
sitt á alt, - bæinn sjálfan, hyern
búshíut, hverja flík, hverja hugs-
un, hvert tillit. Ég hefi komið í
jJau heruð á landinu, þar sem all-
ir voru kryplinga'r, eða réttara
sagt: Fólkið leit út fyrir að hafa
gleypt kryplinga. Strit, háskar,
hríðar, kuldi, barningur, prengsli,
myrkur, fýla, fáfræði, vonleysi,
uppgjöf: Þetta eru lexíurnar, sem
ég les aftur og aftur í andliti
manns eftir mann; þær standa
skrifaðar í andlitsdráttunum,
augnaráðinu, limaburðinum, vaxt-
arlaginu, málróminum. Enginn
hreyfir hönd né fót til að útmá
þessar- hroðalegu lexíur; enginn
þessara lögfestu spekinga vorra
finnur hvöt hjá sér til að hreyfa
litla fingurinn í áttina til að hefja
menningarskilyrði jtjóðarinnar,
heldur sýnist þeim það helzt þjóð-
heillaverk(l) að, fárast og vand-
lætast yfir einhverjum uppeldis-
aðferðum, sem notaðar eru ein-
hvers staðar í Vesturheimi, eins
ög frá þeim sé íslenzku' menn-
ingarástandi helzt böls að vænta.
Sjá grein með fyrirsögninni „Sam-
lagning", sem birt hefir verið í
tímáriti aftuihaldssamra siðavand-
lætara, sem farið er að koma hér
út og á að vera „handa íslending-
um“ og fræða menn um hinztu
rök allrar tilveru.
Grænland! segja stássstofu-
mennirnir og þjóðernishetjurnar.
Þar er framtíðin! Hrjáða annesja-
barn! Dóttir afdalanna! Sonur
heiðarinnar! Farið þiö til Græn-
lands! Við eigum það samkvæmt
gömlum skilríkjum.
Þeir skrifa út hvern einasta sal-
ernispappír, sem þeir ná til, og
sanna það svart á hvítu, að við
eigum Græulánd. Við eigum að
stofna þar nýlendu og verða stór-
veldi! Rétt eins og ísland væri of
lítið handa þessum fáu hræðum
hér! Eitt af okkar mestu mein-
um er einmitt það, hvað landið er
óviðráðanlega stórt. Það hefir
neínilega stækkað svo afskaplega
á síðustu árunum, síðan sam-
göngutækin fóru að verða lífs-
skilyrði. Rétt eins og standi ekki
á sama, hver á Grænland! Eigi
guð ekki Grænland, má grefill-
inn eiga það! Skylcli ekki vera
nauðsynlegra að rífast út af ein-
hverju öðru á þessum tímum
heldur en því, hver eigi lönd!
Hversu fáránlegt, meðan bylting
ier í aðsigi í hverju einsata þjóð-
félagi, að heyra einhverja vera
svo aftur úr að rífast út úr því,
hver eigi lönd, og sanna eitthvað
með iagabókstaf og skilríkjum!
Auðvitað á sá sterkasti öll lönd!
Spurningin er ekki sú á vorum
tímum; Get ég klófest 'lönd? —
heldur hin: Hver verður sterkast-
ur í byltingunni? Skyldu þræi-
arnir eiga sér uppreistarvon?
Fyrir nokkrum áratugum var ís-
lendingur einn að hugsa um að
senda landa sína til Alaska. Þetta
j)ótti óhæfá, enda lentu þar fáir.
Margir lentu í Kanada, og líður
þeim ólíkt betur en alþýðu á ís-
landi. Endur fyrir löngu átti að
flytja alla islendinga til Jótlands-
heiða; ég harma alt af, að slikt
skyldi ekkL hafa tekist; við vær-
um nú voldugasta þjóðin á Norð-
urlöndum, ef það hefði tekist.