Helgarpósturinn - 16.01.1981, Blaðsíða 3

_______helgarpósturinrL
hafa viljað kalla félagið Menn-
ingarmafiu. Þar skyldi hún þá
ekki vera komin sú alræmda
mafia? Lokalimir þeir sem
Helgarpósturinn hafði samband
við sóru alfarið af sér slika nafn-
gift. Og einnig það að Bakkus
kæmi þarna meira en litið við
sögu. Samt sem áður á það sér
vist stundum stað að þvi er sagt
er að menn týnist eftir fundi i
Loka og týni jafnvel sjálfum sér.
Til þess að forvitnast um af-
stöðu óbreyttra Lokalima hafði
Helgarpósturinn samband við
Svvein Skorra Höskuldsson. En
heldur var hann tregur að gefa
nokkrar upplýsingar um félagið.
„Þetta er nefnilega leynifélags-
skapur”, sagði hann. „Þetta er
næstum þvi... ja ég held að þetta
sé finna en Frimúrarareglan. Ég
skal nú ekki segja hvort það er
voldugra. Við erum svo ungir
ennþá, áhrifa okkar er ekki enn
farið að gæta.
Eruð þið þá á sama sviði og
frimúrarar?
„Við erum nú á æðra sviði.
Þetta er andlegur félagsskapur
sem hefur fyrst og fremst eflingu
félaga á stefnuskrá sinni. Og við
ræðum ýmis vandamál þarna, en
ég hef ekki heimild til þess að
skýra neitt frá þvi, En þetta er
ákaflega göfugur félagsskapuij
það má slá þvi föstu. Ákaflega
uppbyggjandi fyrir þá sem i
honum eru og svona styrkjandi
fyrir karakterinn”.
Erþettaekki forréttindafélags-
skapur?
„Alveg tvimælalaust. Ef einn
sem fyrir er mótmælir eru menn
ekki teknir þarna inn. Ég hef
aldrei komist til mannvirðinga i
þessum félagsskap, þú sérð hvi-
likt mannval er þarna”.
reglan”
Ekki hver sem er og
ekki konur
Og áfram hélt Helgarpósturinn
að spyrja Svein Skorra.
Hvaða skilyrði þurfa menn að
uppfylla til þess að fá að vera
með?
„Ég held að það sé fyrst og
fremst litið þannig á að þeir fél-
agar sem fyrir eru áliti þá sem
ganga i félagið þeim hæfileikum
búna að þeir geti tekið þarna
þátt”.
Er þetta ekki bara samtrygg-
ingarfélag ákveðins forgangs-
hóps?
„Siður en svo. Þetta er eigin-
lega andlegt uppbyggingarfélag
og bindindisfélag, gleymdu þvi
ekki. Það var hinn upphaflegi til-
gangur þess. 1 framhaldi af þvi
eins og oft er um bindindisfélög,
tók við af þvi andleg uppbygg-
ing”.
Það fær ekki hver sem er að
ganga i félagið?
„Nei, nei, nei, nei. Og ekkert
Bryndis
Sehram.
„Ja, já, þetta er mjög spenn-
andi. Þeir taka fyrir það sem
efst er á baugi hverju sinni og fá
einhvern karlmann eða konu til
þess að ræða það. A eftir eru
siðan umræður og menn fá sér i
glas. Félagsskapurinn er mjög
opinn. Að visu stinga menn upp
á félögum og svo eru þeir sam-
þykktir inn. Þeir eru aðallega
að skemmta sér þama saman.
Þeir halda fundina á laugardög-
um þegar helgin er framundan
og ég held að þetta sé sárasak-
laust. Góð andleg hressing sem
gerir engum illt. Ég myndi
gjarnan vilja vera i svona hópi
sjálf og myndi kannski ganga i
félagið ef þaö væri konum opið.
Mérfinnstþað alveg fáránlegt á
timum jafnréttis kynjanna að
útiloka annað kyniö en leyfa
hinu að vera með”.
Föstudagur 16. janúar 1981
3
kvenfólk”
Ertu hlynntur þvi að karlmenn
rotti sig svona saman i karl-
mannaféíög?
„Ég læt ekkert uppi um það.
Hins vegar er ég i þessum klúbbi
þó hann sé svona. Þetta er ákaf-
lega ánægjulegur félagsskapur”.
Þið eruð ekki að flýja eiginkon-
urnar?
„Nei, við tökum konurnar með
þarna einu sinni á ári”.
Það er bara þetta eina sinn?
„Já, já, en það er þó það”.
Þú segir að þetta sé ekki sam-
tryggingarfélag, eru ekki þarna
betur megandi borgarar?
„Þetta eru fyrrverandi fátækir
námsmenn. Ég held við séum
blankir. Ég er að minnsta kosti
blankur. Það er hægt að sjá það i
skattskránni. Þetta er fyrst og
fremst andlegur félagsskapur.
Ég lit þannig á. Þetta er
bindindisfélag og andlegt upp-
byggingarfélag”.
Og meira varð vart togað upp
úr SveiniSkorra um áratuga veru
hans i Leynifélaginu Loka, enda
sagði Sveinn um leyndina sem
yfir félagsskapnum hvildi;„Þetta
er leynifélagsskapur og þá reynir
hann náttúrulega að halda sér
leyndum.
Það á einhvern tima að hafa
komið til tals að veita konum inn-
göngu i félagið. Það var Þorleifur
Haukssonsem þá var forseti sem
átti upptökin að þvi. Hann vildi
vikka út reglurnar um inntöku
félaga. Það fékk vissan hljóm-
grunn meðal félaga en ekki
meirihluta.
„Menn báru allt mögulegt fyrir
sig, en fyrst og fremst tannst mér
þetta vera ihaldssemi”, sagði
Þorleifur. „Lokihefði verið svona
uppbyggður alla tið og ætti að
vera það áfram”.
Þorleifur kvaðst hafa hætt i
félaginu upp úr þessu og væri
hann sennilega dottinn út eða af-
limaðureins og það væri kallað.
Ekki vildi hann meina að það
væri erfiðleikum bundið að kom-
ast inn i félagið. En það færi að
einhverju leyti eftir fjölda
félaga hverju sinni, hvort auðvelt
væri að komast inn eða ekki.
Helgarpósturinn hafði frétt það
á skotspónum að einkum hefði
það verið Páll Heiðar Jónsson
sem hefði verið þvi mótfallinn.
„Hvernig á maður að hafa
veriðmótfallinn inngöngu kvenna
i eitthvert félag sem maður hefur
aldrei heyrt neitt um*voru þau
svör sem Helgarpósturinn fékk
frá Páli Heibari, þegar þetta var
borið undir hann.
Frá saurlifi og
svalli inn á
göfugri brautir
Eins og fyrr sagði var Ölafur
Mixa einn af stofnendum Loka.
Og hann tók ekki illa þeirri mála-
leitan Helgarpóstsins að skýra
frá stofnun félagsins sem átti sér
stað i Þýskalandi fyrir 20 árum
siðan.
„Þetta var stofnað sem
bindindisfélag”, sagði Ölafur.
„Það var úti i Mtinchen, sem þá
kallaðist náttúrulega Munka-
þverá. Kveikjan að stofnun hóps-
ins var svona ástand sem menn
eru stundum i, andlega mjög
langt niðri og mjög opnir fyrir
nýjum hugdettum. Það má segja
að hann hafi orðið til i móral. Það
eldhús
TRÉKÓ
baðinnréttingar
TRÉKÓ
fataskápar
Trékó
TRÉSMIÐJA KÓPAVOGS HF
AUÐBREKKU 32 KÓPAVOGI SÍMI 40299
Innlimun útlima
hafði verið mikill gleðskapur hjá
námsmönnum á þjóðhátiðar-
daginn 17. júni og mórallinn sem
fylgdi i kjölfarið var i samræmi
við það. Og svo var það að mig
minnir 23. júni árið 1960 að við
sátum fimm saman á öldurhúsi,
ég, Gisli Alfreðsson leikari, Hall-
dór Hannesson, Ari ólafsson og
Gylfi Isaksson sem allir eru verk-
fræðingar. Við húktum þarna yf-
ir diskunum og þá segir einn upp
úreins manns hljóði. „Eigum við
ekki að stofna bindindisfélag?”
Og á þessum stað ákváðum við
uppbyggingu félagsins. Það
skyldi leitast við að beina kröft-
um ungmennanna, Islendinganna
sem þarna voru, frá saurlifi og
slarki inn á göfugri brautir. Og
staðreyndin var sú að það var al-
vara i þessu öðrum þræði. Það
var kominn losarabragur á
Islendinganýlenduna og það var
grundvöllur fyrir einhverjum
breytingum þar á. Við sömdum
lög félgsins og nafnið kom á
stundinni. Loki, sem er skamm-
stöfun fyrir kennisetningu félags-
ins eða móttó. Hún er algjört
leyndarmál og var hvislað i eyra
þeirra sem i félagið gengu. En
hana hefur aldrei mátt segja
upphátt. Félagar i Loka kölluðust
limir og voru þeir sem i félagið
gengu innlimaðir, en þeir sem úr
þvi gengu útlimaðir. Svo var
haldin limaskrá félagsins og
seremóniur og hefðir ýmiss konar
i heiðri hafðar. Yfir þessu hvildi
mikil leynd sem ég held að hafi
verið einhver þörf fyrir
seremóniur. Við notuðum t.d.
mjög fornt orðalag. Konur voru
aldrei kallaðar konur, heldur hof-
róður. Þaðvar ekki gengið á fundi
heldur blót, og ýmislegt fram eft-
irþeim götunum. Lokasenna, bók
félagsins var skrifuð á mjög upp-
skrúfuðu máli. Þetta var mikil
bók og merkileg heimild, en hún
hefur þvi miður glatast.”
að merg málsins. Þetta var
bindindisfélag með takmörkuðu
áfengisleyfi. Menn máttu drekka
hálfan litra af öli á dag. En það
var harðbannað að safna upp
magni þannig að þó menn
drykkju ekki skammtinn sinn af
öli einn daginn, máttu þeir ekkert
drekka meira þann næsta. Ef
menn voru að ljúka prófum eða
áttu afmæli voru gerðar undan-
tekningar, en reglurnar giltu
aðeins innan marka Munkaþver-
árborgar. Ef menn hins vegar
brutu reglurnar og fóru yfir strik-
ið skriftuðu þeir og borguöu sekt-
ir. Það voru stighækkandi sektir,
þannig að við endurtekin brot
hækkuðu þær”.
Eitt allsher jar
syndafall
Ólafur sagði sektirnar hafa
runnið i svokallaðann Lokasjóð,
en það var menningarsjóður
félagsins, honum var varið i
menningu að sjálfsögðu. Til þess
að fara i óperur, leikhús, söfn og
þess háttar.
„Önnur tekjulind þessa sjóðs
var mætingarskortur á hin viku-
legu Lokablót. Þau voru haldin á
laugardögum á mismunandi veit-
ingastöðum. Þá voru tekin fyrir
ákveðin umræðuefni, sem ein-
hver limanna bryddaði upp á.
Fyrir bragðið varð þetta ákaflega
menningarlegt og mætingaskylda
var mjög ströng. Og ef menn
komu of seint gildnaði Loka-
sjóður. Menn tóku þetta mjög
hátíðlega og þetta var haldið.
Þetta varðlika til þess að við hitt-
umst reglulega og hafði ýmsar
spaugilegar hliðar. Ferðir mann
út úr bænum jukust mikið, ferða-
lögurðu tiðari og það þótti ágætt.
Eitt sinn tók hópurinn sig saman
og fór i.ferðalag til þorps þarna i
nágrenninu. Þegar komið var út
fyrir borgarmörkin tóku allir upp
sinn bjór og fóru að drekka. Þá
kom i ljós að við vorum ekki
komnir alveg út fyrir. Það varð
þvi eitt allsherjar syndafall og
allir skriftuðuog Lokasjóður varð
mjög digur. Einnig tóku menn
upp á þvi að hittast milli ellefu og
eitt á kvöldin og tóku þá fyrri
bjórinn fyrir miðnætti, en þann
seinni eftir það”.
Samlokurog meinlokur
Ólafur sagði að Loki hefði
blómstrað i Munchen. Menn
hefðu sifelllt styrkst i tilgangi
félagsins en þegar fram k
liðu stundir var farið að
gera ýmsar tilslakanir j H>
á reglunum. Menn L_/
eftir Ernu Indriðadóttur og
Guðmund Árna Stefánsson
Aðkallafélaga limi átti að sögn
ólafs ekkert skylt við orðið
getnaðarlim, karlmennskutákn-
ið, heldur tengdist það orðaleik
þeirra Lokamanna. Til þess að
útlimur fengi inngöngu i félags-
skapinn urðu allir félagarnir að
leggja blessun sina yfir innlimun
hans. Að henni fenginni var út-
limurinn innlimaður með viðhöfn.
Hann varð á fundi að halda lof-
ræðu um sjálfan sig i hálftima. Og
þvi meira sem hann gortaði og
þvi meiri hreystiverkum sem
hann laug upp á sjálfan sig, þvi
betri rómur var gerður að máli
hans. útlimur þurfti við inngöngu
einnig að hafa yfir sáttmála
félagsins og skriftafaðirinn
hvislaði kenniorðinu, sem aldrei
mátti segja, upphátt i eyra hans.
„Embættismaðurinn skrifta-
faðir skráði Lokasennu”, hélt
Olafur áfram. „Það var einnig i
hans verkahring að hlusta á
skriftir limanna. Og þá er komið
TRÉKÓ
Páil Heiðar Kristján Bersi
Jónsson. ólafsson.
S i g m a r B .
Hauksson.
Sveinn Skorri
Höskuldsson.
Ólafur Mixa.
Talstöðvaklúbburinn
BYLGJAN
Klúbbur fólks á öllum aldri,
sem hefur áhuga á talstöðva-
viðskiptum og líflegu
félagslífi.
Allar upplýsingar um klúbbinn
er að fá í símum 231 10,
45821 og 41247 frá kl. 20
til 22 öll virk kvöld