Helgarpósturinn - 13.02.1981, Blaðsíða 10
10
helgarpásturinrL_
Örlítil samantekt um andlega „brans-
ann” eftir Guðjón Arngrimsson
Myndir Friðþjófur
...og Sálarrannsóknarfélagiö hcfur skrifstofu viö Garðastræti.
og koma aldrei aftur
Hinn eini og sanni Dracula
greifi var kominn af islenskum
berserkjum, samkvæmt heimild-
um Bram Stokers höfundar sög-
unnar. Ef þær eru réttar, og það
verður ekki dregið i efa, þá á
þessi heldur ógeðfelldi Transil-
vaniski höfðingi fullt af ættingj-
um sem ganga i dag ljósiifandi
um götur íslands.
Þar er kannski komin skýringin
á hinum ódrepandi áhuga lands-
manna á dulrænum eða yfírskil-
vitlegum atburðum. A atvikum
sem erfitt er að finna eðlilegar
skýringar á, eða fólki sem sér
sitthvað sem hinn venjulegi
meðaljón kemur ekki auga á.
Þessi áhugi hefur fylgt þjóöinni
lengi, eftir þvi sem best er vitaö.
Til dæmis er orðið langt siðan
Grettir Asmundarson tókst á við
drauginn Glám i einni eftirminni-
legustu draugasögu heimsbók-
menntanna. Ennig er farið að slá
i irafells-Móra og Hvitárvalla-
Skottu, hvar sem þau liggja núna.
Og ef þau liggja.
Með árunum og eftir þvi sem
þekking mannskepnunnar á ýms-
um hlutum varð meiri og meiri,
þá hefur þessi áhugi á lifinu eftir
lifið ffnpússast og beinst inná sér-
hæfðari brautir. Það er eftir öðru
í nútimaþjóðfélagi. Ef öll Ijós i
húsinu slökkna þá kennir fóik raf-
magnsveitunni um, ekki drauga-
gangi, og ef cinhver guðar á
gluggann klukkan þrjú að nóttu,
þá dettur fólki ekki fyrst Móri I
hug, heldur að i íbúðinni fyrir
ofan sé óvenju gott parti. Og það
jafnvel þó sú ibúð sé á sjöundu
hæð. Enginn hefur enn heyrt talaö
um Breiðholts-Móra eða Selja-
hverfis-Skottu.
Stórmiðlarnir látnir
Nú á dögum tilheyra álfar og
huldufólk gömlum ævintýrum, og
draugar sömuleiðis. Þó er eins og
annaö slagiö komi alltaf fréttir af
sliku fdlki. I Kópavoginum var til
dæmis fyrir nokkrum árum hætt
viö aö jafna þar hólvið jörðu eftir
ótal óhöpp meöaí verka-
mannanna. Slikt heyrir þó til
algjörra undantekninga.
Almennt verður fólk fremur
litið vart við yfirnáttúrulega hluti
i daglegu amstri. Nú til dags eru
þeir áhugamál, alveg eins og fri-
merkjasöfnun eða knattspyrna.
Fólk er misjafnlega opið eða mót-
tækilegt fyrir yfirnáttúrulegum
efnum, eins og frimerkjum, og
þvi eru sumir miklir áhugamenn,
aðrir minni, og þeir eru fjöl-
margir sem lita á allt slikt með
fyrirlitningaraugum.
Fyrir nokkrum áratugum voru
til margir landsþekktir miðlar á
íslandi. Lára miðill, Indriði miðill
og Hafsteinn miðill, svo dæmi séu
nefnd. Þá voru miðilsfundir
áberandi þáttur af „skemmtana-
lifi” landsins, og stórar skyggni-
lýsingar voru haldnar um allt
land. Þetta fólk, og ekki sist
Hafsteinn, var á nánast stöðugu
ferðalagi um landið að halda
fundi og aftur fundi. Og það fyllti
hvert samkomuhúsið á eftir öðru,
eins og ekkert væri.
Nú er þetta fólk allt látið.
Hafsteinn lést fyrir nokkrum ár-
um, siðastur stórmiðlanna. Eng-
inn hefur komið i hans stað, og
ýmislegt bendir til þess að dagar
þeirra séu taldir fyrir fullt og allt.
Það er þvi ekki að furða þótt flest-
um finnist h'tið um að vera i þess-
um „bransa” eftir að hann dó.
Þjálfun og agi
„Það er með transmiðla eins og
Hafstein Ukt og góða pianista”,
sagði Ævar H. Kvaran i samtali
við Helgarpóstinn. „Þú sérð
góðan planista og langar til að
gera eins og hann. Það kemur i
ljós að þú hefur þokkalega hæfi-
leika, en þegar þjálfunin hefst, þá
kemstu að raun um að það eina
sem þú gerir i fjögur til fimm ár,
er að æfa undirstöðuatriði. Þú
spilar bara skala.
Svona var þetta með Hafstein.
Hann hafði frábæra hæfileika frá
náttúrunnar hendi, en hann
hefði aldrei náð þeim árangri,
sem hann náði hefði hann ekki
verið þjálfaður reglulega árum
saman af mönnum eins og Einari
Kvaran og fleirum. 1 fimm ár
oftar en einu sinni i viku, i hverri
viku þjálfuðu þeir Hafstein, og
ekkert var látið standa i veginum
fyrir þeirri þjálfun. Það þýddi
ekkert að segja að eiginkonan
væriað eignast barn. Ekkert fékk
stöðvað þessa menn. Og svo
heldur sumt fólk að það sé bara
eins og hver önnur skrifstofu-
vinna að vera miðill. Það er
algjör misskilningur.
Það er hinsvegar ekkert skrýtið
að fólki skuli finnast litið um að
vera, eftir lát Hafsteins. Maður
eins og hann skilur eftir sig skarð,
sama á hvaða sviði hann starf-
ar,” sagði Ævar Kvaran.
Vist er að eftir lát Hafsteins
hefur ekki verið jafn auðvelt og
áður að komast á miðilsfund sem
eitthvað fútt er i. Opinberar aug-
lýsingar um miðilsfundi sjást
ekki, og stórir skyggnilýsinga-
fundir eru hreinlega ekki haldnir
lengur. Nú fer þessi starfsemi öll
fram i kyrrþey, og þeir sem fást
við miðilsstörf gera það aðeins
litillega, og i hjáverkum. Til að
komast á þessa fundi verður fólk
þvi að vera persónulega kunnugt
miðlinum, eða einhverjum
nákomnum, eða þá að vera
áberandi „opið” eða sálrænt.
Nýalssinnar
Nú eru starfandi hér tvö félög
fyrir áhugafólk um sálræn fyrir-
brigði. Annað þeirra er langtum
stærra en hitt, með yfir fimm
þúsund félagsmenn um allt land.
Það er Sálarrannsóknarfélagið,
sem starfar i sjö deildum. Hitt
félagið er langtum minna, i raun-
inni aðeins klúbbur fárra aðila
sem samúð hafa með kunningjum
Helga Pjeturs. Það er Félag
Nýalssinna. 1 þvi eru 200 manns.
„Segja má að starfseminni hjá
okkur sé að nokkru leyti skipt i
tvennt”, sagði Kjartan Norðdal,
einn úr félagi Nýalssinna. „Við
erum hér með húsnæði á Njáls-
götu 40, sem við notum fyrir litla
sambandsfundi, og þar að auki er
hér smá búðarhola, sem við selj-
um i bækur og blöð ýmisskonar
sem tengjast áhugamálinu. Hins-
vegar erum við svo með aðstöðu á
Alfhólsvegi i Kópavogi. Okkur
fannst rétt að hálda áfram hérna
á Njálsgötunni, þótt aðstaðan sé
kannski betri i Kópavoginum, þvi
mörgum fullorðnum finnst það
erfitt að fara alla leið i Kópa-
voginn”, sagði Kjartan.
Á vegum Nýalssinna eru reglu-
lega miðilsfundir, á laugardögum
á Njálsgötunni, og á mánudögum
við Alfhólsveginn. Þessir fundir
eru ekkert auðglýstir, enda sagði
Kjartan það ekki mega, og þvi
siður taka fé fyrir. Það er sitt
hvor miðillinn sem stjórnar fund-
unum, kona i Reykjavik og karl-
maður IKópavoginum.”
Sálarrannsóknarfélagið
Sálarrannsóknarfélag íslands,
starfar á talsvert öðrum grunni.
Félagið rekur skrifstofu og heldur
starfsmann, sem sér um almenn
skrifstofustörf fyrir það — bréfa-
skriftir, innheimtur félagsgjalda
og svo framvegis. Þá eru tveir
huglæknar starfandi á vegum
félagsins. „Markmið félagsins er
fyrst og fremst að gefa fólki sem
hefur áhuga á þessum málum
tækifæri til að kynna sér áhuga-
málið, hittast og svo framvegis,”,
sagði Guðmundur Einarsson,
forseti félagsins. „Reynt er að
gefa félagsmönnum sjálfum
möguleika á að öðlast beina
reynslu, og félagið hefur i þeim
tilgangi fengið hingað til lands
erlenda gesti. Enginn þarf að
játast undir neina trúarjátningu
tilað ganga i’ félagið, það er öllum
opið. Við höfðum haldið ráðstefn-
ur hér og sent fólk á ráðstefnur
erlendis”, sagði Guðmundur.
Nú eru i sálarrannsóknarfélag-
inu 2000 manns i Reykjavik, og
þrjú þúsund til viðbótar i deildum
i Keflavik, Selfossi, Egilsstöðum,
Akureyri, Isafirði og
Sauðárkróki.
Starfsemi félagsins er i góðu
lagi að sögn Guðmundar, og
félögum fjölgar frekar en hitt. Nú
i mars er von á kanadiskum
háskólaprófessor, Jerry Stein-
berg hingað til lands á vegum
þess. Steinberg þessi er Dream
therapist, eins og það heitir á
enskunni — maður sem ræður i
draumum meö einhverskonar
tækni sem hann hefur þróað.
Siðar i vor er von á tveimur
breskum miðlum til lands-
ins, nánar tiltekið i april og mai.
Allir þessir aðilar munu halda
fjölda íunda og námskeiða með
félagsmönnum Sáiarrannsóknar-
félagsins,
Vísindin og handan-
lækningar
Utan þessara tveggja félaga
eru eflaust fjölmargir sem
grúska i sálrænum fræðum, og þá
útfrá ólikum forsendum. 1 sum-
um tilfellum tengist áhuginn
áhuga á trúarlegum efnum, en
spiritisminn svokallaði hefur
löngum verið kirkjunni eilitill
höfuðverkur. I öðrum tilfellum
tengist áhuginn göldrum og
Nýalssinnar reka þessa smá-
bókabúð við Njálsgötuna...