Helgarpósturinn - 27.03.1981, Blaðsíða 10
10
Föstudagur 27.
mars 1981 ho/rjarpn^ji irinn
Það vakti verulega athygli
þegar Ronald Reagan banda-
ríkjaforseti skipaði Frank Si-
natra formann hátiðarnefndar
þeirra sem skipuiagði sam-
kvæmishald Repúblikana i
Washington, nóttina eftir að hann
var settur i embætti. Ekki vegna
þess að efast væri um hæfileika
söngvarans til slikra hluta, held-
ur vegna þess að enginn af siðustu
forsetum þjóðar þessarar hefur
þorað svo mikið sem að Hta I
áttina til hans opinberlega, hvað
þá að láta hann vinna fyrir sig.
Þegar stjórnmál i Bandarikjun-
um eru annars vegar er nafn
Frank Sinatra baneitrað. Svo
ótrúlegt sem það i fljótu bragði
virðist. Kvikmyndastjörnur og
frægt fölk af tónlistarsviðinu hafa
i mörg ár verið eftirsóttir
stuðnings menn stjórnmála-
eftir Guðjón Arngrimsson
ÍT. O'
“ B5
77 -
» 3
íi- n
rank
um of alræmdur vegna vináttu
við Giancana og fleiri hanslika,
svo Humphrey bannaði honum
hljóðlega að koma nálægt sér.
Fljótlega eftir það fór hann að fá
meiri áhuga á Repúblikönum,
þótt Nixon höfðaði aldrei
verulega til hans. Hann studdi
Reagan i' Kalifomi'u 1979 og það
var Reagan sem kynnti hann fyr-
ir Spiro Agnew. Þeir urðu brátt
mjög góðir vinir, léku saman
tennis ásamt fögrum konum, og
Sinatra skýrði meira að segja
eina gestaálmuna i húsi sinu i
Palm Springs eftir Agnew. I
gegnum Agnew kynntist Sinatra
Nixon ágætlega. Og enn komst
Sinatra i blöðin vega Mafiunnar i
júli 1973 var hafin rannsókn á þvi
hvernig stóð á þvi að gamall
Mafiósi frá New Jersy Angelo De
Carlo, var látinn laus úr fangelsi.
Grunur lék á að Sinatra hefði
beitt áhrifum sínum hjá Agnew
og Nixon til að fá gamlan vin
inatra stórglæpon
manna, og þeir jafnan keppst við
að láta mynda sig með fólki úr
skemmtanaiðnaðinum. En Frank
er af öðrum toga.
Sinatra = Mafia
Nú er svo komið að þegar
almenningur i Bandarikjunum
heyrir nafn Sinatra, þá dettur
honum fyrst i hug Mafian, og
siðan söngur, kvikmyndir og
fleira. Allar götur siðan 1942 hef-
ur þessi jöfur i dægurheiminum
verið orðaður við glæpasamtökin
illræmdu og honum hefur áldrei
tekist að þvo þann orðróm af sér.
Hafi hann yfirleitt áhuga á þvi.
Sinatra er einn þeirra manna sem
Sikileyingar og afkomendur
þeirra vestan hafs hafa löngum
kallað „Uomini respettati” —
virtur maður. Maður sem er mik-
ilúðlegur um leið og hann er
litillátur, maður sem allir elska,
en hata i senn, maður sem veitir
af ótrúlegu örlæti þeim sem það
eiga skiliö, en sýnir þeim jafn
mikla grimmd sem breyta
ranglega. Sinatra hefur nú ára-
tugum saman verið einskonar
Guðfaðir stórrar „fjölskyldu” i
Los Angeles, og lagt talsvert
uppúr þvi að virðast f jarlægur og
voldugur, i stil við ættarforingja
mafiufjölskyldanna. Hann hefur
haft i kringum sig hóp af gamal-
kunum Hollywood glaumgosum
og kvikmyndastjörnum, náunga
eins og Dean Martin, Peter
Lawford, Sammy Davis og fleiri,
og sú klika hefur áhrifamátt langt
umfram það sem ætla mætti i
f jármálaheimi kvikmynda-
borgarinnar. Sinatra hefur um
hundrað manns á persónulegri
launaskrá, en auk þess á hann
fyrirtæki þar sem þúsundir
manna vinna: Reprise Records,
hljómplötufyrirtæki sem Sinatra
á einn þriðja i, Warner Brothers
tvo þriðju, Artanis Productions
hið stærsta af nokkrum kvik-
myndafyrtækjum sem Sinatra á,
Cal Jet Airway, litið flugfélag
sem byggir á þjónutu við auð-
menn, og fasteignafyrirtæki sem
á griðarlegar eignir i Californiu
og Nevada og fleira og fleira. Þótt
Sinatra teljist ekki marg - .
milljóneri á bandariskan mæli-
kvarða, á lifir hann eins og kóng-
ur. Hann á fjórar persónulegar
ibúðir, i Los Angeles, New York,
London og Palm Springs, og þær
eru oftar fullar af vinum hans og
ættingjum sem hann þreytist
aldrei á að gefa gjafir og halda
veislur fyrir.
Skammbyssu
i mUnninum.
En lifið hefur ekki alltaf verið
dans á rósum fyrir Sinatra. Hann
er af fátæku foreldri og ólst upp i
harkalegu umhverfi i ftalska
hlutanum af Hoboken i New
Yersey. A táningsárunum, sem
jafnframt voru kreppuárin, fór
hann að syngja með ýmsum
hljómsveitum úr nágrenninu og
smám saman fór hann að vekja
athygli. Arið 1939, þegar hann var
25ára gamall, kom Harry James
sem rétt áður hafði yfirgefið
Benny Goodman bigbandið til að
stofna sitt eigið, auga á Sinatra og
réð hann til sin sem söngvara.
Aðeins sex mánuðum siðar var
athygli Tommy Dorseys, eins
frægast hljómsveitarstjóra
Bandaríkjanna á þessum tima
vakin. Sinatra skipti um
hljómsveit og fræðgarferill hans
hófst .Hvarvetna féllu tánings-
stúlkur i stafi viðsviðið,ogFrank
Sinatra varð smám saman
stærra nafn en Dorsey sjálfur. Á
árinu 1942 fór að bera á ósætti
þeirra á milli og i september það
ár hætti Sinatra i hljómsveitinni
og fór að syngja á eigin spýtur.
En hann var ennþá samnings-
bundinn Dorsey og varð aðgreiða
honum helminginn af öllu sem
hann vann sér inn.
Það er um þetta leyti sem
tengsl Sinatra við Mafiuna verða
að almannarómi. Opinberlega
gerðu Sinatra og Dorsey
heilmikinn samning sin á milli
um það hvernig sá fyrrnefndi
losnaði við skuldbindingar gagn-
vart Dorsey. En óopinbera
útgáfan varð strax vinsælli. Sú
saga segir að Willie Moretti,
Mafiuforingi i Hoboken og fjöl-
skylduvinur Sinatrafólksins, hafi
.heimsótt Dorsey og sett
skammbyssu I munninn á honum.
Svo samdihann, ogFrank losnaði
fyrir nákvæmlega einn dollar.
„My pal”
Siðan þetta gerðist hefur Frank
Sinatra alltaf annað slagið verið á
forsiðum blaðanna vegna tengsla,
raunverulegra eða imyndaðra,
við mafiuforingja. Sjálfur segir
Sinatra að jafn þekktur maður og
hann sé komist ekki hjá þvi að
fólk þrengi sér uppá hann og vilji
vera vinir. Þeirra á meðal menn
með vafasama fortið.
En óneitanlega er um meira en
tilviljanir á ferðinni. 1 dómsmála-
ráðuneytinu bandariska er til
skeyti frá Moretti þessum til
Franks (rá árinu 1950 þar sem
talið er koma fram að hannhafi
haft einhver tök á söngvaranum.
t þvi segir Moretti honum að
reyna að halda sig við konuna
sina og börnin, en láta aðrar
konur vera.
Moretti y.ar reyndar bara
smákall miðað við þá sem Sinatra
kynntist siðar. Einn þeirra var
Lucky Luciano, maðurinn sem
lagði hornsteininn að þeirri Mafiu
sem nú starfar i gandarikjunum.
Nokkrum dögum áður en Lucky
lést i Napólí á ítaliu 1962 fundu
lögreglumenn við húsleit i ibúð
hans sigarettuveski úr gulli, sem i
var íetrað: ,,To Charlie (sem var
gælunafn Lucianos) from his pal
Frank Sinatra”. Þetta vakti
verulega athygli, jafnvel þótt
vitað væri að Sinatra hafði áður
átt samskipti við þennan
illræmdasta mafiósa sögunnar!
Lucky Luciano var dæmdur i 30
árafangelsi árið 1936 i New York,
en að tiu árum liðnum hafði hann
mútað sig lausan, gegn þvi skil-
yrði að hann færi til ítaliu og
kæmi aldrei til Bandarikjanna
aftur. En Luciano kunni að toga i
réttu spottana, og ári siðar, eða
1947 var hann á leið til Ameriku á
ný. A leiðinni kom hann við á
Kúbu, tók undir sig hæð á Hótel
Nacional, sem hann átti ásamt
öörum mafiuforingjum og boðaði
á sinn fund tólf stærstu Guðfeö-
urna i bandarisku glæpasamtök-
unum. En á þessum toppfundi,
voru fleiri.
Einn fárra manna sem ekki
tilheyrðu beinlinis glæpasamtök-
unum en voru á þessum fundi, var
Frank Sinatra. Hann flaug frá
Miami til Havana og var
samferða bræðrunum Rocco og
Joseph Fiscetti frá Chicago,
frændum A1 Capone og „virtum”
leiðtogum þar i borg. í f jóra daga
skemmti Sinatra sér með þessum
köppum, og kvenfólki þeirra, og
lét sig litlu varða fjölda blaða-
manna á staðnum. Gaf þær
skýringar að hann spyrði menn
ekki um fortiðina, áður en hann
tæki i hönd þeirra.
Sinatra með Kennedy 1960
Spilavitin og
vinskapur
Það var svo ekki fyrr en I byrj-
un sjötta áratugsins að Sinatra
komst aftur i fréttirnar vegna
mafiutengsla sinna.
Fyrst vegna gjafarinnar til
Lusiano, en seinna vegna spila-
vita hans i Las Vegas. Arið 1960
útbjó eftirlitsnefnd með spilavit-
unum i Nevada lista, sem á voru
nöfn nokkurra alþekktra glæpa-
manna, meðal annars Sam
Giancana frá Chicago. Mennirnir
á listanum voru útilokaðir frá
spilavitunum. Þeir máttu ekki
koma nálægt neinni spila-
mennsku. Fljótlega fór að bera á
þvi að þessar reglur væru
brotnar, en það var ekki fyrr en
1963 að nefndin lét til sin taka. Þá
dvaldi persónulegur vinur
Sinatra, Sam Giancana, á Cal-
Neva Lodge hótelinu og sat i
spilavítinu á kvöldin. Nefndin
hafði strax samband við eiganda
hótelsins, Sinatra, og óskaði þess
að glæpamaðurinn yrði rekinn
samstundis af hótelinu. Sinatra
sagðist ekki koma þannig fram
Blaöamaðurinn Lee Mortimer
kemst að raun um að Frank
kann að slá frá sér ef svo ber
undir. Sinatra er annars fræg-
ur ljósmyndararotari.
við vini sína, og afleiðingarnar
urðu heilmikill málarekstur sem
endaði með þvi að söngvarinn var
neyddur til að selja hótelið.
Siðan þetta gerðist hefur verið
fremur hljótt um Sinatra hvað
varðar vinsakp hans við Mafiu-
leiðtoga, þar til nú á siðustu mán-
uðum, vegna tilrauna hans til að
kaupa sig inn i spilavitið Ceasars
Palace i Las Vegas. A umsóknar-
eyðublaðinu er nefnilega reitur
þar sem setja á nöfn manna sem
ábyrgjast heiðarleika
umsækjanda og þar skrifaði
Sinatra nafn vinar sins Ronald
Reagans.
,...með Reagan 1952
Forsetar og
glæpamenn
Reyndar er Reagan siður en
svo fyrsti forsetinn sem Sinatra
hefur haft kynni af. Segja má að
hann hafi vingast við hvern
einasta þeirra, allt frá þvi að
hann studdi Roosewelt á sinum
tima. Hann var mikill vinur John
Kennedys og harður stuðnings-
maður, allt þar til Bobby bróðir
hans fór að hafa áhuga á
tengslum hans við undirheima.
En þegar hann vildi hjálpa vinir
sinum Hubert Huphrey að verða
forseti 1968 var hann orðinn ein-
lausan. Sá grunur var aldreistað-
festur.
Þannig hefur söngvarinn og
leikarinn Frank Sinatra þekkt
persónulega alla siðustu forseta
Bandarikjanna, um leið og hann
hefur verið góðkunningi mestu
glæpamanna þar vestra. Það er
að vonum að ýmsir velti vöngum
yfir áhrifúm hans. En hann er
alltaf jafn fjarlægur, talar helst
aldrei við blaðamenn, og fer i fel-
ur á milli þess sem hann kemur
— eða hvað?
....með Nixon 1972
fram opinberlega.
Sinatra er þjóðsagnapersóna i
lifanda lifi, fyrst vegna ofboðs-
legra vinsælda á fjórða áratugn-
um, vegna auðæfanna, vegna
valdanna. A siðustu áratugum
hafa yfirvöld fylgst náið með öllu
sem hann tekur sér fyrir hendur,
en Sinatra er jafn háll og vinir
hans úr mafiunni. En frétta-
skýrendur vestra telja Reagan
bandarikjaforseta hugaðan, eða
blindan, þegar hann er farinn að
trúa FrankSinatra fyrir störfum i
sina þágu. Watergate og álika
skandalar gleymast ekki svo
fljótt.
Sinatra ásamt vinum: Dean Martin, Sammy Davis, Pete
Lawford, sem giftur er systur Kennedybræðranna, o
Joey Bishop.