Helgarpósturinn - 12.06.1981, Blaðsíða 12

12
Föstudagur 12. jOnt 1981 ihelgarpástl irÍDn
ástin er lifið
Margrét Wium
... undarlegur titringur i maga
Geir Viðar Vilhjálmsson
HVAÐ ER ÁST?
eftir Elisabetu Guðbjörnsdóttur
„Heit er sú ást er i meinum býr”, „Ast vex meö vana", „Svo fyrn-
ast ástir sem fundir”, „Ast gefur endurást”.....
Ótalmargir málshættir eru tii um ást. Keppst er við að iýsa ást-
inni i bókum, kvikmyndum og söng. Enhvaðerást? Er hún eitthvað
sem allir þessir fræðingar sem við höfum yfir að ráöa geta skýrt?
Er hún eitthvert félagsfræðilegt, sálfræðilegt eða heimspekilegt
fyrirbæri? Eöa...
Viö tókum nokkra borgara tali og spurðum spurningarinnar sem
einn viðmælandinn kallaði „erfiðustu spurningu í heimi”.
— Við spuröum fyrst Gisla
Pálsson, félagsfræöing hvernig
ætti aö skilgreina ást.
„Þetta er nú ekki eingöngu
mál fyrir fræöinga. En ég
myndi telja aö ást vera orö yfir
ákveðiö innra ástand sem ein-
staklingurinn upplifir meö ann-
arri manneskju. Margir virðast
halda að ástin sé eitthvaö sem
enginn ræöur viö, eitthvaö sem
mannlegur máttur fær ekki
stjórnaö. Þetta held ég aö sé
rangt, þvi þetta er það sama
meö ástina eins og plöntur, hún
á aö geta vaxiö og dafnað viö
réttar kringumstæöur og ætti
þvi aö geta enst ævilangt.
— En þetta kemur ekki af
sjálfu sér. Til þess aö þetta megi
takast þurfa aö vera ákveöin
skilyröi til staöar, fólk þarf aö
hafa tima og búa viö mannsæm-
andi lifsskilyröi en ekki standa
allir jafnt aö vigi i þeim efnum.
Þaö þarf aö vera til vettvangur
þar sem makaval fer fram. t
gamla daga var þaö kirkjan og
núna eru þaö diskótekin.”
— Finnst þér ást vera nauö-
synleg?
„Jú, hún er nauösynleg og
æskilegt fyrirbæri i öllu mann-
legu samfélagi, þvi I henni felst
einmitt sú lifsfylling sem allir
menn sækjast eftir”. sagöi Gisli
aö lokum.
myndir:
#/4stin í dag er frjáls-
legri"
— Meö þessi orö i veganestiö
gengumviö Valdis ljósmyndari
niöur I bæ og spuröum fólk á
fö'-num vegi sömu spurningar.
,. ékum okkur aö eldri
hjónum sem leiddust eins ungir
elskendur. Þaö voru þau Marta
Danielsdóttir og Lárus Björns-
son.
„Viö erum búin aö vera gift i
52 ár, erum 72 ára og ástin hefur
enst okkur allt lifiö. Hún lýsir
sér þannig aö manni liöur vel i
návist hvors annars. Þetta er
dásamleg og nauösynleg tilfinn-
ing. En ástin i dag er ekki eins
og hún var fyrir 50 árum. Þetta
er allt oröið miklu frjálsara, og
þaö er bæöi jákvætt og neikvætt.
Núna getur fólk prófaö hvort
það á vel saman áöur en þaö
giftist og þaö finnst okkur vera
,til bóta, en þaö er ekki eins mik-
ill sjarmi yfir ástinni núna eins
og i gamla daga. Þaö er einfald-
lega vegna þess aö maöur vissi
ekkert og allt var svo spennandi
og skemmtilegt. Núna er farið
aö kenna öllum allt um ástina,
Valdis Óskarsdóttir
jafnvel börnum og þaö skemmir
bara. Þetta kemur nefnilega allt
af sjálfu sér.”
— Aö þ'vi búnu gengu þau
áfram hönd i hönd á Austurvelli.
//Þið stelpurnar ættuð nú
að vita þetta betur"
„Við munum þaö nú ekki
lengur”, sögðu tveir eldri
herramenn, Jón og Albert, sem
sátu niöri á Lækjartorgi og
sleiktu sólskinið.
„Og þó viö heföum einhvern
timann kynnst ástinni, þá erum
við búnir aö steingleyma henni
fyrir löngu.Þiö stelpurnar ættuð
nú aö geta svaraö þessu miklu
betur en viö.” Að þvi búnu
brostu þeir kankvislega og Jón
hristi hausinn og muldrar „Allt
er nú fariö aö skrifa um i blöö-
in”.
— Ekki lögðum viö Valdis
mikinn trúnaö á þetta þvi viö
vorum ekki fyrr búnar aö
kveöja þá Jón og Albert,’ en
viö mættum ungu pari sem
horfðu þaö stift i augu hvort
annars aö viö lá árekstri og ekki
virtust þau taka eftir þvi aö
Lækjartorg iöaöi af mannlifi.