Helgarpósturinn - 19.06.1981, Blaðsíða 3

Föstudagur 19. júní 1981
3
Aldrei hefur oröiö jafn mikil fjölgur
ári. Þar bættust viö 51 vél viö þær se
an fjölgar flugmönnum aö sama ská
og flugmanna til vaxandi slysahætt
á flugvélum á tslandi og á sföasta
n fyrir voru i flugflotanum og jafn-
pi.Leiöir þessi fjölgun farartækja
-helgarpásturinn
bætir þvi við, að raunar hafi allar
reglur verið þyngdar og endur-
þjálfun gerð strangari en hún var.
Gloppur i reglunum
I þessum reglum eru þó vissar
gloppur. Að sögn Grétars Öskars-
sonar framkvæmdastjóra Loft-
ferðaeftirlitsins er helsti veikieik-
inn sá, að til þess að halda
réttindum sinum þarf einkaflug-
maður ekki að hafa skráða nema
tiu flugtima á 12 mánuðum. Að
hans mati er það heldur ekki nóg,
að til þess að öðlast einkaflug-
mannsskirteini þarf ekki nema
fimm tima blindflugsnám i flug-
vél.
— Þetta á að duga til þess að
snúa við með hjálp blindílugs-
tækjanna, og ekki meir, segir
Grétar, en eins og kemur fram
hér i upphafi er i meira lagi vafa-
samt, að það takist.
Nái menn ekki tilskildum tiu
timum á tólf mánuðum veröur að
gangast undir hæfnispróf, annars
er hæfnispróf tekið á tveggja ára
fresti, hversu mikið sem flogið er.
Enhvernig er svo þjónustan við
flugmenn meðan á fluginu stend-
ur? Sumir halda þvi fram, aö hún
sé ákaflega ófullkomin, og allur
búnaður gamaldags og úreltur. A
það er bent, að þegar flogið sé i
„lægri hæðum”, eins og algengt
er á litlu vélunum, séu þær ekki i
talstöðvarsambandi við örbylgju-
kerfi (VHF) flugmálastjórnar,
þar eð það virki aðeins sé talast
við i sjónlinu. 1 annan stað er
sagt, að smávélarnar geti nýtt
siglingatækiá jörðu niðri að ákaf-
lega takmörkuðu leyti, fyrir utan
að þau séu ákaflega ófullkomin.
Vantar tilkynningar-
skyldu
— Það er rétt, að það vantar
endurvarpsstöðvar til þess að
hægt sé að komast i samband við
flugstjórn i lægri hæðum. Eina
leiðin er að hafa samband við
aðrar vélar og láta þær bera á
milli. Að minu viti þyrfti að bæta
úr þessu og koma jafnframt á til-
kynningarskyldu á ákveðnum
timum i sjónflugi eins og tiðkast i
blindfluginu, segir Jytte
Marcher, eiginkona Helga Jóns-
sonar flugmanns, en hún er lika
reyndur flugmaður á smávélum.
— Það vantar lika fleiri fjöl-
stefnuvita fyrir blindflugið, en þó
er litið gagn ai' þeim fyrir þá sem
ætla að skriða eftir jörðinni, þeir
verða að átta sig á kennileitum^
segir Jytta.
Elieser Jónsson ílugmaður er á
sama máli og segir, að fjar-
skiptakerfið sé yfirleitt nokkuð
gott — ef menn kunni að nota það.
— Fjarskiptakerfið byggist á
fimm fjarstýrðum stöðvum, sem
draga um allt landiö i þeim hæð-
um þar sem stóru íarþegaílug-
vélarnar eru. Hinsvegar er ljóst,
að i lægri hæðum er viða erfitt um
sjónlinu milli stöðva, þótt yfirleitt
sé þetta i þokkalegu standi og
engin stórhætta á ferðum ef menn
fara eftir öllum sjónflugsreglum.
Samt höfum við áhuga á aö bæta
þetta með þvi að koma upp fjar-
skiptastöð á Húnaflóasvæðinu,
það ætti að vera til bóta á þeirri
fjöiförnu flugleið, hefur Haukur
Hauksson verklræðingur hjá
flugmálastjórn um það að segja.
Þá segir Haukur, að ekki séu
nema tveir fjölstefnuvitar á land-
inu öllu, en þeim er ætlaö að vera
hjálpartæki við blindflug.
— Það vantar nútima flugleiö-
sögutæki með öllu, bæði á norð-
vesturlandi og norðausturlandi.
Þar verður eingöngu aö styðjast
við radióvita með gamla laginu.
Það þýðir m.a., að aðskilnaður
milli véla verður að vera meiri en
ella, og þær verða að koma til
lendingar úr meiri hæð. Með
hjálp sliks kerfis er þvi ekki hægt
að lenda i eins lágskýjuðu veðri
og þar sem fjölstefnuvitar eru,
segir Haukur Hauksson.
Úrbætur stranda á fjár-
veitingavaldinu
Þarna eins og annarsstaöar
stranda úrbætur á fjárveitinga-
valdinu. Talið er, aö bæta þurfi
við tveimur fjölstefnuvitum, ef
vel á að vera, en i fyrra kostaði
hvor þeirra um eina milljón
króna (100 millj. gamlar). En
jafnframt var að brjótast i mönn-
um ný tækni, svoneíndar Loran C
og Omega-stöövar, sem byggjast
á örtölvutækni. En niðurstaðan
var sú, að tækjabúnaöurinn sem
þarf i flugvélarnar væri of dýr,
hann kostar meira en vélarnar
sjálfar.
— Nú virðist útlit íyrir, að i
framtiðinni verði sett upp kerfi,
sem byggist á 18 gervitunglum,
sem Bandarikjamenn áætla að
skjóta á loft áriö 1995. Jafníramt
er markmiðið, að búnaöurinn i
vélarnar verði þá kominn niður i
3000 dollara (um 21000 isl. kr).
Á meðan þetta kerfi er ekki
komiðuppverðum viö aö gera úr-
bætur á leiðbeiningarbúnaöi okk-
ar. Liklega verður úr, að tveir
fjölstefnuvitar verði komnir upp
1985, en þeir eru afskrifaðir á tiu
árum, þannig að þegar þeir þurfa
endurnýjunar við á þetta nýja
kerfi bandariska aö vera komiö
upp, segir Haukur Hauksson
verkfræðingur hjá flugmála-
stjórn.
Ekki bara kempurnar
Það er ekki einungis, að litlum
flugvélum hefur fjölgað talsvert
upp á siðkastið, og fleiri og fleiri
læra að fljúga þeim. Það verður
stöðugt algengara, að fólk noti
þessa farkosti til að feröast milli
landshluta. Þetta er talinn einn
hagkvæmasti mátinn að ferðast
um þetta torsótta land okkar,
ekki sist þegar timinn er tekinn
með i reikninginn. Og fleiri og
fleiri sækjast eftir þvi að taka sér
far með litlu vélunum fremur en
stóru áætlunarvélum Flugleiða,
ekki sist vegna þess að þá geta
menn frekar ráðið þvi hvenær
þær ferðasl. Og ekki má gleyma
þeim sem eiga sinar eigin flug-
vélar, eða i félagi með öðrum, og
skjótast milli staöa svipað og við
hin skjótumst bæjarleið á bilun-
um okkar.
Þessi þróun sýnir, að það verð-
ur að leggja mikla áherslu á að
hafa alla flugöryggisþjónustu i
sem bestu lagi, þar verður aö
nýta eins fullkomna tækni og unnt
er. Eins og er mun ástandið ekki
vera beint hættulegt, en ýmis
tækjabúnaður er þó úreltur. Þar
strandar ekki á vilja flugmála-
yfirvalda, heldur fjárveitingar-
valdinu, eins og viðar.
En þarna er um lií manna og
heilsu að tefla. Aukin umferð
smáflugvéla um landið kallar á
stórbætta öryggisþjónustu. Stór-
aukin flugumlerð þýöir lika fjölg-
un reynslulitilla flugmanna. Það
eru ekki lengur bara þessar
gömlu góðu flugkempur, sem
sigla um loltin og geta bjargað
sér úr nánast hvaða hættu sem er.
Það má reikna með þvi að i flug-
umlerðinni sé misjafn sauður i
mörgu lé eins og bilaumíerðinni,
þótt allir hafi raunar komist i
gegnum flugpról' sem er ólikt
erfiðara og strangara en bilpróf.
Hafið strax samband við sölumenn okkar. Missið ekki af þessu tækifæri
til að eignast bil á greiðslukjörum sem ekki hafa þekkst fyrr
NÚ GETA ALLIR EIGNAST
OG/
/E
EÐA
A GREIÐSLUKJÖRUM SEM
FLESTIR RÁÐA VIÐ
TRABANTINN
er meiri bíll, en flestir gera ráð fyrir,
en það þekkja þeir sem reynt hafa.
WARTBURG Station
Einn sem ekki er hræddur við þjóðvegina
Nú kominn með gólfskiptingu
TRABANT/WARTBURG
Vonarlandi v^Sogaveg — Símar 33560 & 37710