Helgarpósturinn - 31.07.1981, Blaðsíða 10
10
Föstudagur 31. júlí 1981
Jie/garpósturinrL,
Vænghaf
Að svölu bergi
syngja drafnir,
hnigur hiim á fold.
Niðar þungt
við nakta botna
hæglát undiraida.
Hverfur sunna
hægt að ægi,
býr hér hvilubeð.
Vaka stjörnur
vaka f jalldisir,
sigur svefn d brár.
Lágradda
lyftist söngur
upp af djUpi dimmu.
Vængjast þrá
og vindlétt
mælir viða vegu.
Svona yrkir Jón Sigurðsson,
fyrrum ritstjóri Timans, og ný-
ráðinn skdlastjóri Samvinnu-
skólans, á menntaskólaárum
sinum. ,,bað má segja að þetta
sé afturhald i samanburði við
annað i þessu kveri”, sagði
hann i' samtali við Helgarpóst-
inn. „Þetta er eflaust einhvers-
konar tradisjónalismus. Þeir
eru nógu margir sem fást við
nýjungarnar, þannig að mér er
alveg óhætt að vera svolitið
fastheldinn, um leið og ég
náttúrulega viöurkenni nýjung-
arnar”, sagði Jón.
,,JU, ég man eftir þessu”,
sagði hann ennfremur. „Aðal-
lega vegna þess að ég rakst á
bókina nUna i vor þegar ég var
að taka til i einhverjum skápum
hjá mér. Mér þótti þetta ofur
spélegt, verð ég að segja”.
„Ætli það hafi ekki birst eftir
mig ljóð f svona öðru til þriðja
hverju skólablaði þannig að ég
gerði svolitið af þessu. Ég var
þó miklu meira i öðru, félags-
málunum aðallega. Þetta var
svona aukageta hjá mér.
Annars var það þá eins og ef-
GIGT
Ó, þU gamli djöfull!!
gigtarfjandi!
hvað viltu mér?!!?
hvað ætlaröu þér?!
ha?!
ha-----a ??!!?
____| I?!
ekkert svar!!!!
„Ég byrjaði nú eiginlega
aldrei aö yrkja, þannig aö varla
er hægt að segja að ég hafi
nokkurntima hætt þvi”, sagði
Trausti Valsson, arkitekt, sem á
ljóðið hér að ofan, i samtali viö
Helgarpóstinn.
Traustiá fjögur ljóð i bókinni,
undir samheitinu Fjögur hug-
tök. Hið fyrsta heitir Mynd, svo
kemur Þögn, þá Gigt og að lok-
um Tilvera. Þessi fjögur ljóð
eru þvi býsna stór hluti af þvi
sem birst hefur eftir ljóðskáldið
Trausta Valsson, sem kunnari
er sem arkitekt.
,,Ég held að ég hafi birt eitt
ljdð í skólablaðinu á sinum
tima, sem varð til þess að strák-
arnir sem stóðu aö bókinni,
Hrafn og Ingólfur, minnir mig,
báðu mig að leggja til ljóð i
hana. Ég hugsa nú að flestir fá-
ist aöeins við að yrkja á
menntaskólaárum, punkti
svona hjá sér, og þetta varð
aldrei neitt hjá mér. Þetta er
eiginlega leikur aö tungumálinu
hjá mér, nánast bara tóm-
stundagaman. Tungumálið er
þá eins og púsluspil, þar sem
orðum er raðaö saman.
Eittkom mér dálitið á óvart i
sambandi við þessa bók”, sagöi
Trausti. „Það var hversu lag-
lega gerðar visur Jón Sigurðs-
son átti I bókinni. Annars var
þetta allt mjög álika, og ekkert
eftirminnilegt. Það skemmti-
lega við bókina er þvi að i henni
eiga menn ljóð, sem nú eru
orðnir stórlaxar á bókmennta-
sviðinu.
Þessi tlmi var mikill breyt-
ingatimi, bitlarnir og það allt,
og auk þess var þetta áður en
Menntaskólaljóö heitir kver
sem út kom fyrir um það bil 15
árum. Það voru nokkrir ungir
menntaskólanemar sem stóðu
aö útgáfunni, og i þvi eru ljóð
eftir 12 nemendur Menntaskól-
ans i Reykjavik, — formáli eftir
Halldór Laxness, eftirmáli eftir
Hannes Pétursson, kafli úr
samtalsbók Matthiasar
Johannessen og Tómasar Guð-
mundssonar, auk ljóöa fyrri
skólaskálda.
Kversem þetta hafa áður ver-
ið gefin út i menntaskólum og
eflaust siðar lika. Þetta er þvi
dckert einsdæmi. En bæöi er að
vönduö er þessi útgáfa og einnig
að ljóðskáldin eru flest orðin
mjög áberandi i menningarlifi
þjóðarinnar núna.
Þessir tólf menn eiga ljóö i
Menntaskólaljóðum: Agúst
Guðmundsson, kvikmyndagerð-
armaður, Guðsteinn Guðmund-
arson, Hrafn Gunnlaugsson,
kvikm yndagerðarm aður,
Ingdlfur Margeirsson, blaða-
maður, Jón Sigurðsson.skóla-
stjóri, Kristinn Einarsson, jarð-
fræðingur, Ólafur H. Torfason,
kennari, Pétur Gunnarsson, rit-
höfundur, Sigurður Pálsson,
ljóðskáld, Trausti Valsson arki-
tekt, Vilmundur Gylfason,
alþingismaður, og Þórarinn
Eldjárn, skáld.
Þetta er friður hópur. Það
sama verður ef tii vill ekki sagt
um ljóöin . Hannes Pétursson
segir i eftirmálanum: „A flest-
um kvæðanna hér að framan tel
ég mig finna sömu vankanta og
voru á minum eigin skólakveð-
skap: of mikinn losarabrag i
hugsun og tilfirming i orðavali
og formbeitingu — í einu orði?
byrjendagalla”.
Helgarpósturinn talaði við
nokkra þeirra sem eiga ljdð i
kverinu.
Kristinn: „Vantar þroska á þessum árum>
Tamning
Þögnin er andstæð.
Minusinn rikir I mér.
Borgin sefur.
Þeir berjast um fast.
— Ég hef vald á þer ennþá,
gamli refur.
Nú er því lokið.
Andi minn færður i bönd.
Borgin sefur.
„Nei, ég man ekkert eftir þvi
að yrkja þessi ljóð”, sagði
Kristinn Einarsson, vatnafræð-
ingur hjá Orkustofnun þegar
Helgarpósturinn forvitnaðist
um framlag hans til bókarinnar.
„Og ég veit ekki hvort mér
finnst þau góð núna. Mennta-
skólaljóð eru oft litið nema stil-
æfingar, og ég held þvi fram að
menn þurfi meiri þroska og
méiri reynslu en þeir hafa á
menntaskólaárunum til að geta
ort vel”.
Kristinn sagðist hafa ort tals-
vert á þessum árum og reyndar
einnig á árunum eftir að hann
lauk stúdentsprófi. „Ég dundaði
viðiað yrkja, og gaf meira að
segja út tvær ljóðabækur. Siðan
hef ég li'tið gert af þessu, og
minna eftir þvi sem á hefur
liðið. En þó kemur það fyrir
ennþá”.'
Kristinn sagði að utanaðkom-
Jón: „Ofur spélegt”.
laust núna Ifka aö það eru fleiri
skáld undir tvitugu, heldur en
yfir tvitugu”.
„Það sem ég yrki núna eru
einkum óprenthæfar fer-
skeytlur. Ég geri svolitið af
þeim ef ég er með fólki sem
hefur gaman af sliku. En það er
ekkerttilað hafaeftir, enda ein-
göngu gert i þeim tilgangi að
vera fyndið eða dsiðlegt á góðri
stundu”.
eftir: Guðjón Arngrimsson
Trausti: „Byrjaði aldrei og hætti þvi aldrei’
hinir menntaskólarnir i Reykja-
vik urðu til. Það er kannski
skýringin á þvi aö svona margir
menn, sem nú eru áberandi i
þjóðlifinu voru þarna saman I
skóla. Ég get nefnt fleiri nöfn en
þau sem eru i bókinni. Til dæmis
Steinunn Sigurðardótúr, Þor-
steinn Jónsson, Jón Orn
Marinósson, og Þráinn Bertels-
son og Megas sem reyndar eru
aðeins eldri voru þarna lika.