Helgarpósturinn - 31.07.1981, Blaðsíða 16
16
Föstudagur 31. júlí 1981
A köldum vetrarm orgnum
undanfarin þrjú ár hafa íslenskir
morgunhanar vaknaö viö rödd i
dtvarpinu sem segir á hljómþýöri
Oxford-tslensku (sem hann held-
ur fram aö sé hljómþýöur Skaft-
fellskur framburöur) „Góöan
daginn hlustendur góöir...” Eins
og flestum er kunnugt er eigandi
raddarinnar Páll Heiöar Jónsson,
Utvarpsmaöur.
Helgarpósturinn fékk einn
seinni part úr lífi Páls Heiöars af-
lögu í opnuviötal. Þrátt fyrir þaö
að Páll Heiðar sé I sumarfrli, er
hann uppptekinn viöaðsmiöa sér
ibúð. Taldi Páll ibúöina ekki gest-
hæfa cnn sem komiö væri og fór
viötaliö þvi fram á Kökuhúsinu.
Blm. spuröi hann fyrst út i
kariaklúbbinn Loka.
Honum (innsl þella
hrúlleiOinlegur
léiagsshapur
„Hvernig veistu það?” Páll
glottir stríðnislega. „Þetta er
alger leyniklúbbur, ég get ekkert
sagt þér”.
— Er það satt að þU hafir ekki
viljað fá kvenfólk inn i klúbbinn?
„Þetta hafa einhverjir reiðir
menn sagt þér. Annars get ég
alveg sagt frá þvi að i þessum
klúbbi nægir atkvæði eins full-
gilds lims til að fella hverja
umsókn. Allir hafa neitunarvald.
Loki er bræðralag og hámarks
lima tala er 49 og það eru aðeins
frjálsbornir, fslenskir karlmenn.
Þar að auki ber vistöllum konum
sem hafa kynnst þessum klúbbi,
saman um að þetta sé alveg hrút-
leiðinlegur félagsskapur. Þvi get
ég ekki skilið að nokkur kona vilji
fá inngöngu.”
— Af hverju karlaklúbbur?
„Menn safnast i hópa, þetta er
aðeins spurning um form. Stund-
um eru þaö félög, stundum hittast
main á kaffihúsum á tilteknum
tima án þess að það heiti eitt-
hvað sérstakt og án sérstaks
tilefnis. Þú veist kannski ekki að
Loki er bindindisfélag?”
— Nei, þaö vissi blm. ekki.
„Bindindið felst i þvi að félags-
menn mega ekki drekka innan
borgarmarka Munchen. Eg held
að allir félagar Loka standi við
það!”
sielpur a slultum piisum
— Þú bjóst ÍLondon i tæp tiuár.
Hvernig var þaö?
„Það var ljómandi gaman.
London breytöst mikiö á þessum
tima. Bitlarnir og æðið sem þeim
fylgdi var alveg stórskemmtilegt.
Carnaby streetvarð til og stuttu
pilsin komu fram i dagsljósið. 1
minningunni eru flest sumur i
London full af sólskini. hita og
stelpum i Green Park á stuttum
pilsum.
Ég vann við Piccadilly, ör-
skammtfrá tiskuheiminum, — á-
kaflega skemmtilegt umhverfi.
Annars lifði ég ósköp venjulegu
fjölskyldulifi. Við bjuggum i út-
hverfi og ég fór i vinnu og heim i
lest. Það var alveg óbærilega
leiðinlegt. Ég gæti aldrei unnið
alla ævi svo langt i burtu frá
heimili minu að ég þyrfti að
ferðast i þrjú korter i lestum og
neðanjarðarbrautum. Auk þess
var það mikið fyrirtæki að
skreppa út eina kvöldstund út af
þessu.
A seinni árum minum i London
varð ég fréttaritari islenska út-
varpsins þar. Heim kem ég árið
1971. Þá var ég 37 ára. Á alveg
stórkostlega góðum aldri til þess
að skipta um starf.”
— Þá fórstu að vinna hjá út-
varpinu?
„Já, ég hefverið svoheppinn að
þurfa ekki að vinna á skrifstofu
alla ævi. Ég vann hjá útvarpinu i
tvö ár sem free lance maður, og
siðan vatt þetta upp á sig.”
— Er það fullt starf aö sjá um
Morgunpóstinn?
„Ef vel á að vera, þá ætti
maður ekki að hugsa um neitt
annað meðan að maður er vak-
andi. ”
Vildi lengja
Morgunpóslinn
— Hvenær byrjar svo
Morgunpósturinn aftur?
„Útvarpsráð á eftir að taka
ákvörðun um, hvort og þá
hvenær, hann byrjar. Ég er núna
að vinna að skema fyrir Morgun-
póstinn. Ég myndi vilja lengja
timann, og þá ekki talmáiiðiheld-
ur að flétta inn i hann öðrum
föstum liðum útvarpsins, og
tónlist.
Það var aldrei hugmyndin að
gera Morgunpóstinn að skemmti-
þætti heldur að „frétta’!
magasini. Efni hans hlýturþvi að
höfða mismunandi til fólks eftir
efninu hverju sinni. Ég get svo
sem vel skiliö aö ekki séu allir
sammála um tilverurétt Morgun-
póstsins. Sumir vilja ekki hlusta á
þungt efni á morgnana, en um
þetta má endalaust deila. Það
verða aldrei allir ánægöir nema
aö hægt sé að velja á milli a.m.k.
tveggja útvarpsstöðva.”
— Þú vilt frjálst útvarp?
„Ég hef nú ekki gert upp hug
minn ennþá I þvl efni. En oröið
„frjálst útvarp” er ansi villandi.
Eðli málsins samkvæmt getur
maður ekki útvarpaö hverju sem
er. Ég sé nú ekki fram á að við
gætum staðið á móti þvi að fá
fleiri útvarpsstöðvar. En þær
þyrftu þá aö vera háðar vissum
reglum. Rikisrekið útvarp á að
eiga sinn tilverurétt, en það þarf
að vera vel að þvi búið. Einnig
þyrfti að setja reglur um óhlut-
drægni hjá fjölmiðlum og aö út-
varpi i einkaeign sé skylt að sjá
fyrirefni, sem eraðhluta til af al-
varlegri toga, inn á milli auglýs-
inga og billegrar tónlistar. Nær
það nokkurri átt að einhverjir
strákar sitji með útvarpsstöð og
plötuspilara, spili „músik” og
blaðri endalaust allan daginn?”
aiii ol oll mðingsieg skril
— Hvað með dagblöðin?
„Mér finnst að það eigi að vera
takmörk fyrir þvi hvað hægt er að
skrifa i þau undir nafnleynd. Það
birtast allt of oft niðingsleg skrif
um persónur i þjóðfélaginu. Þá
eru oft birtar myndir með grein-
inni af manneskjunni sem fyrir
árááinni verður, en sá sem
skrifar fær að halda nafnleynd.
Ég skil ekkert í ritstjórum þess-
ara blaða. Þetta finnst mér vera
einn versti galli á islenskri
blaðamennsku i dag. Að hugsa
sér að hver sem er geti hringt inn
órökstudda gagnrýni á samborg-
ara si'na og fengið birta orða-
laust.”
— Þú ert þá ánægður með út-
varpið?
„Alls ekki. Ég tel að útvarpið
hafi neyðst til þess að reiða sig
meira á auglýsingar en góðu hófi
gegnir. Það virðast engin tak-
mörk vera fyrir því hversu mikið
er tekið inn af auglýsingum.
Þetta er spurning um fjármál.
Það vantar fleira fólk við dag-
skrárgerð. Við eigum ýmsar
leiðir eftir ókannaðar I dagskrár-
gerð. Við höfum útvarp i steréó en
það vantar kunnáttu til þess að
geta nýttokkur það. Þá er ég að
hugsa um leikrit og marga aðra
þætti. Stereó á ekki bara að nota
fyrir tónlist. En til alls þessa þarf
auövitað peninga og þeir virðast
ekki liggja á lausu. 1 þvi' sam-
bandi hef ég aldrei skilið að það
sé til grundvöllur fyrir „frjálsu”
útvarpi.”
— Það er þá kannski vitleysa
að tala um frjálst útvarp, því til
þess að reka útvarpsstöð þarf
peninga?
„Akkúrat nákvæmlega það
sama og ef þú ætlaöir að gefa-'út
blað. Til þess þarftu að hafa yfir
einhverju fjármagni aö ráöa.”
Blaðamanni dettur i hug setn-
ing eftir danann Dan Turell, sem
sagði eitt sinn, „að i Danmörku
riktiprentfrelsi og hver sem væri
gæti gefið út blað á sama hátt
væri öllum lika frjálst að ganga á
vatninu”.
Honur halð mismunanði
sKoðanir eins og aðrir
— Páll hvað finnst þér um
kvennaframboðiö?
„Mér finnst það fáránlegt.
Konur hafa kosningarétt eins og
karlar. Konur hafa hingað til
verið með mismunandi pólitiskar
skoðanir eins og karlar. Þvi get
ég ekki skilið að konur geti komið
með sérframboð og staðið að þvi
saman án tillits til i hvaða flokki
þær eru. Það getur svo sem vel
verið að þær stilli upp lista, þar
sem konum er raðað niður í Sjálf-
stæðiskonur, Framsóknarkonur,
Alþýðuflokkskonur og jafnvel
Alþý ðu banda lagskonur. ’ ’
— Af hverju segir þú „jafnvel
Alþbl. konur”?
„Eru ekki konumar í Alþýðu-
bandalaginu virkari innan sins
flokks, heldur en konur i öðrum
flokkum? Hafðu orðið „Alþýðu-
bandalag” innan gæsalappa.”
AlþýðuDandalagíO ínnan
gœsaiappa
— Af hverju?
„Eiga þeir ekki heima innan
gæsalappa?
— Hvers vegna?
„Mér finnst nöfn eins og t.d.
Alþýðuflokkur og „Alþýðubanda-
lag” fela i sér skilgreiningu á að
einhver hópur i þjóðfélaginu sé
alþýða og að hinir hóparnir séu
eitthvað annað. Flokkar eiga að
kenna sig við stefnur, en ekki ein-
hverja óskilgreinda þjóðfélags-
hópa. Það er annars undarlegt
hvað kvenfólk skiptir sér litið af
þjóðmálum almennt.”
lleímílið er á ábyrgð
honunnar
— Hvers vegna heldur þú að
það sé?
„Það er erfitt að benda á eina
ástæöu. Nema þá klassisku aö
þeirra áhugamál tengist frekar
heimili og börnum.”
— Gæti ekki verið að konur
heföu einfaldlega ekki tima né
aðstöðu til þess?
„Nú ætti það ekki að vera. 011
heimilisstörf eru orðin miklu
léttari og taka ekki eins mikinn
tima og áður. Hins vegar er öll
ábyrgð varðandi heimilishald
lögö á konur og bað gæti verið ein
skýringin.
Fólk á milli tvitugs og þritugs,
karríerkynslóðin þarf að byggja
eignast börn, skapa sér frama á
einhverju sviði og eitthvað hlýtur
að láta undan. Það er allt of erfitt
aö standa í þessu á fimm til tiu
árum. Ég skil bara ekki hvernig
hægt er að framkvæma slíkt.
Enda verður oftast eitthvaö út-
undan.”
Fáránieg húsnæoispólilík
— Hvað finnst þér um
húsnæðispólitik tslendinga?
„Viö skulum gera ráð fyrir þvi
að meirihlutinn vilji eignast þak
yfir höfuðiö. Steinsteypan hefur
jú verið aðalfjárfesting fólks hér
á landi. En það er alveg ótrúlegt
að það kerfi skulienn vera hér við
lýðiaðmenn veröibæðiað byggja
og borga húsið á nokkrum árum.
Það ætti að vera hægt að fá lán
þar sem lánstiminn væri i sam-
ræmi við starfsaldur, — segjum
þrjátiu til fjörutiu ár og að lánið
væri miðað við árstekjur hvers og
eins. Þegar viðkomandi svo vissi
hvað hann hefði í árstekjur gæti
hann fengið lán i samræmi við
það. En lagt sjálfur fram 10% af
heildarkostnaði byggingarinnar.
t dag stendur fólk i þessum
málum, þegar mest liggur á að
standa iuppeldi. Þessu verður að
kippa i lag.
Ef húsnæðismálum tslendinga
væri öðruvísi háttað hefðu konur
og menn kannski meiri lima til
þess að sinna hugðarefnum sin-
um, hver svo sem þau eru.
Þessari tilhögun gæti ég vel
imyndað mér að fylgdi minni
verðbólga. Það var fitjað upp á
þessum málum fyrir tveim árum,
en einhvern veginn hefur ekkert
orðið úr þessu.
Ég hef ekkert á móti verka-
mannabústööum. En mér finnst
það orka tvimælis að kippa út
þjóðfélagshópum sem uppfylla
ákveðin skilyrði s.s. um lá'gar
tekjur og aldur. Af hverju á að
gefa þeim kost á lausn á
húsnæðisvandanum fremur en
öðrum? Og á verði sem er á
engan hátt i samræmi við
almennt verðlag?”
— Finnst þér ekki óréttlátt að
ein kynslóö þurfi að byggja
steinkumbalda sem endast I tvö
til þrjúhundruð ár?
„Auðvitað er það það. En ég
held ekki að ri'kisvaldið eigi að
skipta sérafþessu. Það er eins og
ég sagði áöan alveg óheyrilega
erfitt að koma sér upp húsnæði
hér á landi. Ég gæti vel imyndað
mér að væru öll þessi lánamál at-
huguö væri til fjármagn til þess
að gera þetta á annan hátt. Ein-
hvernveginn I fjandanum er
byggt.”
Bítlarnir eru sKemmHlegir
— Snúum okkur að öðru, —
hvaöa áhugamál hefur þú?
„Það veit ég ekki, trésmiði
þessa stundina. Stundum er hún
skemmtileg og stundum ekki, það
fer alveg eftir þvi hversu oft er
lamið á puttana.
Það má kannski segja að út-
varpið sé mitt áhugamál. í út-
varpsmálum hér á landi eru