Helgarpósturinn - 30.10.1981, Page 18

18
Föstudagur 30. október 1981 /i/z>/r^rpr?cr// /mn
eftir: Guðlaug
Bergmundsson
Nú er hann eins og pabbi sinn
á þönum daginn út og inn
í bankanum f rá 9—5
með stressarann og hattkúf inn
handf jatlandi hundraðkalla-
knippi
en eitt sinn hippi ávalt hippi.
Hann sem f rikaði forðum
ítjarnarbúð út
er nú fastgestur í hollywood
mænir á meyjar og video
og dreymir um alfa romeo.
Svo segir einn texti Spilverks
þjóðanna á plötunni „ísland",
sem kom út árið 1978. Spilverkir
virðast þar hafa hitt naglann á
höfuðið, þvi sú reynsla, sem
menn urðu fyrir á ,,hippa-
skeiðinu" er svo djúpstæð, að hún
setur varanleg mörk á hugsunar-
hátt og lífsmáta þeirra.
Hippahreyf ingin er upprunnin í
Bandaríkjunum á 7. árátugnum.
Er talið að fyrstu hippakommún-
urnar haf i litið dagsins Ijós í árs-
byrjun 1966, bæði á vestur- og
austurströndinni, og fór hippum
sif jölgandi. Hinn 6. október sama
ár var svo haldin fyrsta
,,love-in" í Golden Gate Park i
San Francisco.
Hipparnir voru friðelskandi
fólk, ástunduðu náungakærleik
og gengu um með blóm i hárinu.
Þá heldu þeir, og höfuðpaurar
þeirra, mjög á lofti neyslu fíkni-
efna, bæði kannabisefna og
annarra skynvilluefna, svo sem
LSD og meskalíns. Aðalhug-
myndaf ræðingur hreyfingar-
innar, Dr. Timoty Leary, fyrrum
kennari við Harvard-háskóla,
byggði hugmyndakerf i sitt mikið
upp á austrænni speki.
En Adam var ekki lengi í
Paradís, því nákvæmlega ári eft-
ir fyrstu „love-in", leystist
hreyfingin upp opinberlega, er
hippar í San Francisco fóru út á
götur og brenndu allt, sem þeim
áður hafði verið kærast, háls-
festar, blómaföt, myndir af
Timoty Leary o.f I. Upp úr hippa-
hreyfingunni fæddust margar
aðrar hreyfingar og voru sumar
þeirra mun pólitískari en hafði
áður verið.
Angar af hippahreyf ingunni
bárust hingað til lands, eins og
til annarra Evrópuland, og
blómatími íslenskra hippa var á
árunum 1970—1972.
Hvað hef ur svo orðið um þetta
fólk? Helgarpósturinn hafði
samband við þrjá fyrrverandi
hippa og ræddi við þá um þennan
gamla góða tíma.
myndir: Jim Smart
Eitt sinn hippi -
ávallt hippi?
„Sé ekki
fyrir endann
á því”
— segir Þröstur
Haraldsson um
áhrif hippaskeiðsins
á hann
Þröstur Haraldsson er „fjölskyldufaðir
og útlitsteiknari á dagblaðinu Vísi”, eins
og hann orðar það sja'lfur. Hér áður fyrr
taldist hann til hippanna og var spurður
að þvi hvað það hafi verið að vera einn
slikur.
„Ég veit ekki hvort maður velti þvi
mikið fyrir sér hvað það var að vera
hippi. Þá sveif fyrir hugskotssjónum
manns fólkið i San Francisco og Hyde
Park með blóm i siðu hárinu, og sem
predikaði frið.
Ég li'tfrekar á þetta sem nafn á kynslóð
en einhverjum samstæðum hópi. Fólk
kom inn i þennan hóp úr ýmsum áttum,
með ýmsar skoðanir. Sumir féllu fyrir
tónlistinni.aðrirkomu i gegnum dópið og
enn aðririgegnum uppreisnir i skólum og
á heimilunum. Svo voru aðrir, eins og ég,
sem komu i gegnum pólitikina.
Ég hafði verið pólitiskt aktivur frá
15—16 ára aldri og var aidrei hrifinn af
þeim algera friöarboðskap, sem var rikj-
andi h já bandarisku hippunum . Það var
erfittað vera friðarsinni, þegar Vietnam
striðið geysaði. Þá leit maður á þetta sem
baráttu tveggja þjóðfélagskerfa. Ég leit
svo á, að friðarsinnar væru þeir, sem
vildu vera stikkfri i þeirri baráttu.”
— Er þetta eins og þú litur á þetta
núna?
„Þetta er sú merking, sem maður
leggur i það eftirá. Þegar maður er i ein-
hverju ástandi, leggur maður ekki
höfuðáherslu á að skilgreina það og setja
á þaö stimpil. Höfuðáherslán er á að lifa
það, og pæla i þvi eftirá.”
— Hvað gerðu menn á þessum árum?
„Ég var i' menntaskóla fram til vors
1971, og þar byrjaði þetta með þeim
árgangi, sem ég fylgdi. Það byrjaði fyrst
og fremst með þvi, að við fórum að setja 1
spurningarmerki við kennsluhætti og
átoritet. Það er „átoritet”, sem er lykil-
orð þessara ára. Við höfðum ýmugust á
þvi að láta segja okkur fyrir verkum, t.d.
hvernig við ættum að vera klædd. Það er
með minum árgangi, sem menn fara að
kiæða sig öðru visi, karlmenn gera
uppreisn gegn staka jakkanum og bindinu
og hermannajakkar og indverskar
mussur verða vinsæl.
Það er erfitt að segja hvernig maður
lifði lifinu i' sjálfu sér. Af þvi að við vorum
að dunda okkur við að reykja hass,
lentum við á mörkum þess löglega, sem
var einn partur af uppreisninni gegn
átoritetinu. ”
— Lifðir þú eftir ákveðinni heimspeki?
„Hún var ákaflega brotakennd hvað
snertirlifiðdags daglega. Ég varpólitiskt
innstillturog fór fljótlega aðreyna að búa
mér til teoriu i sambandi við daglega
hegðan,sem var vonlaust i þvi umhverfi,
sem maður lifði i á þessum árum.
Islensku hippakynslóðinni tókst aldrei að
búa tii alternatift líf. Kommúnulifnaður
komst aldrei á laggirnar, en hann var
viða erlendis lykilþáttur i að hafna þeim
skorðum sem borgaralegt þjóðfélag setur
lifiþegnanna. Fyrir bragðið voru þetta
máttiausar tilraunir til að vera öðruvisi.”
Um það hvort menn hættu einhvern
tima að vera hippar, ef þeir hefðu einu
sinni verið það, sagði Þröstur,að það væri
erfittað segja til um það; menn legðu svo
ólikan skilning i orðið. Þetta áhyggju-
lausa lif, sem hipparnir boðuðu, hefði
hentað fólki, sem var á einhverju fram-
færi, foreldra eða á námslánum, og sem
þurftiekki að sjá fyrir neinum. Algengust
hefðu þó endalokin orðið, þegar það varð
feður og mæður.
„Alla vega hafði þetta áhrif á
hugsunarhátt minn og annarra, og það af-
gerandi,aðég sé ekki fyrir endann á þvi,
ég á t.d. m jög erfitt með að tolla i pólitisk-
um flokki.”
— Skemmtilegt timabil?
„Já, það var það, að mörgu leyti. Þetta
var áhyggjulaust lif. Heimurinn var dálit-
ið svart-hvitur, það voru vondu karlarnir
og lifið sjálft”, sagði Þröstur Haraldsson.
Þröstur Haraldsson hefur ekki mikið breyst á þessum myndum, sem teknar eru með
margra ára millibili.