Helgarpósturinn - 30.10.1981, Blaðsíða 26

\26
rf Föstudagyr .■30.iOkt6b9E-4981 fncalíjr^rpn^>tlirihíl
1032 MATTEUS 22. 23.
og spurði: •• Meislari, hverl er hið niikla hoðorð i lóginúlinu? ,T En
hnnn sngði við hann: Pú skall elska drollin, Guð þinn, a/ öllu hjnrla
þinu og a/ allri sálu þinni og a/ öllnm hnga þinnm. ••Þelia er hið
niikla og fyrsta boðorð. •• En liið annnð er likt, þetta: Pú skalt elska
náunga þinn eins og sjál/an þig. 40 Á þessuin tveimur boðorðun* bygg-
ist a!t lögmálið og spáincnnirnir.
41 En er Farísearnir voru snninn komnir, spurði Jesiis þá o^sngði:
41 Hvað virðist yður uiii liinn Smurðn? Hvcrs son cr hann? I\*ir segja
við hann: Daviðs. 4* Hann scgir við þá: Hvernig knllar þá Davið ní
andnnum hnnn drottin, er hann segir: 44 Drotlinn sagdi nið minn drott-
in: Set þig mér til lurgri handar, þangað til eg legg óliilii þina nndir
fcetur þcr? 44 Ef nii Dnvið kallar hann droltin, hvernig gelur liann þá
verið sonur hnns? 44 Og enginn gat svnrað lionuni orði, né heldur
þorði ncinn upp frá þeim degi frnmar að spyrjn hnnn nokknrs.
3fS Eyðiniörkin og liið þurra iandið skal gleöjnst; öra*lin skulu
fagnn og hlomgast sein lilja. * l’au skuhi blomgnst rikiilcgu og
fngna af unnði og gleði. Vegsemd Libanons skal vcitast þcim. prvði
Knrmcls og Snrons; þau skuh; lá að sjá vegsemd Jalive og prýði Gnðs
vors. • Slælið hinar máttvana liendur, slyrkið hin skjögrandi knél
4 Segið liinuni istöðulausu: »Vcrið Iiiighrauslir, óttist eigil Sjá, hér er
Guð yðar! Hefndin kemur, endurgjald frá Guði! Ilnnn keniur sjálfur
og frclsnr yðnr«. 41‘á inunu augii hinna hlindu upphiknst og opnast
cyru hinnn daufu; 6 þá iiiun hinn linlti létla sér sem hjörlur og tunga
hins máliausa fagnn lofsyngjandi; þvi að vatnslindir spretia upp i cyði-
tnörkinni og la*kir á öra*fnnnm. 1 Sólbrunnar nuðnir skiilu verða að
tjörnum, og þurrar lendur að uppspreltiim. I’ar sem sjakalar liöfðusl
nður við, i ha'liim þeirra, skal vcrðn gróðrarreitur fvrir, sef og rcyr.
8 I*ar skal verða brnut og vegur; sii braul sknl knllnst brnutin helga;
enginn, sem óhreinn cr, skal liana gangn. Hiin er fyrir þá eina; cng-
inn, sem hana fcr, mun villast, jafnvel ekki fáráölingnr. * I’ar sknl
ckkerl Ijón vcra, og ekkerl glepsandi clýr skal þar inn fara, eigi hiltast
þar; en hinir cndurlcystu skulu ganga þar. 10 Hinir endurkeyptu Jahve
skulu nftur liverfa og koma með fögntiði lil Zionnr; og eilif gleði skal
leika yfir liöfði þ'eim; fögniiður og gleði skal fylgja þcim, en lirygð og
andvnrpnn ILýja.
Svo hnr til á fjórlándn rikisári Hiskin konungs, að Sanherib
Assýriu-konungur lór lierför gegn öllum viggirlum borgtim í Jiidn
og vann þær. * J\á scndi Assýrin-konungur Rnhsuke með miklu liði
frá Lakis til Jcriisnlein á fuiid Hiskia konungs; hann nam staðar hjá
vatnslokknum tir efri tjörninui, við vcginn út á blciki-völlinn. * I’á
gcugu þcir úl til hans Kljakim Hilkiason drótlscli, Schna knnzlnri og
h; kap. G3, 4. 10: Opinb. M, 11; 1«J, 3. 11: /.eí. 2, 14. 2 Kong. 2t, 13. Am. 7, 8.
I.*!: knp. 13, 21. 22. — 2: F.jóð. 2, 1. .3: llchr. 12, 12 n. 4: kap. 40, 10. ö:
Mntl. 11, 5. I.úk. 7, 22. 10: knp. 51, II; (».'», 18—10. Opinb. 21, 4. — 8«, 1:
2 Kong. 18, 13 n. 2 Kron. 32, 1 n. 2: kap. 7, 3. 3: kap. 22, 15. 20.
87: 5 Mós. 6, 5. Lúk. 10, 27. 30: 3 Mós. 19, 18. Hóm. 13, 9. Gal. 5 14. 41:
Mark. 12, 35 n. Lúk. 20. 41 n. 43: Sálm. 110, 1. l’ost. 2, 34. 1 Kor 15 ',r>
Ilcbr. 1,13;10,12.13. — 28.4: Lúk. 11, 4(1. I’ost. 15, 10. ö: knp. f>, 2. 5. 10 5Mós
6, 8. 4 Mós. 15, 38. «: Mark. 12, 38 n. Lúk. 11, 43; 20. 46. 0: Mal. 2, 10. II:
kap. 20, 26. 27. 12: Orðskv. 29, 23. Lúk. 14, 11; 18, 14. 1 Pét. 5, 5. Jak 4 6
18: Lúk. 11, 52. 19: 2 Mós. 29, 37. '
O
V
o
"t
00
■■*
3
o
(t>
(fl
<fl
Ifl
o
3
3
</>
3
&>
Á hverjum sunnudegi allan ársins hring, og á stórhátíðum að auki,
boða kirkjuklukkur landsinsfólk til messu. Það er kannski of sagt, að
þá streymi fólk til kirkna sinna, þvi kirkjusóknin er upp og ofan eins
og gengur.og fer líklegast bæði eftir prestum og ríkjandi hugarfari
meðal sóknarbarna.
Það er líka misjafnt hversu regulegar messur eru. í þéttbýlinu er
víðast messað á hverjum sunnudegi, en upp til sveita vill oft vera
stopult með guðsorðið.Sjaldnast er það þó prestunum að kenna,heldur
hefur sú hefð víðast skapast, að ekki er boðað til messu á þeim
árstimum þegar annir við búskapinn eru mestar, hvort sem það er
sauðburður, heyskapur eða slátrun.
En flestir hafa einhverntímann komið til kirkju og vita hvernig
messur fara fram. Kirkjukórinn syngur sálma, presturinn flytur
blessunarorð, les síðan pistil dagsins og leggur loks út af honum í pré-
dikun.
Og pistill dagsins er sá sami um land allt, röð þriggja guð-
spjallatexta og jafnmargir textar úr svonefndri lesíu dagsins, fyrir
hvern sunnudag. Prestunum er þó ekki skylt að einskorða sig við
þessa texta, þótt flestir geri það líklega. Að minnstakosti kvartaði
einn miðaldara prestur undan því við Helgarpóstinn að undanfarin
15—20 ár hafi ungu prestarnir í æ ríkari mæli bundið sig við hið fyr-
irskipaða guðspjall og texta, í stað þess að leggja út af efni, sem að
þeirra matier þörf á aðtaka upp hverju sinni.
Samkvæmt messusiðahefðinni var guðspjall dagsins sunnudaginn
18. október, eða 18. sunnudag eftir trinitatis, 22. kapituli Matteusar-
guðspjalls, 34.—46. vers. Auk þess var svonef nd lexia dagsins úr Jes-
aja35. kapítula, þriðja til sjötta versi. Versin úr Jesaja eru svonefnd
textaröð, og f jalla allir textarnir um það sama. Hver prestur getur
valið eftir eigin vild einn af þessum textum til að nota í prédikun
sína.
Hvað sögðu svo prestarnir í stólnum þennan 18. sunnudag eftir
trinitatis? Hvaða útleggingar á guðsorðinu fengu kirkjugestir þennan
sunnudag — hvað prédikuðu prestarnir?
Helgarpósturinn hafði samband við nokkra presta, víðs vegar um
landið.og bað þá að segja frá því i stuttu máli, hvaða boðskap þeir
færðu fólkinu.
Hvað sögðu prestamir
18. sunnudag eftir trinitatis?
„Stælið hinar
máttvana
hendur”
„Oft sem
dagblöðin
koma manni
á sporið”
— Þetta var dálítiö sérstök messa hja
mér að þessu sinni, þvi ég boöaöi foreldra
fermingarbarnanna til mín og fékk
nokkur lir þeirra hópi til aö lesa bæn og
pistil dagsins, sagöi séra Þórir Stephen-
sen Dómkirkjuprestur, en eins og séra
Sigurður Haukur lagöi hann út af text-
anum „Hvaö viröist yður um Krist?”
— Ég ræddi um það hvaö Kristur er
fyrir okkur, hvers vegna viö látum skíra
— Ég lagöi út af texta dagsins i Jcsaja
35,3, „Stæliö hinar máttvana hendur,
styrkiö hin skjögrandi hné”, og tvöfalda
kærleiksboöorðinu i Mattheusarguöspjaili
22, kapituia. Þau eru þannig: ,,Þú skalt
elska Drottin guö þinn, af öllu hjarta þinu
og af allri sálu þinni og af ölium huga
þinum” og „Þú skalt elska náunga þinn
eins og sjálfan þig”, segir Daila Þóröar-
dóttir sóknarprestur á Bildudal.
— Ég valdi þetta til að leggja út af
vegna þess að ég hef oft orðiö vör viö þann
misskilning hjá fólki, aö þaö gleymir
sjálfu sér. En það á alls ekki aö gera. Fólk
á ekki aö gera litiö úr sjálfu sér, til þess er
ekki ætlast. Þaö á að bera viröingu fyrir
hverjum manni sjálfum sér lika, þvi allir
eru sköpun guðs.
Og til þess aö elska náungann veröur
fólk aö vita, aö guö elskar það og hefur
búiö þaö þannig úr garöi, að þaö getur
oröið öörum til aðstoöar. Fólk veröur aö
hafa trú á sjálfu sér til aö geta oröiö öör-
börn okkar til hans nafns og hvaö það
hefur siðan að segja fyrir þau.
Ég tók ferminguna fyrir og lagði
áherslu á, að htln væri unnin af einlægni.
Börnin eru oft ásökuö um að þau séu
fermd fyrst og fremst vegna gjafanna.
Þvi ræddi ég fermingargjafir og ferm-
ingarveislur og sagöi, aö þaö væri ekkert
á móti þvi að gera sér dagamun svo lengi
sem þetta fer ekki út í óhóf. En ég lagði
áherslu á, að fermingarheitiö er númer
eitt.
Ég minnist eigin fermingar, sem var
alls ekki stór i sniðum, Ég fékk ýmislegt,
sem skapaöi mér hamingju og betra
lif — svefnpoka, tjald, pennasett og pen-
inga sem ég nótaði til aö kaupa orða-
bækur.
Égsagöi iprédikuninni,aö viðeigum aö
lita á Krist sem miklu meira en meistara
og læriföður hann er sá sem birtir eigin-
leika Guðs sjálfs. Þá skiptir engu máli
hvort hann var eingetinn eða ekki, enda er
ekki getiö um þaö nema i tveimur guö-
spjallanna. Nú kemstenginn af þeim leiö-
togum san ungu fólki er boöið uppá meö
tærnar þar sem Kristur haföi hælana, og
ungt fólk sem vill bæta heiminn hlýtur að
sækja rætur sinar i boöskap hans. Sá
maöur sem ekki lítur til Krists sem leiö-
toga slær ekki i takt við timann.
um aö liöi, og það er guö sem gefur okkur
trúna á okkur sjálf og styður viö bakið á
okkur. Textinn úr Jesaja er huggun og
uppörvun, segir Dalla um prédikun sina i
kirkjunni á Bildudal siðastliöinn sunnu-
dag.
— Hvernig berö þú þig viö aö semja
prédikanirnar?
— Venjulega byrja ég á þvi á mánu-
dögum að lita á textann og hugsa um
hann. Siðan les ég guöspjalliö meö
morgunmatnum næstu daga og hugsa um
það en les jafnframt guðfræöilegar bækur
til þess aö fá hugmyndir. Þaö er nauðsyn-
legt aö lesa mikiö, hugmyndaflugiö er
ekki endalaust. Siöan sest ég niöur á
fimmtudagsmorgnum og byrja aö skrifa.
Svo er aö læra prédikanirnar, þaö er oft
erfitt. En ég tel þaö mikilvægt, ef prestur-
inn ætlar ekki að einangrast frá fólkinu
þarna uppi i stólnum, aö hann geti talaö
beint til þess. Þaö er lika mikilvægt fyrir
söfnuðinn, aö presturinn tali til hans,
segir séra Dalla Þóröardóttir.
— Hvernig semur þú prédikanir þinar?
— Þaö er misjafnt. Venjulega er ég bú-
inn að lita á textann fyrr i vikunni og
koma mér niður á þaö hvernig ég legg út
af honum . En það fer eftir önnum minum
hvaöég hef míkinn tima til þess — ég er
mjög önnum kafinn maður og hef ekki
alltaf góðan ti'má til undirbúnings. Stund-
um tek ég til umræðu, þaö sem ég hef lesið
i erlendum timaritum eða islenskum
blööum. Þaö er ótrúlega oft sem þau
koma manni á sporiö.koma meö ýmislegt
sem er umhugsunar vert og gott aö taka
fyrir.
Ég sest siðan niður á laugardögum og
skrifa ræðuna, en oft hef ég ekki tækifæri
til þess fyrr en komið er kvöld, og þá
skrifa ég fram á rauða nótt. En ég er mis-
jafnlega fljótur aö þessu. Stundum er ég
fljótur, en þaö koma dagar þegar andinn
er ekki yfir manni.
— Kemur fyrir, að þú notar gamlar
ræöur?
— Það er erfitt að taka gamlar ræöur og
nota þær aftur þvi'bæöi er oftsama fólkiö i
kirkju og ræða sem gri'pur mjög á málefn-
um líöandi stundar, hún verður ekki ,,up
todate” eftireittár eöa tvö, En auðvitað
gildir þarna lögmál endurtekningarinnar
segir séra Þórir Stephensen dómkirkju-
prestur.
Séra Dalla Þóröardóttir, sóknarprestur á
Bíldudal.
Séra Þórir Stephensen dómkirkjuprestur.