Helgarpósturinn - 23.12.1981, Blaðsíða 2

Miðvikudagur 23. desember 1981 J-f^/garpÓStlJrÍnrL
■
Helgarpósturinn ræð/r vfð Vigdisi
hafa skipt þúsundum”.
— Hvað er fólk aft segja?
„Fólk er að senda mér úrklippur og
segja að það hafi lesið um mig i blöðum,
það er að spyrja um ísland, biður mig að
senda sér hitt og þetta varðandi Island, og
þar fram eftir götunum. En aðallega er
það aö segja hve þvi finnist ákaflega
gaman að kona skuli hafa verið kosin til
þessa embættis. Mér finnst það alltaf svo-
litið einkennilegt að þetta skyldi verða
heimskunnur atburður i mannkynssög-
unni svo seint sem árið 1980. Ég hélt að
þetta væri bara innanrikismál”.
Rýni í stjórnmál
— Hafa kynni þin af islenskum stjórn-
málamönnum valdið þér vonbrigftum?
„Hamingjan hjálpi mér, nei. bau hafa
verið prýðisgóð, enda um öndvegismenn
að ræða. Ég þekkti nú til islenskra stjórn-
málamanna áður, vegna þess að i þvi
starfi sem ég gegndi fyrr þurfti ég að eiga
talsverð samskipti við þá fulltrúa okkar.
Atti reyndar oft undir högg að sækja. bað
er alkunna að þeir sem reka listastofnun
eru alltaf á höttum eftir peningum.”
— Hefur áhugi þinn á stjórnmálum
vaxift?
„Já, mikið. Ég er farin að rýna i stjórn-
mál öllum stundum og það gerði ég ekki
áður. Ég hef lært meira um stjórnmál á
þessu ári, en mig óraði fyrir að ætti fyrir
mér að liggja. Eðlilega. Ég verð að vera
vel heima i stjórnmálum.”
— Ertu ánægft meft þaft sem þú sérft
þegar þú rýnir i stjórnmálin?
„Ja, hver er ánægður? Ég er ánægð
með sumt og annað stendur til bóta.”
— Hvafta vanda þjóðarinnar finnst þé
brýnast aft leysa?
„Ætli við séum ekki sammála um það
öll að brýnast er að knésetja verðbólguna
okkar. Og yfirleitt að tryggja afkomu
okkar. Tryggja það að ekki dragi úr vel-
gengni okkar og velmegun.”
— Hafa stjórnmálaskoftanir þinar
breyst á þessum tima?
„Allar skoðanir eru til að breyta þeim,
ef ný viðhorf myndast. beir sem eru með
allar sömu skoðanirnar alla tið hljóta að
vera ákaflega staðnaðir. Ég tek afstöðu til
hvers máls út frá þeim staðreyndum, sem
mér eru kunnar hverju sinni. betta er
meðalorsakanna fyrir þviaðég hef aldrei
getað verið i stjórnmálaflokki.”
— Finnst þér vaidsvift forsetaembætt-
isins rétt eins og þaft er? Hungrar þig i
meiri völd?
„Nei, ég er mjög sátt við að við Islend-
ingar gefum ekki forseta vorum meira
vald heldur en hann nú hefur. Valdið er
svo ákafiega vandmeðfarið. bó að við ætt-
um goðum lika mannveru sem færi á
undursamlegan hátt með mikið vald, þá
er aldrei að vita hvert framhaldið yrði.
Éger mikill lýðræðissinni. Mér finnst lýð-
ræðið það fjöregg sem bér að vernda sem
allra lengst, þannig að lýðkjörið þing taki
ákvarðanir en ekki einhver einn maður.”
Herbergi heimasætunnar
— Nú varft þaft frægt um daginn aft
Bandarikjamenn telja þaft sniftugt aft láta
Hálft annaft ár er nú liftift frá þvl frú Vigdfs Finnbogadóttir var kjörin forseti Is-
lands. óhætt er aft segja aft sá timi hafi verift viftburftarikur fyrir embættift og hana
— forsetinn hefur farift I opinberar heimsóknir bæfti til nágrannalanda og út á land,
tekift á móti opinberum gestum, setift fyrir svörum hjá óteljandi blaftamönnum,
haldift mörg samkvæmi, og ennþá fleiri ávörp vift alls konar tækifæri.
baft er þvl kannski ekkert skritift aft þaft vifttal sem hér fer á eftir skuli hafa verift
dáiitift Icngi I fæftingu. Annaft slagift, allt frá þvi I haust, hefur Helgarpósturinn haft
samband vift forsetaskrifstofurnar og óskaft eftir vifttali, en jafnan hist svo á aö for-
setinnhefur verift önnum kafinn. Góft orft hafa þó alltaf fylgt um vifttal slftar.
bessi óheppni er llkast til ástæöan fyrir þvi aft þegar ég hitti Vigdisi aft máli fyrir
skömmu, þá spurfti ég hana fyrst hvort hún heffti I rauninni ekki fjarlægst púlsinn á
Islensku þjóftinni, þann tima sem hún hefur verift i embætti.
„Nei, þvert á móti. Mér finnst ég hafa
nálgast púls þjóðarinnar og ef til vill er
það þess vegna aö þú telur að erfitt sé að
ná til mín. bað er raunverulega auðveld-
ara að ná til min núna en þegar ég var
leikhússtjóri, þvi nú hef ég meira starfs-
lið. Ég hef einkaritara sem getur látið
mig vita hvenær þú hringir, og ég svo
hringt til þin, ef þú óskar þess að ég geri
það persónulega.
Ég hef ekki fjarlægst þjóöarpúlsinn,
vegna þess að ég hef hitt miklu, miklu
fleira fólk á þessum tima heldur en ég hef
sennilega gert áður á lifsleiðinni allri,
kynnst fleiri persónuleikum og heyrt fleiri
taka til máls en nokkru sinni fyrr.”
— Er þetta starf erfiftara en þú reikn-
aftir meft?
,,Já, þetta er þó nokkuð meira starf en
mig grunaði. Nú skal það tekið fram að ég
varekkibúinaðskapamér neina mynd
af þessu starfi, vegna þess að maður fer
út i svona, tja ævintýri... það er nú
kannski of stórt til orða tekið að kalla það
svo... maður gengur til svona leiks án
þess að velta þvi beinlinis fyrir sér hvern-,
ig hann verði i raun. Starfið er viðameira
en mig grunaði, og miklu viðameira en ég
held að fólk geri sér almennt grein fyrir.
bað er heldur ekki nema einn maður i
landinu núlifandi sem unnið hefur við það
eftir: Guðjón Arngrimsson
á undan mér og þekkir það til hlitar. bað
er ekki hægt að læra að verða forseti,taka
próf i þvi og ganga siðan að embætti með
þann lærdóm.”
Heimskunnur atburöur
— Gcturðu nefnt mér eitt atrifti sem
kom þér sérstaklega á óvart?
„Mérkom mjög á óvart hvað þetta varð
geysilega þekkt um allan heim. En ástæð-
an var einföld: bað var kona sem var
kjörin. Mér kom á óvart að fólk skyldi
verða svona uppnumið af þvi, vegna þess
að sjálf hef ég aldrei verið spurð að þvi
hvort ég er karl eða kona, i sambandi við
starf. Ég hef bara verið spurð hvort ég
treysti mér til aö taka að mér starfið. En
fólk hefur tekið eftir þessu um allan heim,
og ótal margir tjáð það i bréfum til min.
Og þar er annaö sem hefur komið mér á
óvart. Ég vissi ekki að bréfið væri svona
algengt form á þvi að koma hugsun sinni
til skila. — Við tslendingar erum svo
pennalatir.
— Færftu mikift af bréfum?
„Ég fæ feikileg ósköp af bréfum. bau
isienska stjórnmálamenn sofa um borft i
flugmóöurskipum. baft hafi „góft” áhrif á
þá. begar þú ert erlendis ertu látin sofa i
dýrlegum hölium. Er þetta eitthvaft sam-
bæriiegt? Hvaft eru opinberar heimsókn-
ir?
„Varla held ég að það sé sambærilegt.
Ég verð nú að segja það eins og er að það
skiptir mig ákaflega litlu máli hvort ég
sef i dýrlegri höll, eða i herbergi heima-
sætunnar hjá sýslumanninum úti á landi,
og engu máli eftir að ég er búin að festa
blundinn. Ég er ekkert mikið gefin fyrir i-
burð og prjál, — sist i svefni!
Opinberar heimsóknir? Eiginlega verð
ég að varpa þeirri spurningu til þin aftur.
Sýnist þér að þessar opinberu heimsóknir
hafi orðið til eitthvers gagns? Hefur það
eitthvaðað segja að til dæmis iDanmörku
Noregi og Sviþjóð vita mjög margir,
sem sáralitið vissu áður, nú talsvert um
Island? bessarheimsóknirfæra þjóðirnar
hverja nær annarri. Menn fara að hugsa
meira um hvaða fólk það er sem býr
þarna handan við hafið. bað er enginn
vafi á þvi að hingað hafa streymt heim
blaðamenn og ferðamenn i tengslum við
myndir: Jim Smartani