Helgarpósturinn - 17.12.1982, Blaðsíða 18

18
Föstudagur 17. desember 1982
hlelgai-----
posturinn
I Við mælum með
gaard. Þessi bók er ekki síöri en
aörar bækur Ole Lund um prakkara
og sprellikarla.
Veröld Busters e. Bjarne Reuter.
Dönsk saga um 12—13 ára strák sem
reynir að bjarga sér í erfiðri tilveru.
Talin með bestu dönskum barna-
bókum seinni ára.
Einkamál e. Hans Hansen. Ung-
lingasaga eftir höfund Sjáðu sæta
naflann minn. Unglingavandamál-
in krufin.
Englarnir hennar Marion e. K.M.
Peyton. Sögur Peyton hafa notið
mikilla vinsælda. Hér er Marion
söguhetja en Patrik Pennington
kemur einnig við sögu.
Barist til sigurs e. Jan Terlouw.
Margverðlaunuð saga eftir þennan
vinsæla hollenska höfund. Sagan er
ævintýra fyllri en aðrar sögur hans
en spennan er á sínum stað.
Boginn, e. Bo Karpelan. Finnsk
saga eftir einn virtasta höfund
Finna. Saga sem gerist í finnska
skerjagarðinum
Á flótta undan nasistum e. Erik
Christian Haugaard. Ævintýrafull
og spennandi saga sem gerist í
Þýskalandi nasismans eftir höfund
Litlu fiskanna.
Sígild
tónlist
Allir vita, hversu erfitt getur ver-
ið að velja jólagjafir. Því þykja
bækur og í seinni tíð plötur oft
hentug lausn. Verð á einstökum
plötum er nú á bilinu 170-370 kr.,
en flestar nýrri plötur auðvitað í
hærri kantinum. Veröiö er þó ekki
endilega í samræmi við gæðin,
heldur geta ýmis útgáfutæknileg
skilyrði valdið nokkru um.
Margir eiga kunningja, sem þeir
vita að hafa ganian af klassískri
músík. Gefandinn sjálfur þykist
hins vegar ekkert vit hafa á henni
og þorir því ekki aðgefa neitt af því
taginu. Endti veit hann ekki, hvaö
hinn kann að eiga fyrir. Ég hef oft
orðið fyrir því, aö í staðinn fyrir
góða plötu hefur fólk gefið mér
hálsbindi, sem ég nota svo auðvit-
að aldrei.
En það er alger óþarfi að setja
þetta fyrir sig, því að óuppteknum
plötum má skipta rétt eins og
bókum, og það er oft gert.
Auövitað er fásinna að ætla að
taka 10 plötur út úr þeim 1500-
2000 titlum, sem í boði eru, og
mæla sérstaklega með þeim. Þó má
benda á nokkra kosti, sem e.t.v.
ættu enn betur við á þessu ári en
endranær:
Töfraflautan efir Mozart ætti að
gleðja a.m.k. einhverja þeirra þús-
unda, sem séð hafa verkið og heyrt
hjá fslensku óperunni í haust. Hún
er nú á boðstólum í a.m.k. þrem
útgáfum: undir stjórn Bernards
Haitniks, Otto Klemperer og Her-
berts von Karajan.
Aðra minni Mozart-útgáfu
mætti nefna fyrir hina söngelsku en
það eru Ljóðalög Mozarts á tveim
plötum. Elly Ameling syngur við
undirleik Daltons Baldwin, en ekki
er langt síðan þau komu hingað á
vegum Tónlistarfélagsins í Reykja-
vík. Líka má benda á alla horn-
konserta Mozarts með Peter
Damm og Ríkishljómsveitinni í
Drcsden.
Joseph Haydn 250 ára. Það fer
einkar vel á því að gefa eitthvað
eftir Haydn á þessu afmælisári
hans. Og á það má benda, að furð-
umargir tónlistarunnendur eiga
furðulítið eftir llaydn. Hann var
nefnilega ekki eins í tísku á þessari
öld og lærisveinar hans Mozart og
Beethoven. En nú eru menn aftur
teknir að meta hann betur. Sumar
sinfóníur hans og kvartettar fást
saman í albúmum, en af einstökum
þeirra eru vinsælastar síðustu sin-
fóníurnar nr.92-104. Auk þess
mætti nefna sellókonsertana tvo,
sem leiknir eru af Rostropovitsj og
svo kórverkin Sköpunin og Ars-
tíðirnar.
Og úr því að minnst er á kórverk,
er rétt að benda á African Sanctus,
sem Passíukórinn flutti á Listahátíð
í vor og er byggt á afrískum þjóð-
lögum, en fært í kristilegan sálu-
messubúning af Davið Fanshawe.
Þaðeru til með Ambrosian Singers
ásamt einsöngvurum undir stjórn
Owain Arwel Hughes.
Fyrir þá, sem eru á Beethoven-
stiginu, má auk hljómkviðanna
benda á nýkomna plötu af píanó-
konscrtunum 5 í einu lagi með
Daniel Barnenboim og Nýju
Fíiharmóníusveitinni í London
undirstjórn Otto Klemperer. Þetta
er á óvenjugóðu verði, því hver
plata kostar innan við 200 kr.
Og í framhaldi af því má nefna
tvær plötur með Jörg Demus, sem
leikur fjórar sónötur Beethovcns á
síðasta píanóið, sem vitað er, að
meistarinn hafði sjálfur undir
höndum. Það er frá 1825, en við-
gerð á því lauk fyrir 18 árum, og nú
er það í Beethoven-húsinu í Bonn.
Þessi gömlu hljóðfæri hljóma tals-
vert öðruvísi en nútíma píanó,
enda hafa miklar tæknibreytingar
átt sér stað. En það er býsna
skemmtilegt að heyra þetta.
Handa þeim, sem yndi hafa af
Ijúfmannlegri stofutónlist, skal
m.a. bent á Strengjakvartett nr. 13
eftir Antonín Dvorsjak, sem
leikinn er af löndum tónskáldsins,
Prag-kvartettinum. Dvorsjak
samdi þennan kvartett skömmu
eftir að hann sneri heim úr Amer-
íkudvöl sinni, og hann er sem gegn-
sýrður af endurnýjaðri ætt-
jarðarást.
Popp
ABC - The Lexicon Of Love
Það er stíll yfir þessum strákum
og tónlist þeirra.
John Lennon - The Collection
Hér er um að ra:ða flest hans
vinsælustu lög. ■ Ég held það sé
óþarfi að rteða innihaldið nánar.
UB 40 - UB 44
Ungir reiðir menn sem flytja
reggae í hæsta gæðaflokki
Defunkt - Thermonuclear
Sweat.
Þetta er án efa fönkplata ársins.
Þruma.
Barnaplötur.
Til er frá fyrri árum töluvert úr-
val af góðum bamaplötum. Mætti
þar nefna leikritin sígildu Dýrin í
Hálsaskógi og Kardemommubæ-
inn, Pétur og Úlfinn, Bessa, bæði
syngjandi og segjandi sögur. Emil í
Kattholti ofl. ofl. Eftirfarandi listi
er yfir nýjar barnaplötur, sem ég
tel að óhætt muni vera að höndla.
Gosi - Tónlist úr leikritinu.
Katla María og Pálmi - Syngja
ýmis sígild bamalög.
f Ævintýraleik - Gylfi Ægisson
og félagar flytja sögurnar af Jóa og
baunagrasinu og Tuma Þumal.
Snælda og Snúðarnir - Þau
kyrja kattarvísur.
Jólaplötur.
Ekki get ég nú sagt að ég mæli
með jólaplötum til jólagjafa. Hins-
vegar er gaman að eiga skemmti-
legar jólaplöltur til að hressa upp á
jólaskapið. Eins er hægt að fá
jólabarnaplötur og mæli ég ein-
dregið með einhverri slíkri til að
stytta börnunum biðina.
Mikið er til af eldri góðum jóla-
plötum en listinn hér að neðan yf-
ir þær sem nú hafa komið út.
Hurðaskellirog Stúfur - Staðnir
að verki.
Diddi Fiðla - Jólastemmur.
Agnetha og Linda - Nu Tandas
tusend juleljus.
Þær eru sjálfsagt einhverjar fleiri
án þess þó ég kunni að nefna þær
en þegar jólaplötur eru annarsveg-
ar skiptir nú aldurinn ekki megin-
máli, heldur stemmningin sem þær
skapa.
Þungarokk
AC/DC
Siggi Sverris er kominn lang-
leiðina með að bárujárnsklæöa
hálfa þjóðina og óspart beittt AC/
DC fyrir sig til verksins. Allar
plötur þeirra munu fáanlegar.
Whitesnake - Saints And
Sinners.
Gillan - Magic
Það er nú alltaf einhver klassi
yfir þessum gömlu köppum, þó
aldurinn og kílóin hafi færst yfir þá.
Michael Schenker Group -
Assault Attack
M.S. er gítarleikari sem ekki
bara hugsar um að snúa gítarinn úr
hálsliðnum. Hann spilar á hann.
íslenskar
Egó - í mynd
Þeir eru númer eitt í dag á því er
víst engin vafi.
Mezzoforte - 4
Fyrir þá sem vilja bræðing.
Stuðmenn - Með allt á hreinu
Þeir svíkja ekki frekar en fyrri
daginn. Þetta er plata fyrir þá sem
vilja eitthvað hressilegt og
skemmtilegt á fóninn.
Þú og ég - Aðeins eitt líf
íslensk fótaburðartónlist
Örvar Kristjánsson - Heyr mitt
Ijúfasta lag.
Fyrir þá sem dansa hinsegin. Þið
vitið hvað ég meina.
Þeyr - The Fourth Reich
Þessi er þruma fyrir þá sem vilja
eitthvað af þyngri gerðinni.
Popp
Fleetwood Mac - Mirage
Þau eru alltaf skrambi góð.
Dexy’s Midnight Runners -
Too-Rye-Ay
Plata ársins að mínum dómi.
Grace Jones - Living My Life
Það er þessi svarta með bursta-
klippinguna.
Bruce Springsteen - Nebraska
Brúsi lætur gamminn geysa um
þjóðvegina, langt inn í bemsku-
minningamar og aftur til baka.
Vopnaður góðum raddböndum og
kassagítar.
Kátt er um jólin
koma þau senn
fyrir þau kætast kaupmenn
Nei, hei. Já ég veit, ég hef nú
heldur aldrei verið talinn ncitt sér-
lega hagmæltur.Hvað umþaðjólin
eru á næsta leiti og fólk óðum að
taka fram jólaskapið. Hausinn á
ýmsum hefur vafalaust legið í
bleyti upp á síðkastið, því óneitan-
lega fer drjúgur tími í að upphugsa
hvað gefa skuli við þetta tækifæri.
Plötur eru alltaf vinsælar og þó þú
eigir nú völina, þá ætla ég að reyna
að létta þér kvölina. Eða var það
öfugt?
Danstónlist
Partý, Sprengiefni og Við suðu-
mark
Samansafnsplötur er víst það
heitasta hér um þessar mundir.
Þetta eru þrjár þær nýjustu.
Michael Jackson - Thriller
Það tók fjögur ár að gera þessa
og er árangurinn eftir því.
Diana Ross - Silk Electric
D.R. er gömul í hettunni en
stendur þó alltaf fyrir sínu.
Rokk
Led Zeppelin - Coda
Jú, jú þeir eru „dauðir“ en þetta
var óútgefið frá ýmsum tímum og
ekkert verra fyrir það.
Phil Collins - Hello, I Must Be
Going
Genesis söngvarinn og trommar-
inn á útopnu með nýja plötu.
Stranglers - The Collection
Kyrkjararnir eru hér með úrval
af sínu besta. Alveg drepgóð plata.
Men At Work - Business As
Usual
Þessir verkamenn tróna á toppn-
um. vestanhafs um þessar mundir.
Saga - In Transit
Söguelskandi landinn hefur
gleypt við þessu nú síðustu vik-
urnar.
Jazz
Fyrir þá sem dá hina miklu klass-
ísku meistara djass og sveiflu skal
mælt með tveimur nýútgefnum
skífum: Duke Ellington: The Girl’s
Suite/Perfume Suite (CBS- sjá jazz-
pistil) og Louis Armstrong: At His
Rare of All Rarest Pcrformances
(Durium, upptökur 1957 -
1959). Poppaðdáendurnir aettu að
ciga nýju-gömlu Art Blakey skíf-
una, Orginally (CBS- sjá jazzpist-
il), nýkomin er skífa með Dexter
Gordon: Lullaby for a Monster
(Steeplechase), þar sem hann
leikur með Niels-Henning og
Aleks Riel. Óvenjuleg Dexter
plata! Þeir sem ekki náðu í gömlu
Riversideskífuna Thelonius Monk
meets Gerry Mulligan geta nú feng-
ið hana í nákvæmri endurútgáfu.
John McNeil er með nýja skífu á
SteepleChase: Clean Swecp, þar
sem snillingar eins og Liebman,
Brackeen, Rufus Reid og Billy
Hart leika með honum. Skífan fyrir
þá elskuðu Miles Davis fyrir raf-
magnstíð lians. Þeir sem vilja dá-
litla ævintýramennsku í bland við
hefðina skella sér á nýju Arthur
Blythe skífuna Eleborations (CBS-
sjá Jazzpistil) eða skífu trommu-
leikarans snjalla Paul Motians:
Psalm (ECM). Þá er komið að hin-
um framsæknustu. Air tríóið sem
nýlega lék í Reykjavík er með nýja
skífu: Air 80° Below ’82 (Antilles/
Island) og svo er það undurfalleg
dúóskífa Don Cherry (sem hér lék
á trompet með Liberation Music
Orchestra) og trommaranum Ed
Blackwell: E1 Corazón (ECM).
Auðvitað þarf ekki að minna á þá
skífu sem down beat kaus skífu árs-
ins: Playing (ECM) með Old And
New Dreams eða íslensku djass-
skífurnar: Kvölda tekur (Nýja-
kompaníið), Nafnakall (Guðmund-
ur Ingólfsson) og bræðinginn:
Mezzoforte 4, Svif (Björn Thor-
oddsen) og Tvær systur (Jakob
Magnússon). Það má enginn fara í
sveifluköttinn!
Nýjar bækur
Sylvía
- ný skáldsaga eftir Áslaugu
Ragnars
Bókaútgáfan Örn og Örlygur hf. hef-
ur gefið út skáldsöguna „Sylvía" eftir
Áslaugu Ragnars blaðamann. Er þetta
önnur bók höfundar, fyrri bókin, skáld-
sagan Haustvika, kom út fyrir tveim-
ur árum og seldist þá upp á skömmum
tíma.
I sögunni „Sylvía“ lýsirÁslaug Ragn-
ars þroska og baráttu ungrar konu, sem
öðlast nýjan skilning á lífinu og gerist
eigin gæfu smiður. Líkt og í ævintýrum,
sem segja frá því hvernig fátæklingi
tekst að vinna til einnar óskar á nýjárs-
nótt fær Sylvía kost á einni ósk, en
spurningin er hvort það verður henni til
gæfu. Inn í sögu Sylvíu fléttast ýmsar
ágengar og sígildar spurningar um verð-
mætamat og leitina að hamingjunni í
fjársjóðum sem mölur og ryð fá
grandað.
Sögusvið bókarinnar er fyrst og
fremst Reykjavík, en sagan hefst þó í
Vestmannaeyjum og kemur Heima-
eyjargosið þar við sögu. Þar verður sög-
uhetjan Sylvía fyrir reynslu sem veldur
því að hún tekur örlögin í eigin hendur
og freistar að sveigja þau undir vilja
sinn.
Bókin „Sylvía" er sett, umbrotin,
filmuunnin og prentuð í Prentstofu G.
Benediktssonar en bundin hjá Arnar-
felli hf. Kápumynd e.- eftir Hring Jó-
hannesson.
CWawm fartn't&tvií tt&et
IV.IAIÍ
ALIMRMR
fri eautallí tíh og nýrrl.
Eyjar gegnum
aldirnar
- bók eftir Guðlaug Gíslason
fyrrverandi alþingismann
„Eyjar gegnum aldirnar - Frá-
sagnir af atburðum og mannlífi í
Vestmannaeyjum frá gamalli tíð og
nýrri,“ nefnist nýútkomin bók frá
Erni og Örlygi hf. eftir Guðlaug
Gíslason alþingismann. Hefur
bókin að geyma frásagnir af sögu-
legum viðburðum í Vestmanna-
eyjum frá fyrstu tíð í máli og mynd-
um. Segir Guðlaugur Gíslason í
formála bókarinnar að margir at-
burðir hafi gerst í Vestmanna-
eyjum sem frásagnarverðir þóttu
og voru taldir fréttaefni. Með bók-
inni sé reynt að safna þessum frá-
sögnum saman á einn stað til fróð-
leiks fyrir þá sem áhuga kynnu að
hafa á málefnum Vestmannaey-
inga og þeim atburðum sem þar
hafa gerst.