Helgarpósturinn - 25.08.1983, Síða 9
Jjin%tl irínn Fimmtudagur 25. ágúst 1983
9
„Andinn villist fremur á flatneskju en í
furðuheimum skóganna,“ segir Guð-
bergur m.a. í umsögn sinni.
hafa sín heillavænlegu áhrif.
íslenskir listamenn eru að festa
rætur smám saman í íslenskri list.
Hins vegar væri verðugt við-
fangsefni að athuga hvernig litir
litmynda af málverkum hafa haft
áhrif á litanotkun íslenskra lista-
manna. Sjálfur man ég að þegar
ég komst til útlanda og fór að sjá
málverk eins og þau eru í lit í raun-
inni, þá ætlaði ég aldrei að losna
við úr augunum eða hinni innri
sýn litina á sömu málverkum á
litprentuðum myndum í Skyra-
bókunum, þeim listaverkabókum
sem fölsuðu litina en komu manni
í snertingu við þann heim sem á
málverk meistaranna í söfnum.
Ég reyndi að hrista Ijósmyndalit-
ina eins og sand úr augunum. En
eftir að raunverulegir litir mál-
verks hafa komist inn í augað
verða þeir aldrei út hristir, heldur
hafa þeir áhrif á allt líf manns og
auka birtu.
Unglingarnir í skóginum sem
sýna mannlæg málverk og eru all-
ir í mannlæga málverkinu eru:
Sigurlaugur, Óskar, Einar,
Stefán, Axel, Georg og Guðni.
Auðvelt er að vera unglingur í
skógi en vandinn hefst þegar
komið er úr skóginum út á flat-
lendið sem maður á miðjum aldri.
Aldrei skildi ég hvers vegna Dante
villtist í skógi en ekki úti á flat-
lendinu, í sinni Divina Comedia.
Andinn villist fremur á flatneskju
en í furðuheimum skóganna.
Helgi Hálfdánarson
Iega grein fyrir snilldarbragði
þýðinganna.
Reyndar er eign mín á frumtext-
um þeim sem Helgi þýðir eftir á-
kaflega tilviljunarkennd, en þar
sem lýsingarorð verða hálf hlægi-
leg þegar verið er að lýsa verki
Helga ætla ég að bregða á það ráð
að sýna hér tvö dæmi úr tungu-
málum sem ætla má að flestir
skilji.
Fyrst er hér upphaf að ljóði eft-
ir danska átjándualdarmanninn
Johan Herman Wessel sem heitir
Til digterens hustru:
Du, som jor din og min Plaseer,
Og hidindtil for intet meer
Hos mig har sovet!
Du, som jeg svoer en evig Troe
Ogjevnlig afhrudt Natteroe
For prœst har lovet —
í þýðingu Helga heitir kvæðið
Kvöldræða til konu minnar (bls.
42) og er upphafið þannig:
Þú, sem til gamans þér og mér
til þess bjósl mér seeng hjá þér
sem nœturgesti!
Þú, sem ég ástar-tryggð og traust
og trufluð náttgrið sór eitt haust
hjá sóknarpresti —
í þessu dæmi má glöggt sjá
hvernig bragnum er haldið full-
komlega um leið og haldið er full-
um trúnaði við orðfæri skáldsins.
Hitt dæmið sem ég ætla að taka
er eftir sjálfan Shakespeare og
heitir kvæðið It Was a Lover and
His Lass. Fyrsta erindið er svona:
It was a lover and his lass,
With a hey, and a ho, and hey nontno,
Thal o’er the green cornfield did pass
In the springtime, the only pretty ring
time,
When birds do sing, hey ding a ding,
ding:
Sweet lovers love the sþring.
Hjá Helga heitir kvæðið Um
stelpu og strák (bls. 140) og er
fyrsta erindið á þessa leið:
Um unga stelpu og strák ég veit
syngjum hce, syngjum hó, syngjum
hœ-dillidó!
á grœnum akri i sumarsveit
er fuglar syngja og klukkublómin
klingja
við lauf og lyng hæ-ding-ding-ding!
um ástir allt i kring.
í þessu dæmi sést glöggt hvern-
ig hrynjandi og jafnvel rími er
haldið í þýðingunni. Þessi dæmi
eru eins og framan greinir tekinaf
handahófi óg ekki endilega vegna
skáldlegs gildis þeirra heldur til
þess að sýna hið óvenjulega vald
sem þýðandinn hefur á verki sínu.
Erlend ljóð frá liðnum tímum
er bók sem vel er gengið frá af for-
lagsins hálfu, prentuð á vandaðan
pappír og í góðu bandi enda full
þörf á því, þar sem hér er ekki um
að ræða bók sem mun rykfalla í
hillu heldur mun hún verða til
langvarandi handfjötlunar öllum
ljóðaunnendum.
(Frumtextarnir eru teknir úr
Dansk lyrik frá folkevisen til Jens
Baggesen. Red. Carl Berström-
Nielsen. Gyldendals traneböger,
1967 (bls. 194) og Immortal
Poems of the English Language.
Ed. Oscar Williams. 23. pr. Wash-
ington Square Press, N.Y. 1969
(bls. 50).)
hlutanna? Hvers eiga hlustendur
að gjalda? Hvort er þetta góður
þáttur?
10.35 Mér eru fornu mlnnin kær. Einar
Kristjánsson bóndi, fræðimaður og
rithöfundur frá Hermundarfelli og
tengdafaðir Helgarpóstsins er
hress maður og kátur. Hallast krafs-
iö hans til vinstri? Lifir hann í fortíö-
inni?
11.35 Sorgarsaga úr gleðinni. Kristinn
R. Olafsson, Madrid, les fyrri hluta
eigin sögu. Skemmtilegur maður
Kristinn R. Ólafsson, Madrid.
17.05 Af stað. Tryggvi Jakobsson leggur í
hann í lögreglufylgd. Minna má þaö
nú ekki vera.
17.15 Upptaktur. Gummi Ben segir nokk-
ur pen orð.
22.35 Ástvinurinn. Fyrrum okkar maður i
Lundúnum les eigin þýöingu á við-
frægri skáldsögu. Páll Heiðar?
Vænsti maöur.
Laugardagur
27. ágúst
8.20 Morguntónleikar. Karajan fer i
karavan og plaskitó syngur á
dómingó
10.25 Óskalög sjúklinga. Lóa Guöjóns-
dóttir kynnir lögin og þakkar áhug-
ann.
11.20 Sumarsnældan. Sigriöur Eyþórs-
dóttirer nokkuö oft I útvarpinu. Ekki
kvarta ég. Hún er skemmtileg mjög
og góö viö börnin.
13.40 fþróttaþáttur. Hermann er engum
líkur, engan svíkur, fór til Keflavíkur
og varð ofsalega rikur.
15.10 Listapopp. Gunnar Salvarsson er
sem betur fer vaknaður. Þá þarf ég
ekki að vaka eftir honum. Svona til
að vera vel popplýstur.
16.20 Staldrað við í Skagafirði. Jónas
Jónasson er enn að gera við dekk-
ið. Fáðu þér betri bíl Jónas.
20.30 Sumarvaka. Það sagöi mér ólyg-
inn, aö lifið i Reykjavik væri undar-
legt. Ég er farinn að trúa honum.
Furðuleg þjóð og framsækin.
21.30 Á sveitalínunni. Hilda Torfadóttir
laugar sig upp úr brakinu og
andstyttum sveitunga sinna. Vesl-
ings konan. Af hverju flyst hún ekki
I bæinn?
23.00 Danslög. Ég dansa vel, fyrrum
sjálfsmeistari í tangó. Geri aðrir
betur.
Sunnudagur
28. ágúst
10.25 Út og suður. Friðrik Páll Jónsson
rekur garnirnar úr Gunnlaugi Þórð-
arsyni. Og þarf nú ekki mikið til.
11.00 Messa. Safnaðarheimili Langholts-
sóknar er vænsti staður, viöar-
klæddur með góðum prestum.
13.10 Sporbrautin. Orn Ingi og Óli H.
Torfa fljúga hærra og hærra.
14.00 Franz Joseph Delenhardt. Þýskur
trúbadúr. Guðni Bragason og Hil-
mar Oddsson segja frá.
16.25 Sorgarsögur úr gleðínni. í annaö
sinn frá Madrid.
18.00 Það var og. Og hananú. Þráinn á
Kisu en Kisa er ekki köttur.
23.00 Djass. Jón Múli ráfar á milli Chic-
ago og New York eins og gyðingur-
inn gangandi. Veit ekki hvar hann á
höföi sinu að halla.
Ilíóill ★ framúrskarandk
★ ★ ★ ágæt
★ ★ góú
★ þolanleg
0 léleg
Bíóhöllin: ***
Utangarösdrengir. (The Outsiders).
Bandarísk. Árgerð 1983. Handrit:
Kathleen Knutsen Rowell eftir bók
S.E. Hinton. Kvikmyndataka:
Stephen H. Burum. Tónlist: Carm-
en Coppola (faðir leikstjórans).
Leikendur: C. Thomas Howell,
Ralph Macchio, Matt Dillon o.fl.
Leikstjóri: Francis Ford Coppola.
Þetta er spennandi strákasaga meö
slagsmálum, sorg, hetjudáöum og
dauöa. Og svo auðvitað stelpum,
þeim miklu örlagavöldum.
— LÝÓ.
Allt á floti. (Take this Job and Shove
it). Bandarfsk kvikmynd. Árgerð
1982. Aðalhlutverk: Robert Heys,
Barbara Hershey, David Keith, Art
Carney, Eddie Albert. Leikstjóri:
Gus Trikonis.
Þessi grínmynd fjallar um bjórbrugg-
araog lögmál frjálsrarsamkeppni hiö
vestra.
Svartskeggur (Blackbeard's Ghost)
Bandarisk kvikmynd. Aöalhlutverk:
Peter Ustinov, Dean Jones ofl.
Grínmynd um sjóræningjann Svart-
skegg sem skýtur upp kollinum eftir
200 ára dvala.
Einvígið (The Challenge) Banda-
risk. Árgerö 1982. Aðalhlutverk:
Scott Glenn, Toshlro Mifune. Leik-
stjórl: John Frankenheimer.
Myndin fjallar um einfara sem lendir
óvart í striði milli tveggja bræðra.
Sú göldrótta. (Bedknotes and
Broomsticks) Walt Disney mynd.
Aðalhlutverk: Angela Lansbury og
Roddy McDowell. Leikstjóri: Robert
Stevenson.
i þessari er einn sá mesti kappleikur
sem sést hefur lengi. Myndin er bæði
leikin og teiknuð.
Merry Christmas Mr. Lawrence.
Japönsk-bandarfsk, árgerð 1983.
Handrlt Nagisa Oshima og Paul
Meyersberg eftlr skáldsögu Sir
Laurens van der Post.Aöalhlutverk:
David Bowie, Tom Conti, Ryuichi
Sakomoto, Takeshi, Jack Thomp-
son. Leikstjóri: Nagisa Oshima.
,,Það er Japaninn Oshima sem gerir
myndina og finnst mér hann halla full-
mikið á sína eigin landsmenn og
finnst mér það varla nægja sem skýr-
ing, aö myndin byggist á vestrænni
bók... Óskandi væri að Oshima og
félagar hans fengju aö gera ekta jap-
anskar myndir i Japan en þangað til
er gott að þeir féi að æfa sig á fnynd-
um klæðskerasaumuðum fyrir vest-
rænan markaö" * * *
— LÝÓ.
Atlantlc Clty. Bandarfsk kvikmynd,
árgerö 1981. Leikendur: Burt
Lancaster, Susan Sarandon. Lelk-
stjóri: Louls Malle. * * *
Bekkjarklfkan. (National Lampoons
Class Reunion). Bandarfsk, árgerð
1983. Leikendur: Gerrit Graham,
Stephen Furst, Fred McCarren.
Lelkstjóri: Michael Miller.
Þessi mynd er framhald Delta klik-
unnar sem sýnd var hér fyrir nokkrum
árum. Nú á klikan 10 ára afmæli og
taka þá hinir fyndnustu hlutir að ger-
ast.
Regnboginn:
Annar dans (Andra Dansen).Sænsk
kvikmynd, árgerö 1983. Aöalhlut-
verk: Kim Anderzon, Lisa Hugoson
og Sigurður Slgurjónsson. Lelk-
stjóri: Lárus Ýmir Óskarsson.
Myndin sem beðið hefur verið eftir,
fyrsta kvikmynd Lárusar Ýmis í fullri
lengd. Segir frá tveimur ungum kon-
um, sem ferðast saman i bifreiö norð-
ur Sviþjóð. Á leið sinni hitta þær fólk
af ýmsu sauðahúsi.
Með atlt á hreinu. íslensk árgerð
1982. Lelkendur: Stuðmenn, Grýi-
urnar og Eggert Þorleifsson. Leik-
stjóri: Ágúst Guömundsson.
Söngva- og gleðimyndin endursýnd.
* * * *
Á hjara veraldar. Islensk, árgerð
1983. Leikendur Helga Jónsdóttir,
Arnar Jónsson og Þóra Friðriks-
dóttir. Leikstjóri: Krlstin Jóhannes-
dóttlr. Þessi magnaða kvikmynd
endursýnd. * * *
Hreinsað til I Bucktown. Bandarlsk
kvlkmynd. Aðalhlutverk: Fred
Williamson og Pam Grier.
Full af lifi.
Einfarinn McQuade (Lone Wolf
McQuade) Amerfsk, árgerð 1983.
Leikstjórl: Steve Carver. Aðalhlut-
verk: Chuck Norris, David Carra-
dine og Barbara Carrera. Splunkuný
hasarmynd.
Tataralestin (Caravan Vaccares)
Bandarfsk. Byggð á sögu Alistalr
MacLean. Aðalhlutverk: Charlotte
Rampllng, David Birnay, Michael
Lonsdale.
Austurbæjarbíó:
Grimmlyndagreifafrúin. (The Wick-
ed Lady). Ensk kvikmynd. Árgerö
1983. Aðalhlutverk: Fay Dunnaway
og Alan Bates. Leikstjóri: Michael
Wínner.
Myndin byggir á sannsögulegum at-
burðum. Greifafrúin læöist út um
nætur og myröir ferðamenn sem
veröa á vegi hennar.
Laugarásbíó: ***
Húsið. íslensk, árgerö 1983. Aðal-
hlutverk: Lilja Þórisdóttir og Jó-
hann Sigurðarson. Leikstjóri: Egill
Eðvarðsson.
Já, myndin um dularfulla húsið er
endursýnd.
E.T. Bandarísk, árgerð 1983. Leik-
stjóri: Steven Spielberg.
Ævintýralega myndin um skrýtnu ver-
una. Þaö þarf ekki aö viöhafa hér fleiri
orð.
Háskólabíó: * * *
Rauðliðar (Reds)— Sjá umsögn í
Listapósti.
Nýja bíó: * * *
Sjónvarpsdraugurinn (Poltergeist)
— Sjá umsögn í Listapósti.
Tónabíó: * *
Dr. No. Bresk. Aðalhlutverk: Sean
Connery og Ursula Andress. Leik-
stjóri: Terence Young. Þettaer fyrsta
James Bond myndin og hefur hún
tekist ótrúlega vel.
Stjörnubíó: ***
Gandhl. Bresk-indversk kvlkmynd.
Árgerð 1983. Handrit: John Briley.
Lelkendur: Ben Kingsley, Candlce
Bergen, Edward Fox, John Gielgud,
Trevor Howard, John Mills, Martin
Sheen. Leikstjóri: Richard Atten-
borough.
„Prýðiskvikmynd sem er töng, en
ekki leiðinleg. Merkilegur hluti sam-
tlmasögunnar, sem er fegrun, ekki
lygi. Óvægin sjálfsgagnrýni Breta,
sem gerir þeim mögulegt aö liöa bet-
ur á eftir, eins og katólikka, sem er ný-
búinn að skrifta."
— LÝÓ.
Hanky Panky. Bandarísk. Aðalhlut-
verk: Gene Wilder, Gilda Radner,
Richard Widmark. Leikstjóri: Sid-
ney Poitler.
Saklaus maöur flækist inn I glæpa-
mál og tekur nú ýmislegt að gerast.
Tootsie. Bandarfsk kvikmynd, ár-
gerð 1983. Lelkendur: Dustfn Hoff-
man, Jessica Lange, Terry Garr,
Charles Durning. Leikstjóri: Sldney
Pollack. Dustin Hoffman fer á kostum
i aðalhlutverkinu og sýnir afburða-
takta sem gamanleikari. Tootsie er ó-
svikin skemmtimynd. Maður hlær oft
og hefur Iftið gleöitár i auga þegar
upp er staðið. * * *
— LÝÓ
toiilisf
Árbæjarsafn:
Á sunnudag kl. 16 leikur Einar Einars-
son á gltar i Eimreiöarskemmunni.
Stúdentakjallarinn:
Djasstónleikar. Hrægammarnir leika
9-11:30 sunnudagskvöld.
Safarí:
Baraflokkurinn leikur á fimmtudags-
kvöldið.
Hótel Borg:
Baraflokkurinn leikur á föstudags-
kvöldið.
Félagsstofnun stúdenta:
Baraflokkurinn leikur á laugardags-
kvöldiö.
Ytri-Njarðvíkurkirkja:
Á mánudaginn kl. 20.30 heldur Nýja
strengjasveitin tónleika undir stjórn
Josef Vlach, sem er tékkneskur og
aðalstjórnandi Tékknesku kammer-
sveitarinnar. Flutt verða verk eftir
Purcell, Mozart, Janacek og Britten.
Bústaðakirkja:
Nýja strengjasveitin undir stjórn
Vlach leikur á þriðjudaginn kl. 20.30
verkeftir Purcell, Mozart, Janacekog
Britten.
Skálholtskirkja:
Manuela Wiesler flautuleikari leikur
verk eftir M. Marais, Magnús Blöndal
Jóhannsson og S.E. Báck, á laugar-
dag og sunnudag kl. 15.
viélinréir
Blómaval, Sigtúni:
Rósasýning um helgina.