Helgarpósturinn - 25.08.1983, Blaðsíða 14

14
-ÍTSSníihn_
Róið á dollaramiðin
^pSsturínn
Blað um þjóðmál, listir og menning-
armál.
Ritstjórar: Árni Þórarinsson og Björn
Vignir Sigurpálsson
Blaðamenn: Gunnlaugur Berg-
mundsson, Magdalena Schram
Útlit: Kristinn G. Harðarson
Ljósmyndir: Jim Smart
Útgefandi: Vitaðsgjafi hf.,
Framkvæmdastjóri: Guðmundur H.
Jóhannesson
Auglýsingar: Ásiaug G. Nielsen
Dreifingarstjóri: Ingvar Halldórsson
Innheimta: Helma B. Jóhannesdóttir
Lausasöluverð kl. 25
Ritstjórn og auglýsingar eru að Ármúla
38, Reykjavík, sími 81866. Afgreiðsla
og skrifstofa eru að Ármúla 38. Símar
81866 og 81741.
Setning og umbrot: Alprent hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Hvar er Mennta-
stefnan?
Mennt er máttur var ein-
hverntíma sagt. Helgarpóstur-
inn í dag litast um í menntakerf-
inu í leit aö menntastefnu
þjóöarinnar. Á síðustu árum
hefur íslenska skólakerfið þan-
ist út og æ fleiri leggja fyrir sig
framhaldsnám. Sú stefna var
tekin undir lok síöasta áratugar
aö beina nemendum upp í
framhaldsskólana, án þess aö
markmiðið meö því væri skil-
greint. Nú er auövitaö allt gott
og blessað um þaö að segja aö
fólk afli sér menntunar ef sú
menntun er einhvers viröi. Þaö
er hins vegar Ijóst aö íslenska
skólakerfið er eins og ofvaxiö
barn, þaö vantar alla heildar-
stefnu og það teygir anga sína
í allar áttir.
Árum saman hefur legiö fyrir
alþingi frumvarp um sam-
ræmdan framhaldsskóla en
þaö hefur ekki fengist afgreitt,
aö því er viröist vegna þess aö
menn voru ekki á eitt sáttir um
þaö hver ætti aö borga brús-
ann. Á meðan heldur stúdent-
um áfram aö fjölga. Háskóli
íslands á í mestu vandræðum
með aö taka viö fjöldanum sem
þangaö leitar, enda stendur á
vilja fjárveitingavaldsins aö
taka afleiðingum menntastefn-
unnar og búa betur aö háskóla-
stiginu. Annað dæmi um
afleiöingu menntastefnunnar
er Lánasjóöur íslenskra náms-
manna. A næsta ári þarf hann
um 1,1 milljarð króna til aö
standa viö skuldbindingar sín-
ar en ráðherrar beina nú spjót-
um sínum aö sjóðnum og vilja
skera niöur. Þaö er of seint í
rassinn gripið aö ætla aö setja
námsmönnum stólinn fyrir
dyrnar þegar búiö er aö beina
þeim öllum upp á háskólastig-
iö.
Þaö má vissulega velta fyrir
sér þeirri spurningu hvaö
menntun sé og hvort ekki sé
þörf á aö endurskoða ríkjandi
skilning á hugtakinu menntun.
Svo mikið er víst aö pottur er
brotinn í skólakerfinu þegar
fjöldi nemenda fellur á prófum
og skólar veröa aö koma upp
sérstökum námskeiðum þeim
til aðstoðar. Þaö er kominn tími
til aö ákveöa hvað viö viljum
með þeirri menntun sem veitt
er, hverju hún á aö þjóna og aö
hverju hún á aö stefna. Stefnu-
leysið sem ríkir í framhalds-
skólakerfinu er engum til góös.
Fram-
kvæmdir
á Kefla-
víkur-
flugvelli
Ég er þakklátur Helgarpóstinum
fyrir að taka þessi mál til umfjöll-
unar í síðasta blaði. Atvinnulíf á
Suðurnesjum hefur löngum verið
litið hornauga af stjórnvöldum. Á
þeim bæ hefur verið horft á svæðið
eins og óhreinu börnin hennar Evu.
Hafi menn krafist jafnréttis um
fjármagnsfyrirgreiðslu, þá hefur
svarið jafnan verið: „Þið hafið völl-
inn. Það er nóg“
Þessi afstaða hefur haft í för með
sér að rætur hins hefðbund->a at-
vinnulífs hér hafa visnað. Un. íma
var reyndar svo, að frumkvæði
framsóknarmanna, að dregin var
lína frá Þorlákshöfn til Akraness.
Svæðið innan þessarar línu átti ekki
aðgang að opinberum sjóðum, nú
síðast Byggðasjóði. Þessu banni var
ekki aflétt fyrr en 1979. Þá var Al-
þýðuflokksmaður settur yfir Fram-
kvæmdastofnun ríkisins.
Við verðum að taka veru Varnar-
liðsins sem staðreynd. Hingað á
Suðurnes hafa flykkst þúsundir
manna í atvinnu sem framkvæmdir
á Keflavíkurflugvelli hafa skapað.
Þetta fólk vinnur fyrir beinhörðum
gjaldeyri, og það munar um þessi
störf fyrir þjóðarbúið. Það hefur
vissulega verið kostur að hafa öll
þessi atvinnutækifæri og engin á-
stæða er til að vanþakka það. At-
vinnuleysi hefur hér Iika verið
hverfandi undanfarna áratugi, en
það hefur þó verið að breytast síð-
ustu ár, einkum vegna þess að störf
hefur skort í sjávarútvegi.
í umfjöllun Helgarpóstsins kem-
ur fram að kaupgjald er hærra á
Vellinum en í byggðarlögunum í
kring. Varnarliðið verður að greiða
sambærilegt kaup við það sem
annars staðar gerist. En verkalýðs-
félögin hafa ekki samningsrétt við
Varnarliðið. íslenskir aðalverktak-
ar greiða aðeins nakið tímakaup og
það segir okkur að verr sé gert við
verkafólk þar en víða annars staðar.
Aðalverktakar hafa reyndar sjálfir
viðurkennt þetta skriflega og nú er
unnið að breytingum á þessu.
En hvers vegna sækir fólk í at-
vinnu á Keflavíkurflugvelli? Þar er
atvinnuöryggi meira og þar finnast
störf sem ekki fylgja kuldi, vosbúð
og erfiðar vinnuaðstæður. Á Vell-
inum eru fleiri störf en þau sem
tengjast veru Varnarliðsins^t.d. við
millilandaflugið.
Þeir sem kvarta undan því að at-
vinnulíf byggðarlaganna í kring
standist ekki samanburð við vinnu
á Vellinum ættu fremur að leggja
sig fram um að bæta aðstöðuna hjá
sér fyrst og hjá verkafólki hér í
byggðarlögunum heldur en að væla
og vola yfir því að fólk sé að sækja
í atvinnu sem því líkar betur.
Á Keflavíkurflugvelli hafa verið
miklar framkvæmdir og geysilegir
fjármunir eru í veltu þar. Það er
hins vegar nöturlegt, að allt þetta
fjármagn er flutt burt og til Reykja-
víkur. Þar er gróðanum komið fyr-
ir. Þar er afraksturinn bæði í hönd-
um vellauðugra einstaklinga og í
fasteignum íslenskra aðalverktaka-
höllinni á Höfðabakka, og í bönk-
um í Reykjavík. Það er fjarstæða að
viðhalda þessu kerfi. Sanngirni
krefst þess að afraksturinn sé
geymdur í bönkum hér syðra til út-
lána í þágu atvinnulífsins hér. Á
þann hátt mætti stuðla að iðnaðar-
uppbyggingu og styrkja atvinnulíf-
ið hér. Víst er að það stendur ekki
traustum fótum. Eða hvar stæðum
við ef t.d. Andropov semdi við
Reagan um að leggja herstöðina í
Keflavík niður — hvað ætti þá að
gera við fólkið sem vinnur hjá
Varnarliðinu? Það er hreint á-
byrgðarleysi að hugsa ekki um þarf-
ir hins hefðbundna atvinnulífs hér.
Ég er ósammála því að vera
Varnarliðsins hafi tafið iðnþróun á
Suðurnesjum. Það sem hefur tafið
iðnþróunina hér er hinsvegar sú
staðreynd að málum hér er fjarstýrt
frá Reykjavík þ.e. ágóðinn af fram-
kvæmdunum staðnæmist ekki hér.
Visst frumkvæði skortir hjá sveitar-
félögunum, en það er skoðun mín
að fái einstaklingar ekki að spreyta
sig sökum fjármangsskorts, verði
sveitarfélögin að hafa visst frum-
kvæði. í þessu sambandi minni ég á
að það eru fimm ár síðan bæjarfull-
trúar Alþýðuflokksins hófu baráttu
fyrir stofnun iðnþróunarfélags
Suðurnesja. Þeir töluðu lengi fyrir
daufum eyrum, en nú er iðnþró-
unarfélagið orðið til.
Fyrirhugaðar framkvæmdir við
nýja flugstöð og olíugeyma í Helgu-
vík eru nauðsynlegar. Löngu var
orðið tímabært að færa olíugeyma
varnarliðsins úr byggðinni til að
koma í veg fyrir mengun frá þeim.
Það er sjálfsögð krafa að verktakar
á Suðurnesjum taki drjúgan þátt í
þessum framkvæmdum, en jafn-
framt er nauðsynlegt að þessum
framkvæmdum verði hagað þannig
að þær sprengi ekki vinnumarkað-
inn á svæðinu. Þensluáhrif hafa
gert vart við sig með flutningi
Varnarliðsmanna í byggðarlögin
við Völlinn. Húsaleiga á svæðinu
hefur t.d. hækkað í kjölfarið og að
þessu leyti hefur vera Varnarliðsins
orðið sveitarfélögunum í kring
byrði á síðustu árum.
Karl SteinarGuðnason alþing-
ismaður, Heiðarbrún 8, Kefla-
vík.
Athugasemd
Hinn 4. ágúst s.l. skrifaði Magda-
lena Schram Nærmynd af Ragn-
hildi Helgadóttur menntamálaráð-
herra, sem við systur leyfðum okk-
ur að leiðrétta. Eeiðréttingin var tví-
þætt, sem sé að Kristjana móðir
þeirra Halldórs og Haralds Blön-
dals og þriggja annarra barna henn-
ar og Lárusar H. Blöndals, bóka-
varðar, væri ekki dóttir afa síns Pét-
urs bónda í Engey og móður okkar.
í öðru lagi leiðréttum við að amma
okkar og Ragnhildar Helgadóttur
menntamálaráðherra hefði ekki
verið af Engeyjarætt, og því ómak-
legt að bendla Ragnhildi Helga-
dóttur við „hatur, langrækni og of-
stæki Engeyjarættarinnar“. Frá
blaðamanni birtist eftirfarandi
leiðrétting.
Höfundur Nærmyndar segist
hafa verið töluð af (á líklega við tal-
in af) að leiðrétta þau „pennaglöp“
að Kristjana systir okkar hafi verið
dóttir móður okkar Guðrúnar Pét-
ursdóttur og föður hennar Péturs
Kristinssonar, því þau hafi verið of
augljós. Þau voru þó ekki augljós-
ari en svo, að blaðakonan sjálf
skildi þau ekki. Nú er Kristjana sem
sé orðin dóttir Ragnhildar (ömmu
sinnar) og Péturs Kristinssonar afa
síns. Hið rétta er, að Kristjana var
dóttir hjónanna Guðrúnar Péturs-
dóttur frá Engey og Benedikts
Sveinssonar alþm., sem ættaður var
úr Þingeyjarsýslu. Vonandi er þetta
nú lýðum ljóst, einnig Magdalenu
Schram.
Það er rétt hjá blaðakonu, að
hún segir ekki berum orðum að
amma Ragnhildar Helgadóttur sé
af Engeyjarætt, heldur að Kristín
móðir hennar sé það. í Nærmynd
stendur hins vegar, að mæður okk-
ar* Kristín Bjarnadóttir móðir
Ragnhildar og Guðrún Pétursdóttir
móðir okkar, hafi verið sammæðra
en ekki samfeðra, en börn beggja
talin af Engeyjarætt. Liggur því
beinast við að álykta að það hafi
verið trú blaðakonunnar að Ragn-
hildur Ólafsdóttir amma okkar
væri af títt nefndri ætt.
Virðingarfyllst,
Guðrún og Ólöf Benediktsdætur
Frá ritstjóra:
Þá hafa vonandi allir ættfræðina á
hreinu.
Klausa féll
niður
í Helgarpóstinum 11. ágúst féll
niður klásúla í grein Ómars Þ.
Halldórssonar, Salt í sárin. Þar
kom fram að útgáfustjóri bókafor-
lagsins Arnar og Örlygs hefði lesið
handritið sem gert var að umtals-
efni í greininni og sagst mæla með
því til útgáfu, en að forleggjarinn
hafi hins vegar hafnað því án út-
skýringa.
Lesendur og höfundur eru beðnir
velvirðingar á þessum mistökum.
Veitum faglegar ráöleggingar um
val og meðferð AQUASEAL-efna.
- Gerum verðtilboð
SOLUDEILD
AFGREIÐSLA
24220
33533