Helgarpósturinn - 10.05.1984, Blaðsíða 19

Sigurður Pálsson,
formaðurRithöf-
undasambandsins:
„Ég hef áhugaáað
efla víðsýnni sam-
stöðu meðal rithöf-
unda.“
Stuðningur úr
öllum áttum
réð úrslitum
- segir Sigurður Pálsson, nýkjörinn
formaður Rithöfundasambandsins
eftir Ingólf Margeirsson
Sigurður Pálsson var kjörinn
formaður Rithöfundasambands ís-
lands á aðalfundi félagsins um síð-
ustu helgi. Sigurður er þekktur fyr-
ir ljóð sín, leikrit og þýðingar en
auk þess er hann leiklistarfræðing-
ur og leikstjóri að mennt. Hann var
spurður hvað hefði orðið þess
valdandi að hann bauð sig fram í
stöðu formanns Rithöfundasam-
bandsins.
„Ég var ekki beinlínis að leitast
eftir þessu starfi, vægt til orða tek-
ið. En það var mikið haft samband
við mig; rithöfundar úr öllum átt-
um. Stuðningurinn var alltof víð-
feðmur til að ég gæti lokað augun-
um fyrir honum og þess vegna
varð ofan á að ég fór í framboðið.
Hinu er svo ekki að neita að ég
eygði ýmsa möguleika á fram-
kvæmdum innan Rithöfundasam-
bandsins sem ég teldi tíl bóta. Nú,
og einhverjir verða að vera for-
menn.“
- Hver verða helstu verkefni
þín?
„Það hefur verið dálítið reiptog
milli meðlima í félaginu. Ég hef
áhuga á að taka á þeim málum og
efla víðsýnni samstöðu."
-Bera klæði á vopn hœgri og
vinstri manna í rithöfundastétt?
mynd Valdís Óskarsdóttir
„Ja, ég vil ætla að ástandið haii
ekki verið jafn alvarlegt í Rithöf-
undasambandinu og menn eru
vanir að álíta..
-En nú hefur fráfarandi stjórn
oft verið stimpluð vinstrisinnuð.
Fœr nýja stjórnin pólitískan
stimpil?
„Það held ég ekki. Ég hef alla
vega hvorki áhuga á því að stjóm
rithöfundasambandsins sé pólitísk
né að á hana séu límdir pólitískir
miðar. Þar að auki á ég erfitt með
að sjá einhæfan pólitískan lit á
stjóminni, sem auk mín em þau
Birgir Sigurðsson Vctraformaður,
Einar Kárason, Ása Sólveig og Olga
Guðrún. í varastjóminni sitja
Anton Helgi Jónsson og Þorsteinn
frá Hamri. Annars var ég nú ekki
búinn að svara spumingunni um
helstu verkefni mín sem for-
manns.“
-Fyrirgefðu. . .
„Rithöfundasamband íslands er
eina löggilta stéttarfélag rithöf-
unda á íslandi. Ég mun því einbeita
mér að kjarabaráttu félaganna og
samningum. Samdráttur í bóka-
sölu var um 25-30% í fyrra og það
er ljóst að allir þeir sem tengjast
bókmenntum verða að finna
lausnir á þessum málum. Þar að
auki hef ég mikinn áhuga á kynn-
ingu á íslenskum bókum og bók-
mentum innanlands sem utan.
Höfundamiðstöðin svonefnda hef-
ur verið í peningasvelti og því ekki
starfað sem skyldi. Ég hef í huga
ákveðncir fjármögnunarleiðir og
ennfremur vil ég að rithöfundar
mæti meir til leiks en verið hefur
óg lesi upp á ýmsum stöðum, svo
sem í skólum, á. samkomum,
vinnustöðum og þar fram eftír göt-
unum. Almenningur þarf að kynn-
ast rithöfundum betur. Þá hef ég
áhuga á að blása meira lífi í Bók-
menntakynningasjóð sem kynnir
íslenskar bókmenntír erlendis. En
slíkt starf tekur tíma og skilar ekki
árangri umsvifalaust."
Jazzgeggjarar taka höndum
saman í kvöld, fimmtudag, og efna
til sameiginlegrar sveifluveislu í
Þórscafé. Það eru Jazzvcikning og
Jazzklúbbur Reykjavíkur sem ljúka
vetrcirstarfinu með þessu stór-
jazzkvöldi, þar sem allir helstu
-Nú hefur ríkissjóður verið
dœmdur til að greiða 11 milljónir
til samtaka höfunda fyrir fjölföldun
efnis í skólum. Stór hluti þessarar
upphœðar rennur til Rithöfunda-
sambands íslands. Hefur verið tek-
in ákvörðun um hvernigþeim pen-
ingum verður varið?
, ,Það hafa komið upp ýmsar hug-
myndir en engin ákvörðun liggur
fyrir. Við eigum einnig eftir að sjá
hina endanlegu upphæð. En ljóst
er að þessir peningar verða tii að
stórefla félagið og ein hugmyndin
cd fjölmörgum er t.d. sú að verja
þeim til kaupa á félagsheimili líkt
og leikarar gerðu."
- Er ekki erfitt fyrir rithöfund að
jazzleikarar landsins koma fram, þ.
á m. Big Band ’81 undir stjóm
Björns R. Einarssonar sem ekki
hefur komið frcim í ár og mun m.a.
leika nokkrar Basie-útsetningar í
minningu meistarans nýlátna.
sinna ritstörfum og starfa sem for-
maður rithöfundasamtaka?
.pormannsstarfið er mjög tíma-
frekt og á margan hátt erfitt. Þess
vegna vildi ég lengi vel ekki taka
þetta að mér, enda var ég með
margt í smíðum. Efst á blaði er ég
með leikverk fyrir Þjóðleikhúsið
sem ég er á starfslaunum hjá í hálft
ár. Auk þess er ég með prósaljóða-
bók í fæðingu sem líklega kemur út
á næsta ári, tvær þýðingar em í
vinnslu og verð ég að fresta alla
vega emncuti þeirra vegna hins
nýja starfs. Annars held ég að það
skipti engu hvaða verkefni maður
er með í höndunum; það er alltaf
erfitt að taka að sér starf formanns
Rithöfundasambands íslands."
Aðrir sem fram koma verða Trad
Kompaníið, kvartett Kristjáns
Magnússonar, hljómsveit Hrafns
Pálssoneir, hljómsveit Sigurbjöms
Ingþórssonar o.fl. Mætíng í Þórs-
café um kl. 2030.
Sveiflukvöld í Þórscafé
SÍGILD TÓNLIST
Er að leggja drög að óperu “ segir Áskell Másson tónskáld
eftir Leif Þórarinsson
Áskell Másson, rúmlega þrítugur Reyk-
víkingur, laglegur og mannborulegur á
besta máta, er einn af duglegustu tónsmið-
um okkar þessa dagana. Hann hefur sent frá
sér hvert verkið á fætur öðm upp á síðkast-
ið, hljómsveitarverk, kcimmerverk og ein-
leiksverk og nú um daginn Vcir Sinfónícin
einmitt að flytja eftír hann nýjan konsert
sem hann samdi fyrir Unni Sveinbjöms-
dóttur víóluleikara í Bamberg í Þýskalandi. í
staðinn fyrir að vera með þessar grautfúlu
einkunnagjafir sem menn kalla gagnrýni,
datt mér í hug að miklu væri sniðugra að ná
tali af piltínum sjálfum og heyra oní hann
um verkið og þennan frumflutning þess
með Unni sem einleikara og J.P. Jacquillat
við stjóm.
Þrátt fyrir æskuljóma og þrótt er Áskell
tiltölulega hlédrægur og cills ekki svo auð-
velt að fá hann tíl að leysa frá skjóðunni um
sjálfan sig, í það minnsta ekki yfir kaffi einu
saman. Og þó:
„Ég heyrði Unni spila víólukonsertínn
eftir Bartók fyrir eitthvað fjórum-fimm
ámm og varð þetta litla hrifinn. Ákvað eig-
inlega strax þá að semja fyrir hana stórt
stykki. Svo dróst þetta dálítíð en var þó
alltaf vakandi í undirvitundinni. Ég vann í
tónlistardeildinni hjá útvarpinu og tíndi
einn daginn fram allar upptökur sem tíl
vom með henni, gamlar (frá því hún lék á
fiðlu) og nýjar og hlustaði á þær með sívax-
andi ánægju og tel mig hafa kynnst stíl
hennar og persónuleika sem listamanns all
náið. Ég sótti svo um styrk tíl Tónskálda-
sjóðs Ríkisútvarpsins tíl að semja þetta
verk og fékk hann. Hófst síðan handa við
skriftimar í apríl ’82. Vann af kappi í fimm
sex vikur en lagði þetta svo í salt í næstum
heilt ár. Fór eiginlega ekki að fást við
konsertinn fyrr en í mars ’83 og lauk endan-
lega við hann í þeirri mynd sem hann var
fluttur á fimmtudaginn var, í maí sama ár.
Það er því slétt ár síðan hann var kláraður.
Þetta er tiltölulega einfalt verk fyrir
meðalstóra hljómsveit plús einleikara ...
einn samfelldur þáttur (ca 16 mín.) sem er
deilt í sex hluta. Þar af em tveir hlutar viða-
miklar einleikskadensur; fyrir utan að
bregða upp mynd af ótal möguleikum ein-
leiksvíólu og gefa einleikaranum tækifæri
til að sýna fingrafimi osfrv.,þá fer þar fram
helsta úrvinnsla þess efnis sem er sett fram
í byrjun verksins.
Eg er afskaplega ánægður með leik Unn-
ar, hún skilur mína músík í botn og ég er líka
tiltölulega ánægður með hljómsveitina,
miðað við þann ti'ma sem hún hafði til að
æfa þetta, en hann var raunar ekki alltof
mikill. Það er gamla saman, hér og víðar, að
nýjum verkum er síst gefinn meiri æfinga-
tími en gömlum, þrátt fyrir að þar hlýtur
alltaf að vera ýmislegt sem kemur flatt upp
á menn. Gömlu verkin, þau klassísku, hafa
hinsvegar verið flutt hér kannski svo tugum
skiptír og menn þekkja þau út og inn allar
götur síðan eða áður en þeir fóru að standa
uppréttír. Það er ekki þar fýrir, að auðvitað
þarf að æfa alla þessa músík vel og vand-
lega. En nýju verkin mega bara ekki sitja á
hakanum vegna þess að þau eru ný og fáir
vita mun á réttu og röngu í þeim." (Kannski
bara tónskáldið og ef vel viðrar, dírigent-
inn.)
Einsog sagði í upphafi hefur Áskell Más-
son verið mjög afkastamikilll síðustu árin,
eða frá því hann gerðist „alvörutónskáld"
fyrir svosem 6-7 árum. Víólukonsertinn er
þriðji einleikskonsertinn sem hann lætur
frá sér. Mægir kanncist við klarinettkonsert-
ínn sem hann sámdi fyrir Einar Jóhcinnes-
son (hann er til á hljómplötu) og konsert
hans fyrir litla trommu (snair) og hljóm-
sveit er sá eini sinnæ tegundcir í heiminum
og hann hefur verið fluttur í ótal löndum,
austonhafs og -vestan, og er orðinn fast
kennsluefni við marga tónlistarháskóla. En
hvað er Áskell að gera núna? ,JÉg er að
leggja drög að óperu, er búinn að ganga frá
efnisbeinagrind sem ég er að vona að eitt af
okkar allrabestu skáldum hjálpi mér við að
koma í almennilegt form. Svo er ég að byrja
á píanóverki, sem Stefán Askenasí hefur
beðið mig að semja fyrir sig. Ég hittí hann í
Kaupmannahöfn um daginn meðan ég bjó
og vann í Jónshúsi. Þð er fautapíanisti sem
menn eiga eftir að kynnast nánar þegar
hann spilar Tjækofskíkonsertínn með
hljómsveitinni Fílharmóníu og pápa sínum
Vladimír, á listahátíð í sumar. Nú og svo er
að drífa sig í brauðstritið...“
HELGARPÓSTURINN 19