Helgarpósturinn - 24.05.1984, Síða 20

LEIKHÚS
Umhverfislistaverk
Stúdentaleikhúsið:
OXSMÁ
OXTOR í SVARTHOU
Listframleiðslufyrirtækið OXSMA
Það er ekki hægt að segja annað en að
það hafi verið einstaklega óvenjuleg sýning
sem Stúdentaleikhúsið bauð uppá á
fimmtudaginn í síðustu viku. Það er reyndar
ekki Stúdentaleikhúsið sjálft sem stendur
fyrir þessari sýningu, heldur er það hópur
sem kallar sig Listframleiðslufyrirtækið
OXSMÁ. í þessum hópi eru Óskar Jónasson,
Hrafnkell Sigurðsson, Axel Jóhannesson og
Brynhildur Þorgeirsdóttir. Þau hafa safnað
um sig ógrynni liðs, því þátttakendur og
aðstandendur þessarar sýningar eru eitt-
hvað í kringum 70. Allt er þetta ungt og
einstaklega hresst fólk sem er reiðubúið til
að leggja á sig ómælda vinnu til að gera
eitthvað skemmtilegt og óvenjulegt tii að
auka sjálfum sér og öðrum lífsreynslu.
Nú er cdls ekki auðvelt að skilgreina sýn-
ingu eins og þessa og mér er nokkuð til efs
að rétt sé að kenna það við list, að minnsta
kosti ekki í hefðbundnum skilningi þess
orðs. En ef ég hef fengið rétt skilaboð þá er
það einmitt einn tilgangursýningcirinncirað
brjóta upp hefðbundinn skilning á því hvað
er list og ef ég hef tekið rétt eftir kjósa
aðstandendur sýningarinnar að kalla fyrir-
bærið umhverfislistaverk.
Hugmyndin sem byggt er á, er sú að
bjóða fólki í ferðalag inn í framtíðina. Þegar
komið er í anddyri Tjarnarbæjar erum við
allt í einu stödd í modeme ferðaskrifstofu
þar sem tekið er á móti gestum með mikilli
kurteisi og útbúinn farseðill handa hverjum
og einum. Síðan er gestum vísað út í portið
fyrir norðan húsið þar sem tekur við eftir-
líking af flugstöð. Þar eru gestir kallaðir upp
og hið undarlega ferðalag hefst. Farið er um
rangala að tjaldabaki þar sem margt óvænt
bíður ferðalanga, uns komið er í salinn. Þar
tcLka á móti gestum þegnar Svcirtholsins
sem minntu mig einna helst á persónur úr
Apapiánetunni.
En þarna erum við sem sagt komin inní
framtíðina á plánetunni OXTOR. Þar verð-
um við síðan áhorfendur að skemmtun eða
sjói í næturklúbb eða einhverjum slíkum
stað þar sem dregnar eru fram gamlar
lummur úr skemmtanaiðnaði nútímcins, al-
káralegar eftirlíkingar cif gamcilkunnum
skemmtiatriðum.
I þessum atriðum er margt mjög
skemmtilega gert, fjörlegt, óvænt og lifandi.
Þátttakendur eru mjög margir og ástæðu-
laust að fara að telja þá upp en miðað við að
fæstir þeirra hafa komið að ráði fram á sviði
áður skila þeir sínum hlut vel.
Umhverfið, leikmyndin eða hvað sem á
að kalla það, er með ólíkindum. Allt húsið
hefur verið umskapað á hinn ævintýraleg-
asta hátt og virkar vel sem umgjörð þeirrar
hreyfingar, hljóða, atferlis og tónlistar sem
þetta „umhverfislistaverk" samanstendur
af.
Sýning af þessu tagi hefur ekki verið á
boðstólum hér í háa herrans tíð og ég er
ekki viss um að sambærileg sýning hafi
komið hér á fjalir áður. Fyrir mörgum árum
tíðkuðust sýningar sem þá voru kallaðar
„happening" og minna á þetta fyrirbæri en
þá var víst ekki búið að finna upp orðið
„umhverfislistaverk" sem kvað vera einn
angi „nýlistcirinnar" sem nú fer eins og logi
yfir akur.
Það kann vel að vera að í þessum fyrirbær-
um felist einhver vísir að nýjungum og ný-
sköpun. Hér er að minnsta kosti á ferðinni
ungt fólk sem er að gera eitthvað nýtt, hvað
svo sem síðar kann af því að leiða. Eins og
ég sagði hér að framan efast ég stórlega um
listgildi sýninga eins og þessarar. Engu að
síður skemmti ég mér ágætlega á þessari
óvenjulegu sýningu þótt ég þori alls ekki að
tryggja að það gildi um marga aðra. Ekki eru
fyrirhugaðar margar sýningar á verkinu,
varla nema um þessa helgi, og ættu því
áhugasamir að láta strax verða af því að
fara.
P.s. Mælt er með frjálslegum klæðnaði með
fjölbreyttum hreyfimöguleikum.
„Einstaklega
óvenjuleg sýning,“
segir'Gunnlaugur
Astgeirsson um
Oxtor í Svartholi sem
Studentaleikhúsið
sýnir um þessar
mundir.
POPP
zzzzzz.. .
Ultravox - Lament
Hljómsveitin Ultravox sló fyrst almenni-
lega í gegn með breiðskífunni Vienna, sem
kom út árið 1980. Þetta var fyrsta plata
þeirra eftir uppstokkun sem varð í hljóm-
sveitinni, þegar John Fox hættLog í hans
stað kom Midge Ure, sem tók við forystu-
hlutverkinu.
Lament heitir nýútkomin plata þeirra og
er hún sú þriðja sem þeir senda frá sér
síðan Vienna kom út. Hinar tvær voru Rage
In Eden og Quartet en þær þóttu báðar
standa þeirri fyrstu nokkuð að baki, þrátt
fyrir að vissulega væri á þeim að finna
nokkur ágæt lög. Þær voru bara ekki nógu
heilsteyptar. Á Lament halda Ultravox
áfram á svipaðri braut og á fyrrnefndum
plötum. Lítil þróun hefur orðið í tónlist
þeirra en fágunin verður þó æ meiri.
Það fer mest fyrir hljómborðum í útsetn-
ingum laga þeirra og þeir kunna greinilega
sitt fag þar sem synthesizerar eru annars
vegeir. Ég er þó þeirrar skoðunar að meiri
krcift mætti fá í tónlist þeirra með aukinni
notkun rafmagnsgítars og það sannast
raunar á þeim fáu stöðum á Lament þar
sem gítarinn kemur í gegn.
Fyrir mér hljómar Lament bara eins og
hver önnur Ultravoxplata. Kannski með
sterkari heildcirsvip en þær tvær sem á und-
an komu en annars er yf ir henni þessi allt að
því tilgerðarlegi hátíðablær sem einkennt
hefur hljómsveit þessa á undanfömum ár-
um. Og eitt er víst að hún hefur ekki til að
bera þann ferskleika sem einkenndi Vienna.
CyndiLauper-She’sSo Unusual
Það hefur verið mikið um það nú á um-
Iiðnum árum að popptónlistarmenn hafi lit-
ið aitur til sjöunda áratugarins og jafnvel
gömul lög, á meðan það sem Lauper flytur
er mestmegnis nýleg lög. Hún á sjálf þátt í
tilurð nokkurra þeirra og elsta lagið er frá
árinu 1978. Þó að lögin á plötu hennar séu
mörg hver í anda gamalla rokk- og popp-
laga, þá eru útsetningar nútímalegar og
mikið notast við synthesizer, sem vissulega
var ekki fyrir hendi fyrir tuttugu árum.
Ekki er hægt að segja að plata Cyndi
Lauper sé mikið tónlistarlegt afrek en þetta
er samt sem áður hressileg og góð
skemmtiplata og víst er hún Lauper hin
ágætasta söngkona, með sína frísklegu
stelpurödd.
Thomas Dolby -The Flat Earth
Ég undrast og undrast þó ekki að maður
eins og Thomas Dolby skuli vera jafnvin-
sæll og hann í rauninni er. Vissulega kann
maðurinn ýmislegt fyrir sér en heldur finn-
ast mér plötur hans leiðinlegar áheymar,
svona á heildina litið. Maðurinn er t.d. alls
ekki nógu góður lagasmiður og flest eru lög
hans alltof löng og leiðigjöm.
Það sem bjargar Dolby er að öll umgjörð
og úrvinnsla á þessum lítilfjörlegu lögum
hans er mjög góð. Hann hefur sér til lið-
sinnis mjög færa hljóðfæraleikara og út-
setningar em sumar hverjar nokkuð góðar.
Það er greinilegt að Dolby er vel að sér í
þeim möguleikum sem stúdíóið býður upp
á og hljómurinn er skýr og góður. Þá tekst
honum sumsstaðar vel upp í effektanotkun
og þar sem þeir em, lífga þeir upp á dauð
lögin. Sem söngvari er hann svona rétt
miðlungi góður.
Bestu lögin á The Flat Earth em, að mínu
mati, Dissidents og White City, sem bæði
eru hröð. öll hin lögin, utan eitt, em róleg
og hryllilega svæf.. .zzzz.
þess sjötta og reynt að ná fram í tónlist
sinni einkennum ýmissa tónlistarstefna
þess tíma. Soul-tónlistin hefur haft sterk
áhrif á marga, Psychadelic-tónlist á aðra og
ýmislegt annað mætti nefna. Nú upp á síð-
kastið hefur verið að koma fram á sjónar-
sviðið fólk sem sækir áhrif til léttustu teg-
undar tónlistar fyrmefndra tímabila.
Það em einkum tvær söngkonur sem
hafa náð árangri með flutningi þessarar teg-
undar tónlistar, en það em þær Tracey
Ulman sem er bresk og Cyndi Lauper sem
er bandarísk og á miklu gengi að fagna í
heimalandi sínu um þessar mundir. Lauper
söng áður með nýbylgjuhljómsveitinni
Blue Angel, sem gaf út eina plötu á vegum
Polydor, og þótti alveg bráðefnileg. Plata
þessi seldist þó ekki sem skyldi og hafa
margir viljað kenna útgáfufyrirtækinu um.
Það er að vísu ekki margt líkt með tónlist
þessara tveggja söngkvenna annað en það,
að þær flytja báðar létta popptónlist, sem
fyrst og fremst er flutt til þess að skemmta
fólki. Ulman sækir sinn efnivið að mestu í
Cyndi Lauper, söng-
konan ágæta með
frísklegu stelpu-
röddina.
20 HELGARPÓSTURINN