Helgarpósturinn - 21.02.1985, Síða 7

I húsinu verða góðar íbúðir fyrir
þrjátíu og fjögur hjón. Sum þeirra
sem í fyrstu ýttu þessu framtaki úr
vör eru nú fallin frá, en önnur hafa
komíð í staðinn. Þessi hreyfing á
væntanlegum íbúum í þessu
nýstárlega og flotta elliheimili,
breytir því ekki að þar koma til með
að búa langflestir þeirra sem nú
tilheyra framvarðarsveitinni í
íslenskum viðskiptum og valda-
geira.
Húsnæðismál aldraðra hafa tekið
stakkaskiptum á síðustu árum að
því er varðar fyrirkomulag á þeim
vistarverum sem gömlu fólki er gef-
inn kostur á að dvelja í um ævi-
kveldið. Við vitum hvernig þessu
var háttað á áratugum áður, þegar
stóru fjölskyldurnar voru enn við
lýði, en þá dvöldu að jafnaði þrír
eða fjórir liðir sömu ættar á heimil-
inu og aldrei kom til greina að vísa
gamla fólkinu í önnur hús en afkom-
enda þess. Síðan komu elliheimilin
til sögunnar með litlum eins eða
tveggja manna herbergjum sem
dvalarstað elstu kynslóðarinnar, þá
litlar íbúðir reistar við hlið stóru elli-
heimilanna þar sem hjón gátu og
geta búið við sama öryggi og þjón-
uStu og boðið er upp á inni á elli-
heimilunum sjálfum. Loks var það
fyrir fáum árum að hinar svoköll-
uðu þjónustuíbúðir aldraðra komu
til sögunnar, þar sem gamla elli-
heimilishugmyndin var víkkuð út úr
litlu herbergiskytrunum við gang-
ana löngu í svolítið rúmgóðar
íbúðir í einskonar vernduðu fjölbýl-
ishúsi.
Einkaframtakið og
eignaraðild
Þrátt fyrir þessa þróun í húsnæð-
ismálum aldraðra hefur það ekki
breyst, að bygging þessara vistar-
vera hefur í einu og öllu verið greidd
af hinu opinbera og síðan áfram ver-
ið í eigu þess. Ýmis teikn eru á lofti
um breytingar að þessu leyti. Fyrst
má þar til nefna þá nýjung Seltjarn-
arnesbæjar, sem fram kom fyrir
tveimur árum, að byggja rúmgóðar
þjónustuíbúðir fyrir elstu þegna
sína og gefa þeim síðan kost á að
kaupa þær fullbúnar. Og eiga þar til
yfir lyki, en ekki bara leigja, eins og
fram að þessu hafði verið eini kostur
aldraðra í þessum efnum. Hinsvegar
býður Seltjarnarnesbær fólki alla
þjónustu og sama öryggi og það á
við að búa á elliheimilum, algjör-
lega ókeypis. Þetta síðasta atriði
ásamt eignaraðildinni er nú einnig
að breytast. Og þar erum við aftur
komin að félagsskapnum sem greint
var frá í formála hér að framan,
Breiðabliki.
I því tilviki hefur ríflega miðaldra
fólk sem telja má til efnameiri borg-
ara, tekið sig saman og stofnað
hlutafélag um byggingu glæsilegs
fjölbýlishúss þar sem verður að
finna rúmbestu íbúðir sem fram til
þessa hafa verið reistar gagngert til
að verja í ellinni. Þessi hópur hefur
grisjast, en var upprunalega, og er
að nokkru leyti enn, saman settur af
nokkrum góðum kunningjum úr
efsta þrepi viðskiptalífsins á íslandi.
Þann tíma sem liðinn er frá því að
hugmyndin um Breiðablik varð til,
hafa hver hjón innan hópsins lagt til
hliðar fasta upphæð mánaðarlega
og hún síðan farið í allan undirbún-
ing og byggingu þessa ellisambýlis
þeirra. í fyrstu nam upphæðin sex
þúsund krónum á mánuði, að því er
einn innan hópsins upplýsir blaða-
mann HP, en síðan hefur þessi upp-
hæð aukist eftir því sem fram-
HELGARPÖSTURINN 7
HERRIS
• •
ELLIHOLL
HINHA RÍKU!
• Margir fjársterkustu og valdamestu menn landsins hafa
stofnað hlutafélag um byggingu stórhýsis þar sem þeir munu
búa saman sín efri ár.
• Þetta glæsilegasta og íburðarmesta þjónustuheimili aldr-
aðra á íslandi til þessa greiða þeir úr eigin vasa án allra opin-
berra styrkja.
• Húsið verður tæplega tíu þúsund fermetrar, heill heimur út
af fyrir sig hvað varðar alla þjónustu, með 34 130m2 íbúðum.
eftir Sigmund Erni Rúnarsson — myndir Jim Smart
Fyrir um þaö bil tíu árum komu margir helstu og hest stæöu viö-
skiptajöfrar á höfuðborgarsvæðinu saman á fund á heimili eins þeirra.
Það væri í sjálfu sér ekki í frásögur færandi ef fundarefnið hefði ekki
verið að þessir menn voru þarna að leggja drög að undirbúningi ellinn-
ar.
Á fundinum voru hugmyndir reifaðar um byggingu glæsilegs háhýsis
á góðum stað í bænum með þremur turnspírum upp í loftið. Þar gætu
mennirnir varið ævikvöldi sínu í sameiningu, þó þannig að hver þeirra
ætti rúmgóða íbúð í húsinu, þar sem hægt væri að loka sig af. Þessum
frjálsa félagsskap var gefið nafnið Breiðablik.
Þessi hugmynd mannanna er að fæðast um þessar mundir syðst í
Kringlunni, nýjum miðbæjarkjarna Reykjavíkur. Að vísu er húsið sem
þar er að rísa af grunni í nokkuð annarri mynd en þeir hugsuðu sér
upprunalega, ekki háhýsi með turnum, heldur lengja á fjórum hæðum
með flötu þaki, en nógu stórt er það samt, ríflega þrjátíu þúsund rúm-
metrar.
Á þessari Ijósmynd sést ofan á stór-
hýsið sem hlutafélagið Breiðablik er
að reisa syðst (nýjum miðbæjar-
kjarna Reykjavíkur, en að félaginu
standa eins og fram kemur í greininni
margir frægustu efnamenn landsins.
Húsið verður tæplega tfu þúsund fer-
metrar fullbúið, að fullu greitt úr vasa
aðstandenda þess sem ætla það sem
dvalarstað sinn ( ellinni. Smartmynd.
kvæmdirnar við sambýlið hafa orð-
ið fjárfrekari. Þær nema nú milli sjö-
tíu og áttatíu þúsund krónum á hver
hjón á mánuði. Áætlað er að allur
hópurinn sem að byggingunni
stendur verði fluttur inn í íbúðir sín-
ar fyrir árslok 1986, en sem fyrr seg-
ir verða íbúðirnar þrjátíu og fjórar.
Þjónustan á að
standa undir sér
Þessi nýbreytni í húsnæðismálum
aldraðra, sem hlutafélagið Breiða-
blik óneitanlega er, er merkileg fyr-
ir margra hluta sakir. Fyrir það
fyrsta er HP ókunnugt um að vina-
hópur hafi áður ráðist í svo stórkost-
lega framkvæmd sem húsið verð-
ur endanlega. I annan stað hefur
það ekki gerst fyrr að fólk sniðgangi
samneysluna á þennan hátt, með
því að byggja yfir sig ellisambýli
einvörðungu fyrir eigin peninga
með engum öðrum stuðningi hins
opinbera en þeim, að borgin útveg-
aði félaginu lóð undir húsið. í þriðja
lagi má nefna að hópurinn hefur
hug á að láta þá sameiginlegu þjón-
ustu sem í Breiðabliki verður fyrir
hvern íbúa, standa algjörlega undir
sér fjárhagslega, þannig að engir
styrkir komi utanfrá. Þetta ellisam-
býli verður þannig eins og hvert
annað einkafyrirtæki. í fjórða lagi,
og það finnst sumum kannski for-
vitnilegast, koma til með búa undir
þessu sameiginlega þaki syðst í
Kringlunni flestir þekktustu við-
skipta- og fjársýslumenn landsins.
Lítum aðeins á það atriði. HP hef-
ur undir höndum lista yfir alla þá
sem tryggt hafa sér íbúðir í Breiða-
bliki enn sem komið er. Þess má
geta að fyrstu fimm mennirnir í upp-
talningunni hér á eftir skipa stjórn
hlutafélagsins sem að þessu fram-
taki stendur, auk þess sem öll nöfnin
hér á eftir vísa til þeirra sem skrifað-
ir eru fyrir íbúðunum, en það kann
að vera orsökin fyrir þvi að „betri
helmingur" viðkomandi hjóna sem
íbúðirnar hyggjast gista kemur ekki
fram í upptalningunni.
íbúar Breiðabliks
En í Breiðabliki munu búa: Vil-
hjálmur Arnason stjórnarformaður
íslenskra aðalverktaka, Sveinn
Snorrason hæstaréttarlögmaður,
Óttarr Möller fyrrverandi forstjóri
Eimskips, Gunnar Þ. Gunnarsson
framkvæmdastjóri íslenskra aðal-
verktaka, Ebeneser Ásgeirsson for-
stjóri Vörumarkaðarins. Og aðrir
eru: Höskuldur Ólafsson banka-
stjóri Verslunarbankans, Jónas
Haralz bankastjóri Landsbankans,
systkinin Jón H. Bergs forstjóri og
Halla Bergs, Karl Eiríksson forstjóri
Bræðranna Ormsson, systkinin
Thor Ó. Thors hjá íslenskum aðal-
verktökum og Ingibjörg Thors sem
síðustu áratugi hefur verið búsett í
Bandaríkjunum, Hjalti Pálsson
framkvæmdastjóri hjá Samband-
inu, Bjarni Rafnar læknir á Akur-
eyri, Sigurdur Njálsson fram-
kvæmdastjóri samnefnds fyrir-
tækis, Gudjón B. Ólafsson forstjóri
Coldwater í Bandaríkjunum, Bent
Scheving Thorsteinsson fyrrverandi
innkaupastjóri Rairik, Gudfinna
lngvarsdóttir ekkja Ásgeirs Magnús-