Helgarpósturinn - 21.02.1985, Blaðsíða 12

MATKRÁKAN
Karrý á la Sara Layton
eftir Jóhönnu Sveinsdóttur
Nú er nýlokið sjónvarpsþáttunum um
sveitta Breta að syngja sitt síðasta sem ný-
lenduþjóð á Indlandi. Við höfum fengið að
horfa á 14 þætti af samlokuáti og búðings og
endalausa gindrykkju og tes. Fordómar
Breta gagnvart Indverjum koma m.a. fram í
því að þeir hundsa algjörlega ævaforna mat-
armenningu þeirra. I stað þess að gæða sér
á karrýréttum á borð við jhal farzi með
puris-kökum, raita ásamt öðru meðlæti
bornu fram á thali, pottþéttum réttum sem
byggja á mörg þúsund ára gamalli hefð, úða
enskir ofurstar í sig ómerkilegum búðingum
og fá oftar en ekki steinsmugu af indverska
matnum. Það er ég viss um að þær Barbie
gamla og Sara Layton voru þær einu sem
vissu að karrýrunninn er ekki til.
Samt sem áður hvílir vagga karrýmenn-
ingarinnar í Indlandi, en til að fyrirbyggja
misskilning í eitt skipti fyrir öll, þá er aldrei
um að ræða eitt, einstakt karrýkrydd, heldur er
t.d. það tilbúna karrýduft sem við kaupum
hér í verslunum blanda margra kryddteg-
unda, allt að 50. Flestar karrýblöndur eru þó
samsettar úr u.þ.b. 15—20 kryddtegundum,
stundum færri, einkum ef kryddið er malað
í heimahúsum frá degi til dags, eins og Ind-
verjar gera. Þær algengustu eru koríander,
kúmen, chile- eða cayennepipar, fenugreek,
engifer, sinnepsfræ, hvítur og svartur pipar,
turmerik, allrahanda, negull, paprika, saffr-
an, salvía, múskat, anís og kardímomma.
Tilbúnu karrýbiöndurnar sem hér fást í
staukum eru afskaplega misjafnar að styrk-
leika og bragðgæðum og því er alveg tilvalið
að blanda sitt eigið karrý.
Margir indverskir karrýréttir miðast ein-
göngu við grænmeti vegna þess að ýmsir
trúflokkar þar um slóðir eru grænmetisætur
og þar fyrir utan er kjöt víða af skornum
skammti, einkum í suðurhluta landsins. Við
þetta bætist að hindúar borða náttúrulega
aldrei nautakjöt þar sem kýr eru heilagar í
þeirra augum. Mest er borðað af geita- og
lambakjöti.
. Meginþorri indversku þjóðarinnar býr við
fátækt og því samanstanda algengustu
karrýréttirnir af kryddsósu sem í eru soðnar
nokkrar grænmetistegundir og þetta er svo
borðað ásamt vel útilátnum hrísgrjóna-
skammti. En eftir því sem fjárhagurinn
rýmkast, þeim mun fjölbreytilegra verður
meðlætið. Auk hrísgrjóna er þá borið fram í
litlum skálum alls konar góðgæti: Margvís-
leg „chutney" og grænmeti og ávextir í sæt-
súrum legi; hnetutegundir ýmsar, kókos-
mjöl, rúsínur, laukhringir, söxuð harðsoðin
egg, söxuð paprika, graslaukur, steinselja;
appelsínubitar, sítrónu eða banana — mögu-
leikarnir eru nær óþrjótandi.
Þá er algengt að bera fram með karrýrétt-
unum einhverja frískandi jógúrtblöndu,
raita, annað hvort ferska eða kryddaða, með
grænmeti eða ávöxtum út í.
Brauð brjóta Indverjar og með karrýinu
sínu. Það algengasta er þunnar óhefaðar,
kringlóttar kökur úr heilhveiti: Puris.
Og þá er ekki eftir neinu að bíða — hér fer
á eftir uppskrift að karrýrétti með blönduðu 1.
grænmeti, svo og einni raitajógúrtblöndu.
Blandað grænmetiskarrý
(handa 4)
100 g brúnar linsubaunir (leggist í
bleyti sólarhring f. notkun)
2 hvítlauksrif
30 g smjör
safi úr einni sítrónu
1 stór laukur
4 tómatar
500 g blandað grænmeti, t.d. gulrætur,
kartöflur, blómkál, grænar baunir
Vt tsk svartur pipar
1 tsk gurkemeje
1 tsk sinnepsfræ
2 lárviðarlauf
14 tsk chilipipar
1 msk dökkt síróp
salt
Látið vatnið drjúpa af linsubaunun-
um og hellið þeim í pott.
2. Hreinsið grænmetið og skerið það í
munnbita. Setjið út í pottinn og hell-
ið vatni út í þannig að það þeki það
sem í pottinum er.
3. Látið suðuna koma upp, minnkið
hitann og látið sjóða í u.þ.b. 15 mín.
eða þar til allt er orðið meyrt.
4. A meðan er hýðið fjarlægt af tómöt-
unum, kjarnarnir teknir innan úr
þeim og tómatarnir saxaðir.
5. Afhýðið lauk og hvítlauk og saxið
hvorutveggja smátt. Steytið sinn-
epsfræin og myljið lárviðarlaufin.
6. Léttsteikið lauk og hvítlauk upp úr
smjörinu á pönnu, bætið kryddun-
um saman við og þá sítrónusafa,
tómötum og sírópi. Látið malla í 5
mínútur.
7. Látið drjúpa vel af grænmeti og lins-
um og setjið saman við kryddsós-
una á pönnunni. Ef ykkur sýnist hún
of þykk, þynnið hana þá með ögn af
vatni eða soði. Bragðbætið að lok-
um með salti.
Berið réttinn fram sjóðheitan ásamt soðn-
um hrísgrjónum og einhverju því meðlæti
sem upp var talið hér að framan og e.t.v jóg-
úrtblöndunni sem uppskrift er að hér á eftir.
Banana-raita
1 tsk smjör
1 'h tsk kúmenfræ
14 tsk kardimommufræ
14 tsk steytt kóríander
14 tsk cayennepipar
4 dl stappaðir bananar
4 dl hrein jógúrt
Bræðið smjörið á pönnu. Setjið kryddin í
mortél og steytið þau gróft — það á ekki að
merja þau alveg í sundur — og hrærið þeim
saman við smjörið í nokkrar mínútur. Bland-
ið þá bönununum saman við með snöggum
handtökum. Takið blönduna af hellunni,
hrærið jógúrtinni saman við, setjið í skál og
kælið vel í ísskáp áður en borið er fram.
V - - A ■ r
paríS-dakar ralliö, sem lauk 22. janúar s.l., er
mesta þolraun bifreiöaíþróttanna.
Slíkan darraöardans standast aðeins þeir bestu.
Að sjálfsögöu sigraði MlTSUBiSHl PAJERO með
glæsibrag, hlaut 1. og 2. sætiö í keþþninni.
mitsubishi pajero tók þátt í sinni fyrstu
keppni á íslandi nýlega og sigraöi auövitaö
meö yfirburðum. Þetta var ísaksturskeppni
b.í.k.r., sem haldin var 27. janúar s.l.
SERT
IC
JBJSrJJ-
æ:

,

//j/-b.3fj5jrjy3j<

- kA&«Lt£
kí*(»£E DAMð
WVmmrm
. Ir TTTTTr^ f
.
SER
IC
PAT'Í
:Jj

ifDD

iiL
EJ.D£J

WM. ‘
■ amts-
-
rí
:

vegi 17
ST>ím*M WÆ* í 9f
6 ara

12 HELGARPÓSTURINN