Helgarpósturinn - 28.03.1985, Blaðsíða 10
HP
HELGARPÓSTURINN
Ritstjórar:
Ingólfur Margeirsson og
Halldór Halldórsson
Blaðamenn: Edda
Andrésdóttir, Jóhanna
Sveinsdóttir og Sigmundur
Ernir Rúnarsson
Útlit: Elín Edda
Ljósmyndir: Jim Smart
Handrit og prófarkir:
Magnea Matthiasdóttir
Útgefandi: Goðgá h/f
Framkvæmdastjóri:
Hákon Hákonarson
Auglýsingar:
Steinþór Ólafsson
Innheimta:
Garðar Jensson
Afgreiðsla: Ásdfs Bragadóttir
Ritstjórn og auglýsingar eru
að Ármúla 36, Reykjavík, sfmi
8-15-11. Afgreiðsla og skrifstofa
eru að Ármúla 36.
Sími 8-15-11
Setning og umbrot:
Leturval s/f
Prentun: Blaðaprent h/f
Auðveldasta
fjáröflunarleiðin
I dag fjallar Helgarpósturinn
um ávísanafals, sem hefur auk-
ist stórlega á síðustu mánuð-
um. Á hverjum degi berast
margar kærur vegna þessa.
Eins og dæmin sanna er ótrú-
legt hvað virðist gjaldgengt í
verslunum.
Nú er svo komið að þetta er
auðveldasta leiðin í þjóðfélag-
inu til að komast yfir peninga.
Svo auðveld, að börn allt niður
í níu ára aldur selja í búðum
ávísanir sem þau hafa útfyllt
sjálf, eðlilega á barnalegan
hátt. Stærsti hópur þeirra sem
fást við ávísanafals eru ungling-
ar. Þegar harðna fer á dalnum,
grípa þeir til þess sem auðveld-
ast er.
HP gerði sjálfur tilraun í
þessa átt; farið var í verslanir
með tvær ávísanir sem voru
falsaðar í bak og fyrir, en reynd-
ust vel gjaldgengar eigi að síð-
ur. Að vísu var beðið um fram-
sal, en það var falsað snarlega
— og skilríki sem ekki fyrir-
fundust. Það hindraði þó ekki
sölu þessara ávísana.
Andvaraleysið virðist algjört.
Afgreiðslufólk forðast undan-
tekningalítið að biðja fólk um
persónuskilríki. Ástæðan? Jú,
viðskiptavinir móðgast gjarn-
an, þegar farið er fram á slíkt.
Krafa um framvísun skilríkja er
sama og vantraust.
Aðhald bankanna virðist
laust í reipunum í þessum efn-
um. Þess munu jafnvel dæmi,
að fólk hafi opnað reikning og
fengið afhent ávísanahefti á
fölskum skilríkjum — jafnvel án
skilríkja.
Engan er hægt að kalla til
ábyrgðar. Sá sem kaupir fals-
aða ávísun situr einn eftir með
skaðann. Ávísanafalsarinn fær
sinn dóm í fyllingu tímans, en
upphæðina sleppur hann oft-
ast við að greiða.
Ljóst er að þessu verður að
þreyta. Ein leiðin er sú að menn
dragi skilríkin upp úr pússi sínu,
og sýni þau í hvert sinn sem
þeir selja ávísun. Önnur leið, og
eflaust heillavænlegri, er sú að
bankarnir herði reglur um opn-
un reikninga og útgáfu ávísana-
hefta. Til dæmis á þann hátt, að
útgefin verði sérstök skírteini
með hverju ávísanahefti, sem
nauðsynlegt er að sýna þegar
viðskipti af þessu tagi eiga sér
stað. Bankarnir gangist jafnvel í
ábyrgð fyrir ákveðinni fjárupp-
hæð.
En eins og ástandið er í dag,
eru ávísanaviðskipti nánast til
athlægis. Að líkindum má leita
langt til að finna annað eins.
Ávísun getur tæplega talist
góður og gildur gjaldmiðill á ís-
landi.
BREF TIL RITSTJORNAR
í hefndarhug, eða mannréttindi
fótum troðin?
Hr. ritstjóri.
Vegna þess að Helgarpósturinn
hefur enn einu sinni reynt að ráðast
með rógi og níði að Ferðaskrifstof-
unni Utsýn og forstjóra hennar, finn
ég mig knúinn til að biðja blað yðar
að birta eftirfarandi um uppsögn
Ingibjargar Guðmundsdóttur, einn
af forsvarsmönnum „Flokks manns-
ins“, sem hefur nú hætt störfum hjá
Útsýn.
Ferðaskrifstofan Útsýn hefur nú
starfað í 30 ár og átt því láni að
fagna að hafa hæfu og vönduðu
starfsfólki á að skipa. Það er ekki of-
mælt, að eftirsótt hafi verið að
vinna í nafni fyrirtækisins og jafnan
margir um hvert starf sem losnaði
eða þegar aukning varð vegna vax-
andi viðskipta. Þeir nálgast þúsund-
ið sem unnið hafa hjá fyrirtækinu
einhverntíma á þessum 30 árum,
sumir í 10—20 ár. í svo stórum hópi
er eðlilegt að einhverntíma komi
upp skoðanamunur og jafnvel að
starfsmenn sæti ákúrum fyrir eitt-
hvað sem aflaga fór. Það heyrir þó til
algerra undantekninga. Hafi vinnu-
máti starfsfólks ekki hentað fyrir-
tækinu, hefur viðkomandi verið
sagt upp með löglegu móti, enda er
sá lýðræðislegi réttur gagnkvæmur.
Það er öllum kunnugt, sem vilja
vita, að starfsfólk Útsýnar hefur
ekki verið valið eftir pólitískum
skoðunum, enda hefur fólk úr öllum
flokkum unnið fyrir Útsýn og gerir
enn, meðan það reynir ekki að mis-
nota vinnuaðstöðu sína og vinnu-
tíma til að þröngva skoðunum sín-
um upp á aðra.
Vinnuumsókn fngibjargar Guð-
mundsdóttur hafði legið hér lengi
óafgreidd ásamt umsóknum margra
hæfra karla og kvenna, þegar ég á
miðju sl. sumri lét undan þrýstingi
kunningja hennar um tímabundið
starf. Hún hafði ekki unnið fulla 6
mánuði hjá Útsýn, þegar ég til-
kynnti henni uppsögn hinn 17. des.
sl. Mánaðar uppsagnarfrestur var
þá löglegur. Uppsögnin var ítrekuð
skriflega, samkvæmt ósk hennar,
mánuði síðar. Lýsti hún við það
tækifæri yfir, að hún skyldi koma
fram hefndum á mér og fyrirtæki
mínu. Þrátt fyrir það, að hún hafi
síðan rógborið fyrirtækið í leit sinni
að nýju starfi, héft hún áfram óáreitt
að vinna í Útsýn, þar til samstarfs-
fólk hennar vísaði henni á dyr án
minna afskipta daginn eftir að Helg-
arpósturinn birti umrætt viðtal við
hana.
Vegna þess að ég er ekki hefni-
gjarn maður, mun ég að svo komnu
máli ekki sækja Ingibjörgu til saka
fyrir hinar grófu aðdróttanir, per-
sónuníð og atvinnuróg, eins og orð
hennar í Helgarpóstinum gefa til-
efni til, en mælirinn er meira en full-
ur. Starfsfólk mitt er þess vef um-
komið að svara fyrir sig sjálft, ef það
telur ástæðu til. Mér er kunnugt, að
þetta er ekki fyrsta starfið, sem Ingi-
björgu Guðmundsdóttur er sagt upp.
Ég kannast við hana frá fornu fari
og hélt að þar færi vönduð hug-
sjónamanneskja, þar til ég kynntist
afstöðu hennar til Orgelsjóðs Hall-
grímskirkju, sem hún vann fyrir
hálfan daginn í 14 daga í des. sl. Þá
kynntist ég viðhorfum hennar til
kristinnar trúar og menningar og tel
ekki ástæðu til að rekja það frekar
hér.
Orgelsjódurinn
Nú er 300 ára afmælis tónmeistar-
ans Johanns Sebastians Bachs
minnst um allan hinn menntaða
heim með sérstakri virðingu og há-
tíðarhöldum, einnig hér á landi, og
hef ég átt nokkurn þátt í því. Svo er
ástatt, að ekkert orgel er til í land-
inu, né heldur kirkja, sem kemur
hinum stórfenglegu orgelverkum
hans til skila, þótt við eigum af-
bragðsorganista. Það er ósk mín, að
landsmenn sameinist um að koma
upp orgelinu og láti skoðanir Ingi-
bjargar Guðmundsdóttur og and-
stöðu hennar við það mikla menn-
ingarmálefni sig engu skipta. Al-
menningur hefur nokkra dóm-
greind til að greina rétt frá röngu og
láta hatursfull skrif engin áhrif hafa
á skoðanir sínar né afstöðu.
Ég óska Ingibjörgu alls góðs í
framtiðinni. Vonandi finnur hún
starf við sitt hæfi, en þeim hugsjón-
um, sem hún telur sig berjast fyrir,
er enginn greiði gerður með því að
reyna að slæma níðhöggi á þá, sem
reyna í verki að koma fram til góðs
og vinna að framförum í þjóðfélag-
inu.
Að lokum skal þess getið, að
hvorki Sigfinnur Sigurðsson né aðr-
ir þurfa að ganga úr Sjálfstæðis-
flokknum vegna þess að ég sé þar
fyrir neinum. Ég er óflokksbundinn
maður og hef alltaf verið, en aðhyll-
ist frjálsa stefnu til sem mestra fram-
fara og hagsældar fyrir alla þegna
þjóðfélagsins.
Forðist hefndarhug og reynið að
byggja upp í stað þess að rífa niður.
Látið verkin tala en varið ykkur á
hinum fölsku ásýndum lýðræðisins,
sem hrópa „vei“ og ,,svei“ til að
vekja athygli á sjálfum sér, en hafa
ekkert jákvætt til málanna að leggja
þegar á reynir.
Reykjavík 25. mars 1985.
Ingólíur Gudbrandsson.
Og
starfsfólkiö
svarar líka
Vegna viðtals við fngibjörgu Guð-
mundsdóttur í síðasta tbl. Helgar-
póstsins, óskar starfsfólk á Ferða-
skrifstofu Útsýnar að koma eftirfar-
andi athugasemd á framfæri.
Okkur þykir það leitt, að fngibjörg
Guðmundsdóttir skuli hafa fundið
hjá sér þörf til að opinbera þau
vandamál sín í fjölmiðlum, er til
urðu, af litlu tilefni, í nokkurra mán-
aða starfi hennar hjá Ferðaskrifstof-
unni Útsýn.
í umræddu viðtali koma fram
skoðanir hennar, sem við getum
með engu móti tekið undir. Það við-
horf tif vinnuveitanda og skortur á
sjálfsvirðingu, sem Ingibjörg lætur i
skína, teljum við að sé ekki ríkjandi
á Ferðaskrifstofunni Útsýn. Það er
umfram allt áfit okkar, að ferðaþjón-
usta sé vandasamt og ábyrgðar-
mikið starf, sem vinna verði með al-
úð og eljusemi.
Áskoranir og yfirlýsingar hennar,
bæði í garð okkar og vinnuveit-
anda, eru því bæði ódrengilegar og
ómaklegar.
Með þökk fyrir birtinguna.
Starfsfólk
Ferðaskrifstofunnar Útsýnar.
f tilefni
skrifa Ing-
ólfs Guö-
brandsson-
ar um sam-
skipti okkar
á Feröa-
skrifstof-
unni Utsýn
í skrifum Ingólfs er því miður mik-
ið um rangfærslur og jafnvel tilbún-
ing. Öllu tali hans um hefndarhug
vísa ég á bug einfaldlega vegna þess
að skoðun mín er sú að hefndin sé
hvorki hagkvæm né til góðs. Enda
hef ég aldrei hótað Ingólfi hefnd.
Ástæðan fyrir því að ég hef sagt
frá samskiptum okkar Ingólfs varð-
andi starf mitt hjá Útsýn er sú að þar
voru bæði vinnulöggjöfin og mann-
réttindi augljóslega brotin. I mann-
réttindum feíst m.a. það að hafa fullt
frelsi til að hafa trúar- og stjórnmála-
skoðanir án þess að eiga það á
hættu að vera mismunað í starfi
vegna þeirra.
Að brjóta á öðrum er slæmt en að
láta brjóta á sér án þess að aðhafast
neitt er öllu verra. Það stuðlar að
vanlíðan margra og er slæmt for-
dæmi. Þess vegna kaus ég að láta frá
mér heyra um þetta umrædda mál í
stað þess að laumast þegjandi burt.
Staðreyndin er nefnilega sú að allt
of mikið er um það að brotið sé á
fólki og það látið viðgangast. Þess
vegna er þetta ekki bara spurning
um mann sjálfan heldur kannski
miklu fremur um þá sem á eftir
koma.
Ingólfur segir að samstarfsfólk
mitt hafi vísað mér á dyr án hans af-
skipta daginn eftir útkomu HP með
viðtalinu við mig. Það sem Ingólfur
nefnir þarna „samstarfsfólk" mitt
eru þrír eða fjórir yfirmenn í fyrir-
tækinu, sem ég hef annars átt ágæt
samskipti við, en hinir starfsmenn-
irnir höfðu ekki hugmynd um þessa
ákvörðun enda ekki spurðir álits.
Og sú yfirlýsing sem birtist í Morg-
unblaðinu í gær og birtist nú í HP í
nafni starfsfólks Útsýnar var frá
þessum sömu aðilum. Ég veit fyrir
víst að langflestir starfsmannanna
vildu ekki skrifa undir neina yfiriýs-
ingu um umrætt viðtal.
Ég þakka Ingólfi góðar óskir mér
til handa og ég óska honum hins
sama. Ingólfur hefur margt gott
gert, sem honum ber að þakka — en
þrátt fyrir það er hann ekki hafinn
yfir gagnrýni og honum getur rétt
eins og hverjum öðrum orðið á mis-
tök. Það sýnir miklu meiri mann-
dóm að viðurkenna mistök sín og
reyna að læra af þeim en hlaupa upp
til handa og fóta í bræði og hella úr
skálum reiði sinnar ómálefnalega.
En samkvæmt minni lífsskoðun hef-
ur maðurinn óendanlega mögu-
leika til að breytast. Því vil ég endur-
taka góðar óskir í garð Ingólfs.
Þetta mál milli mín og hans er
fyrst og fremst mál launþega og at-
vinnurekanda. Launþegar hafa
ákveðin réttindi sem menn og þau
ber að virða. Þeir eru ekki þrælar
sem hægt er að ráðskast með að
vild. Það sæmir ekki mönnum að
koma illa fram við aðra eða láta
troða á sér. Við þurfum að geta talað
saman og skipst á skoðunum og
leyst ágreiningsmál eins og menn.
Að beita fólk órétti vegna pólitískra
eða trúarlegra skoðana er aldrei
réttlætanlegt. Við búum líka í landi
þar sem fullt tjáningarfrelsi ríkir
samkvæmt stjórnarskrá.
í næsta tölublaði HP mun ég svara
einstökum atriðum úr skrifum Ing-
ólfs ítarlega.
Ingibjörg Gudmundsdóttir.
Ingólfi og
„starfsfólki“
svaraö
Vegna athugasemdar Ingólfs Guð-
brandssonar forstjóra vill Helgar-
pósturinn taka fram, að viðtalið við
Ingibjörgu Guðmundsdóttur var
unnið í samræmi við heiðarleg
vinnubrögð í blaðamennsku. Leitað
var álits stéttarfélags Ingibjargar (og
starfsmanna Útsýnar) og leitað eftir
áliti hjá forstjóranum. Ekki tókst að
ná í hann þrátt fyrir ítrekaðar til-
raunir. En nú hefur forstjórinn talað.
Svör forstjórans beinast að mestu
leyti að gagnrýni Ingibjargar.
D. Pirnie:
Lausnin er eins konar tvöfalt drottn-
ingarbragð. 1. d4 lokar línu svarta
biskupsins og ógnar með Kg3 mát.
Og nú verða ýmis tilbrigði eftir því
hverju svartur svarar:
1. - exd3 í framhjáhlaupi, 2. Db7
1. - cxd3 í framhjáhlaupi, Dxe4
1. - Bxd4 2. Del
Hins vegar hlýtur Helgarpóstur-
inn að mótmæla þvi, sem Ingólfur
segir í upphafi svars síns, þar sem
hann segir orðrétt: „.. . Helgarpóst-
urinn hefur enn einu sinni reynt að
ráðast með rógi og níði að Ferða-
skrifstofunni Ötsýn og forstjóra
hennar...“
Helgarpósturinn leggur það ekki í
vana sinn að rægja eða níða Ingólf
Guðbrandsson. Þvert á móti. í við-
tali Ingibjargar kom fram málefna-
leg gagnrýni. Slíku verða forstjórar
að geta tekið.
Um athugasemd
,jstarfsfólks“
Útsýnar
HP hafði samband við Kristínu
Aðalsteinsdóttur vegna þessarar at-
hugasemdar, en það var einmitt
hún, sem bað um birtingu á henni.
Hún var spurð hvort undirskriftin
„starfsfólk Ferðaskrifstofunnar Út-
sýnar" þýddi, að allir starfsmenn
hefðu ritað undir athugasemdina.
Hún kvað já við. Helgarpóstinum er
kunnugt um, að svo er alls ekki.
Á meðan Helgarpóstinum hafa
ekki borist undirskriftir allra starfs-
manna, lítur blaðið svo á að „at-
hugasemd starfsfólks" Ferðaskrif-
stofunnar Útsýnar sé ómarktæk.
Ritstj.
„Bara djók?“
Athugasemdir
viö HP-viðtal
viö Valgerði
Bjarnadóttur
í viðtali HP við Valgerði Bjarna-
dóttur, varaformann landsnefndar
Bandalags jafnaðarmanna, í sein-
ustu viku, gætir meinlegs misskiln-
ings, sem gæti, ef hann nær að festa
rætur, torveldað eðlileg og jákvæð
samskipti jafnaðarmanna á mál-
efnalegum grundvelli. Þess vegna
skiptir máli, að þessi misskilningur
verði leiðréttur. Þessi misskilningur
varðar afstöðu Alþýðuflokksins til
„kerfisins".
I viðtalinu segir:
„Það t.d. að ætla að reka Jóhann-
es Nordal, til hvers væri það? Við í
BJ spekúlerum ekki í slíku, heldur
segjum: Við ætlum að búa til þannig
kerfi að það verði aldrei hægt að
gera einn mann jafn valdamikinn og
Jóhannes Nordal. Þarna er regin-
stefnumunur."
Þetta er misskilningur.
Hér er um engan stefnumun að
ræða. Það er yfirlýst stefna Alþýðu-
flokksins að afnema æviráðningu
og taka upp þá almennu stjórnsýslu-
reglu, að enginn einstaklingur,
hversu hæfur sem hann þykir vera,
veiti forstöðu sömu ríkisstofnun-
inni nema takmarkaðan tíma, t.d.
tvö kjörtímabil. Og það sem JBH
þótti sérstaklega varhugavert var að
Jóhannes Nordal skuli samtímis
gegna starfi seðlabankastjóra og
stjórnarformanns stærsta fyrirtækis
ríkisins, Landsvirkjunar.
Auk þess hefur JBH gert rækilega
grein fyrir því, hverju honum þykir
áfátt í peningamálastjórn. Hann
hefur lýst hugmyndum um breyt-
ingar á lögum Seðlabankans, sem
Ekabson — Terentiev.
Svarti frelsinginn er stórhættulegur,
og 1. He7 elD 2. Hxel Hxel myndi
leiða til tvísýnnar baráttu.
En hvítur á snarpari leið:
1. Hd8 hótar Rg6++ og mát.
1. - Hhl +! 2. Kxhl elD+ 3. Kh2
De5+ 4. g3 De2+ 5. Bg2 Dh5+ 5.
Kgl Kg8 7. Rg6+ Kf7 8. Hf8 mát.
LAUSN Á SPILAÞRAUT
10 HELGARPÓSTURINN