Helgarpósturinn - 21.08.1986, Blaðsíða 16
JON O. RAGNARSSON
VEITINGAMAÐUR í HP-VIÐTALI
T EKKI A#
leftir Þórhall Eyþórsson mynd: Árni Bjarnason
Á dyrasímanum eru átta bjöllur. „Hobbí-herbergi“ — ekkert suar; „sund-
laug“ — engin vidbrögd. Ég þrýsti á „eldhús“ — það uar lóðið. Dyrnar á um-
fangsmiklu og krítarhvítu einbýlishúsi uið Seljugerði íReykjauík Ijúkast upp
og blásvart ferlíki hefur nœstum því feykt mér um koll. Við nánari aðgœslu
kemur íljós að óargadýrið er í rauninni gœflyndur labradorhundur og heit-
ir Tító. Hann er að minnsta kosti af tignari stigum en nafni hans sem lengi
réð ríkjum í Júgóslauíu, þykist ég uita. Herra hundsins er Jón 0. Ragnars-
son, fjörutíu og sjö ára að aldri (en virkar yngri). Borinn Patreksfirðingur,
en barnfœddur Reykvíkingur — og síðast en ekki síst Þinguellingur. „Að eig-
in uali,“ bœtir hann við.,,Efég ætti að greina frá starfsheiti? Veitingamaður,
framkuœmdastjóri, hugsuður og letingi,“ segir hann; en œtli hinu síðast
nefnda sé ekki ofaukið, hugsa ég. Þuí að Jón Ó. Ragnarsson er kunnur að
öðru en að huíla lúin bein: stóreignamaður, hótelspekúlant, kuikmynda-
húsaeigandi og frumkvöðull myndbandauœðingar. Athafnamaður — ogá
kyn til þess, segja menn.
— Ertu fœddur rned silfurskeid í munni, eins og
sagt er?
„Ekki tel ég það nú vera. Ég held að ég geti
með góðri samvisku fullyrt að ég hef þurft að
vinna fyrir því sem ég á og því sem ég er í dag."
— En engu ad síður fékkstu Hótel Valhöll á
Þingvöllum ad erfðum eftir föður þinn, ekki
satt?
„Ég erfði aðeins hlut í Valhöll eftir foreldra
mína. Ég hafði þegar eignast helming fyrirtæk-
isins, og var reyndar búinn að eiga hann í nokk-
ur ár, þegar faðir minn lést árið 1980. Eftir það
tók ég við rekstrinum að fullu."
— Faðir þinn var...?
„Faðir minn var Ragnar Jónsson veitingamað-
ur, sem meðal annars stofnaði Þorscafé hér í
Reykjavík. Núna er sá staður rekinn af mági
mínum og systur, og þar er ég einnig aðili að."
Stofnaði Tjarnarbúð!
— Þú hefur augljóslega snemma hafið afskipti
af hótel- og veitingarekstri?
„Já. Áður en ég hóf að starfrækja Hótel Val-
höll hafði ég haft ýmisleg önnur afskipti af veit-
ingastörfum. Ég hélt til náms á hótelskóla í Sviss,
þar sem ég var í tvö ár. Það er að segja 1961 til
1963. I þessum skóla, sem er í borginni Laus-
anne, var lögð áhersla á alhliða menntun í mínu
fagi, bæði bóklegar greinar og verklegar. Þar tel
ég mig hafa öðlast góða yfirsýn yfir það sem að
þessum málum lýtur og þar fékk ég tækifæri til
að takast á við hlutina. Það var ekki algengt þá
að Islendingar héldu til náms á slíka skóla; ég
held að það hafi einungis gert einir tveir eða þrír
á undan mér. Ég kunni vel við mig í Sviss, þótt
ég hafi lítið haldið tengslum við landið síðan,
eins og gengur. En auðvitað hef ég komið þang-
að nokkrum sinnum, eftir að ég lauk námi."
— Hvað tók við að námi loknu?
„Ég kom heim og tók að mér veitingarekstur
í Oddfellow-húsinu. Þar var ég í fimm ár með
veitinga- og fundasali — einnig fyrir Oddfellow."
— Ertu félagi í Oddfellow-reglunni?
„Ég gekk í hana, en ég hafði einfaldlega ekki
tíma til að sinna því félagsstarfi sem henni fylgir.
En í Oddfellowhúsinu stofnaði ég líka skemmti-
staðinn Tjarnarbúð árið 1964; staðreynd sem
maður af þinni kynslóð hefur ef til vill meiri
intressu fyrir?"
— Satt er það, sœllar minningar. En nú ertu
búinn að leigja Hótel Valhöll til Ferðaskrifstofu
ríkisins og Regnbogann til Háskólabíós. Ætl-
arðu að draga þig í hlé frá viðskiptum og láta
þér nœgja að lifa á rentunum?
„Að sumu leyti væri sú hugmynd freistandi.
Ég hef unnið gífurlega mikið um dagana og ekki
oft tekið mér frí. Það var ekki fyrr en nú fyrir
skemmstu að ég lét gamlan draum rætast og ók
hringveginn. Ég varð ákaflega impóneraður af
landinu okkar. Maður skilur hreint ekkert í sér
að hafa átt þetta eftir, en vera svo á hinn bóginn
búinn að ferðast vítt og breitt í útlöndum! Hitt er
annað mál að ég hef ekki hugsað mér að setjast
í helgan stein, ef þú ert að spyrja að því. Enn bý
ég yfir svo mikilli starfsorku að ekki kemur ann-
að til greina en að halda áfram af fullum krafti.
Ég hef um nokkurt skeið haft áhuga á að reisa
hótel hér í Reykjavík og er núna að vinna að
markaðskönnun og öðrum athugunum á því
hvort fýsilegt sé að stofna til slíks fyrirtækis."
Vantar alvöru hótel
— Flogið hefur fyrir að þú hyggist reisa þrett-
án hœða hótel hér í borginni?
„Dæmið er enn óljóst að þessu leyti. Upphaf-
lega hafði ég hugsað mér að reisa tuttugu hæða
hótel, en borgaryfirvöld hafa ekki viljað sam-
þykkja svo háa byggingu."
— Hvar hefurðu hugsað þér að hótelið verði
staðsett?
„Ég hef fengið vilyrði frá borginni um lóð í
nýja miðbænum í Kringlumýri. Það þykir mér
kjörinn staður."
— Muntu hafa samstarf við erlenda aðila um
hótelbygginguna?
„Já, það hef ég í hyggju. En að svo stöddu get
ég ekki látið uppi um hvaða aðila er að ræða.
Enn er málið á samningastigi, og því ekki unnt
að skýra frá hverjir eiga í hlut.
— Er raunveruleg þörf fyrir nýtt stórt hótel í
Reykjavík?
„Ég er þeirrar skoðunar að svo sé. Að vísu hef-
ur að undanförnu orðið töluverð aukning í hót-
elrekstri hér í borginni og í nágrannabyggðum
hennar. Er þar auðvitað skemmst að minnast
nýja hótelsins í Hveragerði. En samt sem áður
tel ég að ekkert veiti af að byggja hótel eins og
það sem ég hef í huga, því að vissulega er hér
skortur á ákveðinni þjónustu."
— Ertu nýjungagjarn œvintýramaður í við-
skiptum?
„Ég veit ekki hvað ég á að kalla það. Ég hef
lengi átt mér þann draum að reisa hér hótel sem
væri frábrugðið þeim sem fyrir eru um það að
á því væri raunverulegur internasjónal blær.
Það verður að segjast eins og er að hingað til
hafa hótelmál á íslandi einkennst af óþarflega
mikilli sveitamennsku."
— Er þetta ekki bara snobb?
„Nei, þetta er ekkert snobb — heldur nauð-
syn. Ég geri mér aftur á móti fyllilega grein fyrir
því að hér er engin þörf fyrir eitthvert de-luxe-
hótel. En það vantar tilfinnanlega bisniss-
mannahótel í háum gæðaflokki fyrir fólk sem
gerir kröfur og þar sem boðið er upp á fyrsta
flokks þjónustu. Slíkt hótel hefur enn ekki verið
byggt hér á landi."
— /þessu sambandi langar mig að varpa fram
spurningu um fyrri hótelrekstur þinn: þú hefur
ekki farið út í að leigja ríkinu Hótel Valhöll
vegna þess að reksturinn vœri farinn að ganga
illa?
„Nei, síður en svo. Ég gerði lagfæringar á Val-
höll fyrir nokkrum árum, og reksturinn gekk í
hvívetna mjög vel. Hins vegar er því ekki að
neita að á Þingvöllum er aðeins hægt að vera
með veitingastarfsemi fjóra mánuði á ári. Sú
staðreynd hefur auðvitað í för með sér ákveðna
erfiðleika. Þó vil ég taka fram að ég hef aðeins
leigt Valhöll — og reyndar Regnbogann líka —
til tveggja-þriggja ára, og er allt óráðið hver
framvindan verður að þeim tíma loknum."
Guðrún Gísladóttir falleg
— Úr hótelinu í bíó: Þú varst með Hafnarbíó á
sínum tíma. Síöan byggðirðu Regnbogann og
ollir þar með byltingu í bíói hérlendis.
„Ég tek hiklaust undir það að með tilkomu
Regnbogans árið 1978 hafi orðið bylting í bíó-
málum. Hagkvæmnin sem er fólgin í því að vera
með marga litla sali í stað eins stórs, eins og áður
hafði einvörðungu tíðkast, er svo mikil að allur
samanburður er út í hött. Hér er auðvitað um að
ræða svar við harðnandi samkeppni frá öðrum
sviðum afþreyingariðnaðarins. Það Ieikur eng-
inn vafi á því að bíó með einum sal eiga orðið
ákaflega erfitt uppdráttar.
Áður en ég fór út í þennan bíóbisniss var ég
búinn að fylgjast með því sem var að gerast er-
lendis, og ég hafði ekki komist hjá að veita því
athygli hvernig sjónvarpið hafði nánast gengið
af bíóinu dauðu — til dæmis í Bretlandi. Ná-
kvæmlega það sama var uppi á teningnum hér
á landi fyrst eftir tilkomu íslenska sjónvarpsins
árið 1966. En síðan lifnuðu kvikmyndahúsin við
aftur, þegar nýjabrumið var farið af sjónvarpinu
og hagræðingu hafði verið komið á í rekstrin-
um. Þróunin í þessum málum hér var mjög í takt
við það sem gerðist í öðrum löndum."
— Skœður óvinur bíósins er vídeóið. Þú, kvik-
myndahúsaeigandinn, varðst einna fyrstur til að
hefja innflutning á því.
„Já, myndbandið kom til skjalanna eins og
þjófur á nóttu; skyndilega var vídeóvæðing
lausnarorðið. Þegar ég stofnaði myndbanda-
leigu á sínum tíma held ég að ég hafi haft að leið-
arljósi gömul sannindi: if you can’t beat them,
join them... Ég áleit að myndböndin hlytu óhjá-
kvæmilega að hafa í för með sér samdrátt í kvik-
myndahúsarekstri og vildi því hafa vaðið fyrir
neðan mig. Ég starfræki nú ásamt öðrum hluta-
félagið Myndbandaleigu kvikmyndahúsanna;
við erum með útibú víðsvegar um landið og á
fjórum stöðum í Reykjavík. En það hefur sem
betur fer komið í ljós að dagar bíósins eru ekki
taldir, síður en svo. Hins vegar eru nú gerðar
meiri kröfur til kvikmyndahúsa en áður; það
verður að gæta þess að bjóða sífellt upp á nýjar
myndir sem enn eru ekki komnar á vídeó; það
er nauðsynlegt að skipta oftar um myndir en áð-
ur tiðkaðist.
— Þínum viðskiptum fylgja greinilega nýjung-
ar og œvintýri. En víkjum að öðru: tengjast ekki
kvikmyndabransanum heilmikil ferðalög út um
allan heim?
„Jú, ég ferðast töluvert mikið vegna þeirra
viðskipta. Ég fer á hverju ári á kvikmyndahátíð-
ina í Cannes, lít reyndar á það sem eitt af skyldu-
störfum mínum að vera viðstaddur í upphafi
þeirrar hátíðar. Nú síðast keypti ég einmitt
myndina sem hlaut gullgálmann, Mission sem
Roland Joffe leikstýrði. Ég var mjög hrifinn af
henni. í Cannes sá ég líka Fórnina, nýjustu kvik-
mynd Tarkofskís. Það gerði ég eiginlega af þeirri
ástæðu einni að mér þykir hún Guðrún Gísla-
dóttir svo falleg leikkona. En myndin sjálf...
Sannast sagna þá gekk ég út af henni miðri, og
var ekki einn um það. Tarkofskí er alltof þungur
fyrir ininn smekk. Ég get ekki alveg gert mér
grein fyrir því hvaða tilgangi framleiðsla slíkrar
kvikmyndar þjónar. Manni dettur ósjálfrátt í hug
sagan um nýju fötin keisarans — þú skilur?
— Ég held að ég fari nœrri um það. Sástu
framlag fslendinga til hátíðarinnar?
„Já, já. Og ég hitti fólkið sem vann við Skepn-
una..."
— Kvikmynd Hilmars Oddssonar, Eins og
skepnan deyr?
„Einmitt. Hún gekk ágætlega og hlaut hlýjar
móttökur. Hinu er auðvitað ekki að leyna að það