Helgarpósturinn - 11.12.1986, Blaðsíða 4

DÓMUR í SKAÐABÓTAMÁLI TÍFALDS ÍSLANDSMEISTARA í TUGÞRAUT VEGNA SLYSS í BALDURSHAGA
Elías Rúnar Sveinsson slasadist illa er hann rann í bleytu í
hripleku œfingahúsnœði — Baldurshaga — sem borgin á og
leigir íþróttafélögunum. Niðurstaða dómara í bœjarþingi
Reykjavíkur: Vangœslu Elíasar um að kenna. Borgin sýknuð
í þessu mikilvœga prófmáli.
Elías Rúnar Sveinsson, tífaldur íslandsmeistari [ tugþraut, krýpur hér á hripleku „þaki" íþróttasalar Baldurshaga, fyrir ofan þann stað þar sem hin örlagaríka bleyta
myndaðist. i baksýn er sundhöllin í Laugardal: „Á meðan tugmilljónum er dælt í sundhöllina eiga frjálsíþróttamenn að sætta sig við hriplekt leiguhúsnæði borgarinnar.
Samkvæmt dómi bæjarþings Reykjavíkur ber leigusalinn, Reykjavikurborg, enga ábyrgð. Það er greinilegt að ég mátti ekki vinna þetta mál, því það er prófmál og Ijóst
að fleiri kærur myndu fylgja [ kjölfarið ef ég ynni."
Þann 29. nóuember 1982 var
Elías Rúnar Sveinsson, tífaldur ís-
landsmeistari í tugþraut, að œfa
sig í Baldurshaga — sem er íþrótta-
salur áLaugardalsvellisem borgin
á og leigir út til íþróttafélaga. Með
ftonum á œfingunni voru Valbjörn
Þorláksson, þjálfari Elíasar og
Gísli Sigurðarson íþróttamaður.
Iþróttasalur þessi hefur um árabil
lekið og ítrekaðar kvartanir
íþróttafélaganna árangurslausar
— bráðabirgðaviðgerðir höfðu að
litlu gagni komið. Við œfingar í
grindahlaupi féll Etías skyndilega
með þeim afleiðingum að hann
stórslasaðist er vinstri fótur hans
snerist undir honum. Elías féll eftir
að hafa stokkið yfir eina grindina
og lent með fótinn á bleytusvœði.
A slysadeild Borgarspítalans kom
í Ijós að hliðarbönd og krossbönd
voru slitin og eftir skurðaðgerð
kom enn fremur í Ijós að taug var
mikið skemmd og báðir liðþófar
rifnir. Taugaskemmdin olli lömun
og skertu skyni á vinstra fœti og
þótti nœsta öruggt að Elías fengi
slitgikt í hnéð eftir 10—15 ár.
íþróttaferill Elíasar hafði fengið
snöggan endi.
Umsjónarmaður Baldurshaga
tilkynnti ekki sérstaklega um slys-
ið, en hjá Elíasi tók við endurhæf-
ing. Hann fór síðan til rannsóknar-
deildar lögreglunnar í Reykjavík
og gaf skýrslu um slysið og í kjöi-
farið fylgdu skýrslur vitnanna,
Valbjarnar, Gísla og umsjónar-
mannsins, Konráðs Olafssonar.
Valbjörn og Gísli staðfestu að
mestu framburð Elíasar, utan hvað
þeir sögðust hafa orðið varir við
bleytu við upphaf æfingarinnar,
en Elías ekki. Konráð sagðist hafa
þurrkað upp bleytu fyrir æfingu
þeirra félaga og sett síðan tusku
yfir blettinn á umræddum stað
þeim til viðvörunar. Þessi tuska
hefði hins vegar verið fjarlægð, en
enginn kannast við að hafa gert
það.
í nóvember 1983 var Elías met-
inn til örorku af Birni Önundar-
syni, tryggingayfirlækni. Mat
Björn Elías 100% öryrkja í 6V2
mánuð frá slysadegi, eftir það
65% öryrkja í 3 mánuði og varan-
lega 35% öryrkja.
3 MILLJÓNA KR.
SKAÐABÖTAKRAFA
Um vorið hafði lögmaður Elías-
ar, Arnmundur Bachmann, ritað
borgarlögmanni og farið fram á
skaðabætur, en í svari sínu vísaði
borgarlögmaður hins vegar alfar-
ið á tryggingafélag Elíasar, Sjóvá.
Sjóvá hafnaði hins vegar bóta-
skyldu. Bréfaskriftir til borgaryfir-
valda héldu áfram, en loks kom að
því að í nóvember 1985 var lögð
fram í bæjarþingi Reykjavíkur
stefna á hendur borgaryfirvöld-
um, þegar sýnt þótti endanlega að
samningaumleitanir um bætur frá
borginni yrðu árangurslausar.
Lögmaður Elíasar benti á skaða-
bótaábyrgð borgarinnar á slysinu,
samkvæmt húsbóndaábyrgð,
enda íþróttasalurinn í eigu borgar-
innar og mistök umsjónarmanns
borgarinnar að fjarlægja ekki við-
komandi bleytublett. Meginskaða-
bótakrafan hljóðaði upp á rúm-
lega 1,2 milljónir króna, en í heild
nam upphæðin 3 milljónum
króna. Sérstaklega var bent á van-
búnað hússins, þ.e. að alvanalegt
sé að bleyta myndist á íþrótta-
svæðinu sökum þakleka og að
umsjónarmaðurinn hafi vitað um
bleytu þessa en ekki gætt þess
sem skyldi að forða því að bleyta
myndaðist á hlaupabrautinni og
með því sýnt af sér „stórkostlega
gáleysislega háttsemi".
Lögmaður borgarinnar, Hákon
Árnason krafðist sýknu, en til vara
að sök yrði skipt. Benti hann á að
þak íþróttahússins hefði lengi lek-
ið „af óviðráðanlegum ástæðum"
og að bleytublettir mynduðust oft,
en þetta væri íþróttamönnum,
sem þarna stunduðu æfingar, vel
kunnugt. Mótmælti Hákon því sér-
staklega að borgin bæri ábyrgð á
búnaði íþróttahússins eða hann
saknæmur og einnig því að starfs-
maður hefði sýnt vanrækslu.
Sagði hann Elías hafa tekið á sig
áhættu af slysinu og þá firrt sig
hugsanlegum bótarétti. „Grinda-
hlaup hefur almennt talsverða
slysahættu í för með sér, sem iðk-
andi þess verður að bera af alla
áhættu og sama gildir um aðstæð-
ur allar á æfingastað, sem iðkandi
þekkir eða má vera kunnugt um.
Við umsjónarmann hússins er
ekki að sakast, en hann þurrkaði
af gólfinu áður en stefnandi og fé-
lagar hófu æfingar sínar," segir
Hákon í greinargerð sinni. Hann
benti enn fremur á að úrbætur á
lekanum hefðu reynst árangurs-
iausar og ósaknæmt með öllu að
„leyfa fullorðnum og reyndum
íþróttamönnum, er vissu um lek-
ann, að æfa sig í húsinu". Þá mót-
mælti Hákon skaðabótafjárhæð-
unum sem allt of háum og órök-
studdum. Lagði Hákon áherslu á
þátt Elíasar sjálfs, að hann hefði
sýnt gáleysi og tekið áhættu.
DOMUR: VANGÆSLA
ELÍASAR SJÁLFS
Dómur í bæjarþingi Reykjavíkur
féll 29. september sl. Dóminn
kvað upp Steingrímur Gauti Kristj-
ánsson borgardómari. Hafði hann
farið á vettvang og kannað að-
stæður. Meginniðurstöður Stein-
gríms voru eftirfarandi: „Töluvert
virðist hafa verið gert til að stöðva
leka eða draga úr honum með því
að leggja vatnsþétt efni yfir verstu
lekastaðina, en til að komast ör-
ugglega fyrir meinið, mun þurfa
að leggja sérstakt rakaþétt lag yfir
plötuna og steypa síðan yfir með
sérstakri steinsteypu. Þessi aðgerð
er álitin munu kosta margar millj-
ónir króna og nægileg fjárfram-
lög hafa enn ekki fengist til þess
verks.
Alkunna er að íþróttamenn eru
jafnan háðir veðurskilyrðum við
æfingar og keppni utanhúss, og
þótt íþróttasvæði séu undir þaki er
engin trygging fyrir að þau séu
laus við bleytu og leka. Þannig
getur eðlilegur loftraki t.d. þést á
gleri í gluggum og loftum og leitað
niður á gólf. Af gögnum málsins
verður ekki ráðið að íþróttaað-
staðart í Baldurshaga hafi verið
haldin þeim annmörkum vegna
þakleka að óverjandi sé að láta
íþróttamönnum hana í té til æf-
inga eða keppni. Fyrirsvarsmenn
íþróttafélaganna hafa þegið að
nota þessa aðstöðu vitandi um
annmarkana, og íþróttamennirnir
verða að laga sig að þeim aðstæð-
um sem þar eru, enda verður ekki
talið að hægt sé að bæta úr því
sem áfátt er öðruvísi en að leggja
í mjög mikinn kostnað sem ekki er
með sanngirni hægt að ætlast til
að borgaryfirvöld leggi í að við-
lagðri skaðabótaskyldu gagnvart
íþróttamönnunum ef illa fer. Telja
leftir Friðrik Þór Guðmundsson
verður með öllu ósannað að um-
sjónarmaður hússins hafi brugðist
öðruvísi við en venja var til og ætl-
ast mátti til af honum þegar hann
varð bleytunnar var. Félagar stefn-
anda urðu báðir varir við bleytuna
og það hefði stefnandi einnig átt
að gera. Álitaefni er hvort stefndi
hefði ekki átt að sjá til að greinileg
skilti væru uppi í salnum um þá
hættu sem stafaði af þaklekanum,
en að því er stefnanda snertir
verður ekki talið að hugsanleg
vanræksla í því efni skipti máli þar
sem hann var þaulkunnugur öll-
um aðstæðum. Samkvæmt þessu
verður ekki talið að slys stefnanda
verði rakið til annars en vangæslu
hans sjálfs eða óhappatilviljunar
og þykir því verða að sýkna
stefnda af öllum kröfum stefn-
anda.“
Steingrímur sýknaði borgina af
öllum kröfum Elíasar og felldi nið-
ur málskostnað. Um rök Stein-
gríms verða lesendur að dæma,
en sjálfur er Elías ekki í vafa um
ástæður þess að borgin var sýkn-
uð og hefur áfrýjað dómnum til
hæstaréttar.
ELÍAS: ÉG MÁTTI EKKI
VINNA MÁLIÐ
„Dómarinn talar um að íþrótta-
menn hafi „þegið" þessa aðstöðu
eins og um einhvers konar ölmusu
hafi verið að ræða, en þetta er
auðvitað hlægileg rök. Og svo er
talað um slysahættu sem samfara
sé grindahlaupi. Þegar þetta gerð-
ist hafði ég stundað grindahlaup í
17 ár án óhapps og ég veit ekki til
þess að nokkur hafi slasast um
áratugaskeið í þessari íþrótt. Þeir
bera því við að ég hafi átt að vera
kunnugur aðstæðum þarna, en
sannleikurinn er sá að maður veit
aldrei hvar bleyta getur verið
mynd Jim SmartHH^HBHi
þarna og auðvitað verður maður
að einbeita sér að íþróttinni, en
verkefni umsjónarmanns að huga
að bleytublettum. Það verður að
athugast að svona er þetta búið að
vera í mörg ár og er enn. Við þiggj-
um ekki þessa aðstöðu, heldur
borgum fyrir hana og auðvitað er
forkastanlegt að ábyrgð leigusal-
ans skuli vera engin. Málið er í
mínum augum afskaplega einfalt,
dómarinn gerðist vilhallur borg-
inni, enda greinilegt að ég mátti
ekki vinna þetta mál, því það er
prófmál og ljóst að fleiri kærur
myndu fylgja í kjölfarið ef ég ynni.
Mér líst illa á dómskerfið ef þetta
er dæmi um gang mála þar á bæ,“
sagði Elías í samtali við Helgar-
póstinn.
Elías er húsasmiður og varð fyr-
ir umtalsverðu tekjutapi við slysið.
Þannig var „höfuðstólsandvirði
vinnutekjutaps" metið í haust á
1,2 milljónir króna. Elías fékk á
móti bætur upp á 175 þúsund frá
Tryggingastofnun ríkisins vegna
ferðar til Bandaríkjanna, þar sem
hann gengst undir leiser-meðferð,
en þurfti sjálfur að greiða ferða-
kostnaðinn. Bati hefur sem betur
fer reynst nokkur hjá Elíasi, en
íþróttaiðkun hans er engu að síður
lokið. í samtali við Helgarpóstinn
benti Elías sérstaklega á þau rök
dómarans að ekkert fé hefði feng-
ist til viðunandi viðgerða á íþrótta-
salnum í Baldurshaga. „Á meðan
tugmilljónum króna hefur verið
dælt í sundhöllina í Laugardal,
meðal annars í áhorfendastúkuna
sem enginn notar nema á stöku
góðviðrisdögum til sólbaðs, eiga
frjálsíþróttamenn að sætta sig við
hriplekt húsnæði borgarinnar í
Baldurshaga. Samkvæmt þessum
dómi ber borgin enga ábyrgð.
Enda ekki að sjá að úrbætur séu í
sjónmáli."
4 HELGARPÓSTURINN