Helgarpósturinn - 26.03.1987, Blaðsíða 2

ÚR JÖNSBÓK
„Á réttri leið“ (brot úr Eddu hinni nýju)
eftir Jón Örn Marinósson
JÓN ÓSKAR
Þá mælti Gangleri: „Ýmsar eru frásagnir af
sjálfstæðismönnum og margar opnur í mál-
gagni flokksins og mikill er mannfjöidi í Val-
höll. Svo njóta trú minnar að allmikill höfð-
ingi er Þorsteinn prúði er hann stýrir svo
miklum her. Eða hvað er skemmtun sjálf-
stæðismanna þá er þeir sitja eigi landsfund?"
Hárr segir: „Hvern dag, þá er þeir í morg-
unbænum hafa Iofsungið hina frjálsu sam-
keppni, þá hervæða þeir sig og ganga út á
meðal fólksins og fella hver annan. Það er
leikur þeirra. Og er líður að kosningum, þá
ríða þeir heim til Vaihallar, sitja landsfund og
eru á réttri leið.
En satt er það er þú sagðir: Mikill er fyrir
sér Þorsteinn prúði og mörg dæmi finnast til
þess.“
Þá mælti Gangleri: „Heyrt höfum vér sagt
frá þeim atburðum, er oss þykja ótrúlegir að
sannir muni vera. Hvað kunnið þér frá slíku
að herma?“
Hárr segir: „Auðsýnt er að þú vilt þessi tíð-
indi vita þótt oss þyki eigi fagurt að segja. En
það er upphaf þessa máls að Þorsteinnprúði
byrjaði ferð sína og riðu með honum Olafur
formaður minni og Geir harður. Þorsteinn
hafði ekki vopna utan veldissporta sinn.
Þeir komu í mörk stóra. Þar leituðu þeir
sér náttbóls. En er kom að dagan, þá sá Þor-
steinn mann hvar lá skammt frá honum í
skóginum og var sá eigi lítill. Hann lék að
knetti annarri hendi og stóð reykur af vitum
hans og mátti illa sjá hvað maður þessi hafð-
ist að í kófinu. Þorsteinn spennir sig megin-
gjörðum og óx honum flokksmegin. Og í því
bili hættir sá maður leiknum og stóð skjótt
upp, en þá er sagt að Þorsteini varð bilt einu
sinni að slá hann niður með veldissprota sín-
um og spurði hann að nafni.
En sá nefndist Albert og spurði ef Þor-
steinn vildi hafa föruneyti hans, en Þorsteinn
játti því. Þá batt Albert hagsmuni þeirra alla
i einn bagga og lagði á bak sér. En síð að
kveldi leitaði Albert þeim náttstaðar undir
eik nokkurri mikilli.
Þá mælti Albert til Þorsteins að hann vill
ieggjast niður og sofa, — „en þér takið hags-
muni vora og leysið mína frá yðrum".
Því næst sofnar Albert og hraut fast. En
Þorsteinn tók hagsmuni þeirra og skal leysa
í sundur, en svo er að segja sem ótrúlegt mun
þykja, að engi knút fékk hann leyst og engi
áíarendann hreyft svo að þá væri lausari en
áður. Og er Þorsteinn sér að þetta verk má
eigi nýtast, þá varð hann reiður, greip þá
veldissprota sinn tveim höndum og steig
fram öðrum fæti þar, er Albert lá, og lýstur
í höfuð honum. En Albert vaknar og spyr
hvort laufsblað nokkurt féll í höfuð honum.
Þorsteinn segir að þeir muni þá sofa ganga
og síðan til landsfundar. Ganga þeir þá undir
aðra eik. Er það þér satt að segja að ekki var
þá óttalaust að sofa.
En að miðri nótt, þá heyrir Þorsteinn að
Albert hrýtur og sefur fast, svo að dunar í
skóginum. Þá stendur hann upp og gengur til
hans, reiðir veldissprotann títt og hart og
lýstur ofan í miðjan hvirfil honum. Hann
kennir að sprotabroddurinn sökkur djúpt í
höfuðið.
En í sama bili vaknar Albert og mælti:
„Hvað er nú? Féll akarn nokkurt í höfuð mér,
eða hvað er títt um þig, Þorsteinn?"
En Þorsteinn gekk aftur skyndilega og
svarar að hann hafði þá nýlesið Helgarpóst-
inn, sagði að þá var mið nótt og enn væri mál
að sofa. Þá hugsaði Þorsteinn það ef hann
kæmi svo í færi að slá hann ið þriðja högg,
að aldrei skyldi hann sjá sig síðan, liggur nú
og gætir, ef Albert sofnaði enn fast. En litlu
fyrir dagan þá heyrir hann að Albert mun
sofnað hafa, stendur þá upp og hleypur að
honum, reiðir þá veldissportann af öllu afli
og lýstur á þunnvangann, þann er upp vissi.
Sökkur þá sprotinn upp að krúnunni.
En Albert settist upp og strauk vangann og
mælti: „Hvort munu fuglar nokkurir sitja í
trénu yfir mér? Mig grunaði, er ég vaknaði,
að tros nokkurt af kvistunum félli í höfuð
mér. Hvort vakir þú, Þorteinn? Mál mun vera
upp að standa og klæðast, en ekki eigið þér
nú langa leið fram til borgarinnar þar sem
byggir hulduher. Heyrt hefi ég að þér hafið
kvisað í milli yðar að ég væri ekki lítill mað-
ur vexti, en sjá skuluð þér stærri menn, ef
þér komið í hulduherinn. Nú mun ég ráða yð-
ur heilræði. Látið þér eigi stórlega yfir yður.
Ekki munu skotliðar Helenu vel þola þvílík-
um kögursveinum köpuryrði. En að öðrum
kosti hverfið aftur, og þann ætla ég yður vera
betra af að taka. En ef þér viljið fram fara þá
stefnið þangað á eigin ábyrgð, en ég á nú upp
leið og rétta til vina minna er þér megið nú
sjá.“
Tekur Albert hagsmuni sína og kastar á
bak sér og snýr þvers á braut í skóginn frá
þeim og er þess eigi getið að Þorsteinn bæði
þá heila að hittast.
Þorsteinn snýr fram á leið og þeir félagar,
koma til borgarinnar og í búðir hulduhers,
koma fyrir drottninguna Helenu og kvöddu
hana, en hún leit seint til þeirra og glotti við
tönn og mælti: „Seint er um langan veg að
spyrja tíðinda, eða er annan veg en ég hygg,
er þessi sveinstauli formaður flokksins? En
meiri muntu vera en mér líst þú, eða hvað
íþrótta er það er þú þykist vera við búinn?"
Þá mælti Þorsteinn að helst vill hann það
taka til að drekka vinarskál á móti einhverj-
um manni í liði drottningar. Helena segir að
það má vel vera og kallar skutilsvein sinn,
Ásgeir Hannes, biður að hann komi fram
með vinarskálina og fái Þorsteini í hönd.
Þá mælti Helena: „Af vinarskál þessari
þykir þá vel drukkið, ef í einum drykk geng-
ur af, en sumir vinir okkar drekka af í tveim-
ur drykkjum, en engi er svo lítill vinur að eigi
gangi af í þremur."
Þorsteinn lítur á vinarskálina og sýnist
ekki mikil og er þó heldur víð, en honum er
þörf á vinum, tekur að drekka og svelgur all-
stórum og hyggur að eigi skal hann þurfa að
lúta oftar í slíkar skálar. Hann drekkur sem
ákaflegast má hann og þreytir á drykkjuna
sem honum vannst til örendi. Og er hann
tók vinarskálina af munni sér og sér í, þá leist
honum sem svo að hefði helst nokkur munur
á fengist og var þó mikið eftir. Þá býður hann
upp vinarskálina og vill eigi drekka meira.
Þá mælti Helena: „Auðsætt er nú að langt
er bil frá bolla að vör."
En er Þorsteinn heyrði þetta, greip hann til
veldissprotans og bregður á loft, en er hann
skal fram reiða þá sér hann þar hvergi
Helenu. Og þá snýst hann að hulduhernum
og ætlar að brjóta á bak aftur. Þá sér hann þar
landsfundarfulltrúa marga og samhuga en
engan hulduher. Snýr hann þá aftur og þeir
félagar og fara út í kosningar."
Þá mælti Gangleri: „Allmikill er fyrir sér
Albert hinn digri að hann á hulduher þann, er
mikinn mátt hefur, en hvað hefur alþýða í
vesturbænum sagt um þessi tíðindi?"
Hárr svarar: „Þótt svo hafi verið að mistök
nokkur og yfirsjónir hafi svo verið slæm og
til afspurnar ill, að Albert hafi eigi getað af
þeim hreinsast, þá er eigi skylt að segja frá,
fyrir því að mörg dæmi eru til þess og því eru
allir skyldir að trúa að Albert er máttkastur
og bestur. Sjálfur veit hann sönn tíðindi af að
segja, og munu vinir hans margir því trúa að
hann mun eigi ljúga nú ið f yrsta sinn er aldrei
laug fyrr.“
AUGALEIÐ
2 HELGARPÓSTURINN