Alþýðublaðið - 27.04.1927, Page 2

2
ALP. YtíUÍSLAtlÍÖ
I ALPÝ»U®LAÐS»
: kemur út á hverjum virkum degi.
i Afgreiðsla i Alpýðuhúsinu við
; Hveriisgötu 8 opin frá kl. 9 árd.
til kl. 7 síðd.
• Skrifstofa á sama stað opin kl.
I 9»/a — lOVa árd. og kl. 8—9 síðd.
; Simar: 988 (afgreiöslan) og 1294
: (skrifstofEm).
• Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á
: mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15
; hver'mm. eindálka.
: Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan
; (i sama húsi, sömu símar).
MpMgl.
Neðri deiið.
Gengisviðankinn o. fl.
Þar kom framlenging 25;®/o
gengisviðaukans til 2. umr. í gær.
Hafði fjárhagsnefndin ekki látið
á sér standa að mæla með henni,
og hafði Klemenz framsögu
nefndarinnar. H. Stef. og Ásgeir
skriiuðu að vísu undir álitið með
fyrirvara, en hann táknaði ekki
annað en máttlausa óánægjuyfir-
lýsingu jjess, að peir væru ekki
alls kostar ánægðir með fram-
lenginguna, en mæltu samt^ með
henni. Héðinn Valdimarsson; vitti
þau óheilindi, sem þjóðinni væru
hvað eftir annað sýnd með því að
láta líta svo út i lögum þessum,
að þau yrðu fljótlega numin úr
gildi og aukatollurinn niður feld-
ur, en framlengja þau svo í sí-
fellu. Ihaldsmenn hefðu og hald-
ið því á lofti á þingmálafundum,
að nú létti þessum tolli bráðlega
af. Svo kæmi stjórnin aftan að
þinginu með framlengingarkröf-
una, þ&gar langt væri liðið fram á
þing og þingmenn hefðu sem
mest að starfa, í trausti þess, að
iþá myndi þykja erliðara að koma
fram lögum um réttlátari tekju-
síofna. Jón Þorl. virðjist halda, að
hann lafi sjálfur íundið upp þessa
,jnnlendu“ aðferð — tollana —
ti.1 að ná fé í rikissjóðinn, og
ætti honum þó að vera kunnugt
um, að til eru aðrar heppilegri
'leiðir til að afla ríkinu fjár.
„Framsóknar“-menn hafi gengið
að frv. hans, tveir að vísu með
'lítils háttár fyrirvara. Á því stóð
ekki lengi. Hinu leiki meiri vafi
á, að kjósendur Iandsins láti sér
’það eins vel líká. — Klemenz
viriist vera hinn ánægðasti yfir
frv. og afsákaði jafnvel, hve
stjómin hafði lengi dregið að
leggja það fyrir þingið (dálítið
annað hljóð var raunar í „Tím-
ánum“ um daginn), og bar í bætí-
fláka fyrir tollastefnuna, Var ekki
annað að heyra, en að hann væri
sanntrúaður íhaldsmaður. — Jón
Þorl. gat ekki nei'.að því, að bæði
lögin sjálf, frv. þetta og athuga-
semd stjómarinnar við það gæfu í
skyn, að gengisviðaukinn væri að
edns til bráðabirgða, en kvað þó
stjómina geia ráð fyiir, að formið
eitt liði undir lok, þegar þar að
kæmi, en efni frv., gengisviðauk-
ánn sjálfur, yrði innlimaðu'r í toll-
lögin. — Þar af getur alþjóð séð,
hver er vilji íhaldsstjómarinnar.
Jón Þorl. kvað jafnvel ekki alveg
loku skotið fyrir, að stjómin
kunni að biðja þingið um enn
meiri tekjur, — auðvitað á sams
konar grundvelli, því að hún lítur
ekki við öðrum tekjustofnum en
tollum og öðrum þeim álögum,
sem harðast koma niður á-alþýð-
unni. Um það, hve frv. kom seint
fram, gaf J. Þ. það eitt í skyn, að
þingmenn hefðu mátt búast við
slíkri aðferð af stjórninni eins og
sjálfsögðum hlut. — Frv. var
samþykt gegn atkv. Héðins eins
og visað til 3. umr.
Frv. Jónasar Kr. um br. á sam-
þýktum um sýsluvegasjóði, sem
m. a. heimilar að leggja vegaskatt
á templarahús og ungmennafé-
lagahús, var endursent e. d. Frv.
til fjáraukalaga fyrir 1925, um
samþykt á landsreikningum sama
árs, um mat á heyi og um endur-
reisn Mosfellsprestakalls var öll-
úm vísað til 3. umr, heymatinu
með þeirri aðalbreytingu, að yfir-
matsmaður sé ekki skipaður. E. d.
hafði sett það ákvæði í frv. um
Mosfellsprestakail, að Þingvalla-
sókn sameiraðist því á sínum
tíma. Á það félst meiri hluti
allshn. n. d., og ætlaði hann Úlf-
ljótsvatnssókn að hverfa til Arn-
arbælisprestakalls, en um þetta
var nefndin klofin, og urðu þær
lyklir umræðunnar, að niðurlagn-
ing Þingvallaprestakalls var feld
úr frv., en, það samþykt að öðru
leyti.
Færsla kjördags var tekin út af
dagskrá og kemur ekki fyrir í
dag.
Efe>£ detfsL
Frv. um rannsókn banameina
bg kenslu í m-eina- og líffæra-
fræði og frv. um breyíing á lög-
um um sandgræðslu voru afgr.
sem lög frá alþingi. Frv. um
breyting á lögum um einkasölu
‘á áfengi var tekið út af dagskrá.
Frv. um forkaupsrétt kaupstaða
og kauptúna á hafnarmannvirkj-
Srm o. _fl. var til 3. umr. Kom
þjá fram tillaga frá B. Kr. um að
vísa málinu til stjómarinnar. Var
'Sú tiliaga feld að viðhöfðu nafna-
kalli með öllum atkvæðum g;:gn
2 (J. Þorl. og B. Kr.), og var
frv. afgr. til n. d. Landskiftalög-
Jn fóru til 3. umr., en frv. um
gneiðslu verkakaups og írv. um
sölu á prestssetrinu Hesti í Ög-
urþingum fóru bæði til 2. umr. og
lallshn. Um till. til þál. um að
skora á ríkisstjórnina að nota
heimild í 1. nr. 74, 28. nóv. 1919,
úm húsagerð ríkisins, að því er
snertir byggingu landsspíía'ans,
var ákveðin ein umr.
„Dæmalaus kirkja“
heitir ritsmíð, sem Sigmundur
Sveinsson, umsjónarmaður við
bamaskóLa Reykjavíkur, hefir
samið.
Gerir hann getnað Krists að
umtalsefni. Hverfur hann frá
skynsemi og leitar til trúar.
Veður Sigmundur fram á rit-
völlinn með hjálm hugdirfsku,
skjöld skorinyrða, í brynju barna-
trúar og tvíhendir helgan bókstaf.
—• Hann kann ekki að hræðast.
Og engin ógn stendur honum af
fróðleikskrafti lærðu mannanna,
svo kölluðu.
Færir hann bókstafinn í höf-
uð biskupi, lemur á háskólakenn-
urum, lýstur unga og áhugasama
presta og pústrar guðfræðinema.
Nornir tvær sér hann í Iiði ó-
vina sinna. Þær em Andatrú og
Guðspeki. Velur hann þeim hrak-
yrði mörg. En, faðir! fyrirgef hon-
um, því að hann veit þá eklú,
hvað hann gerir. —
Þegar Sigmundur hefir gert
mesta áhlaupið, þyíur hann þessi
alvöruorð yfir sinni ástkæru þjóð,-
sem bræður hans í Kristi og
bræður hans í stjómmálum hafa
leitt og leiða:
„Villukenningar þær, semnúeni
uppi vor á meðal, hafa ekki
reynst neinar heillaþúfur um að
þreifa. Þaðan hefir sprottið laus-
ung og flokkadrættir, ábyrgðar-
leysi, virðmgarleysi fyrir öllum
yfirboðurum; öll réttlætistilfinn-
ing er stórlömuð; löggjafarþing
þjóðar vorrar er helsjúkt af bitl-
ingasýki, lögin illa gerð og
glompótt, svo að óhlutvandir
menn geta skákað í skjóli þeirra.
Á heimilum vaða bömin uppi
agalaus, og foreldramir standa
ráðþrota. Skólarnir eru ráðþrota
og lögreglan líka, af því að
„vatnsgrautar-miskunnsemin" er
hæstráðandi í öllum greinum. Við-
skiftalífið er gagnrotið orðið.
Hver af öðrum tekur lán og borgar
ekki og gerir sér enga samvizku
af. Lítið mark þykir/nú takandi á
loíorðum, hverju .sem lolað er.“ — •
Óskiljanleg fjarstæða er það,
að allar þessar svívirðingar, sern
höfundur ber þjóðrélagi voru, eigi
rót sína að rekja til andatrúar,
guðspeki eða nýguðfræði. Verð-
ur höíundur að leiía annars stað-
ar að orsökum.
En séu þau sönn, þessi alvöru-
þfungnu orð höfundar, sem. hér
eru tilfærð, mun skarnt að bíða
þjóðíélagsbyltingar.
Hallgr'.mur Jónsson.
Erlöisd siiiiskeyti.
Khöfn, FB., 22. apríl.
Kinamálin.
Frá Shanghai er símað: Áform
stjómar þeirrar, er Chiang Kai-
shek hershöfðmgi myjndaði í Nan-
king, fer að öllum líkindum í þá
átt, að leita samniuga við erlend
ríki, en krefjast þó afnáms allra
sérréttinda erlendra ríkja í Kína,
haida áfram styrjöldinni við
Norður-Kína og útrýma áhrifum
sameignarrinna í landinu. Hafa
eitt hundrað og þrjátíu sameign-
arsinnar nýlega verið teknir af
lifi í Shanghai.
Forvaxtalækkun á Bretlandi.
Frá Lundúnum er sírnað: Eng-
landsbanki hefir lækkað forvexti
um i/2 0/0.
Sama i Svipjóð.
Frá Stokkhólmi er símað: Rík-
ishankinn hefir lækkað forvextil
um 1/2%-
Khöfn, FB., 23. aprfl.
Kínafréttir.
Frá Lundúnum er símáð: Chi-
ang Kai-shek hefir bælt niður á-
'hrif samelgnarsinna í sjávarhéruð-
uifflm og einnig í Slianghai. Frá
Kanton er símað: Stjórnin í Han-
kau hefir yfirráðin í innri hlutai
Suður-Kína. Frá Shanghai er sím-
að: Bráðabirgðavopnahlé hefir
verið samið um milli Cti’ang Kai-
stieks og Norður-Kína. Chiang
Kai-shek og Chang Tso-lin semja
bandalag gegn sameignarsinnum.
Bankamálið á Formosa.
Frá Tokio er símað: Lokun For-
mosabankans veldur alvarlegri
fjárhagskreppu. Mannfjöldi hefil
gert aðsúg að bönkunum. Japans-
bönkum hefir verið lokað í tvo
■daga. Stjðmin I Japan hefir sam-
’þykt þriggja vikna almennan
skuldgreiðslufrest, en undan tekið
kaupgreiðslur.
Khöfn, FB., 24. apríL
Samvinna milli Breta og Frakka.
Frá Berlín er símað: Sá orðróm-
ur leikur á, að utanríkismálaráð-
herrar Englands og Frakklands,
þeir Chamberlain og Briand, eigi
í samningum um að korna á nýju
ensk-frakknesku handalagi með
það fyrir augum, að samvinna
takist milli Englendinga og
Frakka í Kínamálunum, Balkan-
málunum og alvopnunarmálunum..
Balkanmálin.
Frá Belgrad er símað: Þar
vænta menn þess; að mjög bráð-
lega veiði gerð ný sáttatilraun
í Balkandeilunni af Frakklands-
og Bretlands-stjórnum. Búast
inenn við því, að brezka stjórn-
in muni fara þess á leit við.
Mussolini, að hiann slaki til í mál-
um þeim, er snerta Albaniu.
„Dýr myndi Hafiiði allur“.
Frá Róm er símað: Zaniboni
heíir verið dæmdur i þrjátíu ára
fangelsi fyrir morðáformið gegn.
Mussolini 1925.
Vatnavextir í Bandarikjunum.
Frá New York borg er símað;
Vatnavextir í Missisippi hafa
valdið stórtjóni og tvö hundr-
uð menn farist.
Khöfn, FB., 25. apríl.
Kinafréttir enn.
Frá Lundúnum ér símað: Marg-
ir búast við þvi, að samningar
muni takast milli stórveldanna og