Alþýðublaðið - 11.01.1939, Page 1
RITSTJÓRX: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR
MIÐVIKUDAG II. JAN. 1939
8. TÖLUBLAÐ
Verkamannalistl lagðnr fram við
stjórnarkosningnna í D
t formannssæti Stefán Sigurðsson verkamaður
Stefán Sigurðsson.
Þórður Gíslason.
FJÖLDA MARGIR Dagsbrúnarverkamenn, sem óttast
þær afleiðingar, sem stjórn kommúnista á félags-
skapnum hefir í för með sér, hafa komið sér saman um
lista til að hafa í kjöri við í hönd farandi kosningar á stjórn
Og trúnaðarráði í félaginu.
Verður listinn lagður fram áður en tilskilinn frestur er
iiðinn og er þess vænst að verkamenn sameinist almennt
um þennan lista, svo að hann fái meirihluta og Dagsbrún
verði með því forðað frá meira afhroði en hún hefir þegar
goldið af hinni dæmafáu óstjórn og fjársóun hinna komm-
istisku æfintýramanna.
Listi Dagsbrúnarverkamanna
er svo að segja eingöngu skip-
aður starfandi verkamönnum,
og allir eru þeir þekktir að
reglusemi, gætni og um-
hyggju fyrir félagslegum sam-
tökum verkamanna.
í formannssæti er Stefán Sig-
urðsson verkamaður, Vitastíg
17, starfsmaður í Herðubreið.
Sfefán Sigurðsson er þekkt-
\jr að framúrskarandi dugnaði
og ráðdeildarsemi. Hann er
gætinn maður en viljafastur og
lætur ekki hlut sinn, þó hart
blási á móti. Hann er 46 ára að
aldri, vel máli farinn og áhuga-
samur. Þekking hans á samtök-
um verkamanna er mikil og
hefir hann ekki aðeins kynst
þeim hér, heldur og erlendis, m.
a. i Svíþjóð, þar sem hann vann
í 3 ár sem námaverkamaður og
tók þátt í félagsskap náma-
ve.rkamanna. Hans hlutverk
verður það, að stýra Dagsbrún
út, úr kviksyndi kommúnista,
út úr hinum pólitísku deilum
og gera hana eingöngu að fag-
Kristjðn Edwalð ð
isafirði ferst af
Kristján edwald,
bankastarfsmaður á ísa»
firðí fanst í gærkveldi í her-
bergi sínu örendur.
Við hlið hans lá riffill og
hafði skot hlaupið úr honum og
orðið honum að bana.
Kxistján heitinn var aðeins
tvítugur að aldri, sonur Jóns
Edwalds konsúls og hafði starf-
að, í útibúi Landsbankans í eitt
ár,
legum félagsskap verkamanna.
í varaformannssæti er Þórð-
ur Gíslason verkamaður, Loka-
stíg 4. Hann hefir átt sæti í
trúnaðarmannaráði Dagsbrún-
ar og vakið á sér mikla athygli
fyrir gáfur, rökvísi og ákveðna
framkomu. Hann tók upp sjálf-
stæða andstöðu við Héðin Valdi
marsson og klofningsstarfsemi
hans löngu áður en til átaka
kom innan Alþýðuflokksins og
voru sjónarmið hans eingöngu
fagleg, þ. e. miðuð aðeins við
hagsmuni verkamanna, sem
samtakaheildar. Fyiúr þetta
hefir Þórður Gíslason verið of-
sóttur af æsingalýð kommún-
ista, en hann hefir svarað
hverri árás, mætt þeim á
hverjum vettvangi og aldrei
látið sinn hlut. Hefir H. V. þó
gengið fremst í því að reyna að
eyðileggja ræður hans með
frammítökum og hrópum.
í ritarasæti er Felix Guð-
mundsson verkstjóri. Felix Guð-
mundsson er Dagsbrúnarmönn-
um kunnur. Allt frá fyrstu ár-
um Dagsbrúnar og fram á síð-
ustu ár, hefir hann unnið þýð-
ingarmikil störf íyrir félagið,
enda oft setið í stjóm þess.
Felix Guðmundsson stjórnaði
og sigraði í fyrsta verkfallinu,
sem Dagsbrúnarverkamenn
háðu, í hafnarvinnunni 1913 og
virtist þó vera við óviðráðan-
lega örðugleika að stríða. Varð
sá sigur og geysilega þýðingar
mikill fyrir framtíð félagsins
og hyrningarsteinninn að þeim
sigrum, sem Dagsbrún vann allt
til ársins 1936, en þá hófst nið-
urlægingartímabil félagsins. —-
En það er ekki aðeins að F. G.
hafi stjórnað þessari fyrstu
vinnudeilu Dagsbrúnarverka-
manna 1913, heldur átti .hann
Sigurbjörn Marlusson.
Felix Guðmundsson,
Sigurður Guðmundsson.
mikinn þátt í einni allra fyrstu
vinnudeilu, sem háð hefir verið
hér á landi, verkfalli vega-
vinnuverkamanna við Jökulsá
árið 1904, sem verkamenn og
unnu.
í gjaldkerasæti er Sigurður
Guðmundsson verkamaður
Freyjugötu 10, sem undanfarin
mörg ár var ráðsmaður félags-
ins og rækti það erfiða starf af
dæmafárri reglusemi og prýði,
þar til s.l. sumar, að hann var
af kommúnistum rekinn úr
starfinu vegna þess m. a. að
hann vildi ekki opna sjóði Dags-
brúnarverkamanna fyrir eyðslu
klóm kommúnista, enda hafa
sjóðir félagsins síðan verið
fljótir að tæmast. Munu allir
Dagsbrúnarmenn, sem ekki eru
blindaðir af rógi kommúnista,
óska þess, að Sigurður Guð-
mundsson taki við starfi sínu
aftur.
Frh, á 4. síðu.
Kommðnhtar hlejrpa
app aðalfindi i verka
Ifðsfél. ð Datvík.
Ástœðan var að eins sú, að
Deir nrðu i minnihlnta við
stlórnarkosninguna.
AÐALFUNDUR var hald-
inn í verkamannafélaginu
á Dalvík fyrir nokkrum dögum.
Ininan félagsinis hafa luinidamifar-
i'ö veriö h,örð átöík miilli Alþýöui-
fiokksanaama og kosnmúnis'ta.
OrslH luiíölu pau, að Kristinn
Jónsison;, sem veriö hefir fonmaö-
ur félagsins, féll, og var AJþýðu-
floMcsmaÖlurinin Kristján Jó-
haninisiston kosinn formaöur meö
mikliuim mei'rihlu'fa1.
Rifari var bosiiinin Jóhanin P.
Jónsison, gjaldikieri Eirilkur Líndad
og meðsfjónruenidiu'r Bjöm Arn-
grimsison og Páll GU'ðdáuigsiaon.
Þegar æstuistu kiommúnistairnir
sóu, aÖ þeir myndiu tapa kosming-
Unum, hieyptu þeir funidinum
Upp, og varð aÖ fresta fram-
haMsstörium.
Eru þetta wenjullegar aðferðir
komon.únista, þegar þeir biða
iægii hlut og kurmugar af Dags-
brúnariundum..
Sendiberrar Roosevelts
f Itðadon og Paris ðttast
níía heimssMld i vor.
Þeir búast við þýzkri árás á Ukra-
ine eða ítalskri árás á Tunis.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins.
KHÖFN í morgun.
OENDIHERRAR Banda-
^ ríkjanna í London og
París, J. Kennedy og W.
Bullit, sem báðir eru nú
staddir í Washington, gáfu í
gær á fundi, sem haldinn var
á sameiginlegum fundi her-
málanefndar og utanríkis-
málanefndar Bandaríkja-
þingsins. skuggalega skýrslu
um ástand og horfur í stjórn-
málum Evrópu.
Sendiherrarnir lýstu því
yfir, að það væri þeirra
skoðun, að heimsstyrjöld
gæti skollið á strax í vor út
af síðustu kröfum fasista-
ríkjanna, og væri líklegast,
að hún myndi hefjast ann-
aðhvort með þýzkri árás á
Ukraine eða ítalskri árás á
Tunis.
Brezha stjðrnin treysílr
ekki friðinum.
LONDON í .gærkveldi. FO.
Sir Johin Autíersun,, hinin nýi
ráðherra Chaimberlains., fluttí
ræðu í gær og vteði fyi’ireetl-
ainir stjómarimmalr þjóÖLnini tiS
va'mair og öryggis á ófriðaírtim-
um. I ræðiu sinini ságði hann
mieðal anina'rsi:
„ViÖ vininum veiik oMtiar á
þeiim giiuinidvelii, að sú hætta vtofí
yfir jaé styrjöld feuinini að brjót-
fflst út iimaa tiltölulega skamm;-
tima. en imieö því er eltiki sagt.
Frh. á 4. síðu.
Hin Dýja stjérn danska Alpý
lokksins var
, fL C« Mamsen
ritarl og við MIS peirra 8 manna fiofeksráð
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins.
KHÖFN í morgun.
P LOKKSÞINGI danska
* Alþýðuflokksms var
slitið í gærkv. eftir þriggja
daga störf.
Það samþykti að endingu
ítarlegt ávarp til dönsku
þjóðarinnar, sem verður
borið inn á tvær milljónir
heimila eða hvert einasta
heimili í landinu.
í ávarpinu, sem var sam-
þykt með dynjandi lófataki,
er því lýst yfir, að Alþýðu-
flokkurinn muni ekki fram-
vegis frekar en hingað til
undir neinum kringumstæð-
um eða í nokkurri mynd
hafa nokkra samvinnu við
Kommúnistaflokkinn.
Kosningar í stjórn flokksins
fóru þannig, að Hedtoft Han-
sen, sem undanfaxið hefir ver-
ið ritari hans, var samkvæmt
tillögu Staunings kosinn for-
maður, og var kosningu hans
tekið með dynjandi lófataki.
Ritari fiokksins í stað Hed-
toft Hansen var kosinn H. C.
Hansen, sem síðustu ár hefir
verið forseti sambands ungra
jafnaðarmanna og er talinn
einn af efnilegustu yngri mönn-
um flokksins.
Þá var kosið 8 manna flokksráð
sem á að vera æðsta stjórn
flokksins, og hlutu kosningu í
það: Hedtoft Hansen, Stauning,
H, P. Sörensen, ritstjóri aðal*
STAUNING,
sem nú íætur af formennsku
flokksins, en á eftir sem áður
sæti í æðstu stjórn hans.
blaðs danska Alþýðuflokksins,
Social-Demokraten í Kaup-
mannahöfn, Alsing Andersen
landvarnamálaráðherra, Klii-
wer, sem verið hefir gjaldkeri
flokksins, Hartvig Frisch for-
maður Alþýðuflokksins á þingi
Dana, og Knud V. Jensen, sem
var varaforseti landssambands
dönsku verkalýðsfélaganna, De
samvirkende . Fagforbund, og
hefir gegnt forsetastörfum í
því, síðan Christian Jensen dó
í vetur.
Á kvöjdvökunmi
i kvöld lesi dr. Eiiniar öl. Svehis
son lupp úr OdysB'ái'sikviöiu Ho-
niiens og FriÖfininiur Guöjónsson
loifcari les lupp gamansögu,
Stiðrnarherinn í skot
færi við Járnbrant-
Ina i Esíremadnra.
Franco tegltt halda sðkn
inni áfram i Bataloniu.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins.
KHÖFN í morgun,
Q TJÓRNARHERINN heldur
k-P áfram sókn sinni í Estre-
madura á Spáni. Hann hefir á
6 dögum sótt um 70 kílómetra
fram og er nú kominn svo
nærri járnbrautinni frá Sevilla
tii Burgos, að hann telur sig
vera kominn í skotfæri við
hana.
Franco heldur áfram að
senda lið frá Kataloníu til Es-
tremadura, en ber þó á móti
því, að sókn stjórnarhersins
þar hafi borið nokkurn árang-
ur og heldur því jafnframt.
fram, að sókn hans sjálfs í Ka-
taloniu haldi stöðugt áfram, og
eigi hann nú aðeins 30 km. eft-
ir ófarna til hafnarborgarinnar
Tarragona við Miðjarðarhaf.
The Universalist News
hieitir b!a3, sem nýlega hefir
hiafiö göngu sína í HaJifax. Rit-
stjóri þoss er kuhiniur Vestar-
IsieirdingTur, pnesturinín Borgford.