Alþýðublaðið - 11.01.1939, Blaðsíða 4

MIÐVIKUDAG 11. JAN. 1939
■G&MLA BÍOm
Kononpr sjó-1
ræningjanna. I
(Víkingurinn).,
Stórkostleg og afar spenn- I
andi kvikmynd eftir CEC- B
IL B, de MILLE, um síð- 1
asta og einhvern frægasta I
víking veraldarsögunnar, 1
JEAN LAFITTE.
Aðalhlutverkin leika:
FREDERIC MARCH
Franciska Gaal og Akim 1
Tamiroff.
Börn innan 14 ára fá ekki 1
aðgang.
LEIKFÉLAG
REYKJAVÍKUR.
„FRÓBÁ“
Sjónleikur í 4 þáttum, eftir
Jéhann Frímann.
Sýnino i morgun kl. 8.
Lœkkað verð.
Aðgöngumiðar seldir frá kL
4—7 1 dag og eftir kl. 1 á
morgun.
Hljómsveit Reykjavíkur.
Heyjaskemmait
verður leikin í kvöld kl. 814.
Venjnlegt leikhösverð.
Aðgöngumiðar seldir í dag í
Iðnó frá kl. 1. —- Sími 3191.
UM GENGISLÆKKUN.
Frh. af 3, síðu.
inni, nema sérstakar ráðstafan-
ir yrðu gerðar til þess að koma
í veg fyrir það. Vitanlega hlyti
hækkun á helztu nauðsynjavör-
um almennings að hafa í för
með sér kröfur um almenna
kauphækkun. Hvað aðrar er-
lendar vörur snertir, ætti að
mega koma í veg fyrir verulega
verðhækkun, samkvæmt því
sem áður var sagt, þar sem á-
lagningin er yfirleitt fram úr
hófi. En vitanlega eru enn mikl-
ir möguleikar til að hækka á-
lagninguna á ýmsum vörum, ef
engar gagnráðstafanir eru
gerðar. Það sést bezt á því,
hversu fljótt ýmsar vöruteg-
undir hverfa úr búðunum, þrátt
fyrir hið háa verð á þeim. —
Það má því búazt við
nokkurri verðhækkun einnig á
þessum vörum, en þó ekki fylli-
lega eins mikilli og gengislækk-
unin nemur.
Húsabyggingar myndu verða
dýrari vegna þess hve mikið
erlent efni fer til þeirra, en í
sjálfu sér er engin ástæða til
að húsaleiga hækkaði í húsum,
sem þegar eru bygð, enda er
húsaleigan þegar gífurlega há
og ein af aðalþáttum dýrtíðar-
innar. Það er alls ekki ólíklegt
vegna hins mikla skorts á boð-
legu húsnæði, að gengislækkun
yrði tekin sem tilefni til hækk-
unar á húsaleigunni og þyrfti
því að gera öflugar ráðstafanir
til verndunar almenningi gegn
húsaleiguokri. Það verður að
teljast mjög sennilegt, að hið
Málfundafélag Aftíðu-
flokksfélags Beykjavikur
heldur æfingu í kvöld kl. 8,30
í Gagnfræðaskóla Reykjavíkur
(Franska spítalanum).
Mætið stundvíslega.
Málshefjandi Jón S. Jónsson
verkamaður.
VERKAMANNALISTINN
í DAGSBRÚN.
Frh. af 1. síðu.
í fjármálaritarasæti er Sig-
urbjörn Maríusson verkamaður,
Grandaveg 37. Hann er aðeins
27 ára, en hefir starfað í al-
þýðuhreyfingunni síðan hann
var kornungur og ætíð veitt
skemdarstarfi kommúnista
harða mótstöðu. Sigurbjörn er
kraftmikill ungur maður með
heilsteyptar skoðanir á mál-
efnum verkamanna. Hann hef-
ir alist upp innan verkalýðs-
hreyfingarinnar og í anda
hennar. Hann er sonur Maríus-
ar Pálssonar, sem um margra
ára skeið tók ákveðinn þátt í
verkalýðshreyfingunni sem full
trúi Sjómannafélagsins.
Eins og Dagsbrúnarmenn sjá,
er listinn skipaður starfandi
mönnum — og þeir eru valdir
með það fyrir augum, að
stjórn félagsins takist að bjarga
félaginu úr þeim erfiðleikum,
sem nú steðja að því. Allir þess-
ir menn munu fyrst og fremst
vinna að því að setja hin beinu
faglegu hagsmunamál verka-
manna ofar öllu öðru og út-
rýma úr félagsskapnum póli-
tískum illdeilum.
Að sjálfsögðu munu þeir
verkamenn, sem standa að
þessum lista, einnig leggja
fram lista til trúnaðarráðs-
kosninganna. Verður sá listi
skipaður 100 mönnum.
Súóin
var tiekin úr slipp í gær og
fer þann 13. i hringferö viest'ur
hækkaða verð á erlendu bygg-
ingaefni myndi draga úr húsa-
byggingum, en það myndi þýða
atvinnuleysi í byggingaiðnaðin-
um, og væri þá tvöföld ástæða
til þess að hið opinbera stuðlaði
að aukinni byggingu verka-
mannabústaða.
Um verðlag á iðnaðarvörum
var áður rætt.
Þar sem bændurnir yfirleitt
myndu frekar græða á gengis-
lækkun, er engin ástæða til að
verð á landbúnaðarvörum
hækkaði þess vegna, enda á
valdi hins opinbera að ákveða
verð á þýðingarmestu landbún-
aðarafurðunum.
Tvðfalt gengl.
Af íramansögðu ætti að
mega álykta að nokkur verð-
hækkun á neyzluvörum (þar
með talið húsnæði) almennings
sé sennileg afleiðing gengis-
lækkunar, en það sé á valdi
hins opinbera að koma í veg
fyrir að hún yrði tilfinnanleg.
Öllum myndi sjálfsagt finnast
sanngjarnt, að a. m. k. þeim,
sem lægst hafa launin og einsk-
is mega án vera, yrði bætt slík
verðhækkun með hækkuðu
kaupi.
Óhjákvæmilegt virðist vera,
— ef ekkert er aðgert, — að
verð á kornvöru (og þar
með á brauði), kaffi og sykri
hækki verulega, og yrði það
mjög tilfinnanlegt fyrir allan
almenning til sjávar og sveita.
Mér virðist þó að koma
mætti í veg fyrir þetta á tii-
glngga I Grjötagðta
12 og biðnr bana.
SÍÐDEGIS í gær vildi það
hörmulega slys til, að 2
ára gamall drengur, einkabarn
móður sinnar, Arndxsar Tómas-
dóttur, datt út um glugga á 2.
hæð hússins nr. 12 við Grjóta-
götu og var fallhæðin rúmlega
3 mannhæðir.
Drengurinn lézt í morgun kl.
5 í Landsspítalanum.
Glugginn, sem drengurinn
féll út um, er á gafli hússins.
Hann hafði verið að leika sér
við gluggann og misst út um
hann leikfang. Hann fór að líta
eftir því og skreið upp í
gluggakistuna, en féll við það
út um gluggann.
Hann kom niður á höfuðið
og varð þegar meðvitundarlaus.
Móðirin þaut út til að ná í
barnið, en maður á neðri hæð-
inni, Ólafur Jónsson, varð á
undan henni, greip barnið og
hljóp með það til Ólafs Þor-
steinssonar læknis. Var það þá
með rænu. Þaðan var dreng-
urinn fluttur í Landsspítalann
og þar lézt hann í morgun.
Dr. G. Will
heiíir ungur, þýzkur fræötaiað-
tir, sem er nýbofnnitón hingaö til
bæjiarins. Hefiir hamn veriö hér
átlur sem sendifeeniniari og áviatnn
sér þá virasiældir allra, sem kynt-
Ust hiónjufn. Dr. Will kieramr hér
þýzku í leinkiatiimium.
Séra Péto Tyrfir.gur Oddsson
hiefir luindanfarið veri'Ö á ferða-
lagi eriienidisi. í haiust fliutti hainin
fyrirlestra' lum Isiand við héskól-
íann í Utrecht. Enn fnemiur mess-
aði hainin þiar í einrai íklrlkjiunini
2- jóiadag. Hefir sém Tyrfiinigu;r
heimsótt fjöidaimarga iskóíla í
þrem löndum.
tölulega éinfaldan hátt, án þess
að neinum yrði íþyngt úr hófi
fram.
Ýms lönd hafa á undanförn-
um árum haft tvöfalt eða marg-
falt gengi. Því er vel hægt að
koma við þar, sem innflutning-
ur er aðeins veittur gegn inn-
flutnings- og gjaldeyrisleyfum,
eins og hér á sér stað, og sjálf
sagt þarf ekki að gera ráð fyrir
neinni breytingu á því skipu
lagi. fyrst um sinn hér á landi.
Innflutningur á kornvöru,
kaffi og sykri var 1937 rúmar
6 millj. kr. Ef gemgið yrði lækk-
að, mætti halda áfram að láta
innflytjendur þessara vara hafa
gjaldeyri fyrir þeim með nú-
verandi gengi.
Hugsum okkur að allir út-
flytjendur hefðu fengið 20%
hærra verð fyrir gjaldeyri sinn
1937. Ef þessar 6 millj., sem áð-
ur voru nefndar, hefðu verið
seldar með núverandi gengi,
hefðu bankarnir þurft að taka
ca. 23% hærra verð en áður
fyrir annan gjaldeyri. Þessi
hækkun um 3% myndi dreif-
ast á allar aðrar vörur og varla
geta orðið mjög tilfinnanleg.
Ég vona að af því, sem hér
hefir verið sagt, megi öllum
vera ljóst, að gengislækkun er
mjög þýðingarmikið málefni
fyrir allar stéttir og atvinnu-
vegi þessa lands, og að ekki má
að henni hrapa af rasandi ráði
í þeirri trú að hún í sjálfu sér
sé bót allra erfiðleika þjóðar-
innar. Þá gæti verið ver farið
en heima setxð.
Nætlurlækmr er KarJ S. Jóraas-
son, Sólieyja'rgötú 13, simi 3925.
NæturvörðiuT er í Reykjéviikur-
og Iðluniniajr-apóteki.
OTVARPIÐ:
19,20 Erindi: Um selveiðjaír (Árni
FtíðTÍksson fiskifr.).
19,50 Fréttir.
20.15 Kvöldvalka: a) Dr. Eiraar ÓI.
Sveirasison: Or Odyisisieife-
fcviðlu Hóiraers. Uppleistur.
b) Frlðfiinmur Guðjóinsision
leiklari: Gaímiarasaga. Upp-
iestur. c) Páll SigurðB&on,
f. bóradi: Kom úr mielgiiasi
til raiianjneldis- Eiindi. —
Eran fnemur isönglög og
hljóöfænalög,
22,00 Fréttiaágrip.
22.15 Diagskráriok.
SlöMivíliósmenn!.
Leiikfirarisœfing vextður í kvöld
Esl. 8 í firaiiieikaisail iniöbæjarsikól-
ans.
Fnamiarttr!
Miunið krMtspymuæfinguina í
kvöld hjá fyrs'tia flokki kl. 9 í
nýjia íþróttahúsi K. R. við Tjaím-
argötu.
Hljórasve't Reykjavikur
iSiýnir Meyjaiskemímumia í kvöld
kl. 8Vs-
Ámi FriMksson
fiskifræðingur flytur erindi í
útvrarpið í bvöM, isem hauin raefn-
ir: „Um iselvelðBir".
Eimsk?p.
Guilfosis er í Kianpmanrnahöfn,
GóSiafoss er á léið til Austfjarða
frá Hud, Brúairiosis er á leið til
Viestaianinaeyja M LeHh, DettÞ
ífosis er á leið til Kaupmianinia*-
hafnair, Selfiosjs er hér.
Höfrain.
Gyilir kom írá Englianjdl í gær,
Sniorri goði koon frá Engiiaradi
í fyrrinótt, Reykjiaborg fór á
kóiðiar í raótt. Þýzkuir og eniskur
togari ikomiu biliaðár í tnorgun.
Bliairthial, • • ’
enskt (sáltskip, kom í dag.
AtU MáO
sonur Áma Óia blaðamanns,
hefir feragið verpaun á Kurast-
hAand væ r'kerskoiien í KaUpraiiainraá
höfn fyrir auglýsiragateiknimjgu.
Alþýfu loliksfé’ag Reykjavíkar
tiikynnir:
Þelr ,sem ætia. aið taka þátt í
söngfiokki félagsáins, xnæti allir á
skrifstofiui féiágsiiinls í Alþýðuhúls-
ntó, efstu hæð, fimtudöigiran 12.
þ. m. kl. 8 isitlumdvíjsiiiega. Niefintíin.
Sfjarfishópiur F. U. J.
Æfing fieliltór wiðuir í kvðld, en
verðtór næstia miðvákudag. Muinið
stajrfið, sem ykfcur var fiailiið á
hendtór tóð rækja fyrir raæstu æf-
Jingu,.
Ufstfðarfangelsi fyr-
ir andstðða við naz-
istastjórnina.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
IEKISCH þýzkur rit-
stjóri, sem setið hefir í
fangelsi í tvö ár, var í dag
dæmdur í Iífstíðarbetrunar-
húsvinnu fyrir landráð.
Því er opinberlega neitað, að
hann hafi bruggað nokkurum
leiðtoga Þýzkalands banaráð.
Niekisch var talinn hafa
staðið í sambandi við hið svo
kallaða þýzka Frelsisfélag, sem
er ólöglegur félagsskapur.
Mál tveggja annara Þjóðverja
voru tekin fyrir af sama rétti
og fengu þeir vægari dóma.
tóm.
ST. FRÓN nr. 227. Fyrsti fiuindur
■stúktónna'r á þesislu. á'ri hiefvst í
Góðtemp la'rahúsiinju aranað
kvöld kL 8. — Dagskrá: 1,
Upptaka nýrra félagia. 2. Öran-
tua? mál. — Hagskrá: á) Hr.
Sveinn Særaitóndsisora, yfiriög-
xegltóþjónn: Erindi. b) Hr. Hiarns
Christiaœen yfirtómbioðsimialður:
Upples'tur. o) ? — Að ioknum
ftóndi hefe't dainz, og vcrður
tíánza'ð tíl kl. 2. — Hvaö skieðtór
ki. 12? — Féliagar, fjöknienmið
og mætið anraað kvöid k'l. 8
stiundvísíega.
Drottaingin
vex’ötór væntianilega á Aktóieyri
i kvöld. i
81 NÝJA BIO
Ranða akurlili-
an snýr aftnr
Stórfengleg kvikmynd frá
United Artists, er byggist
á síðari hltute hiraraar
hteiraisfrægu sögu Raaiða
Afeurliljain, eftir barórasi»
frú Orczy.
Aðaihltótverkin leikia:
BARRY BARNES,
SOPHIE STEWART o. fl.
Leiktórimn fier fram í Bngt-
laradi og Páris á dögwm
frönsktó stjómarbyltingair-
iranar.
Jarðarför mannsins míns og föður okkar,
Sigurðar Þórðarsonar,
sem andaðist 5. þ. m. í Sjúkrahúsi Hvítahandsins, fer
dómkirkjunni fimtudaginn 12. þ. m. og hefst með
Vesturgötu 54, kl. 1 e. h.
Guðbjörg Eyjólfsdóttir.
Jtielga Sigurðardóttir. Eiður Sigurossojti
HápnbAðii Langavegi 35.
Útsala á frökkum og vetrarkápum, einnig kventöskur
fyrir hálfvirði. Undirföt og slæður, 25% afsláttur.
Ath. Hefi fengið aftur hið margeftirspurða bláa Velur
(2 litir).
„HINN UNGI SÆGARPUR“
Frh. af 3. síðu.
höfði sér í stað þess að læra að
verða fær um að lifa sjálfum
sér og öðrum til gleði.
Hvað á þá að gera? Ég veit
eitt ráð, og það vitum við öll,
sem um þessi mál hugsum í
alvöru. Það verður að stofna
uppeldisheimili fyrir drengi hið
allra bráðasta. Við getum bók-
staflega ekkert annað gert, og
við verðum að gera það, ef við
eigum kinnroðalaust að geta
nefnt þessi mál á nafn. Ég hefi
áður í Alþýðublaðinu skrifað
greinaflokk um þessi mál og
varað við því, að líta á þá lausn
málsins eins og hið fyrirheitna
land. Ég er enn sömu skoðunar.
Ég er nú jafn sannfærður og
þá um, að við megum ekki láta
aðra drengi á uppeldisheimili
en þá, sem ómögulegt er að
ætla að verði að mönnum á
góðum heimilum.
*
G ER ENN sannfærður
um, að hinn uppeldislegi
árangur byggist fyrst og fremst
á því, að forstöðumaður þeirr-
ar stofnunar verði sérmentaður
ágætismaður, og að þrátt fyrir
alt er verr farið en heima setið,
ef málið verður leyst í flaustri,
og til forstöðu verður af handa-
hófi valinn einhver maður,
„sem vill gefa sig í það“. En
við eigum að byrja skynsam-
lega — og umfram alt að byrja
strax á undirbúningnum.
Ég veit að því verður svarað,
að við séum fátæk þjóð, og við
höfum ekki ráð á að starfrækja
slíkt heimili. En ég fullyrði, að
ef við erum svo ríkir, að við
höfum ráð á að gera alt of lítið
til að koma í veg fyrir, að ung-
ir menn gangi óáreittir veg af-
brotanna frá bamæsku, og
verði síðar þjóðinni til marg
faldrar byrðí, þá erum viS ekki
of fátækir til að stofna slíkt
heimili.
Ég fullyrði, að ef við erum
svo vel kristnir og örlátir, að
við höfum ráð á að efna til
kirkjubygginga í stórum stxl
hér í bænum, þá erarn við ekki
svo heiðnir og sínkir á fé, að
við gerum þessa minstu bræð-
ur okkar að útlögum og flæk-
ingum í okkar velkristna bæ.
Og ef við erum bara menn
— sósíalistar, kapítalistar eða
hvað sem okkur þóknast að
vera — þá vitum við, að við
erum með því að rétta þessum
olnbogabörraum bróðurhönd,
einungis að inna af hendi þá
skyldu, sem fylgir því að vera
maður.
9/1 1939.
Sigurður Magnússon.
BREZKA STJÓRNIN TREYST-
IR EKKI FRIÐINUM.
Frh. af 1. síðu.
a'ð stjórniin búist við styrjöld
bráðiegia.“
Chamberlaln kemnr til
Rómaborgar kl. 4 i dag.
LONDON í morgun. FÚ.
Chamherlain og Halifax
lávarður komu til Genúa kl. 9
í morgxm og var þeim tekið
þar af sendinefnd frá ítalska
utanríkismálaráðuneytinu og
öðrum stjórnardeildum. Þaðan
héldu þeir í einkalest Mussolin-
is og er búizt við þeim til Róm-
ar kl. 4 í dag.
Sum ítölsku blöðin hafa farið
óvinsamlegum orðum um við-
ræður þær, sem áttu sér stað í
París í gær og gefa í skyn, að
þær hafi verið Chamberlain á
móti skapi. Jafnframt halda
blöðin því fram, að ítalska
stjórnin mtrni gera kröfu tii
þess, að ágreiningurinn við
Frakkland verði ræddur í Róm.