Alþýðublaðið - 21.01.1939, Page 2

LAUGARDAG 21. JAN. 1939 ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Minningarorð
um Guðmund
Sigurðsson.
Guðmundur Sigurðsson.
M£ÐAL hinna mörgu, sem
fórust með togaranum
Ólafi 22. nóv. s.l., var Guð-
mundur Sigurðsson, Langeyr-
arvegi í Hafnarfirði.
Guðmundur Sigurðsson var
fæddur 24. júní 1894 í Teigabúð
á Akranesi og ólst þar upp hjá
foreldrum sínum. Fæðingarstað
sinn hélt Guðmundur sál. mik-
ið upp á og voru honum
bemskuminningarnar þaðan
einkar kærar, og hann lifði að
sjá staðinn stækka og taka
miklurn framförum til lánds og
sjávar. Ég minnist þess oft,
þegar við Guðmundur sál. hitt-
umst, hve hann var innilega á-
nægður yfir öllum fram-
kvæmdum, sem þar voru gerð-
ar- Guðmundur sáL ' stundaði
sjó alla tíð, fyrst framan af á
skútum ög mótorbátum, og síð-
ar á togurum. Hann gekk á
stýrimannaskólann og útskrif-
aðist þaðan 1918 með ágætri
einkunn. Hann var ágætur sjó-
maður, liðlegur og laginn til
allra starfa, enda ávalt leið-
beinandi þeim er óvanari voru.
Guðmundur var tæplega
meðalmaður á hæð, laglegur og
glaðlegur á svip, síkátur og
fjörugur, og hafði sérstaklega
gott lag á að koma öðrum í gott
skap, enda vel greindur. Hann
var kvæntur Hrefnu Jónsdótt-
ur, frá Nýja Bæ í Garði óg
áttu þau einn son, Guðjón, nú
15 ára. Eiga þau mæðgin um
sárt að binda við fráfall ágætis
eiginmanns og föður, en þó er
þeim mikili raunaléttir hinar
fögru og góðu endurminningar,
sem lifa í hugum þeirra.
Guðmundur sál. var ágætis
heimilisfaðir og lét sér mjög
ant um alla velferð heimilisins.
Hann varði miklu af frítímum
sínum í landi, í að laga og
prýða umhverfið kring um hús-
ið sitt. Þess ber og allt merki,
að þar hefir verið að verki
maður, sem kunni að meta gildi
fegurðar og smekkvísi, innan
húss var myndarskapurinn eins,
gestrisnin og alúðlegheitin, og
naut þar hinnar ágætu konu,
sem var manni sínum ávalt svo
samhent í öllu, sem við kom
að fegra og prýða heímilið. Við
fráfall Guðmundar Sigurðsson-
ar hefir íslenzka sjómannastétt-
in á bak að sjá ágætismanni
sem sá og skildi þá erfiðleika,
sem hún á við að stríða til við-
halds lífinu í baráttunni við
Ægi. Þetta verður ekki umflú-
ið, þar sem tilvera íslenzku
þjóðarinnar byggist mikið á
þessu starfi — og verður sjó-
maðurinn að horfast í augu við
þær hættur, meðan kraftur og
líf endist.
Vinur minn. Nú ertu horfinn
sýnilegum návistum og kveð ég
nú í hinzta sinn góðan félaga og
þakka samferðina í lífinu. Guð
blessi minningu þína og þinna
föllnu félaga.
Hafnarfirði í jan. 1939-
Halldór Hallgrímsson.
Aöalífundur Verkamianmafélags
R'aiufarkafmar
vair hlaldinn 15. þ. m. Meðal
aninara fiundarstiarfa viar kosm ný
stjórn, og náði enginm erud'urkosn-
ingtui, s.em vör í .stjómimini fyrir.
Formáður hininjar nýju stjómar,
er Friðmundur Jóhainneisson, AI-
þýðufLokksmalður, sean er hriaiut-
ryðjandi verkalýðshreyfingarinfn-
ar þar á istaðmtam, og befír lengst
aff verið forma'ður. Sá, sem var
formaður s .1. 2 ár og féll nú,
var íhaldamaður. HéÓins-klikan
átti ekkiert fyigi á fuindiiniuim, og
hefir því ferð Arnórs í sumar
sýnllega borið lítinin áraingur.
Enginn efast lengur um, að þess verði aðeins skammt að bíða, að Memelheraðið, sem var
lagt undir Lithauen eftir stríðið, verði aftur innlimað í Þýzkaland. íbúar héraðsins eru að yfir-
gnæfandi meirihluta Þjóðverjar, og þýzku nazistarnir beita sömu kúgunaraðferðunum og í Súdeta-
héruðunum til þess að knýja þá til fylgis við sig. Henlein Memelhéraðsins heitir Neumann, og sést
hann á myndinni til vinstri vera að halda eina af ræðum sínum- Myndin til hægri sýnir áletraðan
stöpul, sem nazistarnir hafa reist i áróðursskyni í Memel. Á honum stendur á þýzku: Ekkert getur
rænt okkur ástinni og trúnni á land okkar.
Hver framdi versta
Blæpion?
Sftir Pétnr Slgnrðsson.
VILIK ógorleg sorgaii’sag-i.
Hún gerðist skömimiu fyrir
jólin. Konao, eem fmmdi glæp-
inm var hrædd við jólin. P:aÖ; er
margt, sem aöþœngdar sálir geta
hræ&st. Lögfræðingurinu, sem
varði riiál koriuinuar, siagði, að
þaið væri hið rauaiaJegaista, sem
hainu hefði ferigiist við. Þetta
gerðist í EngJaindi.
Konan var 33 ára, átti 4 börn,
■öfll yngri en 6 ára, Heimilið var
bláfátækt, ekkert til Uipp í húsa-
leiguna', og ekkert til neins.'
Börnin vorU altaif aö tala um
jólagjafir og biðja um jóilagafir.
Svo skeðuir þetta. Konan tekur
3 ára garnalt barnið sitt, leggur
af stað með það niðuir að á, var-
ast að ganga um þær götur, er
stilt höfðu út fyrir jótín, svo
barnið ekki Sikyldi biðja um
jólábaimagull. Hún kastar svo
barninu f ána. — GJæpurinn var
framinn og auðvitað var hún tek-
in föst. En svo ern það aðrir,
sjem fremja svívirðilega glæpi, en
em í hávegum hafðir, og ekki
sízt um jólin. Drykkjuieilkínifng-
ur Englands fór upp um 27
milljónir sterlingspunda á síðaist
liðnu ári. Þetta gátu auglýsingair
biuggaranna, og vafalaust hiafa
þéir verið S dýrðleguim veizlum
um jólin. — Hvílík menning. —
Til hvers er fyrir mig og aðtra
einfeldninga að vera að nöldra í
mönnuim á slíku mienningarstigi.
Er ekki revyan, sem útvarpxð
var mieð héma luim kvöldið,
hæfilegt andans fóðiuir fyrir slík-
an heirn? Meiri andleysa og leir-
burður hefir aldnei borist til
minna eyma.
Ensk blöð segja, áð drykkju-
reikningur Banidairíkjanna muni
nú vera yfir 17 þúsUnd ínidljónir
króna. — Nóg er þó tom atvinnu-
leysi og fátækt í pvi góða laindi1,
en því að vera að tala uiift þettia,
er ekki eitthvað, sem liggtor nær?
Ung síúlka, af einlu hiniu mestu
myndarheimili, sem ég hefí kynsí
hér stonnanlamds, kom til okkar
Um jólin. Hún sa,gðist hafa ver-
ið ,á dansskemtton á Hótél Borg
rétt fyrir jóliin, og það hefði mátt
heita, að allir befðlu verið ölvaðir
— fullir og hálffullir. Það befði
yerið „hræðilegt“, - sagði hún; og
stöðtogt var verið að bjóða henni
áfengi, og menn undruðusit það,
áð hún skyldi ekki drekka lika.
Einn vðlt út af stólnum eints og
sikotin iskiepna; istúlkumar varð
áð styðja út í bílaua; þæ,r gátu
ekki stáðið. Og þetta ball var
til inmtekía fyrir vetrarhjálpinai.
Hve.rju skyldi riú fólkið. hafn
fórnáð meiru þetta kvöld, vetr-
arhjálpinni eða Bakkusi?— Kon-
aw, sem fátæktin vair aíð. kvielja
og drepá og kastaði svo baminu
sínu í ána, er ekki eini glæpa-
. ináðuirinn; en þáð, er misjatfoilega
farið m©ð þá.
Heródes lét myrða ungbömin
vegna þes-s, að hann var hræddur
urn áð mi&sa völdin. Enn era til
menn, sean fyrir völd og peninga
spilla svo lífi manna, að verra
gettor tálist en daiuðinn', og a|uð-
vitað fylgir hann oft með, —
Hváð á að. gera við þá? Halda
áfralm að. halda þeim veizlur; en
látá hina svelta?' Eða hváð?
Pétur Jakobsson. Kárastíg
12, annast framtal til Skattstof-
unnar.
Útbreiðið Alþýðublaðið!

120
þar hagaði til og að hverjuf ieyti hann væri einkenni-
legur, Lconard var vafájáust hiintom megin við hunð-
ina þairina, eu hún var 'svo þykk, lað Jú(a|nuá gat!
okkert til hans beyrt; annárs virtist það liggja í laiuig-
Um Uppi, að ekki væri að hugisa til undiankomu. Að
tondantekmun dyrumtom var gaitið á hamxintom eina
opið, sem hún gait. séð á kLefanum, en gegwuim það
hefði ekkert barto getað komazt, og þó aö tont hef&i
verið að komast þar út, hefði ekki amnlað legið fyrir
manini, en að detta ofan í ólgiandii hyldýpið.
. Húin fór að htogsia um hvort Otur mumdi haía
komizt lifandi út úlr orusltu sinni við onm-guðinn.
Það voito lítil líktndi til þess, en hiann halfoi að
minsta kositi dáiö eins karlmanintega einis og bomum
S'ömdi, og henni þótti sóoni að honium. Og svo hinn
— Franoisoo. Hennii þótti líka sainnartega sóimi að
honum, en s'kammaðist isín fyrir sjálfa' sig, því að
hún vissi, að sér hefði yfírsézt, þótt það hefðá ekki
verið af ásettu ráði. Hver hefði getjað gizkað á, að
þdssi veikbyggði, einUrðarlitii miaðiur mundi reynast
slfk hetja? eðá hver befði míetið réttilega mátt og feg-
urð peinar elsku, siam gáf bonuim styrk til áð vínna
sígtor á dauðainum? Það hefði verið rangt af hermi
að reiðast við Leonaírd út af þesisu, þvi að hún viissi
v-et, að ef hohum heföœ verið |>áð unt, þá hefði hann
glaður Jagt lif uitt í söiurnar fyrir hana. Þvi vax1
miður, það virtist svo, sem hún hefði æfiniiega á
röngu aö sitanda, þv'i að hún var örgeðja og það er
örðtogt að stjórmá tungu sinwi. Báðir höfðu þeir ver-
tð þess albúnir, áð láta lífið fyrir hana, og annah
þjeErra hafði gert þaið; jæja, nú voito allar horfur á,
að háusavixl miundu veifðía á hltotunt<m, og að nú
mtondi koma til heninar fcasita að leggja líf s‘itt í söl-
urnar til að bjarga elskhuga slnum. Ef isvo skyldi
fara, ætialði hún ekfci að gleyma dæmi Friajndiisoos,
heldtor ætiaði hún að reyná að jafnast við hann í því
aö verða vel við datoöa súnun.
Dagurinn var lengi að líða, • en að Iokum tók að
dimma í klefantom, og sá hún af því, að nóttin
var í nánd. En áður en hún kom, komu þau Nam
og Sóa inn, og héldu á kertum, sem þau .fiestu' á
hililur á veggnum.
— Við er|um komin, Hjarðkona, til þess að heyra
svar þift, sagði Nam. Ætlarðu að gef'a- sáimþykki
þitt til þess að Olfan verði eiginmiaíður þinn, eða»
ætlarðlu ekki að genai það?
— Ég ætla ©kki áð gefa samþykki mitt til þess,
svaraði Júanna.
— Htagsaðto þig betur tom, Hjarðkona.
— Ég hefi hugsað mig uim. Þú ert-búinin að fá
iliitt svar.
Um leið og hún silepti orðinu þreif Nam í hand-
Iegginn á benni og sagði; — Komdu hingað, Hjárð-
kona, og þá ska'lfu, fá að sjá niolkktoð, — og hiann
leiddi bana að dyriinuim, sem Leonjard hafði verið
tældur með. Jaftiframt slökt'i Sóa' á öðru kertinu,
tófc hitt, fór út ,úr bofanlutm og lokaði dyrunum á
áftir sér, svo að þa'u Nam og Júaná vtoru í
myrkrirtu-
- — Hjarðkona! sagði Nam alvariega;--------------nú áttu
að fiá að sjá manninn, sem þú kalilar Bjairgara. Mundu
nú það, að ef þú rekur upp hljóð, eða talar hærriaí
|ani i hálfum hljóðuim, þá veiður það hans' bani.
Júana svairaði engu, þó að hún fyndii, að nú vair
hún að mis-'sa kjairkinn.
Fimm mínútur liðju eða meira; þá færðist alt í einiu
tií efri partur htorðarinnar, sem millli klefantna var,
svo að Júainia gait séð 'inri gegnum giatið; en þeir sem
fyrir iwnan voru, gátu ekki séÖ haina, því að á þeim
var bjart, m dJmt tomhverfis hana.
Og nú s;kal skýrt frá því, ©r hún sát
. Þrír presfar stóðu í :röð fram með veggnium í innrii
klefauum be'int á móti hátrini; þeir héldu á kertum og
skein Ijósáð frá þeim á óiundariegú, grimdarlegu and-
fítin, og á nakin» brjóatin var tattóveráður hatos tíJims-
ins. Fyxiir framan þessa menn síóöu •tveir aðrir prestár'
og mjlli þeirra vair Leonard, bundirxn og með kefli í
imtonihinitom'. Hinum mogiin í klefanUm, ekki meir.a en
tvö fet frá htorðfinni, sieini Júana var að horfa inn tom,
var Sóa, og störðta böðkrn'ir á hana, eiris og þair
væriu að bíða eftir einhverri. skipan. Milli Sóto og
þeasara manna vár ho'l|aí í sleingólíinu.
Þiegar Júana hafði horft á þetía »svo sem 20 síekúind-
(u,r, lokaðjisit gatið á htorðinini, og vírdtst Svo, sepr- það
væri Sóa, ©r liokáðii þvi. Þá tók Nam til máliá á
þesisa leið;
— Þú hefir séð, Hjarðkona, sagði hanu, — að
Bjargahinin er bUndiinn, og þú hefír líka séð, að franx
ánda^n honium er hola j site’inigó,Ifiinu. Hver sem diettux!
hföur í þá holiui, Hjarðkoua, lendir. 1 bæli orjnsins
fyrir neöau, og enginn máður hefír enn komisit lif-
andí frá því að heimsækja hann; því gegníum þessa
hoiiu geflum Við Vajnábúanum mat á ákvoðnum tim-
Um áris'inis, og þegar uni engar fómfæxtingar er að
ræðá. Nú verðurðu . Hjarðkona, að kjósa. um þetta
tvient: annaðhx-ort að giftast Oífan af frjáisium vilja,
í kvö/Id, ©ða áð borfa á það, að Bja'rgaraimini Vverði
Sleygt fýrir Orminn, og s,vo giftast Olfan þar á eftir,
hviort isem þú vfít eða ekki. Hvað segirðu isvp,
Hjarðkona?
Júana hiugsaðx &ig um og komst ,áð þeirri niður-
sitöðiu., að spyrna dálítið. lengur á móti, þvi að húh
hélt, að þettá hefði verið gert til þoss að reyna sliað-
fesitiu hénnar. ■- . . . ;
— Ég afsegi að giftast Olfan.
Þá opnaði Nam. gaitið á hurðiffiini og hvísiaði ein-
hverju að Sóu; hún sagði svo fýrir um eitthvað. Þá
flleygðto pries»taböðiam'ir Leonárd tafarlaust niiður á
gfúfu, sem ekk'í var neitt þrekviifki, þar siem fætur
hána voriu bundnir, og drógu hann áfratoi- þanigað fcill
Á miðilsfundi.
ÞEGAR ég sá auglýsinguna
í dagblöðunum, að Lára
Ágústsdóttir ætlaði að halda
sambandsfund í Varðarhúsinu
sunnudaginn 15. janúar, flytti
ég mér að ná í aðgöngumiða.
Ég vildi ekkl láta svona ágætt
tækifæri ganga. mér úr greip-
um. Ég hugði að njóta þama
yndislegrar kvöldstundar — en
það fór á annan veg. Allt lenti
í uppnámi og varð að slíta
fundi- Ég hefi aldrei fyr verið
með í öðrum eins andlegúm
skrípaleik.
Húsið var fullt af fólki, eða
því sem næst, ég sat í miðjum
salnum.
Fyrst framan af var allt með
kyrrum kjörum, en þó fóru að
heyrast óánægðar raddir, þeg-
ar farið var að syngja kvæði, t.
d.: „Stóð ég úti í tunglsljósi,“
sem er að vísu fallegt kvæði,
én ér óviðeigandi að sjmgja við
guðsþjónustu eða við samskon-
ar tækifæri. Það myndi þykja
í frásögu færandi, ef séra
Bjarni léti syngja það í kirkj-
unni.
En svo þegar líkamlegu fyr-
irbrigðin fóru að gera vart Við
sig, keyrði úr hófi fram.
Nokkrir menn í kringum mig
bölvuðu sér upp á að þetta væri
alltsaman „svindl“ og ekkert
annað.
Fólk stóð upp úr sætum sín-
um, sumir stóðu uppi á bekkj-
um og skyggði hver á annan.
Enginn sá neitt, nema kannske
þeír, sem næstir sátu miðlinurn-
Hvér hefir líka gagri af, þó
áð hann væri einn í Varðarhus-
-íriu, en stáeði frammi við dýr
að sjá veru bera fyrir rétt sem
snöggvast fyrir litla Ijósglætu
innst í salnvun,
Seinna fór einhver persória
að murinhöggvast við miðilinh.
Nokkrir voru þama undir áhrif-
um víns.
Endaði svo þessi samkoma á
þann veg, að slíta varð fimdi
löngu fyr en til var ætlazt.
Líkamninga sá ég enga, enda
var staðið í röð fýrir framan
mig og það sem ég heyrði tálað
af vörum miðilsins var mark-
laust hjal.
Ef ég hefði ekki fyrirfram
verið sannfærður spíritisti, ■—-
myndi ég aldrei framar vilja
heyra svona samkomu nefndá,
þanhig vérkaði andrúirisloftið
sem þarna ríkti, á mig;
Það eru því vinsamleg til-
mæli mín til allra þeirra, serh
unna spiritistisku hreyfingunni,
að aðstoða ekki miðilinn, til að
koma á stað svona samkomu,
sem ekki er tii annars en smáh-
ar og vanvirðu fyrir málefnið.
Allar góðar gáfur má mis-
nota, en þegar þessari dásam-
legu náðargjöf er þannig kast-
að út í foræðið, þá er of langt
3 gengið. Fundarkona.
Nýir
áskrifendur
fá
ókeypis
til næstu
mánaðamóta. —
Gerist áskrif-
endur strax í
dag.