Alþýðublaðið - 24.01.1939, Blaðsíða 1

RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR
ÞRIÐJUDAG 24. JAN. 1939
19. TOLUBLAÐ
Úrslitaorustan um Bareelona
getur byrjað á hverri stundu.
';'-; -mm-mm*Z-----,------*---------'mmi.-----------
Borgin hef ir verið Ifst í hernaðarástand
0el Vayo gerir síðustu ttlraun til
ao fá hjálp frönsku stjórnarinnar.
| NJjar krof nr ffitl-j
ers pannI3(l.]air
i sex ára afmæli
| nazistastjórnarinnar.

KALUNDB. í gærkv. FÚ.
FEANSKA BLAÐIÐ
„L'Epoche" skýrir frá
því í dag, án þess að til-
greiná heimildir sinar nán-
ar, að 30. jan. n.k. á séx
ára afmæli nazistavalda-
tökunnar f Þýzkalandi
muni Hitler halda stóra
stef nuskrárræðu.
Blaðið telur sig
fremur hafa vissu
því, að í þessari
muni Hitler setja
kröfur sínar um
skiftíngu Afríku
stórveldanna, þannig að
bæði Þýzkaland og ítalía
fái nýjar nýlendur.
enn
fyrir
ræðu
fram
milli
&» j#^#^*>*<S#^#^.»#^»#i##^#^^j^s»#^#^>##^J
Bandaríkin verða að
íerja sig fyrir ein-
ræðisríUonnm.
leröa að gripa til vopna,
ef ðnnnr rðð duga ekki.
KALUNDBORG í gærfcv. FO.
PITTMAN, foitmfflðiiKr utaBjrík-
Israiálaneíndar öldiungadeiM-
ar Ba'ndiaríkjapings, sagðj í gær
í útvarpsiuimræðwin, að hann á-
iHi rétt af Bandarikjamonniuon og
Bajttdarikjas't]*órii, aö vieita ein-
ræðísxfkjmnium ; alJa hugisianlega
(tpótstöðiu, bæði jgegn lifsisfeoðiun
þeirra, áróöri ©g pólitíslkiuim og
viðsldftalegiuan yfirgaingi.
Hann jagöi enn fnemiuir nnikla
áhierzliu ó. það, afó ef friðs&anleg
ráð dygðm etoki til þess að
sporna við peini hætttu, seim áf'
eiMræÖisTfkJuiniúim istafaðl, og peg-
»r væri farra að gera vacrt viö
síf i Baaidaríkiiuin'uini,, þé yrðu
imfeita ao gerasér ljóst, að end-
i ÍF#itrt yrfói sá, að grípa þyrfti til
vöpna.
y^pfea&vieinijaféliagið Ftaxnisðbn :
heldiur stantifiund i kvöld i
Alþýðiuhúsiniu við Hverffcgöitu.
Til skemtiunar verðiur: Ræðiuhöld,
söngtor, lupples/tur og damz. ,
HaMór Jónseoa
fiá Naiusitfuim yið tsafjö<rð lézt
4 gær í Lattidsispítaláiniuim. Hall-
tíór heitinn vair himn gegnaeti
sne'Ötnr, vfosæll og vel tátinin.
Del Vayo, utanríkismálaráðherra Barcelonastjórnarinnar, sem
nú er að gera síðustu tilraunina til þess að fá hjálp frönsku
stjórnarinnar.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun-
BARCELONA og öll þau héruð Spánar, sem enn eru á
valdi lýðveldisstjórnarinnar, hafa nú verið lýst í hern-
aðarástand. Herstjórnin hefir alls staðar tekið við fram-
kvæmdavaldinu og dómsvaldinu af hinum borgaralegu yf-
irvöldum.
Þa,ð hefir þegar verið byrjað á því, að senda konur,
börn og gamalmenni burt frá Barcelona, aðallega til Frakk-
lands. Franska stjórnin gerir ráð fyrir því að verða næstu
daga að taka á móti einni til einni og hálfri milljón spánskra
flóttamanna og hefir þegar mikinn viðbúnað í því skyni.
Alvarez del Vayo, utanríkismálaráðherra Barcelona-
stjórnarinnar, er kominn til Parísar til þess að semja við
frönsku stjórnina um hjálp fyrir flóttamennina. En hann
gerði eínnig í gær enn eina tilraun til að fá frönsku stjórn-
ina til þess að breyta um afstöðu til borgarastyrjaldarinnar
á Spáni og koma Barcelonastjórninni til hjálpar á síðustu
stundu. En það eru litlar líkur taldar til þess, að sú tilraun
beri nokkurn árangur.
Fallbyssur Francos heyrast
nú þegar til Barcelona.
Hersveitir Francos nálgast
Barcelona nú óðfluga, að sunn-
an, vestan og norðan. Þær,
sem lengst eru komnar á víg-
stöðvunum sunnan og vestan
við borgina, eiga aðeins um 15
—20 kílómetra ófarna til henn-
ar. í Barcelona heyra menn
þegar skotdrunurnar úr fall-
byssum Francos, og með hverri
stundinni, sem líður, verða þær
greinilegri og greinilegri.
Hver loftárásin á borgina
rekur aðra, en fólkið er orðið
svo vant að verja sig fyrir
þeim, að manntjón virðist vera
minna af þeim en ætla mætti.
AUir, sém vinnufærir eru, eru
önnum kafnir við það að leggja
síðuistu 'hönd á varnarvirki
borgarinnar áður en til úrslitá-
orustunnar kemur, sem búist er
við að hefjist á hverri stundu.
Stjórnin ákvað í gær um leið
og hún lýsti borgina í hernað-
(Frh. á 4. uíðu.)
AðaifnndarSjómanna
félagsinsferðnrann-
að kvold.
Atkvæði talin í ðag.
AÐALFUNDUR Sjómanna-
félags Reykjavíkur verður
haldinn annað kvöld í Alþýðu
húsinu við Hverfisgötu.
Stjómarktosiningiu var lokið í
dag uan hédegi, og höfðiu gœitt
atfevæði á 8. hundrað félagsi-
jnaaæá, bæði í skrifs'íofto félags-
tns og ttm borð í skipunuim.
Tainfag- atkvæðaninia hófst i
dag kl. 1 og verðtur lofeið um kl.
7 í kvöld, en úrslitin verða ekki
tilkymt fyr en á a^ia'lfuindimiuim.
Pá niiun og fonmaðiur félagsins,
Sigiurión Á. Óialfeson, flytja
skýrsliu um srtörf féiagsinis é liðnu
sitarfsári.
Brezknr björpnarMtir
leist i ofsarokl fi sri-
vestnrstrðnd Englands
Aðeins eÍEum manni af átta, sem
bátnum voraf varð bjargað.
á
-,>.
B:
LONDON í gækveldi. FÚ.
REZKUR björgunarbátur
hefir farist við strendur
Cornwall-skaga á Suðvestur-
Englandi.
í ofsaroki, sem gekk yfir
mikinn hluta Englands síðast-
liðna nótt, fór björgunarbátur-
inn út, til aðstoðar skipi, sem
var í nauðum statt. Rakst
björgunarbáturinn á sker, og
Kosningar i verkalýðsfélogunum;
Kaupdeila yf irvoíandi í Bolungavík
en samkomulag náðisí á DingepL
Miaja hershöfðingi, sem nú hefir
æstu stjórn í Barcelons*
"irERKALÝÐSFÉLAGIÐ
" Brynja á Þingeyri hélt
aðalfund sinn 16. þ. m. í
stjórn félagsins voru kosnir
þessir félagar:
Steinþór Benjamínsson, for-
maður.
Ingi S. Jónsson, ritari.
Þorvaldur Ólafsson féhirðir.
Meðstjórnendur voru kosnir:
Jón Jóhannsson, Sigurður Jó-
hannsson-
Varaform., sem ekki á sæti
í stjórninni var kosinn Sigurð-
ur Samsoiíarson. Verkalýðsfé-
lagið Brynja hafði sagt upp
gildandi kaupsamningum um
áramótin og hafði ekki náðst
samkomulag um nýja samn-
inga. Báðir aðilar vísuðu mál-
inu til ríkissáttasemjara, sem
samkvæmt lögunum um stétt-
arfélög og vinnudeilur fól
sáttasemjara Vestfirðingafjórð-
ungs, Birni H. Jónssyni skóla-
stjóra á ísafirði að leita um
sættir. Fór sáttasemjari til
Þingeyrar fyrir nokkru, tókst
honum að koma á sættum og
voru samningar undirritaðir 20-
þ. m. Samkvæmt hinum nýju
samningum hækkar dagkaup
karlmanna úr 90 aurum á tím-
ann og upp í 1.05 og dagkaup
kvenna úr 65 aurum upp í 75
4ura. Öll hafn,'ar-! <^g íshúsli-i
vinna greiðist 10% hærra en
önnur vinna- Hinsvegar hætta
atvinnurekendúr að borga fyrir
kaffitímann.
. Tókst félögum Brynju því að
fá allverulegar kjarabætur með
hinum nýju Sántoingum.
Verkalýðsfélagið „Skjöldur"
á Flateyri hélt aðalfund sinn
nýlega., í stjórn voru kosnir:
Friðrik Hafberg formaður.
Kolbeinn Guðmundsson rit-
ari.
Kristján Sigurðsson féhirðir.
Meðstjórnendur: Tryggvi
Jónsson og Magnús Pétursson.
Varaformaður, sem ekki á
sæti í aðalstjórninni var kos-
inn Sigurður Benediktsson.
Félagið sagði ekki upp gild-
andi samningum fyrir áramót-
in og gilda þeir því fyrir þetta
ár.
Verkalýðsfélagið í Bolunga-
vík sagði upp samningum sjó-
manna við atvinnurekendur,
en samkomulag hefir enn ekki
náðst. Félagið hefir snúið sér
til Alþýðusambands Vestfirð-
ingafjórðungs og gert sáttasemj
ara einnig aðvart. Mun sátta-
semjarinn, sem situr á ísafirði
vera þegar farinn að vinna að
sættum.
Verkalýðsfélagið „Vörn" á
Bíldudal hélt aðalfund sinn ný-
lega. Var stjórnih öll endur-
kosin, en hana skipa:
Júlíus Jónsson formaður,
Ingimar Júlíusson ritari.
Guðmundur Arason féhirðir.
Meðstjórnendur Indíana
Jónsdóttir og Krist. Eiríks-
dóttir.
Aðalfundur Verkakvennafé-
lagsins Hlíf í Hafnarfirði verð-
ur á sunnudaginn kemur, eins
og auglýst var í blaðinu á laug-
ardag.
SWiiliðið kalIaO
útfniorgim.
O LÖKKVILIÐIÐ var kallað
*^ ut f morgun inn að Soga-
mýrarbletti 14. Hafði kviknað
þar í, en var að mestu búið að
slökkva, þegar slökkviliðið
kom.
SlÖkkviliðið var kallað inn
eftir kl. rétt fyrir 9. Hafði
kviknað þar í Ioftinu yfir mið-
stöðinni.
Höfðu legið þar vot föt til
þerris á röri og kviknaði í þeim.
Eldurinn var slöktur, áður en
nokkrar skemdir urðu.
K.-R.-iingas' haMa skemitiftmid
i húsi síniu I kvöld M. 8V»-
Porsteinai Jésefsision rithöfiusnidur
flytiur erintíi og synir sfcugga-
myndir, Sýndar verða skföakvik-
myndir og «ð lotom sttíginn dainz.
ótíast menn, að öll áhöfnin, sjií
menn, hafi farist, en áttundf
maður á bátnum var sjálfboða-
liði, sem bauðst til þess að fara
með rétt í því er lagt var frá
landi, og bjargaðist hann. Fanst
hann á kletti við síröndina, þar
sem hann hólt sér dauðahaldi,
og var maðurinn að vonum
mJög þjakaður, er hann fanst.
Lögreglumenn og sjálfboða-
liðar hafa leitað meðfram
ströndum á þessum slóðum og
fundið brot úr bátnum, en lík
hefir ekki rekið.
Annar björgunarbátur var
mjög hætt kominn og lá hvað
eftir annað við, að bátverjum
skolaði fyrir borð. Fór bátur
þessi til aðstoðar skipi og var
skipshöfninní bjargað, nema
skipstjóranum, er skolaði fyrir
borð.
Björgunarbáturinn komst tií
lands brotinn við illan leik, en
skipið rak á land, og var þá
skipsmönnum bjargað, að ein-
um undanteknum, er drukkn-
aði, sem að framan segir.
Flestir þeir, sem fórust af hin-
um bjórgunarbátnum, voru
kvæntir menn. Tveir voru
bræður.
í ofviðrinu varð vindhraðinn
þar sem hann varð mestur, ríá-
lega 100 mílur enskar á khst.
Feikna úrkoma var og liggja
akrar á stórum svæðum undir
vatni.
Llklð lá f þrjár vik-
ur i herberginD, ðð-
en |að fannst.
S
ÍÐASTLIÐINN laugardag
fannst maður að nafní
Bjarni Arnason í Ytri-Njarð-
víkum andaður í herbergi sínu.
Hafði líkið legið þar í þrjár
vikur.
Á gamlársdag hafði hann
haft við orð, að fara til Reykja-
víkur og þaðan til Stykkis-
hólms. En er þess varð vart, að
hann hafði ekki til Stykkis-
hólms komið, fór fólk að undr-
ast um hann.
Grennslaðist lögreglan um
hann hér í Reykjavík, en hans
hafði ekki orðið vart hér.
Var þá brotist inn í herbergí
hans, sem var lokað að innan-
verðu og fanst þar Bjarni örend
ur á gólfinu.
Var hann í öllum fötunum,
hafði tekið lykilinn úr skránni
og hengt hann upp á nagla á
dyrastafnum.
Á gólfinu fundust bréf utan
af um fimmtíu aspirinskömmt-
um.
Lík Bjarna hefir verið flutt
til Reykjayíkur til krufnings.