Alþýðublaðið - 25.01.1939, Side 1

RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR MIÐVIKUDAG 25. JAN. 1939 20- TÖLUBLAÐ
Ein og hálf miiijén krðna í eililann
og ororknbætnr á pessn ári.
Arið 1935 nam ellistyrkurinn að meðal*
tali kr. 30.75. En mi kr. 227.06 til hvers.
¥Iðtal við Harald Guðnmndsson
forstj. Tryggingastofnnnarlnnar
. —i ^»—■ ■—
UTHLUTUN ellilauna og örorkubóta fyrir yfirstand-
andi ár á öllu landinu er nýlokið. Alþýðublaðið
snéri sér í morgun af því tilefni til Haralds Guðmunds-
sonar forstjóra Tryggingastofnimar ríkisins og spurðist fyr-
ir um niðurstöðurnar. Hann sagði meðal annars:
„Úthlutunin fór fram eins og móti framlögum sveita og bæj-
Haraldur Guðmundsson.
•-------------------->—=--<
Aðalf undar Sjómanna
íélagsins verður í
kvðld.
Sjómenn beðnlr að
fjðlmenna.
AÐALFUNDUR Sjómannafé
lags Reykjavíkur verður í
kvöld kl. 8 % í Alþýðuhúsinu
við Hverfisgötu-
Talning atkvæðanna við
s'tjórnarkosninguna fór fram í
gær og verða úrslitin tilkynt á
fundinum í kvöld.
Þá mun formaður félags-
ins Sigurjón Á. Ólafsson flytja
skýrslu um störf félagsins og
hagsmunabaráttu sjómanna á
Ijðhu starfsári, en skýrslan
v$rður síðan birt hér í blaðinu.
Félagsmenn eru beðnir að fjöl-
menna á fundinn og mæta
stundvíslega.
Aðalfundur Hlífar í Hafnar-
firði.
Aðalfundur Verkamannafé-
lagsins Hlíf í Hafnarfirði verð-
ur á sunnudaginn kemur. Fer
þar fram kosning á stjórn fyrir
félagið og eru félagsmenn
hvattir til að mæta.
Skákpíng Reykja
víkor.
i?i m !D — i m 5»
BIÐSKÁKIRNAR frá 1. og
2, umferð Skákþings
Reykjavíkur voru tefldar í gær
kveldi, og fóru þannig í meist-
araflokki:
(Frh á 4. síðu.)
venjulega á tímabilinu frá októ-
ber og nóvember. Er úthlutun-
in í höndum sveita og bæjar-
stjórna, sem ákveða hverjir fái
ellilaun og. örorkubætur og
hversu mikið. En rétt til að
koma til greina við úthlutun-
ina hafa allir karlar og konur
sem eru 67 ára eða eldri, enn-
fremur gmalmenni, sem þegið
hafa ellistyrk samkvæmt hin-
um eldri lögum og auk þess
öryrkjar, þótt yngri séu, sem
mist hafa 50% eða meira af
starfsorku sinni.
í haust var úthlutunartíma-
bilinu breytt. Áður var úthlut-
unartímabilið frá 1. október til
30. september, en í haust var
aðalúthlutunin miðuð við tíma-
bilið frá 1. jan. til 31. des, 1939,
en auk þess og samtímis. fór
fram aukaúthlutun fyrir það
sem eftir var af síðastl. ári eða
tímabilið frá 1. okt. til 31. des.
1938.
Aðalúthlutunin fyrir 1939
nam 1508370 kr. — einni millj.
fimmhundruð og átta þúsund
þrjúhundruð og sjötíu krónum-
Styrkþegar eru 6.643 og kemur
því að meðaltali á hvern þeirra
tæpar 230 krónur.
Aukaúthlutunin fyrir tímabil-
ið 1. okt. til 31. des. nam rúm-
lega 305 þúsund krónum og
hafa því alls komið til úthlut-
unar um 1.814 þús. kr.
Aðlúthlutunin fyrir 1939 er
í tveimur flokkum. f fyrri
flokknum eru styrkþegar, sem
komast af með tiltölulega lágar
upphæðir, allt að 200 kr. eða
minna í Reykjavík og 100 kr.
eða minna í sveitum og svara
þessar styrkveitingar nánast til
ellistyrkjanna gömlu, nema
hvað heildarupphæðin, sem
veitt er í þessu skyni er miklum
mun hærri. Til styrkþega í þess-
um flokki er veitt samtals fyrir
árið 1939 um 300 þús. krónur ög
leggja sveitá og baéjarfélögin
fram % þeirrar upphæðar, en
% koma frá Tryggingastofnun
ríkisins og sem vextir af elli-
styrktarsjóðunum gömlu, þann-
ig, að hvert sveitar- og bæjar-
félag fær yextina af sínum
sjóði.
í annan flokk koma þeir
styrkþégar, sem þurfa hærri
upphæðir en veittar eru í fyrsta
flokki og leggur Trygginga-
stofnun ríkisins hlutfallslega ó
arfélaga, sem ekki fara fram
úr eðlilegum meðal framfærslu-
eyri fyrir einstakling á hverj-
um stað. Hefir sú upphæð verið
ákveðin 900 kr. í Rvík, 840 kr.
í öðrum kaupstöðum, 720 kr. í
kauptúnum og 600 kr. í öðrum
hreppsfélögum. í einstökum til-
fellum hafa styrkveitingar num-
ið hærri upphæðum en að ofan
greinir og leggur þá Trygg-
ingarstofnunin ekki á móti því,
sem fram yfir er.
Til úthlutunar úr þessum
flokki hafa komið samtals fyrir
allt landið fyrir árið 1939
1211130 krónur til 2346 styrk-
þega, eða tæplega 520 kr. á
hvern styrkþega að meðaltali.
Tryggingastofnun ríkisins
hefir lagt mikla áherzlu á það,
að ellilaunin væru miðuð við
það, að styrkþegirtn gæti kom-
ist af, án þess að njóta fram-
færslustyrks til viðbótar og er
nú svo komið, að yfirleitt má
telja, að gamla fólkið, sem kom-
ið er yíir aldurstakmarkið, njóti
nú ellilaunannaj, en ekki fá-
tækrastyrks. Ellilaununum er
úthlutað fyrirfram og vita því
styrkþegar hvaða upphæðir þ®ir
fá mánaðarlega, eða ársfjórð-
ungslega, í stað þess að þurfa
að fara bónleiðis til fátækra-
nefndanna í hvert skifti, sem
þeir þurfa styrks við og eiga
það undir misjöfnu mati þess-
ara nefnda, hve naumt er
skamtað í hvert skifti. Lögin
um alþýðutryggingar gengu í
gildi 1. apríl 1936, en var breytt
(Frh. á 4. síðu.)
I Barcelona er ennþá unnið dag og nótt í þeirri von, að takast megi að verja borgina. Mynd-
in sýnir hermenn stjórnarinnar við vopnasmíði í einum hermannaskálanum.
Frakkar óttast alvarlegustu
afleiðingar af falliBarcelona
....—
Hersveitir Francos i úthverfum borgarinnar.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun.
HERSVEITIR FRANCOS eru nú komnar inn í úthverfi.
Barcelona bæði að sunnan og vestan, en ennþá er
opin leið norður eftir ströndinni áleiðis til Frakklands.
Það er ekki búist við því, að borgin geti varist lengur
en tvo til þrjá daga eftir þetta.
Fólkið flýr í hundruðum þúsunda burt úr borginni
norður á bóginn. Stjórnin er nú einnig farin þaðan, og er
talið, að hún muni til bráðabirgða hafa setzt að í Gerona,
norðar á Kataloníuströndinni, en muni innan skamms fara
aftur til Valencia, þar sem hún var áður en hún fór til
Barcelona.
Senda Frakkar her til Min-
orca oi Spðnsko Marokko?
í París hafa frétíirnar frá
Barcelona vakið mikinn ugg og
kvíða. Franskir stjórnmála-
menn óttast, að Mussolini muni
nota sér fullnaðarsigur Fran-
cos í Kataloníu til þess að ná
fótfestu við suðurlandamæri
Frakklands, enda þótt hann
hafi lofað Chamberlain því í
Rómahorg á dögunum, að ít-
ölsku hermennirnir skyldu all-
ir verða fluttir heim undir eins
og Franco hefði unnið endan-
legan sigur á Spáni.
Það er mikið rætt um það í
París, hvað gera skuli, ef Mus-
solini svíki það loforð. Aðstaða
Frakklands væri í því tilfelli
Sfðustu nýliðarnir frá Barcelona á leiðinni út í skotgrafirnar í útjöðrxun borgarinnar.
mjög alvarleg, þar sem það
hefði þá fengið þriðju landa-
mærin til að verja, ef til ófrið-
ar kæmi í Evrópu, í viðbót við
frönsk-ítölsku landamærin og
þau frönsk-þýzku.
Það er talað um, að Frakk-
land myndi svara slíkum svik-
um af hálfu Mussolinis með því
að senda her og flota til eyjar-
innar Minorca, sem er ein af
Baleareyjunum við austur-
strönd Spánar. — Sú eyja,
sem liggur á siglingaleiðinni
milli Frakklands og frönsku
nýlendnanna á norðurströnd
Afríku, hefir fram á þennan
dag verið á valdi spánska
stjórnarhersins, en eyjan Mal-
lorca, örskamt þaðan, að nafn-
inu til á valdi Francos, en raun-
verulega á valdi ftala.
Það er einnig talað um, að
Frakkar myndu neyðast til þess
að fara með her manns frá
frönsku nýlendunni í Marokko
inn í hinn spánska hluta henn-
ar og taka hann herskildi til
þess að tryggja aðstöðu sína og
Englendinga við Gibraltarsund,
að sunnan. En engum blandast
hugur um, hve alvarlegt ástand
myndi skapast í Evrópu við
slíkar ráðstafanir.
Liðsafnaðnr við Rin?
Hræðslan við stríð er aft-
ur að leggjast eins og mara á
Norðurálfuna. Það er full-
yrt í París, að Þýzkaland sé
að draga saman lið við Rín
til þess að vera við öllu búið
og stöðugir flutningar fari
fram á fallbyssum og skrið-
drekum frá Þýzkalandi til ít-
alíu.
Orðrómur gengur einnig
um það, að hervæðing sé
þegar byrjuð við frönsk- ít-
ölsku landamærin.
í. (Frh, á 4. síðu.)