Alþýðublaðið - 28.01.1939, Blaðsíða 1
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR LAUGARDAG 28. JAN. 1939 23. TÖLUBLAÐ
Anknlno framleiðslunnar i
niðnrsuðnverksmiðjn S.Í.F.
--- ».—.——
Stöðugt 'nýjar framleiðsluvörur
á markaðinn frá verksmiðjunni.
30 Rejrkvíkingar
stofna nðttiírulækn-
ingafélag.
Aukin öekking, lækningar án
lyfja, heilsusamlegir iifnað-
arhættir.
Og vörurnar fá ágætan dóm allra.
Vfgbúnaðarkapp-
hlaapið ú sjðnum
nær húmarki i úr.
OSLO í morgun. FB.
VÍGBÚNAÐUR á sjó
verður svo mikill á
yfirstandandi ári, að víg-
bánaðarkeppnin milli stór-
veldanna hefir aldrei ver-
ið meiri frá því á heims-
styrjaldarárunum.
Japan og Bretland eiga
40 000 smálesta orustuskip
í smíðum, en Bretar eiga
auk þess fimm 35 000 smá-
Iesta orustuskip í smíðum.
Rússar áforma að smíða
þrjú orustuskip 35 000
smúlesta og Þýzkaland eitt
35 000 smálesta orustuskip
til viðbótar þremur, sem
verið er að smíða.
Herskip þau, sem verið
er að smiða, og áformað er
að smiða, fara langt fram
úr því, sem áður hefir
þekst, bæði að því er stærð
og fullkomnun útbúnaðar
snertir. (NRP-)
fteykjavífciírbáta? nir
Jón Porlákslsoin, Porstieánjn. Her-
móCur og Halfþór haifa stonda'ð
róðra todanfari'ð o_g aflað vel.
ALÞYÐUBIAÐIÐ
Neðamnálsgrelnint, dag.
Björn Guðfinnsson
KARL ÍSFELD blaðamaður
ritar neðanmálsgreinina í
blaðið í dag um bók norska pró-
fessorsins dr. Knut Liestöls:
Uppruni íslendinga sagna. Kom
bókin út árið sem leið í þýð-
ingu Björns Guðfinnssonar
mentaskólakennara, en Bóka-
deild Menningarsjóðs gaf út-
IN nýja niðursuðuverk-
smiðja S.Í.F. eykur
stöðugt framleiðslu sína og
gerir hana fjölbreyttari.
Verksmiðjan tók til starfa 1.
október í haust og hefir því
nú starfað í tæpa 4 mánuði.
Fólk hefir fengið að kynnast
framleiðsluvörum hennar og
þykja þær nú standa fremst
meðal íslenzkra iðnaðarvara.
Um síðustu helgi komu
nokkrar nýjar vörutegundir á
markaðinn og þá fyrst og
fremst fiskbúðingur og fiska-
bollur, sem þegar hafa náð.
miklum vinsældum.
Þorvaldur Guðmundsson,
hinn ötuli og smekkvísi fram-
kvæmdastjóri verksmiðjunnar
sagði Alþýðublaðinu í gær, að
þær viðtökur, sem framleiðslu-
vörurnar hefðu fengið, væru
jafnvel betri, á svo skömmum
tíma, en þeir bjartsýnustu
þorðu að vona. Verksmiðjan
hefir framleitt vörur í um 200
þúsund dósir úr síld, þorski
ýsu, krækling, upsa og ýmis-
konar grænmeti. Er útlit var-
anna og allur frágangur ein-
hver sá smekkvísasti, sem
þekkist á íslenzkum iðnaðar-
vörum. Úr síldinni eru fram-
leiddar 12 tegundir og eru allar
hinar ljúffengustu. Hefir mikið
verið keypt af þessum vörum,
enda er verðinu mjög stilt í hóf.
Þorskurinn er soðinn niður í
heilum stykkjum, þannig, að
húsfreyjan þarf ékki að gera
ennað en hita hann upp með
kartöflum. Úr ýsunni er búinn
til fiskbúðingur og fiskibollur,
sem einnig þarf aðeins að hita
upp. Tíðindamaður Alþýðu-
bl. sá í gær framleiðslu fiski-
bollanna. — Helmingur efnis
þeirra er fiskur, tæpur helm-
ingur nýmjólk og örlítið af
kryddi. Eru þær hið mesta
sælgæti. Þær eru framleiddar í
1/1 og Ví kg. dósum. Upsinn,
eða sjólaxinn er framleiddur í
sneiðum, reyktur, litaður og
hið ágætasta álegg- Þá er hann
og niðursoðinn í stykkjum —
og einnig upsakæfu og er
hann þannig einnig mjög gott
álegg.
Allsstaðar frá hefir verk-
smiðjan hlotið hið mesta lof
fyrir vörurnar — og þau sýnis-
horn, sem send hafa verið til
útlanda hafa fengið ágæta
dóma. Þegar róið er, kaupir
verksmiðjan frá 1—4 smálestir
af fiski: ýsu, þorski og upsa,
og var í gær unnið af miklum
krafti í þessum vörum.
Verksmiðjan er í þann veginn
að gefa út bækling um meðferð
varanna og verður sá bækling-
ur áreiðanlega mjög kærkom-
inn á heimilunum, enda er það
mjög undir húsmæðrunum
komið, hvernig þessu glæsilega
fyrirtæki S.Í.F. reiðir af, Þarna
Náttúrulækningafé-
LAG ÍSLANDS var
stofnað hér í Reykjavík 24.
janúar á fundi, sem haldinn var
í Varðarhúsinu af áhugasömu
fólki, er hafði óskað að vera
með í slíkum félagsskap.
i Jónas Kristjánisison sikýröi fyrir
fundarmónnum tilgang slíks fé-
lagssfeapar og hvaCa árangnir
sajm's konair stari'semi hiefðd borið
í öðrnm Jöiniduim. Taldi hann
timabært að hefjast handa í
þestsu efná hér á laudi, til pess
að vinina að auikiinmi þdakingu
manina. Furbdurirm samþykbi lög
félagsins, og fjállia þau m. a. urn
að útbreiða Iiekkingu á Jögimóílum
náttúruninar og heilsusamlegum
lifnaðarháttuin, að keinua fólkinu
að vanast sjúkdóima og fyrir-
byggja þá, að vinnia að þvi, að
þeir, sem veikiir eða vedkiáðir eru
orðjnir, geti sem fynst orðið að-
njótandi hjúkru,nair á náttúrleg-
tim grundveili, án lyljanotkunar,
sa,mkvæmt reynslu, þekkiingu og
vísindalegum niðumtö'ðum nátt-
úriiilæfcna og lífeðlisfræðmga, inin-
lendra og erleradra. Stjóm va'r
kosin: Jóinas Kristjánslsou læknir,
forseti, en meðstjórraeradur: Sig-
urjón Pétursison, Álafosisi, Sigurð-
ur Björrasson frá Veðramóti,
Hjörttur Hanason utnboðssali og
Axel Meinholt kaupmaður. Stofn-
eradur félagsiras murau vera uim
30, og er ráðgert að haida út-
þreiðsillufund í tnæsta máinuði. —
(Tilk. frá N. I. FB.).
Aðalfundur Hlífar i
Hafnarfirði.;
AÐALFUNDUR verkamianraaffé-
lagsims Hlíf í Haf’niarfirði
verður haldiinin á morgun í Gó.ð-
templaraihúslnu, og liiefst hatiu
kl. 2 stund'vísliega.
Félagar í Hlíf eru hvaitir til
áð f jökraenlna á fumdiran og mæta
sturadvísiliega.
Aljýöuflokkslél. Reykja-
vikur á öriðjudaflskvöld.
AlþýCufflokksffélag Reykjaivíkur
hieldur furad á þriiðjudagsfcvöld i
Alþýðuhúsirau við H'verfisgötu.
Á furadilnum hefur formaiðUir fé-
laigsins Hanaldur GuðmundssiOJt,
fratnsögu um sjávarútvegsmál,
eni háran á, eiins og kuninugt er
sæti í mi'liiþiingainefndiuaii tom
þesisi mái.
Þá verða og fleiri stónnál á
dagskrá.
er allt með hinum mesta mynd-
arskap, allar vélar hinar full-
komnustu og meðferð varanna
eftir ströngustu reglum.
Við þessar vörur eru tengdar
miklar vonir, ef allir styðja
hana og húsfreyjurnar kunna
að meta vörur hennar- Þá er
henni borgið.
Viðsjár ítala og Frakka eru
stððugt að verða alvarlegri.
-—..■»————
Hermenn Mussollnls í Kataloníu eru nd
á taraðri leið tii frðnskn landamæranna
,........- -— ♦ —
Átðk i aðsigt um eyjuna Nlnorea?
... . . . ......................
KORT AF SPÁNI.
Efst á myndinni eru landamærin milli Spánar og Frakklands
sýnd með punktalínu. Lengst til hægri Baleareyjarnar: Ibiza,
Mallorca og partur af Minorca (eða Menorca, eins og nafn hennar
er einnig skrifað),
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun.
VÐSJÁR ÍTALA OG FRAKKA verða með hverjum
degi, sem líður, alvarlegri. Þó að Barcelona sé fallin,
bólar ekki á neinum ráðstöfunum til þess, að flytja ítalska
hjálparherinn heim frá Kataloníu. Það er þvert á móti nú
þegar orðið víst, að hann tekur þátt í sókn Fran-
cos frá Barcelona norður að landamærum Frakklands. Þar
með væri takmarki Mussolinis í bráð náð, og hann búinn
að fá aðstöðu til þess að undirbúa stríð gegn Frakklandi
einnig frá Spáni.
Mörg Parísarblöðin skora nú á frönsku stjórnina að
taka í taumana áður en það sé um seinan, leyfa loksins
vopnasölu til spönsku lýðveldisstjórnarinnar og tryggja
sig gegn því, að eyjan Minorca verði nú, eins og Mallorca,
tekin af uppreisnarmönnum og ítölum, og sambandinu
milli Frakklands og frönsku nýlendnanna í Norður-Afríku
þar með stefnt í beinan voða.
En ítölsku hlöðin svara þessum áskorunum nú aneð
því, að krefjast þess að sínu leyti, að ítalski flotinn taki
Minorca tafarlaust og tryggi ítölum yfirráð yfir henni, Og
þau Iýsa því yfir, að svo fremi, að Frakkar skjóti einu ein-
asta fallbyssuskoti hvort heldur við spönsku landamærin
eða Mallorca, verði það skoðað sem stríðsyfirlýsing gegn
Ítalíu.
Mikill hluti af Miðjarðarliafsflota Frakka og Breta
liggur nú fyrir aklterum úti fyrir Minorca.
Vaxandi áhyngjur í london.
Þetta ástand í Kataloníu og í
vesturhluta Miðjarðarhafs
veldur stjórnmálamönnunum í
London vaxandi áhyggjum.
Flotamálastjórnin er við því
búin, að svo geti farið að hún
verði fyrirvaralaust að her-
væða ekki aðeins allan brezka
Miðjarðarhafsflotann, heldur
og heimaflotann — Home
Fleet,
Chamberlain og Lord Hali-
fax virðast þó gera sér von um
það, að geta afstýrt svo alvar-
legum viðburðum. Chamher-
lain heldur ræðu þá, sem boðuð
hefir verið, i Birminghani i
kvöld, og er búizt við, @8 hann
muni nota þa8 tækifæri til
þess, að aðvara bæði Hitler og
Mussolini, áður ea slikt ástand
er skapað f Evrópu 4 nýa M»
hér um bil hafði leitt til heims-
styrjaldar í haust.
Stjórnarherinn i Rata-
loniu á nndanhaldi til
frönskn iandamæranna.
Ástandið í norðausturhluta
Kataloníu, þar sem leifar
stjórnarhersins og ógrynni
flóttamanna eru nú á leiðinni
frá Barcelona til frönsku landa-
mæranna, er talið hræðilegt.
Fióttamennirnir skifta mörg-
um þúsundum, og hafa hvorki
mat né húsaskjól. Allir vegir
eru fullir af þessu fólki, og
járnbrautarsamgöngur við
Frakkland hafa með öllu lagst
niður.
Leifar lýðveldishersins eru á
hægu undanhaldi til frönsku
landamæranna í Pyreneafjöll-
um, en hersveitir Francos, þar
á meðal stór ítalskur hjálpar-
her, veita þeim eftirför.
Loftðrásir d Figneras
hinn nýja aðseturstað
lýð veldisst j órnarlnnar
LONDON í gærkveldi. FÚ.
Uppreisnarmenn á Spáni
halda áfram sókn sinni í Kata-
Frh. á 4. sSÖto.
4--------------------------..
„Við brækjnm fram-
an i alla Prakka*.
Hin nýja „siömenníng“
fasista í nmgengni viö
aðrar Djóðír.
RÉTT eftir að Cham
berlain hvarf heiim
frá Rómaborg á dögunum
byrjuðu á Ítalíu sóðalegri
blaðaárásir á Frakkland en
dæmi voru til áður og er
þó þá þegar langt jafnað-
í einu ítalska blaðinu
„II Tevere,“ birtist grein
undir fyrirsögninni „Við
hrækjum á Frakkland,“
sem hafði meðal annars
eftirfarandi, smekklegu
orð inni að halda:
„Lítum á frönsku blöð-
in og tökum eitt þeirra
skítugustu, sem skrifar, að
Ítalía myndi í dag vera
frönsk nýlenda, ef Napóle-
on hefði ekki verið fluttur
til St. Helena. Við hrækj-
um framan í þann Frakka,
sem hefir skrifað þessa
grein, og framan í alla
borgara hins franska lýð-
veldis.“
♦--------------------—-----♦