Alþýðublaðið - 01.03.1939, Page 1

áðalfnndnr í
Baldri á Isafirði
Alfiýðcflokksmenn kosnir með
nmllðO atkvæðnm, komm
únistar fengn 34.
AÐALFUNDUR var haldinn
í fyrra kvöld í verkalýðs-
félaginu Baldur á ísafirði. Var
fundurinn mjög vei sóttur.
Hannibal Valdimarsson skóla
stjóri, sem verið hefir formaður
félagsins í 10 ár, baðst undan
endurkosningu í formannssæti.
Var honum þakkað mikið og
gott starf og í hans stað kosinn
Helgi Hannesson kennari.
Hannibal Valdimarsson var
kosinn varaformaður, Sverrir
Guðmundsson ritari, Halldór
Ólafsson (eldri) gjaldkeri og
Ragnar Guðjónsson fjármála-
ritari. Voru þessir Alþýðu-
flokksmenn kosnir með um 190
atkvæðum hver.
Kommúnistar stiltu upp
mönnum og bundu uppástung-
ur sínar þó ekki allar við sína
flokksmenn; fengu þeir 34 at-
kvæði.
Hin mesta ótíð er nú á ísa-
firði og engar gæftir.
Sjðvátryggingaféiag-
ið teknr við brnna-
tryggingnnmn.
207« læfeStiin á brunagjðldum.
BÆJARRÁÐ hefir sam-
þykt að taka tilboði Sjó-
vátryggingarfélags íslands um
brunatryggingar í bænum.
Var því tilboði tekið meðal
margra annara sem bárust utan
lands frá.
Þetta tilboð Sjóvátryggingar-
félagsins hefir það í för með sér
20% lækkun á brunatrygging-
argjöldum í bænum.
Drottnínghoiffl enn
að leita að selveið-
nraniffl.
Bjargaði einnifskipshofninni
í gær.
ðvist nm ðrlðg binna.
Fró fréttaritara AlþýðuhlaSsins
KHÖFN í morgun.
DROTTNINGHOLM“ er
enn að leita að norsku
selveiðiskipunum, sem lentu í
fárviðrinu suðaustur af Græn-
landi um helgina.
í gær fann skipið selveiðar-
ann „Isfjell“ og bjargaði skips-
höfninni á honum, samtals 18
manns. En til hinna skipanna
fjögra hefir „Drottningholm“
ekkert séð.
Menn eru þó að vona, að
„PoIarbjörn“ og „Polaris“, sem
vitað er að björguðu skipshöfn-
inni á „Saltdalingen", séu úr
allri hættu. En frá „Nyken“
hefir ekkert lífsmark heyrst
síðan á sunnudagsmorgun, og
óttast menn alvarlega að það
skip hafi farist.
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
MIÐVIKUDAG 1. MARZ 1939
50. TÖLUBLAD
XX. ÁRGANGUR
Ekki hægt að f ð lðglega
kosinn forseta áSpðnl?
——-•»-----
Martinez Barrios hefir tekið við forsetatign
til bráðabirgða af Azana, sem sagði af sér í gær.
Frakkar afhenda Fraaco
gnllforða Spánarbanha.
-- ......
Dr. Negrin hafði í varúðarskyni látið
flytja hann yfir frönsku landamærin.
Frá fréttaritara Alþýðuhlaðsins
KHÖFN í morgun.
IÐURKENNING Frakk-
lands og Englands á
stjórn Francos hefir nú haft
það í för með sér, að Azana,
forseti spánska lýðveldisins,
hefir lagt niður völd.
Samkvæmt stjórnarskrá
spánska lýðveldisins hefir
Martinez Barrios, forseti
spánska þjóðþingsins, tekið
við embætti lians til bráða-
birgða, þar til nýr forseti
hefir verið kosinn.
En á nýju forsetakjöri eru
talin mörg vandkvæði eins og
nú stendur á á Spáni,
Stjóm Dr. Negrins kom sam-
an á fund í gærkveldi einhvers
staðar í grend við Valencia til
þess að taka afstöðu til þess
ástands, sem skapast hefir við
embættisafsögn Azana.
Engar áreiðanlegar fregnir
hafa borizt af þeim fundi, en
talið er víst, að rætt muni hafa
verið um möguleikana á því, að
kjósa hýjan forseta. Samkvæmt
stjórnarskrá spánska lýðveldis-
ins er hann kosinn af þjóðþing
inu (cortez). en að minnsta
kosti 100 þingmenn verða að
vera á fundi, og menn efast um,
að nokkur mögtileiki sé á því,
að ná svo mörgum þingmönn-
um saman eins og nú er ástatt.
Embættisafstign Azana
forseta.
LONDON í gærkveldi. FO.
1 bréfi, siem liesið var í dag
fyrir blaöamömium í lysitihúsi
Martinez Barrios.
mágs Azana fonsieta í náind við
Genf, lýsir hainin opinberlega
yfir því, að hanin segi af sér
embætti siem forseti spámska lýð-
veldisims.
I briéfimu segir Azana, að yfir-
maður herforinigjaráðs lýðvieldis-
hersims á Mið-Spámi hafi tjáð sér,
að fnekari barátta væri vonla'us1-
Kvaðst Azania þá hafa rieynt iaið.
'fá idr. Negrin forsætisráðherja tii
að semja ium frið á mamnúðiegum
grundvielli, en dr. Niegrin hefði
ékfci viljað fallast á þá tillögu.
Azana kvaðsit ekki hafa viljað
sjegja taf sér fyr en þetta, al því
LONDON í gærkveldi. FÚ.
ITILKYNNINGU frá Bur-
gos segir, að meðal fjár-
muna þeirra, sem Frakkland
hefir fallist á að skila stjórn
Francos, sé gullforði sá, er
Spánarbáuki átti í Frakklandi,
ásamt verðbréfum hans, skulda-
bréfum og gjaldeyrisbirgðum.
Enn fremur hergögn þau, sem
lýðveldisstjórnin hefir keypt í
Frakklandi og spönsk skip, sem
kyrsett hafa verið í frönskum
höfmun.
í staðfestri frétt frá París
segir, að M. Berard hafi hafnað
því að verða fyrsti sendiherra
Frakklands hjá stjórn Francos
á Spáni.
Franoo flutti ræðlu í gærkvieldi
í itiliefni af viðurkemniingu frönsku
og brezku S’tjómanna og komst
uieðal amnars isvo að orði, að nú
væri sigurstumdiin upp runmin. „I
dag viðiurkennir Bnetland osis, og
á moiigun mun allu'r haimuninin
viðurkenna oss. En vér megum
áð hamn hefði vonað, áð komast
mætti að saimkomúlagi um frið-
samlega lausn; en nú, þegar
Frakkland og Bretlaaití hiefðu vlð-
urkient Franoo, gæti hann ekki
framar haft á hemdi þetta emb-
BBttí.
ekki gteyma þieim, sem hafa trú-
að á oss frá upphafi, og vér
finnum osis skylt á þietsfsari stunid
að lýsa yfir vináttu vorri við
Portugal og við vora elskuðu
ltaiíu og hið vimsamlega Þýzka-
land. Einnig lýsum vér yfir þakk-
Jæti voru til þieirra ríkja í Amie-
líku, sem hafa stutt oisiSlf' ?
Vantranstsyfirlýslng
in á Ghamberlau
feld.
LONDON í morgun. FÚ.
ANTRAUSTSYFIRLÝS-
ING stjórnarandstæðinga
í brezka þinginu vegna þess. að
brezka stjórnin hafði viðurkent
Franco, var felld í gærkvöldi
með 344 atkvæðmn gegn 137.
Anthony Eden fylgdi stjórn-
inni að málum og kvaðst á-
líta, að það myndi ekki lengur
hafa komið að neinu haldi að
neita Franco um viðurkenn-
ingu. En hann lét í ljósi mikinn
ótta um það, að ástandið á
Spáni hlyti framvegis að verða
næsta áhyggjuefni, á meðan út-
lendur her hefðist við þar í
landi.
Dönsku verkalíðsfélögln
einbuga að baki Alpýðn-
flekknum i kosningnnnm.
——--*>---
Kosniugaharáttan í Danmörku byrjuö.
-- .»-----
AÐ ætti að verða meðlim-
um verkalýðsfélagatma
hér á landi töluvert umhugsun-
arefni, að á sama tíma og kom-
múnistar og íhaldsmenn í
verkalýðsfélögunum hér þykj-
ast vera að skapa „ópólitísk“ og
,,óháð“ verkalýðsfélög og hafa
undir yfirskini þeirrar blekk-
ingar tekið höndum saman um
að reka helztu talsmenn Al-
þýðuflokksins úr sumum
stærstu félögunum til þess að
reyna að tryggja sér völdin í
þeim framvegis — á sama tíma
taka dönsku verkalýðsfélögin
sem heild alveg ákveðna póli-
tíska afstöðu með danska Al-
þýðuflokknum í kosningabar-
áttu þeirri, sem nú er að byrja
í Danmörku.
Þessi afstaða var tekin á
aukaþingi, sem landssamband
dönsku' verkalýðsfélaganna,
„De samvirkende Fagforbund",
hélt í byrjun febrúarmánaðar,
þar sem mættir voru 8—900
fulltrúar frá hinum ýmsu verka
lýðsfélögum Danmerkur.
Eftir að meðal annara Stau-
ning hafði haldið ræðu fyrir
fulltrúunum um stjórnmálaá-
standið í landinu, hina fyrir-
huguðu stjórnarskrárbreytingu
Dg kosningarnar, sem hún hef-
ir í för með sér, samþyktu full-
trúarnir eftirfarandi yfirlýs-
ingu í einu hljóði:
„Þing verkalýðsfélaganna
heiíir því, eftir að hafa hlust-
að á greinargerð Staunings,
að styðja Alþýðuflokkinn til
nýrra kosningasigra. Verka-
Iýðsfélögin verða að vera
virkur þátttakandi í því að
verja þær umbætur, sem
fengist hafa með alþýðu-
tryggingaíöggjöf, auknum
framkvæmdum til að vinna
bug á atvinnuleysinu, lög-
. skipuðu sumarleyfi, banui
við eftirvinnu og öllum þeim
mörgu ráðstöfunum, sem
gerðar hafa verið fyrir frum-
kvæði Alþýðuflokksins til
hagsbóta fyrir verkalýðinn i
þessu landi. Verkalýðsfélög-
in geta heldur ekki setið hjá,
þegar danska þjóðin hefir nú
möguleika til þess að skapa
sér stjórnarskrá, sem er í
fullu samræmi við þessar
umbætur og anda lýðræðis-
ins yfirleitt, eftir svo margra
ára óánægju yfir landsþing
inu, þar sem afturhaldssam-
ur meirihluti gat fram til
ársins 1936 stöðvað eða
skemt alla löggjöf lýðræðis-
flokkanna.
Verkalýðsfélögin munu
berjast kröftuglega fyrir því,
að ríkisþingskosningarnar
tryggi það, að lýðræðisflokk-
arnir verði áfram við stjórn,
þannig að hið vinnandi fólk
hafi þau áhrif á stjórn hins
danska þjóðfélags, sem því
ber í hlutfalli við fjölda.
Þing verkalýðsfélaganna
skorar því á stjórnir verka-
lýðssamhandanna að taka
strax ákvarðanir með það
fyrir augum, að leggja fram
það fé. sem nauðsynlegt er
til þess að í hönd farandi
þjóðþingskosningar, lands-
þingskosningar, þjóðarat-
kvæðagreiðsla og kosning-
arnar til hins nýja ríkisþings
samkvæmt hinni nýju stjórn
arskrá, endi með nýjum stór-
um kosningasigri Alþýðu-
flokksins.“
Óneitanlega dálítið annar
tónn en í samþyktum Dags-
brúnar og Hlífar upp á síðkast-
ið. Lesandinn getur hugleitt
það með sjálfum sér, hvar
verkalýðsfélögin standa betur á
verði um hagsmuni verkalýðs-
ins: í Danmörku, þar sem þau
fylkja sér nú opinberlega og
einhuga um Alþýðuflokkinn —
eða hér, þar sem kommúnistar
og íhaldsmenn eru nú undir yf-
irskini ,,óháðrar“ og „ópóli-
tískrar“ verkalýðsmálastefnu
að liða sum stærstu verkalýðs-
félög landsins sundur í blindu
hatri til Alþýðuflokksins, sem
hefir bygt þau upp.
fljúknmarnðmskelð
Kvenfélags Alþýðn-
flokksins.
Félagið ejrknr starfsemi
sina að ýmsn leytl.
VENFÉLAG Alþýðuflokks
ins er mikið að auka starf-
semi sína, Er vaxandi áhugi
innan félagsins fyrir því að
skapa ýmis konar starfsemi
fyrir konur.
Innan skamms hefst nám-
skeið í hjúkrun undir leiðsögn
varaformanns félagsins, frú
Kristínar Ólafsdóttur læknis.
Verður á námskeiðinu lögð á-
herzla á hjálp í viðlögum,
heimahjúkrun og yfirleitt und-
irstöðuatriði hjúkrunar. Er ráð-
gert að námskeiðið verði eitt
kvöld í viku og standi í 2 mán-
uði eða svo. Kristín Ólafsdóttir
mun hafa hjúkrunarkonu sér
til aðstoðar. Enn er ekki fylii-
lega ákveðið hvenær námskeið-
ið byrjar.
Þá vill Kvenfélag Alþýðu-
flokksins vekja athygli félaga
sinna á því, að í næstu víku
hefjast æfingar í málfundafé-
Iagi þess. Áríðandi er að þátt-
takendur gefi sig fram sem
fyrst við einhverja af eftirtöld-
um konum: Jónínu Jónatans-
dóttur, Lækjargötu 12, Guðrún
Sigurðardóttir, Hofsvallag. 20
eða Soffíu Ingvarsdóttur,
Smáragötu 12.